N°. 8014.
Zaterdag 3 April.
A0. 1886.
feze igourant wordt dagelijks, met uitzondering
van fon- en feestdagen, uitgegeven.
Leiden, 2 April.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZBR COURANT»
Voor Leiden per 8 meenden1.10.
Franco per post1.40.
AJ;enderlgke Nommere0.65.
PRUS DEE AD VERTEN TJLEN
Ven 16 regels f 1.06. Iedere regel meer f 0.174-
Grootere letten neer plaats ruimte. Voor het incas-
seeren bulten de eted wordt 0.10 berekend.
Aan de universiteit alhier is het candidaats-examen
in de rechtswetenschap afgelegd door den heer S.
Creutz.
Bil den heer B. Blankenberg, boekhandelaar
op de Mare alhier, is tentoongesteld een aquarel
van rooj. Tonnet, die vele toeschouwers lokt.
De Hollandsche Maatschappij van Landbouw
is voornemens de 32ste algemeene tentoonstelling
van voo, voortbrengselen van en werktuigen voor
den landbouw te houden te Gorkum, op 9 tot en
met 14 September a. s. Er zullen worden uitge
loofd gouden, verguld-zilveren, zilveren en bronzen
medailles.
De algemeene vergadering wordt gehouden op
Vrijdag 10 September en de trekking der loterij
heeft plaats op Donderdag 16 September a. s.
Het hoofdbestuur van de Hollandsche maatschappij
van landbouw heeft zich bjj adres tot de Tweede
Kamer der Staten-Generaal gewend, houdende ver
zoek dat het aanhangig wets-ontwerp betreffende
de wijnging van het tarief van invoerrechten niet
worde aangenomen.
Het lfde hoofdbestuur heeft een adres gericht
aan den minister van justitie, houdende verzoek
dat maatregelen zullen genomen worden oafc het
bedrog, dat gepleegd wordt in den handel van land
bouwproducten, door voldoende strafbepalingen
tegen te gaan.
Bij het sectie-onderzoek der Tweede Kamer
omtrent het ontwerp, houdende wijzigingen in het
"Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering, wenschten
verscheidene leden inlichtingen te ontvangen om
trent liet voornemen der Regeering ten opzichte
eener verdere herziening van het Wetboek, daar
zjj meonden dat niet minder dan de thans voorge
stelde. verschillende andere onderwerpen voor her
ziening zouden behooren in aanmerking te komen.
Als zoodanig werd o. a. gewezen op de termijnen
van appèl en cassatie, welke zonder bezwaar aan
zienlijk. kunnen worden bekort, daar de oorspron
kelijk vastgestelde termijnen in verband stonden
met cle toen bestaande middelen van vervoer en
correspondentie.
Andere leden, hoewel erkennende dat het wen-
scheljjk ware het Wetboek ook op andere punten
te herzien, meenden er echter op te moeten wijzen
hoe de aandrang tot eene algemeene of meer uit
gebreide herziening allicht het aanbrengen van
overigens gewenschte hervormingen in den weg
kon staan. Zjj waren derhalve van oordeel dat
men zich voorloopig tevreden moest stellen met
hetgeen door de Regeering te dien opzichte aan
de Kamer wordt aangeboden.
Door sommige leden werd der Regeering in
overweging gegeven de hand te leggen aan eene
uitgave onzer wetboeken, in de nieuwe spelling
vervat. Zoo noodig kon daartoe naar hun oordeel
aan de Regeering de wettelijke bevoegdheid wor
den verleend.
De nu voorgestelde wijziging werd in verschil
lenden zin besproken.
Een particulier telegram uit Den Haag aan
de „Frankf. Zeit." meldt dat de voorloopige over
eenkomst, in het begin van Februari door onzen
minister van financiën gesloten over de conversie
onzer 4 pet. schuld, onderteekend was door: het
bankiershuis Lippmann, Rosenthal Co. te Amster
dam, en den agent aldaar der Rothschild-huizen te
Parijs, Londen en Frankfort, den heer A. Gansl.
„De deelneming van het buitenland" (aan de nieuwe
leening) zegt het telegram verder, „zal waarschijn
lijk plaats hebben door de tusschenkomst der Roth
schild-huizen."
