LEIDSCH
DAGBLAD.
iV. 7491.
Maandag 21 Juli.
A°. 1884.
Tweede Blad.
PRIJS DEZER COURANT*
f«or Leiden per 8 maanden1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Van 16 regels 1.05. Iedere regel meer 0.17%.
Grootere letters naar plaatsruimte. Voor het incassee-
ren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
KOLONIËN.
BATAVIA, 14 Juni.
Indië beschouwd als een kranke eene voor
stelling die op tallooze gronden verdedigbaar is
zon men de geschiedenis der laatste mailweek ge
voeglijk aldus kunnen schrijven: „Algemeene toe
stand dezelfde. Pols flauw. Atjeh-abces nog even
ongunstig. Nieuwe verschijnselen geene. Koffie-zenuw
alleen nog iets slapper dan vroeger."
Aan groote gebeurtenissen bestaat volslagen ge
brek. Alleen de mutaties onder het personeel zijn
in menig opzicht belangrijk. {Java-Bode
Atjeh heeft in het voorgaande jaar weder
een groot getal slachtoffers gemaakt. Niet minder
dan 2 officieren en 87 onderofficieren en manschappen
zijn in dat jaar gesneuveld, terwijl het getal ver
wonden 10 officieren en 208 onderofficieren en man
schappen bedroeg, waarvan 17 ten gevolge van de
bekomen wonden zijn overleden.
Naar men verneemt, gaat de lste luitenant
van het corps de genie-magazijnmeester Van Assen
met een tweejarig verlof tot herstel van gezondheid.
In eene particuliere correspondentie van de
„Java-Bode" uit Kotta-Radja, dd. 27 Mei, lezen
wij het volgende:
Als oen bewijs dat de Atjehers nog geen gebrek
aan munitie hebben en het den Hollandschen over
weldiger nog steeds lastig willen maken, werd den
5den Mei het transport Anagaloeëng-Tjot-Basatoel
weder flink beschoten.
Ten einde zooveel mogelijk te trachten den vijand
dit te beletten, kwam den vorigen dag nog eene
8ectie berg-artillerie uit Kotta-Radja te Anagaloeong
aan, om, onder bevel van den kapitein Van Wijhe,
den volgenden morgen met vier bergstokken te
kunnen uitrukken. Nog niet ver waren onze troepen
voorbij Lepongara, of een hevig vunr aan weers
zijden werd geopend, waarbij onze bergstukjes en
het geschut van Tjot geen kleine rol speelden. Bij
het van zijn paard stijgen werd do kapitein Van
Wijhe gewond, echter niet gevaarlijk.
Verder bekwamen wij dien dag nog 4 gewonden.
Den 7den Mei rakten van uit Anagaloeëng twee
colonnes en 4 bergstukken, ten einde de brng over
de LiDgarivier (nabij Senelop) te gaan herstellen.
Na aldaar ruim twee uren in stelling te hebben
gezeten, opende de vijand op eens een hevig vuur
op die dekking.
Onder het terugkeeren naar Senelop werd een
Europeesch fuselier doodelijk getroffen.
Toen nu deze colonnes te Senelop eenige minuten
rust hielden, werd de benting beschoten.
Het verslag der militaire verrichtingen in
Atjeh en onderhoorigheden van en met 14 Mei tot
en met 28 Mei 1884 luidt als volgt:
Den 17den Mei liep tnsschen Anagaloeng en
Glé-Kambing een transport.
De dekkingstroepen, waarbij twee sectiën berg-
artillerie waren ingedeeld, namen positie op ver
schillende, daartoe geschikte ponten aan- of be
zijden den transportweg.
Zij beletten den vijandelijken benden, die zoowel
ten oosten als ten westen van den weg in stelling
lagen, om op te dringen.
Te halfzes uitgerukt, waren de troepen van
Anagaloeng te halfnegen in garnizoen terng met
een verlies aan gewonden van twee Enropeesche
mindereo, 66a Inlandsch fuselier en twee dwang
arbeiders. Van de tot het garnizoen van Glé-
Kambing behoorende troepen werd gewond de lste
luitenant der iofanterie J. C. Bergsma.
Den 23sten Mei ging van Anagaloeng een trans
port naar Tjot-Basetoel.
De dekkingstroepen namen op gelijker wijze stelling
als op den 17Jen. Zonder verliezen keerden de
troepen en het transport te Lepong-Arra terug.
Het transport zette van hier onder eene bijzondere
dekking den marsch voort, spoedig gevolgd wor
dende door twee sectiën bergartillerie.
De overige troepen bleven te Lepong-Arra de
rechterflankdekking, sterk 60 bajonetten, onder
den kapitein A. H. W. Scheuer, inwachten.
Genoemde kapitein had met zijne colonne Tjot-
Aroen bezet en eene hinderlaag gelegd nabij Dilip.
