8171. Vrijdag S October. A0. 1BB8.
Leiden, 7 October.
feze jouraat wordt dagelijks, met uitzondering
ran fpn- en feestdagen, uitgegeven.
LEIDSCH jf|§ DAGBLAD.
i>-
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 8 maanden1.10.
Franco per port*-40.
Afzonderlijke Nommera0.05.
Oiliciëele Keaaisgfevinsexi.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
Gezien art. 8, lste alinea, der Wet van 2 Juni 1875
(Staatsblad No. 95), tot regeling van het toezicht bij het
oprichten van inrichtingen, welke gevaar, schade of hinder
kunnen veroorzaken;
Brengen bij deze ter algemeene kennis dat door hen
op heden vergunning ia verleend aan J. J. VAN DIJK en
rechtverkrijgenden tot het plaatsen van eene locomobile van
8 paardenkracht, ter vervanging van de thans bestaande
Van 3 paardenkracht, in het perceel Van der Werfstraat
No. 17.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Leiden, DE KANTEB, Burgemeester.
7 Oct. 1886. E. KIST, Secretaris.
Burgemeester en Wethouders der gemeente Leiden;
Gelet op art. 201 der Algemeene Politie-Verordening van
den 6den November 1879, waarbij wordt bepaald, dat ten
minste tweemaal in het jaar, en wel eens in het voor- en
eens in het najaar, op kennisgeving van Burgemeester en
Wethouders schoorsteenen en stookplaatsen gereinigd moeten
worden
Noodigen de ingezetenen uit aan de bedoelde reiniging
van schoorsteenen en stookplaatsen gevolg te geven.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Leiden, DE KANTEB, Burgemeester.
7 Oct. 1886. E. KIST, Secretaris.
Aan de universiteit alhier is het tweede natuur
kundig examen afgelegd door den heer P. Tours,
van 's-Hage, terwijl jhr. H. G. Van Holthe tot
Echten met gunstig gevolg het doctoraal examen
in de rechten deed.
Er bestaat gelegenheid tot verzending der
correspondentie naar Noord-Amerika door middel van
het stoomschip „Edam". Ten postkantore alhier
moeten de brieven enz. uiterlijk morgen-, Vrijdag
avond, om 10.23 bezorgd zijn.
Naar men ons als zeer betrouwbare waarheid
nader mededeelt, was het den koopers van het
koffiehuis „De Vrijheid", onder Leiderdorp, zoo
weinig om eenig godsdienstig nevendoel bij den
aankoop van genoemd pand te doen, dat het te gen-
deel juist de uitdrukkelijke voorwaarde
der toetreding van een der deelgenooten was. Ook
heeft een der vier heeren, de kerkmeester, reeds
zijn deel van het aangekochte pand uit de gemeen
schap genomen en tot een thee- of speeltuin voor
eigen gebruik bestemd en afgezonderd.
De Raad der gemeente Sassenheim heeft de
begrooting voor het jaar 1887 vastgesteld tot een
bedrag van ƒ9463.80 in ontvangst en uitgaaf.
De gemeenteraad van Delft heeft benoemd tot
lector in de Javaansche taal en letterkunde dr. H.
C. Humme aldaar, op eene jaarwedde van 2500.
Aan elk van de twee teeken-onderwijzers der burger
avondschool werd toegekend eene belooning van
ƒ1000 per jaar.
Op de adressen van den heer A. Van Lier te
Amsterdam, om zijne schouwburgtent te mogen op
slaan op de Markt, en van de heeren Le Gras
Haspels, hun den Schouwburg in Stads Doelen te
verhuren, werd afwijzend beschikt.
Aan mej. A. Van Leeuwen werd op haar ver
zoek eervol ontslag verleend als onderwijzeres aan
de openbare meisjesschool, ingaande 15 Nov. a. s.
Bij acclamatie werd het traktement van den heer
J. S. A. Van Dissel, lector bij de Indische instel
ling, bepaald op ƒ2500.
De heer P. G. Van Schermbeek, kapitein van
de genie hier te lande, die op uitnoodiging van de
Japansche Regeering geruimen tijd in Japan ver
toefde, tot het ontwerpen van forten aldaar, is in
de residentie teruggekeerd.
Tot lid van den gemeenteraad is te Gouda
bij herstemming gekozen dr. H. IJssel de Schepper
(lib.) met 387 stemmen. De candidaat der Katholie
ken, de heer J. S. Kamp, bekwam 293 stemmen.
