"Wijclag; 5 Maart.
A°. 1886.
<§eze (Qoarant wordt dagelijks, met uitzondering
van fp:i- en feestdagen, uitgegeven.
Leiden, 4 Maart.
II». 7989.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 8 maandenf 1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommors0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Van 16 regels 1.05. Iedere regel moer f 0.17J.
Grootcre letters naar plaatsruimte. Yoor het incas-
seeren buiten do stad wordt 0.10 berekend.
|£r bestaat gelegenheid tot verzending der
rrespondentie naar Noord-Amerika, door middel van
t stoomschip „P. Caland". Ten postkantore alhier
ieten de brieven enz. uiterlijk Zaterdag-morgen
8.10 bezorgd zijn.
Door den Amsterdamschen hoogleeraar dr. Ph.
iHoedemaker is in de Marekerk alhier eene rede
(houden over de Vrije Universiteit naar aanleiding
i Mattheus 12 33.
Ifat is, vroeg spreker, de aanleiding van de be-
jeriug in de Ned. Herv. Kerk?
(.Scherpzinnige" mannen zeggen dat de Vrije
jniversitoit hiervan zoo niet alle, dan toch de meeste
(huid draagt. Men beweert dat de attesten-quaestie
jchts is voorgewend, maar de toekomst der stu-
luten, het „groote tekort" enz., de eenige oor-
iken zjjn.
lis deze bewering waar, is er althans iets van waar?
IWat het eerste betreft, nog twee jaren zal
It duren vóór er candidaten zijnen binnen dien
si zou er wel gelegenheid komen ze te plaatsen
Iker waren deze handelingen zeer verkeerd om
enige toenadering van de besturen te bewerken,
(jammer genoeg dat ook het tweede onjuist is.
is geen tekort. Dit is jammer, want waren er
(eerdere leorstoelen bezet, de uitgaven zouden
iimmen. Er is eene schuld op het gebouw der ver
eniging en om hier van te worden verlost waren
|e) do gaven van belangstellenden gevraagd, maar
lu men geen „aanval" op de kerkekas ondernemen.
Toch is er iets van waar, dat de V. U. oorzaak
van het conflict. Het beginsel, waaruit de V. U.
voortgekomen en dat waaruit het verzet tegen
i „besturen" in de Herv. Kerk is voortgevloeid,
i hetzelfde. Men vindt dit beginsel omschreven in
laatste woorden van het gebed des Heeren:
|ant U is het Koninkrijk enz.
Met deze grondgedachte vatten wjj het kwaad
iederen levenskring aan den wortel. Daarom
mdervindt men tegenstand, zelfs by „rechtzin-
ligen." Spreker splitst dezen in twee groepen; de
ierste groep willen door „snoeien" en „enten''
achten den boom te verbeteren, de tweede (de
gereformeerden) willen in Gods kracht en naar Zjjn
iïoord den wortel „goed maken."
Vóór 50 jaren is ons volk ontwaakt en vroeg
iet naar de oude paden. Dit is Gods werk. Daartegen-
iver heeft men getracht de wetenschap „vrij" te
aken. Men vreest de Christelijke wetenschap. De
nachtschool" kon worden afgetrapt, maar de „dag-
ihool" kan niet worden afgemaakt. De krachten,
aarover de V. U. kan beschikken, zjjn klein, doch
m der motieven, door dr. Van Ronkel voor het
ipricbten van een V. U. destijds aangevoerd, was
lat er slechts weinige mannen in ons vaderland
Karen, aan wien men een leerstoel kon toever-
irouwen. Met God zal het gelukken al duurt het
aren. De V. U. moet ons het „zout" geven, dat
«na vergiftigd volksleven gezond maakt. De Kerk,
'id volk moet worden veroverd. In de Kerk strij
den wij om de Kerk, omdat wij daar recht hebben.
Dit de scholen trekken wjj ons terug, evenals
Willem van Oranje uittrok om een leger te ver
iameien en daarmede ten strijde te trekken. Zjjn
WÜ zoodoende een „prins zonder land," in de
"holen van den Staat is de christen een „graaf
zonder hoofd."
Men beweert dat alles zal blijken jjdel te zjjn,
omdat men gelooft dat God ons heeft verstooten.
