aaaomsiw 'i-immisxxaz3x*M^ u iv S a. Een paar werklieden waren ontevreden over het geld dat zij ontvingen, en stookten hunne kameraden op om niet weer af te dalen. Bit was het begin der beweging. Hierbjj werd eene geregelde tactiek gevolgd. De werkstakers - of liever muiters, want van „werk stakers" kan volgens de „Indépendance" nu niet meer gesproken worden trokken van de eene mijn naar de andere, dreigden de touwen der bakken waarin de mijnwerkers afdaalden, af te snijden en de werktuigen tot aanvoering van versche lucht in de mijnen te vernielen, zoo niet de arbeid werd gestaakt. Hier en daar ging het staken van-den arbeid met verzet gepaard en gaven de ijverige werklieden alleen toe voor het geweld der overmacht. Anderen sloten zich ook niet aan bjj de muiters, maar gingen rustig naar huis om hunne aardappelen te poten. Te Viviers-Róunis de Gilly bood de ingenieur aan het hoofd der meisjes, die in de mijnen wer ken, den werkstakers hardnekkigen tegenstand en ook elders werd verzet beproefd, doch overal be- hiolden de muiters de overhand. De werkstakers gingen zoo snel van de eene mijn naar de andere, dat de gendarmes, op zoo iets volstrekt niet voor bereid, overal te laat kwamen. De muiters, door dezen gunstigen uitslag aangemoedigd, werden steeds vermeteler. Een hel- sche vernielzucht scheen in hen te varen. Achtereenvolgens werden nog de volgende telegra fische berichten ontvangen: Charleroi27 Maart, 'snam. 4.30. Er heeft eene nieuwe bloedige botsing te Roux plaats gehad tus- schen de werkstakers en het tweede regiment jagers, die tweemaal vuur gaven. Zeventien muiters zijn gedood en velen gekwetst. Een klooster in de omstreken is verbrand. Te Charleroi neemt de paniek toe. Er is eene versterking van 4000 man troepen aangekomen. Nam. 5 uren. Tijdens de plundering van de glasblazerijen van Bardoux deden 32 lanciers eene charge, maar werden door de grèvisten op de vlucht gejaagd. Een luitenant en eenige soldaten werden gewond. De benden gingen voort met rond te trekken, overal dwingende tot staking van den arbeid. De plunderingen duren voort. De etablissementen van Pirmez en Moudron zjjn door de werkstakers omsingeld. Men zegt dat de kolenmijn te Marie- mont in brand staat. 6 uren des avonds. De genomen militaire maatregelen zjjn van dien aard, dat men zeggen kan, dat de stad in werkelijkheid in staat van beleg is verklaard. 8 urm 's avonds. De grèvisten wilden de mu ren der ijzersmelterij Couillet beklimmen. Zjj wer den gesommeerd zich terug te trekken, maar wei gerden. De troepen gaven daarop by herhaling vuur. De werkstakers namen de vlucht, maar beloofden dat zjj later versterkt zouden terugkomen. Marchienne, 27 Maart. (Hbl.) Gisteren ging het zeer ernstig toe. De werkstaking heeft zich over het geheele kolenbekken uitgebreid. De glas blazerijen van Mondron, Casimir Lambert, Dorlo- dot, Sadin, Brasseur en Jonet werden aangevallen. De glasblazerijen en het kasteel van Baudoux te Jumet zjjn geplunderd en vervolgens aan de vlam men prijsgegeven. De wanorde en de tooneelen die daarbij voorvielen, zjjn niet te beschrijven; voor verscheidene millioenen is in al die inrich tingen vernield. De werkstaking duurt heden in het geheele bek ken voort. Al de werkplaatsen te Marchienne, Monceau, Lodelinsart, Jumet en Chatelineau zijn gesloten. Alleen de smeltoven van Couillet is nog aan het werk, onder de bescherming der gewa pende macht. Talrijke troepen zjjn in den afgeloopen nacht en heden aangekomen. Onder de werkstakers vertoont zich op liet oogen- blik meer verdeeldheid. De kantoren der kolenmijnen van Monceau-Fon- taine zijn aan de vlammen prjjs gegeven. Heden morgen verhinderden de werkstakers den arbeid aan de kolenmijnen van Marcinelle en Mont-sur- Marchienne. Groepen richten zich naar Monceau en Fontaine l'Evêque. De gewapende macht komt van alle kanten opzetten en men gelooft dat de opwinding by aanwezigheid der talrijke troepen macht zal bedaren. Ongelukkig kwamen de troe pen 24 uren te laat. Charleroi wordt goed bewaakt. De geheele bur gerwacht is sedert drie dagen op de been. Charleroi, 27 Maart. (Hbl). De vernieling in de naburige gemeenten wordt voortgezet. De woningen der directeurs, de winkels van slagers qn bakkers worden geplunderd. De werkstakers