Naar men verneemt, is de heer J. H. Krelage
te Haarlem benoemd tot correspondeerend lid der
Royal Horticultural Society" te Londen. Nog niet
lang geleden ontving de heer Krelage mede eene
benoeming als eerelid der „Pansylvania Horticultural
Society" te Philadelphia, in Noord-Amerika.
Tot onderwijzeres in de handwerken aan drie
openbare scholen te Aalsmeer is benoemd mej. B. De
Greef, te 's-Gravenhage.
Ook de gemeenteraad te Rozenburg heeft de
jaarwedde van de te benoemen onderwijzeres aan
de openbare school aldaar met ƒ100 verlaagd en
op ƒ400 vastgesteld.
Naar men verneemt, zal het schroefstoomschip
lste kl. „Zilveren Kruis" en het schroefstoomschip
4de kl. „Sommelsdijk", onder bevel van den kapt.
ter zee D. J. Weys en den kapt. ter zee F. M. Lange,
Zondag 10 dezer zee kiezen ter opvolging hunner
bestemming.
De kapitein ter zee Wirix heeft tegen 1 No
vember a. s. pensioen aangevraagd.
De minister van Staat, minister van binnen-
landsche zaken, brengt ter kennis dat in Dec. a. s.
gelegenheid zal worden gegeven tot het afleggen
van practische examens van apotheker. Dag en
plaats dier examens zullen nader worden bekend
gemaakt. Nadere bijzonderheden meldt de Staats
courant van heden.
Het stoomschip „Burgemeester Den Tex", van
Batavia naar Amsterdam, vertrok van Marseille
6 Oct.; de „Limburg", van Rotterdam naar Java,
passeerde 6 Oct. Gibraltar; de „Madura", van Amster
dam naar Batavia, vertrok van Southampton 6 Oct.
de „Prinses Wilhelmina", van Amsterdam naar
Batavia, passeerde 6 Oct. Perim; de „Soerabaia"
vertrok 5 dezer van Padang naar Rotterdam.
Z. M. heeft benoemd tot ambtenaar van het
Openbaar Ministerie bij de kantongerechten in het
arrond. Rotterdam, voor de kantons Rotterdam No. 1
eh Schoonhoven, mr. B. Van Eeten, adv. en proc.
te Heerenveen; benoemd: a. tot subst.-off. van
justitie bij de arr.-rechtbank te Zieriksee, mr. J. P.
Van Outeren, thans subst.-griffier bij de arrond.-
rechtbank te Rotterdamb. tot subst-griffier bij de
arr.-rechtbank te Rotterdam, mr. B. W. F. Kronen
berg, advocaat, tevens beeëdigd klerk ter griffie van
de arrond.-rechtbank te Zutfen, wonende te Deven
ter; met ingang van den llden Oct, a. s.lo. den
luit. ter zee lste kl. G. H. Thomassen a Thuessink
Van der Hoop, op zijn daartoe gedaan verzoek,
eervol uit den zeedienst ontslagenen 2o. den luit.
ter zee 2de kl. W. P. A. M. Kluit bevorderd tot
luit. ter zee lste kl.benoemd tot notaris binnen
het arr. Leeuwarden, ter standplaats de gemeente
Ameland, S. Do Jong, cand.-notaris te Sneek.
Blijkens het Voorloopig Verslag der TweedeKamer
werd bij het afdeelingsonderzoek van het voorstel
van den heer Goeman Borgesius en tien andere
leden tot het houden van een onderzoek naar
het vraagstuk van den maatschappeljjken arbeid,
door sommige leden gewaarschuwd tegen dezen
eersten stap tot uitbreiding van staatszorg ten aan
zien van den maatschappeljjken arbeid, en was
hun, bjj gebreke van groote middelpunten van
nijverheid, de noodzakelijkheid van inmenging der
overheid in de verhouding tusschen werkgevers
en arbeiders niet gebleken, gezwegen nog van de
vrees dat een onderzoek bjj arbeiders overdreven
verwachtingen zou opwekken.
