Postkantoor Toorscboten.
iT-BHSC
Tclcgrainmeot
BERLIJN, 4 September. KZ.) Al komen nog
altijd uit enkele kleinere steden van Spanje berichten
van demonstraties in zake de Carolinen-quaestie töcj1
begint langzamerhand het verstandige c|06j (jer
Spaansche pers eene kalmere en r^6er doordachte
houding aan te hemen; Vóöral de bladen der ge
matigd constitutioneele party geven, reeds heden te
kennen dat de Spaansche ministers, door hunne
houding, het streven van de republikeinsche party
en de Fransche radicalen i'a de hand gewerkt héb
ben. Terwijl nu de schuld van den weinig ver-
kwikkeiyken toestand des lands reeds openlijk aan
de regeering gegeven wordt, bespreekt men bereids
de mogelijkheid van eene verandering van Kabi
net, waarbij de party van Sagasta aan het roer
zou komen, van welke partij verwacht wordt dat
zjj beter zou regeeren en de algemeene Spaansche
politiek met meer voorzichtigheid leiden.
MADRID, 4 September. Gisteren zyn in Spanje
2360 choleragevallen aangegeven, waarvan 775 met
doodeiyken afloop.
MARSEILLE, 4 September. Heden zyn hier 11
personen aan cholera bezweken.
TOULON, 4 September. Heden zyn hier 13 per
sonen aan cholera overleden.
MADRID, 4 September. Markies De la Vega de
Armyo, minister van buitenlandsche zaken, in het
kabinet Sagasta, geeft aan de „Iberia" het recht
om te publiceeren dat, gedurende den tjjd der
liberale regeering, Spanje nooit met Duitschland
eene schikking getroffen heeft, van welken aard ook.
PARIJS, 4 September. De Freycinet is heden te
Mont-sous-Vaudrey aangekomen, waar hy zeven
dagen vertoeven zal. Na zijn terugkeer naar Parys
zal hy besprekingen houden met de Fransche ge
zanten te Londen, Berlijn, Weenen en Rome, die
met verlof zyn en na deze beraadslagingen weder
naar hunne posten zullen terugkeeren.
De onderhandelingen over het handelsverdrag
tusschen Frankryk en China zullen eerst in Nov.
te Peking beginnen.
MADRID, 4 September. Eene officieele depeche
van de Philippynsche eilanden bericht de aankomst
van het stoomschip „San-Quintin" komende van
het eiland Yap, met tyding, van drie dagen gele
den dagteekenend, dat het oorlogsschip „Manilla"
op don avond van den 24sten Augustus aanstal
ten had gemaakt om het eiland te bezetten, toen
eene Duitsche kanonneerboot, daar' aangekomen,
tegen 7 uren 's avonds met eene gewapende boot
eene landing bewerkstelligde, de Duitsche vlag
plantte en het eiland uit naam van het Keizerryk
bezette.
De commandanten der Spaansche oorlogsschepen
hebben tegen deze handelwyze onmiddellyk ge
protesteerd. Het bericht verwekt te Madrid eene
gg^te verontwaardiging, inzonderheid in militaire
EWigen.
MADRID, 5 September. Tegen middernacht
lieerschte in de stad eene gevaarlyke gisting. Eene
talryko volksmenigte had in den loop van den
avond een aanval gedaan op het gebouw van het
Duitsche gezantschap, de ruiten verbryzeld, de
Duitsche vlag neergehaald en aan flarden gescheurd.
Vervolgens begaf zy zich naar het paleis van den
minister-president, en eischte onmiddellijke oor
logsverklaring aan Duitschland.
(Tweede depeclic.) Een half uur na middernacht
nam de agitatie nog gaandeweg toe. Een optocht
van ongeveor 6000 personen, met Spaansche ba
nieren voorop, bewoog zich door de straten en
hief voor het gebouw van de militaire club en het
Athenaeum de kreten aan„weg met de Duitschers
Love Spanje!"
