A0. 1885. De toestand van onzen Landbouw. l^Xaaixctag: SO Noyember. feze fëourant wordt dagelijks, met uitzondering ran §pn- en feestdagen, uitgegeven. Leiden, 28 November. N°. 7909. LEIDSCH DAGBLAD. PRIJS DEZER COTJRANT Voor Leiden per 3 maanden1.10. Franco per post1.40. Afzonderlijke Nommors0.05. PRIJS DER ADVERTENTIEN: Van 16 regels 1.05. Iedere regel meer 0.171. Grootere lettere naar plaatsruimte. Voor het inoaa- aeeren buiten de stad -wordt 0.10 berekend. In de jongste vergadering van de afdeeling Leiden [en Omstreken der Hollandsclie Maatschappij van Landbouw werd o. a. behandeld de vraag„Wat 2jjn in hoofdzaak do oorzaken van den minder gunstigen toestand van den landbouw." De discussie over die vraag werd ingeleid door den voorzitter. Wij achten de gestelde vraag van Loveel belang voor den landbouw van onzen tijd dat wij het een en ander uit die inleiding aan onze lezers willen mededeelen. De inleider merkte op dat volgens de algemeene opinio de voornaamste oorzaken van de landbouw- malaise zijn: lo. De concurrentie van buitenlandsche landbouw producten. 2o. Ongemotiveerde opdrijving van de huur- en koopprijzen van den grond alhier. 3o. Te veel weelde bij den landbouwer. 4o. Onvoldoende kennis van het vak. 1 5o. De algemeene malaise in handel en industrie. Spreker meende echter zich voorloopig te moeten bepalen tot het 1ste punt en besprak, na eene korte aanstipping van de concurrentie, welke be staat of nog te wachten is van landbouwproducten uit Australië en gedeelten van Afrika en, vooral op het gebied van zuivelbereiding, uit eenige Europee- sche landen, den Noord-Amerikaanschen landbouw als concurrent van den Nederlandsclien landbouw. Amerika is in de eerste plaats concurrent op bet gebied van den graanhandel. Do tarwe-oogst bedroeg in 1882 niet minder als 176,000,000 HL. die van Nederland nog geen 2,000,000 HL. Waar Nederland voor iederen inwoner nog geen halven HL. tarwe verbouwt, hebben de Vereenigde Staten voor ieder hunner 50,000,000 inwoners 3'/, HL. tarwe beschikbaar. In Nederland is de grond, welke geschikt is voor tarwebouw, ook ingenomenin Amerika is nog een aantal millioenen HA. vruchtbare grond beschik baar. Door den landbouw uit te breiden en ze te verbeteren, wat in de andere staten reeds geschiedt, kan Amerika nog zeer goed zijn tarwe-oogst verdub belen en de Yankees zullen ook niet nalaten dat te doen, zoo de prijs der tarwe hoog genoeg is om de verbetering en uitbreiding van den landbouw loo- nend te maken. t Van veel belang is het voor den Nederlandschen landbouw om te weten voor welke prijzen do Ame rikanen tarwe aan de wereldmarkt brengen. In hoofdzaak hangt dit af van de vrachtprijzen, welke door de enorme afstanden altjjd de Amerikaansche landbouwproductie bezwaren. Zonder uitstekende middelen van vervoer had de Amerikaansche landbouw onmogelijk kunnen concurreeren, want de graanproducten moeten ver voerd worden naar de dichtbevolkte Europeesche lenden, welke geen genoegzaam graan voor eigen consumptie verbouwen. De Amerikanen hebben dit ingezien en zich tallooze opofferingen voor dat doel getroost. Zjj zjjn thans in het bezit van een spoorwegnet van 168,000 kilometers, slechts 4000 kilometers minder dan het Europeesch spoorwegnet. Daarnaast hebben zij door de verbetering der Mississippi en door het Sraan van het Welland-kanaal tussclien het Erie- cn Ontario-meer, waterwegen verkregen welke uit stekend geschikt zjjn om groote massa's graan te vervoeren. De concurrentie tusschen de verschillende spoor wegen en do waterwegen zjjn oorzaak geweest dat vrachten in de laatste 10 jaren minstens de