Hij had een aanval des vijands, die daarbij 4
dooden en 2 gewonden achterliet, afgeslagen.
Toen het detachement-Scheuer zich bij de hoofd
colonne had aangesloten, werd de marsch voortgezet.
De gewestelijk militaire commandant en diens
adjudant reden met eene cavalerie-escorte vooruit.
Op de brug, welke nabij Passar Longi over de
Kroeng Loethoe voert, gekomen, werden genoemde
officieren en hun geleide plotseling uit kampoDg
Rabat beschoten.
Op dit vuur rukte de infanterie-colonne met den
versnelden pas vooruit.
Een gedeelte nam positie achter den weg Ana
galoengLepong-Arra, een ander gedeelte achter
den weg naar Biloelterwijl de colonne Scheuer,
versterkt met eene sectie onder den luitenant I. M.
A. Ter Beek, tegen Rabat oprukte en den vijand
uit die kampoDg verjoeg.
Aan onze zijde sneuvelden
1 Europeesch en 1 Inlandsch faselier en werden
gewond:
de officier van gezondheid 2de klasse \V. J. Van
Haeften
de 2de luitenant der infanterie D. M. Slangen;
12 Europeesche minderen,
1 Inlandsch faselier en drie troepenpaarden.
De vijand liet 16 dooden in onze handen achter.
Te Kotta-Radja is onder de inlandsche geëm
ployeerden der Atjeh-leverancie De Lange Co.
op het erf dier firma een atelier van valsche
munters ontdekt. Voor alle securiteit heeft men ze
maar achter slot en grendel geplaatst.
Naar men verneemt, heeft de directie van den
Planten- en Dierentuin alhier het voornemen ern
stige pogingen in het werk te stelleD, tot het ver
plaatsen van den aan hare zorgen toevertrouwden
tuin, meer naar het centrum van Batavia, en tot
het vervormen alsdan van den dierentuin in een
volkstuin, indien de thans geopende premie-leeoing
ten behoeve van den Planten- en Dierentuin slaagt.
Door den gouverneur-generaal van Ned.-Indië rijn de vol
gende Beschikkingen genomen
Civiel Departement. Benoemd: Tot aas.-res. van Koetei
en de Ooatkoat van Borneo, res. Zaider en Oosterafd. van Borneo,
tevens vendameester aldaar, S. W. Tromp Jz.
Tot kantoorchef 4de kl. F. A. Kommer te Weltevreden, met
bepaling dat hij als zoodanig te Telok BetoDg zal optreden; tot
kantoorchef 5de kl. J. G. Triebei te Soerakarta, met) bepaling
dat hij als zoodanig zal optreden te Menado; tot adjunct-com
miezen: J. B. C. Keyser te RembaBg, G. P. A. Hubeek te
Salatiga en A. J. Thepass te Soerabaia, thans allen tijdelijk buiten
bezwaar van den lande werkzaam bij de post- en telegraafkan
toren op hnnne woonplaatsen; met bepaling dat de twee eerst-
genoemden worden geplaatst te Samarang en de laatstgenoemde
te Soerabaia.
Bij den post- en telegraafdienst:
Ontheven: Van de verdere vervulling der betrekking van
kantoorchef 5de kl. de commies 3de kl. L. F. Persijn te Menado,
zijnde hij in verband daarmede overgeplaatst naar Soerabaia.
Overgeplaast: Van Baudoeog naar Tjiandjoer, de com
mies 3de kl. J. H. Gerrits; van Tjiandjoer naar Lahat, de com
mies 3de kl. F. W. Schram.
Geplaatst: Te Bandoeng; de benoemde commies 3de kl.
Cb. L. Charpentier; te Soerakarta, de benoemde commies 3de
kl. G. T. Smeets.
Departement van Oorlog. Overgeplaatst: De kapt. der
inf. W. C. Menieman bij het garnizoensbataljon van Celebes,
Menado en Timorde 2de luit. der inf. N. S. A. G. Sol bij
het garnizoensbataljon in de 2de militaire afdeeling op Java.
Ingetrokken: De overplaatsiog van den lsten luit. der
inf. A. A. A. M. Van Goor bij het garnizoensbataljon in de
2de mil. afd. op lava.
De verwachting voor morgen isveranderlijk weer.
INGEZONDEN.
Mijnheer de Redacteur
Veroorloof mij nog even terug te komen op hot
ingezonden stukje van de heeren gebrs. Palm in
uw geëerd blad van 15 Juli 11., getiteld „Elk wat
wils." Het is mij onbegrijpelijk dat bovengenoemde
heeren zich kunnen beroepen, als zou de reuk van
lompen en beenderen evenzoo gezond zijn als die
van wijnen, eau de cologne of alcohol.