De officieren van drie Spaansche oorlogsschepen,
die het eiland Yap verlaten hadden, zyn afgezet.
Derde depeche). De gisting neemt toe. De onder
de wapenen geroepen militaire macht bezette de
Puerta del Sol en do aangrenzende straten. De
menigte ging langzaam uiteen, met den kreet:
„Leve het leger 1"
Vierde depeche). Na het afrukken en verbranden
van het wapenschild en den vlaggestok van de
Duitsche legatie, gingen de manifestanten generaal
Salamanca gelukwenschen. De generaal wasechter
afwezig.
Verscheidene generaals hebben met Kanovas ge
confereerd zestig personen zyn wegens het aanheffen
van oproerige kreten gevangengenomen.
De gewapende macht heeft last gekregen, om de
tumulten te onderdrukken.
LQNDBN, 5 Sept. (A.) (Eerste Telegram.) Spaan
sche oorlogsscher,eri) dis den 21sten Aug. Yap be
reikt hadde^ maakten zich den 31sten gereed om
het eiland te bezetten. Een Duitsche kanonneer
boot, öie den 24sten was aangekomen, zette onmid
dellyk troepen aan land en heesch de Duitsche vlag.
De Spanjaarden protesteerden en seinden dadelijk
naar Madrid. Het bericht verwekt veel sensatie
men vreest voor een botsing op het eiland Yap.
De ministerraad is bijeengeroepen; koning Alfonso
zal morgen te Madrid aankomen.
(Tweede Telegram.) De bevqlking van Madrid
heeft alle bezinning ten eenenmale verloren. Zy heeft
het hotel der Duitsche legatie aangevallen, het
wapenschild omlaaggerukt, dat naar de Puerta del
Sol gesleept en het verbrand voor de woning van
don minister van binnenlandsche zaken, onder wilde
kreten: „Weg met DuitschlandI"
De volksmenigte begaf zich daarop naar het
hotel der Fransche ambassade en gaf haar sym
pathie voor Frankryk door aanhoudende toejuichin
gen te kennen.
Aan de troepen werd bevel gegeven om de stra
ten te doen ontruimen en de volksmenigte trok
zich langzaam terug.
De toestand is hoogst ernstig.
(Derde telegram.) De Spaansche Ministerraad
heeft besloten, den Gouverneur van Yap en de
Commandanten van twee Spaansche oorlogsschepen
wegens plichtverzuim voor den krygsraad te doen
verschijnen.
Het bericht dat het Duitsche eskader naar de
Carolinen is vertrokken, wordt bevestigd.
LEIDEB, 5 September.
Weerbericht (medegedeeld door het Kon. Ned.
Met. Instituut). Verwachting: westelyke wind.
Thermometer-stand: gisteravond om 8 uren 14°
Celcius 57° Fahrenheithedenmorgen om 8 uren
14° C. 57° F.; 'smidd. 12 uren 17° C. 64°
F.; 's namiddags 4 uren 18° C. 66° F.
De heer Hollman, violoncellist van Z. M. den
Koning, is naar het „N. v. d. D." meldt, voornemens
in de maand November a. s. eene kunstreis door
Nederland te doen. Hy zal alsdan tevens eenige nieuw
gecomponeerde muziekstukken voordragen.
Volgens gerucht zou de heer H. Hoppe, majoor
commandant by de dienstdoende schuttery te Schie
dam, aan den Koning het verzoek hebben ingediend
om eervol ontslag uit genoemde betrekking.
De „Zw. Crt." verneemt dat het dividend der
Billiton-maatschappy is vastgesteld op f 250.
In zake het ruw optreden van de politie te
Amsterdam by de laatste opstootjes aldaar, heeft
hedenmorgen om ongeveer halfelf de aanbieding
plaats gehad van een adres aan den burgemeester,
waartoe gisteravond op eene meeting in het lokaal
van het Werkmansbond was bosloten.