Door het hoofdbestuur der Holl. Maatschappij
van Landbouw is besloten omtrent de herziening
van de belastbare opbrengt der ongebouwde eigen
dommen, een plaatselijk onderzoek te doen instellen.
Voor dat onderzoek zullen worden uitgenoodigd
de heeren Th. J. Waller te Anna-Paulowna, C. J.
Van der Oudermeulen te Wassenaar en J. Zaaijer
Pzn. te Dirksland.
In de heden gehouden zitting der Tweede Kamer
is de Grondwetsherziening, algemeen debat, over het
hoofstuk Onderwijs, afgehandeld na verschillende
replieken en nadat de minister Heemskerk de open
bare school had verdedigd tegen het verwijt als
zoude deze ongodsdienstig zijn. De discussie over
art. 194 en de amendementen zijn aangevangen.
De heer Mackay verdedigde het amendement der
rechterzijde dat alleen beoogt te voorkomen dat
men schoolgeldheffing en subsidiëering kan af
wijzen, met beroep op de Grondwet. De heer De
Beaufort verdedigde het amendement der linkerzijde
op de reeds aangevoerde gronden. De minister
verklaarde vóór Woensdag eene nieuwe redactie
te zullen overwegen. De volgende week voortzetting.
Naar het „Vad." verneemt, zal aanstaande
Maandag, eene met het oog op het gewicht, zorg
vuldig gekozen commissie van Nederlandsche offi
cieren onder voorzitterschap van den luit.-kol. der
genie Voorduin naar Parijs vertrekken, ten einde
ziöh onder leiding van den beroemden Tissandier
te bekwamen in de luchtscheepvaart.
Na de noodige ervaring verkregen te hebben zal
genoemde commissie hier te lande de kern vormen
van een op te richten corps luchtschippers.
Volgens het „Hbl." wordt er in den laatsten
tijd weder herhaaldelijk geklaagd over den onvol
doenden toestand der telegraphische gemeenschap
met Engeland. In plaats van minuten duurt het
vaak uren eer men uit Londen antwoord heeft,
natuurlijk tot groot ongerief der mannen van zaken.
Het blad vraagt of de minister van handel en
nijverheid niet iets zou kunnen doen om hierin
verbetering te brengen?
Door de directie van den Nederlandschen
Rijnspoorweg werd verpacht de restauratie met
woning op het station Gouda. De hoogste inschrijver
was de heer A. Bosman, te Wageningen, voor de
som van f 3000.
De gewone audiëntie van den minister van
justitie zal Dinsdag 6 April a. s. niet plaats hebben.
Het stoomschip „Prins Frederik", van Amster
dam naar Batavia, vertrok van Southampton 1
April; de „Prins Hendrik", van Amsterdam naar
Batavia, passeerde Perim 31 Maart; de „Stella",
van Nieuw-York naar Amsterdam, passeerde 1
April Lizard.
Het Leidsche Tooneel.
De comedie is de school der zeden, zij is de
spiegel, waarmede de menschelijke gebreken weer
kaatst worden, zij is het doek, dat ons het getrouwe
afbeeldsel der maatschappelijke kwalen en ver
keerdheden te aanschouwen geeft; ziedaar achter
eenvolgens de verschillende definities, die ons Molière,
Schiller en Lessing omtrent de comedie geven.
Dat teekenen, dat weergeven dezer toestanden
vereischt dan ook niet alleen het talent van den
schrijver, maar bovendien ook een meer dan opper
vlakkige kennis van het volk, welks zeden, welks
gebreken voor oogen gesteld moeten worden.
Als auteur bij het geheele Nederlandsche volk
bekend, het geheele Nederlandsche volk door hem
gekend, vereenigt de heer Justus Yan Maurik in
zich deze voor den tooneelspeldichter onontbeerlijke
eigenschappen.
Ditmaal heeft hij zich gewijd aan het „Men
Zegthet masker, waarachter de laster zich
schuil houdt, het onzichtbaar gedierte, dat in staat
is zelfs onder de hechtste zuilen, waarop huiselijk
geluk en tevredenheid gebouwd zijn te wroeten,
het geheele gebouw in elkaar te doen storten en
voor immer te vernietigen.
