LEIDSCH
DAGBLAD.
Tweede Bind
N°. 7596.
Vrijdag 21 November.
A0. 4884.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 8 maandenf 1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADYERTENTIEM»
Van 16 regels 1.05. Iedere regel meer 0.I7A
Grootere letters naar plaatsruimte. Voor het iacusM-
ren buiten de stad wordt ƒ0.10 berekend.
Gemengd Nieuws
Men schrijft ons uit Koudekerk: „De
eerste uitvoering in dit seizoen van de alhier gevestigde
rederijkerskamer „Cremer" vond gisteravond plaats.
De beide stukken „De verloren Zoon" en „Joost
Uilenspiegel" werden uitstekend afgespeeld. Het was
(f er meerdere krachten waren bijgekomen, dan
wel, dat men eens wilde doen zien wat een be
trekkelijk klein getal werkende leden vermag wan
neer de wil er is.
Het ledental toch is niet toegenomen, wel beeft
het tegendeel plaats gehad; doch naar men hier
en daar fluisterde, had men gedacht dat de voor
stelling niet goed zoude uitvallen, omdat één der
leden een week of zoo vóór de uitvoering zich had
teruggetrokken wegens onbekende redenen. Wat
stond hun toen te doenP Uitstellen, doorzetten of
andere stukken nemen Neen, het tweede werd
verkozen en de uitslag was bepaald schitterend.
Een ieder amuseerde zich en bleef tot in den
morgen bijeen, om toen nog met looden schoenen
huiswaarts te gaan.
Eéoe zaak is echter nog te betreuren en wel
deze: dat nog geene dames zoo welwillend zijn
om hulp te verleenen en toe te treden als wer
kende leden.
WaDneer dit het geval moohfc zijn, het verlies,
zoo pas geledeD, zou spoedig vergeten zijn.
„Wie weet wat er over 14 dagen plaats vindt 1"
Gistermorgen vond een te Haarlem
woonachtige joDgeling van 15 jaren zijn dood ten
g volge van eene zaüdstorting in de duinen onder
O verveen, gemeente Bloemendaal, waar hij werk
zaam was tot afgraving van zaod ten dienste dor
iortificatiewerken te Haarlemmerliede.
In het zooveel geruchtmakende pro-
res tusschen den ontslagen secretaris der Neder-
landsche Centraal-Spoorwegmaatschappij, den heer
Henri Boers, en deze maatschappij, is door de
arrondissements-reohtbank te Utrecht gisteren vonnis
gewezen.
Den heer Henri Boers is zijne vordering toe ge?
wezen, bestaande in de betaling van zijn verdiend
salaris over Februari en Maart jongstleden, en daar
enboven zijn bedongen salaris ad f 4000 gedurende
de volgende 10 jaren. Voor Henri Boers heeft ge
pleit mr. E. Yan Lier te Amsterdam, als advocaat,
met mr. Yan Hengelaar te Utrecht als procureur.
Yoor de Nederl. Centraal maatschappij heeft ge-
p'.eit mr. Yan Eeden te Utrecht als advocaat met
mr. L Yan Lier als procureur.
In Devonshire heeft eene verschrik-
kelijke misdaad plaats gehad.
Eene oude dame, mej. Keyse, woonde op een
buitentje bij Torquai, in gezelschap van drie vrou
welijke dienstboden en een mannelijke. Het buitentje
was bekend om zijne fraaie ligging en werd daarom
dikwijls door voorname personages bezocht wanneer
2ij in de buurt op de jacht waren. De eigenares
zelve stond bekend als „niet gemakkelijk," maar
niettemin waren twee der vrouwelijke bedienden,
de gezusters Peck, reeds vijftig jaren bij haar in
dienst, terwijl ook de bottelier zeer tevreden scheen.
Yrijdag- nacht, aldus vertelde de keukenmeid, werd
ik om halfvier wakker en meende ik te ruiken dat
er brand was. Ik riep Lee, den bottelier, die den
huisheer ging roepen. Deze woonde in de buurten
boorde, toen hij kwam, dat juffrouw Keyse was
verbrand. Men ging kijken en werkelijk in de eet
zaal lag de arme vrouw half verbrand, doch zoo,
dat men duidelijk kon zien dat zij vermoord was.