In genoemd adres wordt verzocht eene commissie,
uit alle klassen der maatschappy samengesteld, te
benoemen, om onderzoek te doen naar het gedrag
der politie by de bewuste ongeregeldheden.
De deputatie, tot welke ook drie dames behoor
den, begaf zich, door vele nieuwsgierigen gevolgd,
van het Waterlooplein naar het stadhuis. Zij werd
na eenigen tijd wachtens binnengelaten, nadat de
omstanders op verzoek der politie zich verwijderd
hadden.
Het onderhoud duurde ongeveer een half uur,
Toen het geëindigd was, deelde de voornaamste
woordvoerder van gisteravond, de heer J. A. For
tuin, aan de wachtende menigte den uitslag mede
van zijn onderhoud met den burgemeester.
Dit komt, volgens het „Hbl.", op het volgende
neer: allen die aangaande de jongste ongeregeld
heden grieven tegen de politie meenen te hebben
en goed geconstateerde feiten kunnen mededeelen,
kunnen zich, lietzy mondeling, hetzy schriftelyk,
tot den burgemeester wenden.
Wil men die grieven aan het hoofd der politie
mondeling mededeelen, dan dient men ze toch op
schrift te stellen en getuigen van het feit mede te
brengen. „Overigens," zeide Fortuin ten slotte op
sarcastischen toon, „is de burgemeester van oor
deel, dat de politie met kalmte, waardig en fat-
soenlyk is opgetreden."
Een zwak hoezee ging hierna voor den spreker
op, maar die het aanhieven werden niet door de
menigte ondersteund.
Morgen, Zondag, zal men in het Volkspark byeqfl-
komen, om de grieven, welke men meent te hebben,
op papier te stellen en te formuleeren.
Aan den heer A. M. J. Jansen, Roomseh-
Katholiek geestelijke vtfti den 2den rang te Curasao,
is tot herstel van gezondheid een buitenlandse)»
verlof naar Nederland voor den tyd van een jaar
verleend.
Naar men met zekerheid verneemt, zal de
reeds lang besproken uitbreiding van de dienst
doende schuttery van 's-Gravenhage bestaan in
eene vermeerdering der artillerie-schuttery met vier
compagnieën, zoodat voortaan de residentie zes com
pagnieën van dit wapen zal tellen.
Ter beurze van Amsterdam werd heden op
de markt hoofdzakelyk de aandacht gewyd aan de
Spaansche fondsen, die zich onderscheidden door
een belangryke daling, wegens de scherpe hou
ding van Spanje tegenover Duitschland. Ze wer
den I'/, pet. lager afgegeven. Ook Portugal was
in flauwe stemming.
Bedankt is voor het beroep naar de Ned.-
Herv. gemeente te Aarlanderveen door ds. P. H.
Wiersma, predikant te Harmeien.
In den ouderdom van byna 82 jaren is te 's-Hage
overleden de heer J. T. Canter Visscher, gepension-
neerd Oost-Indisch hoofdambtenaar.
Het stoomschip „Zuid-Holland," van Rotter
dam naar Java, vertrok 4 Sept. van Pauillacde
„Oranje-Nassau" is 23 Augustus van Paramaribo
naar Amsterdam vertrokken; de „Prins Hendrik,"
van Batavia naar Amsterdam, vertrok van Mar
seille 4 Sept; de „Prins Willem I" is 30 Augustus
van Amsterdam te Paramaribo aangekomen.
Z. M. heeft aan den hoogleeraar dr. J. J. De
Hollander, hoofd van onderwys in de letterkunde
aan de Kon. Militaire Academie te Breda, op het
daartoe door hem gedaan verzoek, onder dankbe
tuiging van de door hem gedurende vele jaren aan
den lande bewezen diensten, een eervol ontslag uit
zyne evengemelde betrekking verleend, behoudens
aanspraak op pensioen, en zulks met ingang van
1 Oct. a. s.den off. van gez. 1ste kl. H. G. C.
Heringa, van het personeel van den geneeskundigen
dienst der landmacht, voor den tijd van vyf jaren
gedetacheerd by het leger in Ned.-Indiëbenoemd
en aangesteld tot apotheker 2de kl. by den militairen
geneeskundigen dienst in Ned.-Indië, de voor die
betrekking opgeleide kweekelingen der pharmacie
C. W. C'oenen en C. W. Boudier.
Programma's van muziekuitvoeringen.
