A0. 8113.
N\ 1886.
Feuilleton.
.Ajugu@tu@.
Qe.ze <Qourant vtrordt dagelijks, met uitzondering
ran fon- en feestdagen, uitgegeven.
Een paria der Maatschappij.
I Heden schonk ik myne bewondering aan eene fraaie
uitstalling van ijzeren voorwerpen, morgen waren het
mooie groote platen, die myn aandacht boeiden,
een anderen dag was het weder zeer kunstig ge
sneden houtwerk, dat my eene geruime poos deed
vertoeven en zoo duurde het voort.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Mr Leiden per 8 meendenl.lt»
Pt*noo per poet*-40.
JLfitonderiyke 0.08.
PRIJS DER ADVERTENTEEN:
Van 1—6 regels/1.05. Ieder* regel »iitUTj.
Grootere letters naar plaatsruimte. Voor hst
seeren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
7)
NOVELLE
VAN
Mr. CLOVIS.
Vervolg.)
Ik zong menigmaal gedurende den arbeid de
Limburgsche liedjes, welke ik nog onthouden had
mijne gezellen herhaalden het refrein en op de maat
als ware het één enkele hamer, troffen een
tiental mokers even zooveel aanbeelden.
Dan eens waren mijne zangen het schoone ge
slacht gewjjd en was de melodie lief en eenigszins
sleepend bij de coupletten
Leeve Hier ich bei 't alle daogen
En ich bei et noe alweer,
Shik mich in m'n leven splaogen
Ein toch van eur engelkes neer.
Broen van ougen, zwart van haoren,
Wengskes, woe de zon op-steit,
'N muilke dat ich geer zou punen,
Vleugels, neet, da'sgekkigheid.
Dan weder vol enthousiasme en geestdrift bij het
vaderlandsche lied:
Vivat de Keuning,
Vivat Willem drei!
Vort met de Pruusen,
Ze kriegen op hun prei!
„Hoor me nou eens zoo'n Limburger, zoo'n mui
ter!" riepen de kameraden, toen ze dit voor het
eerst hoorden. „Wy dachten dat jelui niet eens
wist wie koning van Nederland was."
„Onzin, onzin", antwoordde ik luide„dat denkt
jelui Hollanders allemaal, maar je hebt het glad
mis hoor!" terwyl ik in stilte overpeinsdehet zou
toch wel wat al te kras zijn, indien ik niet eens
wist in wiens naam ik tien jaren tuchthuisstraf
had gekregen.
Zoo vloden de dagen heen, de weken volgden
en als de Zaterdag daar was, myn meester my
het loon betaalde en daarby zyne tevredenheid be
tuigde, dan was ik het gelukkigste schepsel dei-
wereld. En tevreden over myn vlyt en yver was
myn meester in hooge mate; by het naderen van
den winter schonk hij my zelfs uit erkentelijkheid
■ene flinke warme jas, wel wetende dat ik my zulk
eene uitgave niet zou veroorloven.
I Na volbrachten arbeid ging ik in de stad wan
delen om de winkels in oogenschouw te nemen;
ik vond vermaak in het aanschouwen van al die
weelde, die mij vreemd en onbekend was.
I Nooit zette ik een voet in een of ander koffie
huis, ik had dat slechts eenmaal gedaan en toen
vroegen ze my vyftien cents voor één glas bier.
I „Wat, vyftien cents?" had ik ten zeerste ver
baasd gevraagd„bij ons betalen wij er slechts vier
en dan is het bier beter en het glas grooter!"
I „Dan kom je zeker heel ver hiervandaan!"was
het schertsende antwoord van zoo'n fatterigen
zwarten knecht met glimmend haarvyftien cents
voor één glas, 't was een schandaal, dat kon die
vrouw niet missen, dat was diefstal tegenover haar,
dat mocht niet meer gebeuren.
Het is dan ook nog maar ééns gebeurd.