helft zijn gedaald. Op dit oogenblik mag men aan nemen dat do vracht van af de boerderij in Amerika 11 't aan de Europeesche zeehavens, mot inbegrip van overladen en assurantiekosten bedraagt pl. m. f 2.80 per hectoliter. Spreker komt verder door uitvoerige berekening tot de conclusie dat de Amerikanen op dit oogen blik met voordeel tarwe kunnen verbouwen, zoo lang de prijs alhier blijft boven de 7 per HL.; daalt de prijs daar beneden, dan blijft er voor den land bouwer geene belooning over. Komt de prijs boven dat minimum-cijfer, dan zijn de factoren aanwezig om den tarwebouw meer uit te breiden en dan te zorgen dat eene hooge rijzing nimmer duurzaam kan zijn. Amerika is in de tweede plaats concurrent op het gebied der veehouderij. De Amerikaansche vee stapel telt p. m. 35 millioen stuks rundvee, tegen over de Nederlandsche l'/j millioen stuks. In 1882 werden uitgevoerd 188,000 stuks rundvee en dit gevoegd bij het versch geslachte vleesch en het vleesch in bussen, maakt dat Amerika reeds veel invloed uitoefent op de vleeschmarkt. Die invloed kan zich nog uitbreiden. Ook de vracht voor vee is verminderd en langzamerhand krimpt het tijd perk dat de stoornbooten noodig zijn om den Oce aan over te steken en iedere verbetering in die middelen van vervoer brengt de Amerikaansche veeconcurrentie nader. Daar komt nog iets bij. Het is eene groote uitzondering als een Zuid- Hollandsche boer eens een paar rijksdaalders reis geld en een paar dagen tijd besteedt om een goed fokdier te zoeken en te koopen. De Amerikanen aarzelen niet daarvoor de Oceaan over te steken en bij ons in Noord-Holland en Friesland coute qui coute de beste exemplaren te koopen. Zij willen hun veestapel verbeteren, ziedaar de conclusie van bovenstaand verschijnsel en voor den concurrent heeft dat doel een ernstigen achter grond als men let op den kolossalen veestapel dien de Unie thans reeds bezit. In de derde plaats is Amerika concurrent op het gebied der zuivelbereiding. De eerste poging op dat gebied bestond in het zenden van boter aan de Europeesche markt. Die poging had niet veel gevolg, de qualiteit was niet voldoende. Ook thans beteekent de boterconcurrentie nog niet veel. Wel is er een uitvoer van p. m. 20,000,000 millioen kilo, maar de gemiddelde prijs daarvan ad f 0.65 per kilo geeft het bewijs dat de qualiteit niet vol doende is en dat de naam, welken de Amerikanen heb ben als eerste knoeiers met kunstboter, een hin derpaal is voor zjjn krediet. Intusschen, verschil lende Staten nemen maatregelen tegen do knoeierij, van andere zijden zijn teekenen aanwezig dat men ernstig de verbeterin; der productie ter hand wil nemen. Slaagt een en ander, krijgt Amerika een goeden naam op de botermarkt, dan is het productie cijfer van 400,000,000 kilo een dreigend spook voor de Nederlandsche boterbereiding. Mot kaas is Amerika gelukkiger geweest. De beste Amerikaansche kaas staat in Engeland even hoog in prjjs als de Nederlandsche vette kaasmer- ken. Dit is voornamelijk te danken aan de groote uitbreiding van het fabriekswezen op dit gebied. Er bestaan thans meer dan 4000 kaasfabrieken, welke p. m. 100,000,000 kg. kaas produceeren, waar van 60,000,000 kilo wordt uitgevoerd. Nederlandsche cijfers zjjn er niet om hiernaast te plaatsen. Boter en kaas zijn in ons land niet belangrijk genoeg om ze te brengen onder de aan dacht van de statistiek. Het groote voordeel, dat de Amerikaansche land bouw in staat stelt den onzen eene zoo krachtige concurrentie aan te doen, is het feit dat voor een betrekkelijk klein kapitaal de bebouwer van den grond eigenaar is en dat door