Dat de werklieden, die dag in, dag uit, er in
werkzaam zijn, nimmer ziek of ongezond worden,
valt te betwijfelen. Ten opzichte der cholera ben
ik volstrekt nog niet gerust gesteld, want dat
goederen afkomstig van besmettelijke ziekten, wor
den onteigend, kan waar zijn, maar of ze wel altijd
worden vernietigd, is eene zaak, die nog door de
heeren gebrs. Palm moet worden bewezen, waarin
zij wel nooit zullen slagen. Daarom verzoek ik den
heeren beleefd en dringend, dat soort zuivere
lompen, welke 8 Juli 11. op den openbaren weg
werden gereinigd en gesorteerd, voortaan in een
gesloten lokaal of buiten de stad te behandelen.
En hiermede, M. de R., zeg ik u dank voor de
verleende plaatsruimte.
Leiden, 16 Juli 1884. G.
Telegrammen
MARSEILLE, 18 Juli. Heden zijn alhier 43 en
te Tonlon 30 personen aan de cholera overleden.
LONDEN, 18 Juli. De Eogelsche regeering
draagt 6000 gulden bij voor de betrekkingen der
„Nisero"-bemanning; Rothschild gaf f 1200.
PARIJS, 18 Juli. De liefdegaven te Marseille
stroomen steeds toe. De ministers hebbon persoonlijk
ieder 1000 fr. gegeven, en 300,000 fr. van den Staat
meegebracht; uit het buitenland vloeien de bijdragen
talrijk.
In den omtrek van Marseille doen zich steeds
verspreide gevallen voor; thans ook drie te Arles
Van andere steden verneemt men nog niets.
Te Marseille blijft de ziekte stationnair.
Programma's van Muziekuitvoeringen.
Zomerzorg. Maandag 21 Juli, des avonds te halfacht,
door de stafranziek van het 4de regiment infanterie, kapelmeester
de heer A. Grentzius., lste afd.No. 1. „Falka-marsch", Kappey;
2. Oavertnre „Somroernachtstraum", |Suppé; 3. Laura-Walzer",
Millocker; 4. „Le Rève", Dunkler; 5. Fantaisie „Adélia", Doni
zetti. 2de afd.: No. 6. „Jubel-Ouverture", Von Weber;
7. „Le Réveil de la Fauvette", Polka pour flute, picolo, Wou-
campt; 8. Mosaique de l'opéra „Mireille", M. Krein; 9. „Aria
uit „Stabat Mater" (arr. Grentziua), Rossini; 10 „Les Rencon
tres", marscb-potponrri, Dunkler.
Ofliciëele Keimisgeringeii.
Burgemeester en Wethouders van Leiden;
Brengen bij deze ter algemeene kennis dat de passage
over de brug van den Stationsweg naar daiMorsch-
singel; gedurende 6 dagen, aan te vangen op Maandag
21 Julie, k., voor rij- en voertuigen zal zijn afgesloten.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Leiden, DE KANTER, Burgemeester.
19 Juli 1884. HARTE VELT, Weth. lo. Secretaris.
Leiden, 19 Juli. Heden aangevoerdTarwe 6 hectoliter. Win
tertarwe 8.25 a 9.75 Zomertarwe 8.a 9.25.
Rogge 8 H. L Winterrogge ƒ6.a 6.75. Zomerrogge
5.50 a 6.50. Gerat 10 H. L. Zomergerat 5.a
5.75. Chevaiier-geret 5.75 a 7.25. Haver 9 H. L.
Zware Haver 4.50 a 5.Lichte Haver 2.50 a f 3.50.
Duivenboonen 4 hectol. 7.50 3 8.25. PaardenbooneD 3
bectoL 7.— a 7.75.
Boter: 7360 kg. Grasboter, lste qnalit. l/4 vat ƒ56.a 60.,
Scheiboter 2de qnalit. V* f 48.a 64Grasboter
late qualit. per kilogr. 1.40 a 1.50, Scheiboter 2de qualit
per kilogr. 1.20 a 1.35.
Lange Zwarte Turf 4000 dnbb. hectol.. 0.20 a 0.23.
Amsterdam, 19 Juli. Aardappelen. Katwijker zand 2.50
a 4.dito Blauwzanders f 2.30 a dito Klei
f -.a Westl. Zand 3.20 a f -.dito Klei
in manden 1.80 a 2. dito losse f 1.50 a f 1.65;
dito Muisjes ƒ3.a f 3 30; Rijnsbnrgers 1.30 a f -.
Italianen per KG. - c.; Noordwijker zand 1.50 a ƒ3.—
Haarlemmer zand 1.30 a 1.50; Audjjkers 2. a/3.75;
Geldersche kralen 2.60.
Edam, 19 Juli. Kaas. Aangevoerd 87 stapels, wegende 1S638
KG, Prijs, kleine 34.commissie 23.
