LEIDSCH Éf§§ DAGBLAD.
S°. 7594. Woensdag 19 November. AV 1884.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Hommers0.05.
LEIDEN, 18 November.
Commissarissen der Stedelijke Gasfabriek hebben,
naar aanleiding van het door den gemeenteraad
ten fine van praeadvies in hunne handen gestelde
adres van het Bestuur van het Departement Leiden
der Nederlandsche Maatschappij ter bevordering van
Nijverheid, cn de daarbij door 400 ingezetenen
geteekende adressen van adhaesie, de vraag, of het
aanbeveling verdient met primo 1885 den prijs van
het gas tot 6 ets. per kub. M. te verlagen, nauwge
zet- overwogen, en zich daarbij alle gegevens doen
verschaffen, welke uit de exploitatie dezer gasfabriek,
en van die van andere gemeenten, tot hunne be
schikking waren.
Tot hun leedwezen heeft deze overwegiog niet
geleid tot eenstemmig gevoelen. Van het standpunt
van den industrieel beschouwt, meent nl. de meer
derheid der commissie dat prijsverlaging niet noodig is.
Acht men het waarschijnlijk dat electrisch licht
het gas langzamerhand zal verdringen, dan is tot
vermindering van het daardoor te bewerken nadeel,
niet prijsverlaging de krachtigste factor, maar wel
vermindering van hot kapitaal, waarvoor de ge
meente nog bij do gasfabriek betrokken is. Alsdan
zal men vermindering van het netto winstcijfer
verkrijgen, door ruimere aflossing, en het kapitaal
spoedig sterk verminderen, terwijl toch verkregen
wordt dat niet znlk een aanzienlijk deel der ge
meentebaten uit de gasfabriek op de begrooting
wordt gebracht.
Acht men het wen schel ijk den gasprijs toch te
verminderen, dan moet dit niet sterker geschieden
dan gerechtvaardigd wordt door de hoogere opbrengst
van sommige bijproducten en de mindere kolen-
transportkosten; doch zoolang niet met zekerheid
kan gebouwd worden op de hoeveelheden grond-
stuf, benoodigd voor de distillatie, de daaruit te
verkoopen hoeveelheden gas en nevenproducten,
en de voor alles te betalen en te ontvangen prijzen,
acht de meerderheid eone reductie van 8 op 6 ets.
te gewaagd, en adviseert derhalve afwijzend op het
adres te beschikken.
De minderheid kan dit advies niet ondersteunen
In de eerste plaats meent zij, dat het standpunt
van don particulieren industrieel, waarop de meer
derheid zich plaatst, hier niet mag gelden. Men
heoft hier te doen met een monopolie, dat de ge
meente zich zelve heeft gereserveerd, en dus is par-
ticuliero mededinging uitgesloten.
Als zoodanig gaat het niet aan, alleen oog te
hebben voor de bestendige vermeerdering der baten,
maar moet wel degelijk gelet worden op het karakter
dezer gemeentelijke industrie; anders dreigt de aan
wending van de aanzienlijke baten van dit bedrijf,
voor die burgers, welke geen gas willen of behoevei
te gebruiken, eene ontlasting te worden van pen
ningen, welke zij, zonder dit bedrijf, gelijkelijk met
de gasverbruikers zouden hebben te voldoen.
Anderzijds moet, nu de gemeente deze industrie
drijft, zij zorg dragen dat ieder ingezetene daar
van zooveel mogelijk partij kan trekken, en dus alle
gelegenheden bevorderen, welke het verschil in
aantal, tusschen gasverbruikers en belastingschul
digen, telkens kleiner kunnen maken.
De ervaring sedert 1869, nog sterker sedert 1877,
heeft geleerd dat prijsverlaging dit doel bevordert,
zonder dat daardoor de baten aanmerkelijk vermin
deren. Het evenwicht der begrooting werd daar
door niet verbreken, want getroostte men zich dén
jaar minder ontvangsten, de volgende jaren brachten
steeds weder herstel, ja! vermeerdering.
"Wanneer de gemeenteraad zich met het advies
der minderheid vereenigt, zal noodzakelijk blijken
dat de korting geheel afgeschaft wordt, hetgeen
haar, als de gasprijs met 2 ets. per M3. daalt, het
raadzaamst voorkomt. Heeft de Raad daartegen
bezwaar, zoo zal eene beperking tot 5 pet. boven
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven. - -1,
oen verbruik in geldswaarde van f 1000 noodzakelijk
zijn. Geschiedt dit, dan zal het saldo der exploitatie
rekening, naar de raming, gebaseerd op de in haar
advies aangegeven grondoijfers, door den verkoop
van gas ad 6 ets. per M3. dalen tot f 57,000.