Haar lichaam was schrikkelijk verminkt en droeg
cveral sporen van gepleegd geweld. De bel was
afgesneden, maar van wapens was geen spoor te
vinden. Ofschoon er tal van kostbaarheden en veel
geld in huis was, wordt niets vermist, zoodat aan
plundering niet te denken is. Daarentegen wordt
de misdaad uitsluitend beschouwd als eene wraak
neming. Sterke verdenking bestaat er tegen den
bottelier, die dan ook terstond in hechtenis is
genomen.
Te Parijs zijn Dinsdag 41 cholera-
sterfgevallen voorgekomen en gisteroohtend vier.
Eén sterfgeval aan de cholera kwam gisteren te
Bertry, bij Rijsel, voor.
BUITENLAND.
Duitschlaud
De gisteren gehouden zitting der Congo-conferentie
werd door den staatssecretaris Von Hatzfeld voor
gezeten. Van Duitechland8 zijde werd bij de confe
rentie een ontwerp ingediend, waarin het doel der
bijeenkomst nogmaals wordt ontvouwd en de voor
stellen worden opgesomd, waarover de Conferentie
zal te beslissen hebben. Dit ontwerp werd naar
eene commissie verzonden, bestaande uit de ver
tegenwoordigers van Duitschland, Frankrijk, Enge
land, de Vereenigde Staten, Spanje, België en Por
tugal. Deze commissie, waarvan de Fransche am
bassadeur De Conrcel voorzitter is, zallo. de
grenzen van het verschillend grondgebied aan den
Congo vaststellen; 2o. de aanspraken der verschil
lende aldaar mededingende partiien formuleeren. Aan
de commissie zullen deskundigen worden toegevoegd.
Bovendien zal zij alle personen hooren, wier advies
zij wenschelijk acht. De arbeid der commissie zal
waarschijnlijk zes tot acht dagen duren.
De erkenning der Belgische „Association interna
tionale africaine" door de mogendheden zal niet in
de zitting zelve der Conferentie, maar afzonderlijk
geschieden. Tusschen de Belgische vereeniging en
Frankrijk is thans het volgende geschil aanhangig.
Aan de kust van Loango waren eene Deensoheen
eeoe Nederlandsche factorij door negers aangetast.
De Duitsche faotorij vroeg hulp aan de genoemde
vereeniging, en hare agenten maakten aan den strijd
een eiode. Daarop werden echter door de lieden van
het naburige Fransche station bedoelde agenten in
hechtenis genomen en Daar Gabun overgebracht,
onder het voorwendsel dat de aangevallen faotorijen
op Fraosch grondgebied lagen.
Spanje.
Te Madrid herhaalden de studenten gisteravond
hunne manifestatiën; zij trokken door de straten
onder het aanheffen van den kreet: „Leve de vrij
heid van onderwijs!" Vier huoner werden in hech
tenis genomen en de politie joeg de overigen uiteen.
Later echter schoolden zij weder samen en belee-
digden de politie, die van hare stokken moest ge-
braik maken. De ontevredenen trokken daarop naar
de prefectuur om de invrijheidstelling der vier in
hechtenis genomen studenten te vragen, doch de
prefect antwoordde dat zij naar de rechtbank zou
den verwezen wordeD.
Volgens een telegram uit Madrid is de cholera
te Beniopa, provincie Valencia, uitgebarsten. Negen
personen zijn er reeds aan de ziekte bezweken.
INGEZONDEN.
De Leldsche Schouwburg.
Qnand on n'a pas ce qu'on aime,
il faut aimer ce qu'on a.
In het nummer van heden van het L. D. komt
een ingezonden artikel voor van den heer Van Geer,
waarin tegen het verleenen van subsidie uit de
gemeentekas aan den Leidschen Schouwburg ijverig
te velde wordt getrokken.