Wy hadden hard gewerkt en het was verschrik
kelijk warm dien dag geweest. Ik leed aan een
onleschbaren dorst, en het was nog ver, nog wel
een goed kwartier, eer ik te huis was.
Er ontstond een stryd tusschen den wil en het
lichaam en, zooals veelal by ons, zwakke sterve
lingen, het geval is, het lichaam overwon.
Ik trad een koffiehuis binnen, bestelde een glas
bier, dronk het in één enkele teug leeg en wilde
heengaan.
„Heb je het al gelezen," hoorde ik plotseling
een uit een gezelschap, in mijne nabyheid gezeten,
tot de anderen zeggen, „dat ze den dief van de
juweelen al hebben? 't Is een ontslagen boef."
Ik ging zitten, het gesprek boezemde my belang in.
Een geheel verhaal volgdede ellendeling had
eerst werk gevonden, was echter lui en gaf zich
aan den drank overhij was door zyn patroon weg
gejaagd en had toen maar weer z'n oud handwerk
opgenomen; hy was aan het stelen gegaan, dat
was ook veel gemakkelijker, vond men.
„Het is toch eigenaardig," beweerde er een, „dat
hy die eens de deur van de gevangenis achter
zich heeft hooren sluiten, er altijd weer in moet
terugkomen."
„Vindt jy dat zoo'n wonder?"-vroeg een ander.
„Een rotte appel is onmogelijk weder goed te maken.
Hoe wil je dan dat de verdorven ziel van een mensch
kan verbeterd worden?"
„De vos verliest wel z'n haren, maar niet z'n
strekenvoegde een ander er bij.
„Ik kan mij niet begrijpen dat er nog menschen
te vinden zyn, die zulke lieden willen voorthelpen,"
beweerd een derde; „zy worden toch maar met
ondank beloond door die ellendige schurken."
„Och, je hebt gekken genoeg in de wereld, maar
ik verzeker je, dat, als ooit zoo'n kerel by my om
werk kwam, ik hem vervloekt gauw het gat van
de deur zou wyzen."
„En ikherhaalden de anderen, als uit één mond.
Ik had genoeg gehoord, ik ijlde heen. Thans was
alles my duidelijk, thans wist ik wat vooroordeelen
waren, thans begreep ik waarom èn de geestelijke
èn myn meester mij zoo uitdrukkelijk den raad
gegeven hadden, nimmer van myn vroeger verblyf
te gewagen.
Dat was dus het oordeel der menschen! Welk
een hardvochtig, welk een meedoogenloos denk
beeld! Waren zy, die zóó dachten, niet oneindig
veel slechter dan wy, die thans door hen veracht
en vervloekt werden? Waren dat Christenen, aan
wie geleerd was: Hebt elkander lief?
Ik voelde my ziek, lusteloos den volgenden dag
ik verrichtte mijn arbeid als eene machine, werk
tuiglijk myne gedachten waren elders, by die lieden
in het koffiehuis, bij allen die ik ontmoet, die ik
gezien had, want natuurlijk ook zy dachten zoo;
zy zagen ook in my den ellendigen schurk, den
vos, den rotten appel.
O, was het niet voor haar, dat ik gedoemd was
hier te blijvenwas zy er niet, die ik wilde, die
ik moest ondersteunen, wat zoude ik dan spoedig
dit rampzalig oord, waar overvloed mijn deel was,
vaarwel zeggen, om daar in Mwaarschijnlijk
honger en gebrek te lijden.
Het kon echter niet, het was onmogelijk, ik
moest het lot, het wreede lot, mij beschoren, bly ven
dragen en de toestand helaas werd nog erger, nog
ondraaglijker, nog vreeselyker.
Het was een koude Zaterdagavond; het werk
was geëindigd, het loon was uitbetaald en ik spoedde
mij huiswaarts. Plotseling hoorde ik eene stem in
myne nabyheid roepen: „Zoo, nommer 124, hoe
maak jy het?" Verschrikkelijk getroffen stond ik
bewegingloosik kon niet verder, myne beenen
weigerden hun dienst, ik was ten eenenmale ver
lamd; het was het nummer dat eenmaal het pak,
door my gedragen, ontsierd had, het was het nummer
dat vroeger myn naam, myn persoon had aangeduid.