eischen aan de woningen der particulieren geld. Omstreeks den middag trokken eenige benden muiters naar het pensionnaat te Soleilmont, dicht bjj Gilly. Zjj overweldigden het klooster, dat door de nonnen en de leerlingen werd verlaten. De ontsteltenis bereikte toen het toppunt. De troepen gaven tweemaal vuur op de werk stakers en doodden twintig der muiters. Een deel der werkstakers begaf zich toen op nieuw naar de vernielde glasblazerijen van Baudoux en wakkerde den brand weer aan. Brussel, 27 Maart. (Vad.) Onafhankelijk van het heden verschenen besluit, waarbij drie lich tingen der militie worden opgeroepen, zal morgen of overmorgen het besluit verschijnen, waarbij de rustende schutterij in geheel het Belgische rijk onder de wapens wordt geroepen. Charleroi, 28 Maart. In de glasfabrieken van Bardoux te Jumet is de woede der arbeiders ont staan vooral door de invoering van een nieuwe oven-inrichting, door welke de handenarbeid wordt ingekrompen. In den nacht werden vervolgens ook de kastee- len in de omgeving van Fleurus, Magnelée en "Wayauw in brand gestoken. Tegen drie uren vroeg stond het kasteel van den afgevaardigde Dumont- Chassart in lichterlaaie. De aanslag tegen de spiegelfabriek van Roux werd nog door de aankomst ter juister tijd en het onmiddellijk optreden der troepen verhinderd; maar er ontstond een handgevecht, waarin vier personen werden gedood en acht verwond. Eene bende van 3000 werkstakers uit Marchienne zette zich gisteren naar de gevangenis van Char leroi in beweging. De brug over het kanaal tus- schen het spoorwegstation en de gevangenis werd nog juist bijtijds afgebroken, waardoor het binnen dringen der menigte in de gevangenis belet werd. Charleroi, 28 Maart. De paniek is aanmerkelijk bedaard ten gevolge van de krachtige houding dei- troepen. Generaal Van der Smissen heeft een pro clamatie uitgevaardigd, waarin hij bekend maakt dat hjj het oproer zonder genade zal dempen. (8 uren 's morgens.) In de stad is de nacht betrekkelijk rustig geweest. De troepen houden de hoogten bezet en de burgerwacht bewaakt de brug gen. De werkstakers, die gisteren de stad zijn binnengekomen, hebben deze niet meer kunnen verlaten. Een groot aantal is in hechtenis genomen. Onder de muiters zjjn vele Duitschers. Gedurende den nacht werd in de richting van Chatelet, Farciennes en Frameries schieten gehoord. De cavalerie heeft overal de werkstakers uiteen gedreven. De troepen hebben bevel ontvangen om zonder aarzelen vuur te geven. Omstreeks middernacht werd te Louvière hulp gevraagd. De muiters sloegen in de smeltovens en kolenmijnen alles stuk. Vijf honderd soldaten zjjn onmiddellijk daarheen ver trokken. De gouverneur der provincie Henegouwen heeft te Charleroi een proclamatie laten aanplakken, waarin strenge maatregelen worden bevolen. (9 u. 15 m. 's morgens). Op bevel van generaal Van der Smissen voeren de troepen eene omtrek kende beweging uit, ten einde de werkstakers te omsingelen, die in verschillende gemeenten van het kolenbekken van Charleroi verspreid zjjn. Te Roux, Farciennes en Chatelineaux hebben nieuwe botsingen plaats gehad. Vele personen werden er gedood en gekwetst. Nieuwe versterkingen der troepen trekken langs Charleroi naar verschillende richtingen, onder anderen naar Bergen en Louvière. Van alle kanten worden in hechtenis genomen muiters hierheen gebracht. (11 u. 15 min. 's morgens.) Troepen werk stakers begeven zich naar Louvière, waar heden avond eene meeting zal worden gehouden. Dringend wordt hulp verzocht, maar het is onmogelijk om Charleroi van troepen te ontblooten. Op enkele plaatsen werd hedenmorgen het plunderen, met bedreiging met den dood, ondanks het leger, voort gezet en werden de slagerswinkels geplunderd. Men gelooft dat het werk morgen overal zal gestaakt worden. (2 u. 41 m. 'smidd.) De burgerwacht is afge mat door den zwaren dienst. Het gevaar voor de stad schijnt geweken, maar in de omstreken duurt de beweging voort. Overal heerscht door de aan gerichte verwoestingen groote ellende. (3 u. 27 m. 's middags.) Voortdurend worden nieuwe gevangenen aangebracht. De gevangenis hier is vol; om plaats te maken heeft men voor- ceconaoaa loopig een aantal correctioneele gevangeneu losge laten, zoomede eenige vrouwen van verdachte zeden- De schutterij is nacht en dag op wacht. Den --apen- fabrikanten is het verboden om wapenen, hoege naamd te verkoopen. (6 u. 25 m. 