De daarbij dienst doende argumenten voor het
oogenblik ter zijde latende, wensch ik dien heer in
de eerste plaats te vragenWaarom hebt gij, wien
de belangen der burgerij zoozeer ter harte gaan,
niet de wapenen aangegord toen het daarvoor de
tijd was, d. w. z. vóór het behandelen der Ge-
meentebegrooting? Het zal toch aan u, die blijk
baar een oplettend lezer van het Raadsverslag zjjfc,
wel niet onbekend wezen, hoe jaarlijks in het
laatst van October het bewuste subsidie in onzen
Gemeenteraad tot een meer of min langdurig debat
aanleiding geeft, waarbij de over en weer gebezigde
argumenten niet altijd den gloed en het bekoorlijke
der nieuwheid bezitten. Wanneer door n, kort voor
de behandeling der begrooting, voor uwe besohou-
wiDgen de gastvrijheid van het veelgelezen L. D.
was ingeroepen, die u dan zeer zeker evenmin
zou geweigerd zijn, hadden deze een kraohtigen
steun kunnen verschaffen aan de raadsleden, die
onzen armen schouwburg zoo zoetjes en zachtjes
trachten dood te knijpen. Wellicht ware dan de
beslissing anders uitgevallen, terwijl immers na-
pleiten tot niets leidt.
Wat overigens door u gezegd is, omtrent de
ergerlijke praktijken bij het uitgeven der plaats-
biljetreD, geef ik volkomen toe. Zij leveren echter
voor een invloedrijk gedeélle van het schouwburg-
bezoekende publiek zooveel gemak voor weinig geld
op, dat de uitroeiing er van wel altijd tot de vrome
wenschen zal behooren. Zonder eenig resultaat
werd dan ook reeds tal van jaren geleden her
haaldelijk op het ergerlpke van dit knoeistelsel
gewezen.
In uwe philippica tegen de in de laatste tijden
opgevoerde stukken wordt eohter, naar het mij
voorkomt, wel wat al te uitsluitend gelet op den
smaak en de belangen der zeer ontwikkelde,
zeer beschaafde burgerij. Voor het groote
publiek toch, dat in den sohouwburg niet anders
dan verstrooiing en ontspanning zoekt na den een-
tooigen, dagelijkschen arbeid, zijn kunstwerken,
als die van Shakespeare, hoe voortreffelijk ook
vertaald, te hoog en daarom vervelend. Met deze
omstandigheid dient wel degelijk rekening te worden
gehouden, te meer waar men te worstelen heeft
met een bezwaar door u zelf reeds ter loops gere
leveerd, dat nl. de gegoede Leidsohe ingezetenen
geregeld den sohouwburg in de nabjjgelegen resi
dentie gaan bezoeken, wat hun tegenwoordig door
de H S.-MÜ. zoo gemakkelijk mogelijk wordt^ge-
maakt. In dubbelen mate geldt dit voor het opera
bezoek. Gaarne heeft de gegoede er het reisgeld
voor over om in Den Haag, waar aan mise-en-scène,
koren, orkest enz. enz. de grootste zorg wordt
besteed, een groote opera te gaan zieD, terwjjl
hier de opvoering natuurljjk sleohts gebrekkig
kan zijn.
Het spreekt eohter van zelf dat het opvoeren
van groote opera's alhier op dio wijze zoogoed als
onmogelijk wordt.
„Wie er in de gegeven omstandigheden
om zou treuren wanneer de schouwburg
ten gronde gipg?" vraagt ton slotte de heer
Yan Geer. Niet ooze gefortuneerde medeburger, die,
zijn gekuischten smaak volgende, voor zijn genoe
gens het geld met volle handen in de residentie
wegwerpt. Wèl daarentegen de minder door het lot
begunstigde stadgenoot, voor wien een meerdere
uitgave, van eenige stuivers zelfs, lang geen onver
schillige zaak is, en die zich toch ook niet gaarne
een in den grond onschuldig genoegen ziet ontnemen.
Want, de Duitsche kluchten mogen, op den keper
beschouwd, ietwat onbeduidend zijn, meermalen heb
ik ernstige, vroede mannen bij de opvoering er van
hartelijk zien lachen, terwijl het Castis omnia
casta ook op de Fransche tooneelproducten van
onzen tijd toepasselijk is, al zondigen zij dan ook
zoo nn en dan tegen onze nationale begrippen van
zedelijkheid.
17 November 1884, Jüsiüs,