Musis Sacrum. Zondag G September, 'e namiddags
te twee uren, door het muziekcorps der dienstdoende Schut
terij, kapelmeester de heer C. G. Locher. 1ste afd.No. 1.
Marsch, Rixner; 2. Concert-Ouverture, Titl; 3. Qifedrille.
„Alexandra", Hermann; 4. Fantaisie über Schweizer Melo-
dien, Bender. 2de afd. No. 5. Ouverture „Dichter und
Bauer", Suppé; 6. Ario aus „Titus", (Hoboe- und Clari-
hetto-Solo), Mozart; 7. Fantaisie aus „Freischütz", Weber;
8. Concert-Polka, für 2 Piston, Parlow.
Zomerzorg. Dinsdag 8 September, des avonds te
zeven uren, onder directie van den heer J. H. Völlmar.
1ste afd.: No. 1. Hochzeitmarsch, „Sommernachtstraum",
Mendelssohn; 2. „Symphonic Pastorale No. 6" (arr. F.
Dunkier), Van BeethovenaAllegro ma non troppo. Erwachen
heiterer Empfindungen bei der Anknft auf dem Lan.de.
hAndante molto moto. Scène am Bach, c Allegro. Lustiges
Zusammensein der Landleute. Gewitter. Sturm, d- Allegretto.
Hirtengesang, froho und dankbare Gefühle nach dem StureÉ.
3. Balletmuziek No. 13 uit „Feramors", Rubinstein; 4.
Fantaisie uit Van Beethoven's „Fidélio", Dunkier. 2de
afd.No. 5. Ouverturo „Guillaume Tell", Rossini6. „Hom
mage a Verdi", Fantaisie (ceuvre posthume) uit het
„Requiem."lste uitv., Dunkier; 7. „Der Wirbelwind",
Concert Polka, Piston-Solo, Levy; 8. Fantaisie uit „Robert
le Diable", opera van Meijerbeer, Dunkier.
Marktberichten.
Leiden, 5 September. Heden aangevoerd: Tarwe 3 hec
toliter. Wintertarwe f 7.60 a 8.Zomertarwe 7.a
f 7.50. Rogge 4 H. L. Winterrogge 6.60 a 6.90. Zomer-
rogge f 5.90 a f 6.25. Gerat 4 H. L. Zomergerst ƒ4.25 a
5.— Chevalier-gerst f 5.75 a 6.25. Haver 4 H. L.
Zware Haver 4.20 a 4.70. Lichte Haver 3.a
3.90. Duivenboonen 1 hectol. f 6.50 a 7.50. Paar-
denboonen 2 hectol. f 5.70 a f 6.50.
Boter: 9320 kg. Grasboter, lste qualit. l/4 vat f 52.
a 58; Scheiboter 2de qualit. l/4 vat ƒ44.a f 50.
GraBboter lste qualit. per kilogr. f 1.30 a f 1.45Scheiboter
2de qualit. per kilogr. 1.10 a f 1.25.
Lange Zwarte Turf 9000 dubb. hectol., 0.22 a 0.24.
Bij het ter perse gaan van dit nummer
waren de beursnoteeringen van heden nog
niet ontvangen.
De gewijzigde dienst op Zon- en algemeene
erkende Christelijke Feestdagen vangt aa*
6 September.
Het kantoor is geopend van halfacht tot
halfelf 's morgens. Er heeft ééne bestelling plaats,
die aanvangt om halfacht 's morgens.
De lichting der Brievenbus heeft plaats om
6.45 m., 9.15 m. en 9.55 m.
De Directerr,
H. ARNTZENIUS.