's avonds). De oproeping van vrijwilligers om de schutterij te ondersteunen is niet zonder uitwerking gebleven. Reeds zijn zestig mannen aangekomen, voorzien van allerhande wapenen welke zij maar bezitten. Iedereen wapent zich. (7 u. 20 min. des avonds.) Zoover bekend is, zjjn van de werkstakers dertig man gedood. Velen zyn ernstig gewond, vooral in den buik. De bedelaars loopen bij vier of vijf tegelijk, de huizen af, onder hot uiten van bedreigingenDaar om mag ieder bekend burger wapenen dragen. Vliegende colonnes bewegen zich in de om-treken en bataljons vrijwilligers worden gevormd. (7 u. des avcnds.) De werkstakers blijven met brandstichting dreigen. Verschillende inrirhtingen worden door de militairen bewaakt. Bep;. - de be velen zjjn gegeven om na de eerste opeisehing de weerspannigen neer te schieten. De staat van beleg is overal afgekondigd. De toestand verergert. (8 u. 10 min. des avonds). De werkstakers plunderden de kolenwerken van Petittry on Lam- busart, zoomede het huis van Henin, di-acteur der kolenmijn van Ormont. Zy zijn thans aan het plunderen in de kolenwerken van Fort f> ille te Hontigny en Tilleul, en in het landhuis van Brau, directeur der smeltovens van Monceau. (8 u. 55 m. des avonds). (Hbl.) Patrouilles vrijwilligers doorkruisen hedenavond de si ad. De generaal Van der Smissen vroeg uitvaardiging van den staat van beleg, maar het gemeente'. iestuur was er tegen. De werkstakers wapenen zichzij hebben bijlen en zelfs geweren. Hun doel is dan ook niet staking van den arbeid, maar ellendige vernielzucht, terwijl de werkstakers uit de provincie Luik eei socia listisch of anarchistisch doel hadden. Die vai i Hene gouwen zyn te onontwikkeld om te donken bij hetgeen zy doen. Hier is het alleen eene worste ling tusschen de groote en kleine nijverheid, waarby de ophitsing komt door socialistische bladen als „Le Peuple" van Brussel, enz., waarin de vryheid van drukpers tot teugelloosheid overgaat. Bergen, 28 Maart. (4 uren des middag Gene raal Van der Smissen heeft het opperbevel aan vaard over het leger, dat in de provinciën Luik en Henegouwen voor de handhaving der orde zal waken. De troepen vertrekken naar Anderlues en Marie- mont. Tot dezen maatregel is overgegaan, omdat depeches uit de streek van het centrum oone ver ergering van den toestand sedert hedenmorgen melden. Volgens verklaring der werklieden zal mor gen te Quanegnon en Flenu de arbeid gestaakt worden. (halfzeven des avonds.) De byeenki nst der „Ligue révisionniste" was zeer kalm. Besloten werd om aan de aanstaande wetgevende verkiezin gen deel te nemen. Een nieuw bataljon van het 7de linie-regiment is zoo even naar Morlanwelz vertrokken. De berichten uit het centrum zyn van gerust stellender aard. Tegen de algemeene ven-achting liep de meeting te Louvière zonder stoornis af. De sprekers lieten zich, waarschijnlijk met opzet, kalm uit. Een escadron lanciers is naar Strepy vertrokken en een compagnie jagers naar Quaregnon gezonden. Chatelineau, 28 Maart, 10 u. 35 m. des avonds. (Hbl.) De werkstakers maakten zich aan ernstige buitensporigheden, plundering en brandstichting, schuldig. De gewapende macht onderdrukte die wandaden op krachtige wyze; ongeveer 25 der muiters werden gedood en velen gewond. Brussel, 28 Maart, 3 u. 20 m. (N. B. C.) Alhier heerscht volkomen kalmte. Voor van avond is geen enkele bijzondere politie-maatregel genomen. Aan bet spoorwegstation is een groote kist in beslag genomen, die aangegeven was als glaswerk, doch waarin zich revolvers en patronen bevonden, met een grooten voorraad doppen, gevuld met eene ont plofbare stof. De justitie is van de vondst ver wittigd. Charleroi, 29 Maart. De nacht is kalm voorbij gegaan. In de omliggende gemeenten zijn geene ernstige ongeregeldheden voorgevallen. De toestand is aanmerkelyk gunstiger geworden. Charleroi, 29 Maart, (hbl.) Er bestaat hoop dat de werkstaking zich niet verder zal uitbreiden. Te Bergen blijft alles kalm, evenals in de Borinage Te Luik is de arbeid hervat. Ook in enkele myuen in de omstreken van

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1886 | | pagina 2