weinig belasting en door de algemeene verlaging der werkloonen de productiekosten betrekkelijk laag zjjn. Voor den Nederlander zijn do hooge pacht en koopsommen, benevens hooge belastingen en meer dere onkosten een drukkend bezwaar om eene zoo enorme concurrentie het hoofd te bieden. De discussie over dit onderwerp zal in eene volgende vergadering der afdeeling worden voort gezet, als wanneer tevens, zoo mogelijk, zal worden behandeld de vraag„welke midddelen kunnen wor den aangewend om den tegenwoordigen toestand van den landbouw te verbeteren." Dezer dagen had, naar men weet, in de zaal Diligentia een feestconcert plaats van de Konink lijke Nationale Zangschool voor Handwerkslieden te 's-Hage en trad bjj die gelegenheid eene stad- genoote van ons als soliste op. Het „Haagsche Dbl." zegt in zijn verslag dien aangaande Het bestuur was ditmaal zoo gelukkig, het con cert door solo-zang van mejuffr. Anna De Graaff uit Leiden opgeluisterd te zien, die welwillend haar medewerking verleende. Waren we reeds vroeger in de gelegenheid (o. a. verleden najaar bjj een orgel-concert in de Groote kerk) haar schoone mezzo-sopraan-stem te kunnen bewonderen, ook nu oogstte de gevierde zangeres onverdeelden lof in door de keurige vertolking van do Aria van Eckert's „Wilhalm van Oranje," „Gods Almacht" van Schu bert en „Spielmannslied" van onzen genialen W. F. G. Nicolaï. Haar klankrijke en gevoelvolle stem wist vooral aan dit laatste zulk een gloed en uit drukking te geven, dat aan de bijvalsbetuigingen schier geen einde kwam. Mej. De Graaff voegde bij haar zangnummers nog een tweetal allerliefste „Loverkens," medo van Nicolaï, meesterstukjes van liederen, welke men nimmer genoeg aanhooren en bewonderen kan, en welke dan ook kennelijk bjj uitstek in den smaak vielen. De zangeres genoot de eer, door den componist-zelven (uitgenomen het eerste nummer) to worden geaccompagneerd. Een complimentje voor den heer Nicolaï, die de soliste op zoo voortreffelijke wijze op de piano begeleidde, waaruit menigeen nog wat loeren kan, kunnen we hier niet achterwege houden. "Voer het einde van het concert had nog eene eigenaardige plechtigheid plaats. Aan mej. Anna De Graaff werd namelijk eeno welverdiende hulde bereid, vanwege het bestuur, door de aanbieding van het eerediploma der Kon. Nat. Zangschool. (De calligraphic, een waar kunststuk, is het werk van den heer Schmidt Junior). Deze verrassing werd door de zangeres blijkbaar met dankbaarheid aanvaard. De eerbewijzing ging gepaard met eene toespraak van den president, den heer J. J. Schmidt, die ongeveer het volgende tot de gevierde zangeres sprak Namens de Kon. Nat. Zangschool voor hand werkslieden, heb ik gedurende mjjne presidiale loop baan meermalen de eer gehad het woord te voeren tot priesters en priesteressen der kunst. Met een diep gevoel van achting kom ik tot u, omdat wjj in u eene landgenoote zien, die bevoorrecht is met onmiskenbare talenten. Hoe heerlijk toch hebt gij Schiimann's schoone schepping, de „Almacht" ver tolkt. Met eerbied en bewondering hebben wjj het „Groot is Jehova de Heer, want hemel en aarde verkondigen Zjjne Macht," van u mogen hooren, en zeker heeft ons aller hart herhaald„Hjj is een eeuwig God." Maar met niet minder aandacht hebben wjj geluisterd toen gjj ons daar opnieuw verhaaldet wat de grondtoon van het leven en sterven is geweest van den onvergetelijken Willem van Oranje. Liefde was zjjn leven en stervend bad hjj toch nog voor zjjn arm volk. De indrukken, door uwe talenten op ons gemaakt, wil de K. N.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1885 | | pagina 1