Stel dit was zoo, dan zijn wij gehouden aan de
dingen die ons zjjn geopenbaardde verborgen din-
fon zijn voor den Heere.
Met onverdeelde aandacht werd deze rede, die
op verzoek van het locaal-comité in het licht zal
Nrden gegeven, door eene talrijke menigte aan
boord.
Bij beschikking van den minister van Staat,
minister van binnenlandsche zaken, is bepaald dat
over het jaar 1886, bijwijze van voorschot, aan
de gemeente Oegstgeest door het Rijk in de kosten
yan het lager onderwijs zal worden uitgekeerd
f 1020 en aan de gemeente Voorhout f 645.
Bedankt is voor het beroep naar Ter Aar
(classis Leiden) door ds. R. Jaarsma te Balk.
Drietal te Rotterdamds. H. H. Veder, te Schie
dam; ds. G. Ringnalda, te Oldebroek, en dr. L.
Wagenaar, te Heeg.
De heer A3. Mackay heeft voorgesteld art. 8
van het ontwerp omtrent het gevangeniswezen
te lezen:
Bij hechtenis van drie dagen of minder, ontvangen
de veroordeelden gedurende de twee eerste etmalen
van hun straftijd niet anders dan water en brood.
Hiervan zjjn uitgezonderd de veroordeelden: lo.
die daarvoor na geneeskundig onderzoek ongeschikt
blijken te zijn; 2o. die, ingevolge art. 25 van het
Wetboek van Strafrecht, de hechtenis ondergaan in
een gesticht, bestemd tot de uitvoering van ge
vangenisstraf.
Do Koning is, zooals gisteren werd aangei
kondigd, heden met een extra-trein en in Zr. Ms.
salonrijtuig, Te 7 u. 50 min. per Holl. Spoor van
's-Hage over Amsterdam naar Soestdijk vertrokken.
De trein, welke te kwart voor negenen het station
te Amsterdam moest passeeren, had onder de be
kapping van het nieuwe station ruim drie kwar
tier oponthoud, daar de spoorbrug aan het Ooster
dok geopend was om het stoomschip „Norma"
door te laten en dit vaartuig in het ijs was vast
geraakt.
Verschillende treinen misten door dezelfde oor
zaak hunne aansluitingen in de hoofdstad.
Te Soestdijk werd de Koning ontvangen door
Jhr. Van Beyma, rentmeester van het koninklijk
domein Soestdijk.
Z. M. en de hem vergezellende adjudant, vice-ad-
miraal Jhr. Van Capellen, gebruikten in het lustslot
een dejeuner.
Hedenavond te 6 uren 20 min. keerde Z. M. in
de residentie terug.
De inspecteur van beweging, de heer Lockhorst,
begeleidde den trein.
De commissie uit de Tweede Kamer, die het
verslag der Rekenkamer over 1884 heeft onder
zocht, roemt zeer de nauwkeurige zorg door dat
lichaam getoond voor de vervulling van hare taak.
Als voorbeelden van nauwlettend toezicht haalt
de commissie een aantal bedenkingen aan door de
Rekenkamer aan de hoofden der departementen
van algemeen bestuur medegedeeld.
De commissie vond o. a. aanleiding op te merken
tot hoevele bezwaren eene behoorlijke regeling
van de vergoeding voor reis- en verblijfkosten
aanleiding geeft.
De commissie betwijfelt echter of de nauwkeurig
heid van de Rekenkamer wel vele onmiddellijke
vruchten voor 's Rijks schatkist oplevert.
De commissie van rapporteurs voor de voor
dracht betreffende de tarieven 'van in- en uitvoer
rechten in Nederl.-Indië acht de voorstellen rijp
voor openbare behandeling.
Naar de „Arnh. Ct." verneemt, is de heerJ.
Doorman, hoofdredacteur van het „Dagblad van
's-Gravenhage," benoemd tot ridder der Orde van
Bolivar.
De heer Röell heeft eene reeks amendementen
voorgesteld op de Grondwetsherziening, hoofdzake-
lijk rakende de administratieve rechtspraak.