Dit cijfer acht de minderheid, met het oog op de
begrooting van 1885, in geheel juiste verhouding
tot de overige baten dier begrooliog.
Zij adviseert dus tot gunstige beschikking op
het adre9, en stelt voor den gasprijs, met 1 Januari
1885, te bepalen op 6 ets. per M!. voor gas, van
niet minder dan 16 Eng. kaarsen lichtsterkte.
Commissarissen meenden, nu hnnne beschouwingen
over de prijsverlaging zoo sterk niteenloopen, den
Raad deze in haar geheel te moeten modedeelen,
om zoodoende allo gegevens tot zijne beschikking
te stellen.
Aan den gemeenteraad wordt door B. en Ws.
overgelegd een adres van den heer P. J. Van Hoe
ken, deelgenoot van de firma Gebroeders Van Hoeken
en benoemd lid van den Gemeenteraad, waarbij
wordt verzocht genoemde firma te ontheffen van
de verplichting tot levering van houtwaren ten be
hoeve van do gemeente, waarvan zij aanneemster
is gewerden bij proces-verbaal van openbare aan
besteding van 11 Februari jl. voor het jaar 1884.
Met het oog op het bepaalde in art 24. der Ge
meentewet, krachtens welke leden van den gemeen
teraad noch middellijk noch onmiddellijk mogen
deelnemen aan leveringen cf aannemingen ten be
hoeve van de gemeente, hebben B. en \Vs. geenerlei
bezwaar tegen de inwilliging van het verzoek, ter
wijl de bij de voorwaarden van aanbesteding voor
geschreven Ieveriogon zijn afgeloopen en er geen
uitzicht bestaat dat de aanneemster tot meerdere
leveringen zou moeten worden verplicht, overeen
komstig de in de voorwaarden opgenomen bepaling.
Zjj geven mitsdien in overweging hun college te
machtigen om do firma Gebroeders Van Hoeken
van hare verplichtingen ingevolge net contract van
aanbesteding te ontheffen.
Naar aanleiding van het adres vanmej.J. F.
Peijster geb. Berk, houdende verzoek om in hare
betrokking van assistente-stadsvroedvrouw te worden
gecontinueerd, geven B. en Ws. in overweging
do adreseante wederom voor den tijd van drie jaren
in genoemde betrekking te bestendigen.
Ook geven zij in overweging aan C. Van der
Krogt vergunning te verleenen om eene brug te
leggen over de sloot langs het Dolftecbe Jaagpad
on twee a drie wilgeboomen en eenige graszodon
weg te nemen.
Gunstig wordt mede geadviseerd op het verzoek
van de Koninklijke Nederlandsche Grofsmederij en
de firma Dros Gebr. Tieleman betrekkelijk den
afstand van grond. De comm.v. fabr. heeft aan de beide
adressanten een voorstel gedaan, dat ook een ander
belang der gemeente zon kannen bevorderen en
waarmede de beide adressanten genoegen nemen,
en wel behelzende het volgende:
1°. aan de firma Dros Gebrs. Tieiemau wordt
tot wederopzeggens toe in gebruik verleend tot
berging van weedasch een gedeelte van den Vestwal
aan den Heerensingel langs de Binnenvestgracht
ter lengte van vijftig en ter breedte van vier meters,
tegen eene recognitie van f 15 'sjaars, mits voor
hare rekening te plaatsen en in goeden staat te onder
houden eene houten omkasting ter hoogto van twee
meters en van openslaande kleppen te voorzien
2". aan de Koninklijke Nederlandsche Grofsmederij
wordt in eigendom afgestaan een gedeelte van den
Vestwal begrensd door de aeehschuur, de Binnen-
vestgraeht, den Ondee Rijn en het terrein van de
Grofsmederij, mits onder zekere voorwaarden, o. a.
dat een koopprijs van f 375 benevens de kosten
van overdracht worden betaald.