Ik zag iemand met waggelende schreden my te
gemoet treden; bjj het matte schijnsel van eene
gaslantaarn herkende ik den ellendigen dief, den
nietswaardigen beroover van eene zwakke hulpelooze
vrouw, het eenige wezen dat ik haatte, dat ]k
verachtte.
Hy was dronken.
„Wel, wel, het schijnt jou goed te gaan, kameraad
Ik antwoordde niet.
„Herken je my soms niet; ik dacht dat jij je
ouwe vrienden niet zoo gauw zoudt vergeten."
„Ga weg, en laat my met rust!" bracht ik ein
delijk met moeite uit.
„Nou, nou, ik kan niet zeggen dat je er bepaald
vriendelijker op bent geworden."
„Ik heb met jou niets te maken."
„Kyk, dat is nou niet erg beleefd van je", ging
hy op spottenden toon voort, „dat je me niet met
open armen zoudt ontvangen, dat had ik wel kunnen
vermoeden, maar dat je een ouwen kameraad zoo
geheel in den steek zoudt Haten, dat je hem zelfs
niet een handje zoudt willen helpen, kyk, dat zou
toch wat al te kras zyn!"
„Ik kan je niet helpen."
„Kom, kom, zoo erg zal iet toch wel niet zijn,
je zit er anders nogal warmiieene lekkere jas heb
je an, hoor, die moet aardig wat gekost hebben."
„Ik heb ze gekregen."
„Zoo, heb jij die gekregenze geven anders ons
niet veel."
„Denk je soms dat ik haar heb gestolenik ben
geen dief, zooals jij!"
„Neen, nog een graadje erger, je bent een moor
denaar, ha ha ha.
Ware het gesprek niet gevoerd in eene bevolkte
stad; had my myne rede en verstand niet geboden
kalm te bly ven, ik houd my overtuigd, dat ik het
op dit oogenblik geworden zou zyn.
En dat weten de gezellen zeker niet, met wie
je werkt, vervolgde hy, 't zou anders een aardig
nieuwtje zyn.
Hy had my in z'n macht, ik begreep het.
,,'t Is je zeker wel wat waard, dat ik myn mond
houd. Hoeveel geef je voor myn geheim?"
De toorn, de drift, die zich van my meester
maakte, belette my in het eerst eenig geluid te gevon.
„Ik heb niet veel, antwoordde ik na eene korte
poos. Hier heb je vjjf gulden."
„Geef tien en ik heb je nooit gekend, nooit
gezien."
Ik wierp hem mijn geheele loon voor de voeten.
„Daar hond, pak aan, 't is weer eene arme, zwakke
en nu nog hulpbehoevende vrouw, die je besteelt."
Kalm raapte hy de geldstukken op, verwijderde
zich lachend, mij nog op hoonende, sarrende wijze
toeroepende„Tot ziens nommer 124."
Den volgenden dag verliet ik het kosthuis, waar
ik nu byna twee jaren had gewoond, waar kalmte,
rust en tevredenheid mijn deel geweest waren.
Dat alles moest ik opofferen, dat alles vaar-.vel
zeggende noodzakelijkheid wilde het, de veiligheid
dwong er my toe.
Ik nam mijn intrek op een klein zolderkamertje,
maar vlak by de smederjj gelegen. Des avonds na
myn arbeid volbracht te hebben, sloop ik zoo om
zichtig mogelyk naar huis. De prachtige, ryke en
weelderige winkels, welke gisteren nog zoo zeer
myne aandacht hadden getrokken, die my zoo
vele gelukkige uren hadden bezorgd, die my zoo
veel genot hadden geschonken, werden thans door
my ontvloden; ik vermeed de markten, de straten,
ik huiverde den voet te zetten op plaatsen waar
menschen kwamen.
(Wordt vervolgd.)