In de gisteren te Rotterdam gehouden ver
gadering van aandeelhouders van de Tabak-Maat
schappij „Arendsburg" werd de rekening en ver
antwoording over het boekjaar 1884/85 goedgekeurd
en het dividend op 100 pet., of f 2500 per aandeel,
bepaald, terwijl aan de houders der „actions de
jouissance" het in de statuten bepaalde maximum
van f 12,000 wordt uitgekeerd. Op de bezittingen
der Maatschappij op Sumatra is afgeschreven
f 43,091.56, welke thans voor een bedrag van
f 31,113.06 in de boeken voorkomen. Op reserve
rekening is gebracht f 51,000, welke alsnu f 130,000
bedraagt. De vooruitzichten voor den weldra te
verwachten tabaks-oogst van 1885 zjjn gunstig.
De minister van staat, minister van binnenl.
zaken, gelet op de artikelen 11 en 12 der wet op
het hooger onderwijs, noodigt hen, die zich in
1886 aan een der bij genoemde wetsartikelen ver
melde examens (examens gymnasia) wenschen te
onderwerpen, uit, daarvan vóór 1 April a. s. te doen
blijken aan den inspecteur der gymnasia te 's-Gra
venhage, met opgave van hunne woonplaats en van
het getuigschrift, dat zy verlangen te verwerven,
en met vermelding of zjj aan het eind-examen van
een der gymnasia dan wel aan het examen voor
eene Staatscommissie wenschen deel te nemen.
De Opper-Ceremoniemeester maakt bekend
dat, ingevolge de bevelen des Konings, het Hof
voor den tijd van vier dagen den lichten rouw zal
aannemen, ingaande den 5den dezer, wegens het
overlijden van Z. H. Prins Nicolaas Frederik August,
hertog van Oldenburg.
Z. M. heeft benoemd tot notaris binnen het
arr. Amsterdam, ter standplaats Amsterdam, H. J,
Paris, cand.-notaris aldaarden heer Mertens,
arts, met 16 Maart a. s., bedoemd tot off. van gez.
2de kl. bij de zeemachtH. Tussenbroek, met
1 April a. s., benoemd tot leeraar aan de Rjjks H.
B.-school te Alkmaar; met 1 April a. s., bjj het
personeel van den geneeskundigen dienst der land
macht, benoemd tot reserve-officier van gezondheid
lste kl., de burgergeneeskundigen G. Franken en
dr. G. A. Haromaker, beiden eervol ontslagen off.
van gez. lste kl. van de zeemacht, artsen, respec
tievelijk te Nieuwer-Amstel en te Beverwijk, zoo
mede J. Van IJzeren, eervol ontslagen off. v. gez.
2de kl. van de zeemacht, arts, te Werkendam.
ticmeugd Nieuw».
Hedenmiddag om twee uren geraakte
een 8-jarige jongen, die op het ijs in de Mare bij
de Korte Langegracht, met het eene been stond
om de sterkte ervan te beproeven, doordien een
andere jongen hem een duw gaf, te water. Het
mocht dezen laatste weer gelukken hem op het
droge te brengen.
Onze opmerking betreffende de wijze
waarop in de Stadszaal bij drukke gelegenheden
met het in ontvangst nemen der kleederen tot nog
toe moest worden omgesprongen, heeft, naar men
uit de advertentiën reeds zag, toch eenig gevolg
gehad. Immers, bij het morgenavond aldaar te geven
concert der Maatschappij voor Toonkunst zal ook
de kleine benedenzaal achter de jassenkamer na
de pauze voor dit doel worden gebruikt, zoodat,
door de meerdere ruimte, het dringen en ontvangen
van stompen zeker belangrijk zal worden ver
minderd. Naar wij vernemen zullen de kleeding-
stukken, welke in genoemde benedenzaal kunnen
worden afgehaald, de nommers dragen van 71 tot
en met 101, van 112 tot en met 142 en van 212
tot en met 243. De overige hangen in de gewone
jassenkamer.
Uit de gemeente Voorhout wordt
gemeld dat sedert 18 Augustus 1885 aldaar slechts
vijf sterfgevallen hebben plaats gehad, en wel van
vier kinderen beneden het jaar en van één boven
dien leeftijd.
Ter gelegenheid der feesten, te ge.
ven bij het 50ste lustrum der Utrechtsche hooge-