Tot toelichting dezer voorwaarden strekt dat de
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Van 16 regels 1.05. Iedere regel meer f 0.174-
Grootere letters naar plaatsruimte. Voor het iacassee-
ren buiten de stad wordt ƒ0.10 berekend.
watertoestrooming van den Ouden Rijn naar de
Haven cf van buiten naar binnen de gemeente door
de afgraving van een gedeelte van den grond aldaar
wordt bevorderd, dat de houten beschoeiing strekt
tot het voorkomen van uitkalven van den grond en
het behouden der behoorlijke diepte van de door
vaart en dat do kosten van beschoeiing, op f 340
geraamd, den koopprijs doen stijgen tot 715 of
ruim f 2.50 per centiare.
Ter vervulling der betrekking van derden onder
wijzer aan de Leerschool van de Kweekschool voor
onderwijzers en onderwijzeressen alhier is de vol
gende voordracht opgemaakt: J. Den Onden, werk
zaam aan de school der 3de klasse No. 3 alhier; J.
Do "Wit, onderwijzer te Stellendam, en A. J. Yan
der Laan, onderwijzer te Heenvliet. Aan deze be
trekking is eene jaarwedde van f 550 verbonden.
Er bestaat geen bezwaar dat het Gymnastiek
lokaal van de school der 3de klasse No. 3 op de
Mare, gedurende twee avonden in de week gebruikt
wordt voor de oefeningen der Gymna9tiek-Vereenï-
ging „Hercules", onder bepaling dat de kosten van
vuur en licht en de oventueele schade aan gebouw
en meubilair toegebracht door de Yereeniging wor
den vergoed en verder onder de voorwaarden door
B. en Ws. vast te stellen.
Evenmin als bij de commissie van toezicht bestaat
er bij het Dagelijksch Bestuur bezwaar tegen de
inwilliging van het verzoek van mr. H. Ter Haar
Bz., Iceraar aan de Hoogere Burgerscholen alhier,
om eenige lesuren in de staatswetenschappen en het
handelsrecht te geven aan do Handelsschool te
Amsterdam.
Ter vaststelling wordt overgelegd het eerste
suppletoir kohier der plaatselijke directe belasting,
dienst 1884. Hot kohier bevat 183 aanslagen tot
een gezamenlijk bedrag van f 1244.50.
Blijkens achterstaande advertentie heeft de
heer C. G. Locher wederom het voornemen opgevat,
om evenals het vorige jaar, gedurende het winter
seizoen twee symphonie-concerten te geven. Iedereen,
die zich herinnert hoe de beide concerten verleden
jaar geslaagd zijn, en welk een kunstgenot wij bij
het bewonderen van solisten als Joseph Cramer en
Henri Bosmans hebben gesmaakt, zal thans zeker
niet aarzelen wederom tot steuning van zulk eene
onderDemiog te willen medewerken. Do abonnements
prijs is woikelijk zeer laag gesteld, nl. f 3 voor
een beer en dame voor de beide concerten, hoewel
men, evenals het vorige jaar, door meerdere bijdragen
van zijne sympathie kan doen blijken.
Gedurende de tweede helft der maand Sept. zijn
aan het postkantoor alhier bezorgd do volgende
brieven, welke wegens onbekendheid der geadres
seerden niet besteld konden worden:
Mej. de RuiterVan der Ven, wed. Harmse,
Huurman, Amsterdam; mej. L. Tischer, mej. L.
Tischer, Arnhem; M. Van don Brandeler, Rotter
dam; Joh. Boys, Tilburg; Landry, Utrecht; Hen
driks, nfct vermeld. - Briefkaarten: M. v. d. Beek,
M. Kuiper, Amsterdam; J. Koster, Rotterdam.
Verzonden geweest naar België: Cesar Sogers,
Arlon. Duit8chland: Magnusen Co., mej. P.
Gevaarfs De Noland, J. Humöller, Berlijn; Reiten-
berg, Maintz.
De luit. ter zee 2de kl. P. F. Van der Velden
Erdbrink is bestemd ora den lOden Dec. a. s., als
medegeleider van bet transport onderofficieren en
miodere schepelingen, per stoomschip Conrad" naar
Oost-Indie te vertrekken.
Dezer dagen werd hot verslag verzonden van
de 84ste algemeene vergadering der Hollandsche
Maatschappij van fraaie Kunsten en Wetenschappen,
onder leiding van den voorzitter W. Th. Griet-
huysen. Het volgend jaar is de afdeeling Leiden
de voorzittende, en zal de vergadering gepresideerd
worden door prof. dr. C. P, Tïele, In Amsterdam