De meeste leden evenwel verlangden een onder
zoek o. a. op de volgende gronden: Tal van voor
stellingen, welke onder de arbeiders ontevredenheid
en onredelijke eischen kweeken, zouden ongegrond
blijken; de arbeiders zouden inzien dat de Ver
tegenwoordiging met schroomt maatschappelijke
toestanden en misbruiken bjj den arbeid te onder
zoeken; ook buiten de centra van nijverheid wer
den gebrekkige toestanden gevonden en de enquête
zou de zoo gewenschte gegevens omtrent Neder-
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Van 16 regels ƒ1.05. Iedere regel meer 0.17$.
Grootere letters naar plaatsruimte. Voor het incas-
eeeren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
landsche toestanden, wier gemis eene goede rege
ling van den kinderarbeid in den weg stond, leveren.
Een aantal leden meende dat de omstandigheden
niet gunstig waren en de tjjd te kort zou zjjn
voor het houden dezer enquête, eensdeels met het
oog op de gewichtige beraadslagingen in dit zitting
jaar te wachten, de uit Grondwetsherziening voort
vloeiende Kamerontbinding, waardoor de bevoegd
heid der commissie ophoudt, het ontbreken van
een voldoend aantal Kamerleden in staat op grond
hunner kennis van fabrieken en werkplaatsen goed
geformuleerde vragen te kunnen stellen en niet
het minst de onmogelijkheid voor de commissie,
gebonden als zjj is door de wet, zich te kunnen
verplaatsen naar de fabrieken en werkplaatsen.
Daarom wenschten deze leden met het onderzoek
belast te zien eene Staatscommissie, benoemd door
de Regeering, die oneindig beter in de gelegenheid
is inlichtingen over feitelijke toestanden te ver
krijgen, eene verplaatsbare commissie bij welke
zich de ingezetenen vrijwillig tot het verstrekken
van gegevens zouden aanbieden.
Mocht dit niet het geval zijn, dan zou volgens
anderen daarin te voorzien zjjn, door de Staats
commissie dezelfde macht te geven waarmede eene
parlementaire commissie is toegerust.
Vele andere leden geloofden daarentegen dat het
onderzoek gevoeglijk binnen een paar maanden
kon afloopen, zagen in eene Kamer-commissie groo
tere waarborgen voor een onpartijdig onderzoek en
hadden bezwaar tegen het toerusten van eene staats
commissie met eene voor de ingezetenen hoogst
bezwarende macht als de verplichting tot het af
leggen van getuigenis.
Het in eene der afdeelingen aangegeven denk
beeld tot het instellen door de Regeering van
Kamers van arbeid, te verkiezen door de werklieden
zelf, als raadgeefster van de Regeering en ter con-
ciliatie van verschillende belangen, vond bij som
migen bjjval, maar werd door anderen bestreden,
hoofdzakelijk uit vrees dat die Kamers staatkun
digen invloed zouden gaan uitoefenen en omdat zjj
de vorming van die lichamen liefst aan de arbeiders
zeiven overlieten.
De voorstellers werden van vele kanten nog tot
nadere uiteenzetting hunner bedoelingen uitge-
noodigd.
O. m. wilde men weten of de enquête zou loopen
over den arbeid van gehuwde vrouwen in de fa
brieken en werkplaatsen en den Zondagsarbeid.
Verscheidene leden achtten het onderzoek te be
perkt en wilden het, in den geest van het mandaat
van commissiën in Engeland, Duitschland en België
tot de loonen en werkuren, den toestand van den
industrieelen arbeid en de verbetering van het lot
der arbeidende klassen uitgestrekt zien.
Sommige leden zagen ook in deze enquête eene
vertraging van eene uitbreiding van regeeringswege
der wet op den kinderarbeid en anderen wenschten
het landbouwbedrijf uitdrukkelijk van de enquête
uit te zonderen.
Gemengd Nieuvra.
Zjj, die gisteravond omstreeks half-
negen zich bevonden in den omtrek van het gebouw,
waar de stoombrandspuit een tehuis vindt, zagen daar
eenige donkere gestalten in een halven cirkel bijeen
staan. Men stond rondom een ketel van het Lier-
nurstelsel, daar tijdelijk geplaatst; op het achterwiel
daarvan stond eene kaars, die schaars en fantas
tisch den arbeid verlichtte, welke daar door eenigen
werd verricht.
Wat was het geval? De persoon, van wien wij
voor een paar dagen eene beschrijving gaven, lag
weder op den grond in een toestandmen ver
beelde zich dien maar, te beschrijven is die niet.