„Men Zegtis hier een vennootschap, natuur
lijk een naamlooze, waarvan de makelaar van
Speuren, mevrouw Guithof en de weduwe PIomper
de voornaamste aandeelhouders zjjn. Hunne ope
raties zjjn voornamelijk gericht tegen een jongge
huwd man, Van Doorn, en diens echtgenoote Anna.
„Men zegt" wil dat de gevoelens, welke Van
Doorn voor de piano-onderwijzeres Muller koestert,
van meer dan vriendschappelijken aard zijn. „Men
zegtbeweert dat reeds vroeger tusschen bei
den eene liaison bestond, „Men zegtweet
dan ook met zekerheid dat de verbintenis tusschen
Anna en Van Doorn noch liefde noch toegenegen
heid tot grondslag had en „Men zegtvindt
het dan ook zeer natuurlijk dat het ongelukkig
slachtoffer dezer huwelijksvereeniging eene eisch
tot echtscheiding zal instellen.
„Het beroep van advocaat is een vrij en edel
beroep" zegt een onzer hoogleeraren. Met deze
leuze voor oogen, met dit devies gewapend, heeft
de advocaat mr. Kern den moed geheel alleen den
strijd te aanvaarden tegen dit machtige lichaam.
Hjj heeft het geluk de overwinning aan zijne zijde
te zien. Zegevierend treedt de waarheid te voor
schijn en wordt.de laster op alle mogelijke punten
geslagen.
En wat is thans de waarheid? Juffrouw Muller,
de piano-onderwijzeres, is gehuwd geweest met
een man, die een onteerend vonnis had ondergaan,
die een moord had gepleegd, die in de gevangenis
is gestorven, maar die eenmaal de vriend was van
Van Doorn.
Thans, nu armoede, kommer en ellende het deel
zou zijn der ongelukkige weduwe en van haar
kind, op dit oogenblik haar elke bijstand, elke
ondersteuning te ontzeggen, haar geheel aan haar
treurig lot over te laten, dat ware niet alleen hard
vochtig, het ware onmenschelijk geweest, en dit
was den rechtschapen Van Doorn onmogelijk. Hij
hielp haar, hij ondersteunde haar zooveel hij zulks
vermocht.
Het was mr. Kern, die na deze ontdekking de
gestoorde vrede, het verloren geluk weder in het
jonge huisgezin wist te brengen, die de geschand
vlekte, onteerde naam, welke juffrouw Muller droeg,
wist te doen vervangen door een onbesproken en
eervolle, door namenljjk aan haar den zijne te geven.
Ziedaar in korte woorden den hoofdinhoud van
dit echt Nederlandsch tooneelspel, waarin schrijver
ons tevens een blik heeft doen slaan in de ver
schillende standen en rangen der maatschappij. Hij
brengt ons in kennis met den koopman, met den
schilder, met den criticus, met meiden en met
knechten; het zijn vooral deze laatsten, die bij
uitstek goed getypeerd zjjnhet epiteton van „zwaar
beminde" waarmede Kees zjjne dulcinea Naatje
betitelt, is echt karakteristiek. Het tooneeltje tus
schen Guithof, den voogd, die, ten gevolge van te
groote zwakheid, van te groote toegevelijkheid
tegenover zjjne verkwistende echtgenoote, van het
in hem gestelde vertrouwen had misbruik gemaakt,
en tusschen diens pupil, Auguste Raimond, was
lief, gevoelvol en toch eenvoudig.
Het geheel is gekruid met levendige, gezonde
humorte betreuren is het dan ook dat de aardig
heden, aan het einde van het derde en ook van
het laatste bedrjjf, niet in overeenstemming met
de andere en beneden het talent van den auteur
waren.
Het is ons onmogelijk aan allen, van het vier
entwintigtal acteurs en actrices, die op het affiche
vermeld stonden, een bijzonder woord te wjjden.
Beperken wjj ons derhalve tot de dei en deae
majores en dan ongetwijfeld verdient de heer Jacb
De Boer, als de makelaar van Speuren, in de eerste
