aanleiding daartoe in te groote veelzijdigheid van
het gymnasiaal onderwijs. - De meeste hoogleeraren
der rechtsgeleerde facnlteiten onthielden zich van
opmerkingen. De hoogleeraar Boys alleen roemt
den ijver en de nauwgezetheid waarmede de toe
hoorders zijne lessen volgden en een hoogleeraar
te Utrecht klaagt over de geringe belangstelling
waarin de studie der staatswetenschap zich mag
verhengen, ten gevolge van de weinige voordeelen
en vooruitzichten aan die studie op haar zelve ver
bonden. - De hoogleeraren der geneeskundige facul
teit te Leiden achten de kennis en ontwikkeling zeer
uileenloopend, wellicht zelfs meer dan in vorigejaren
de vorderingen waren over het algemeen bevredigend.
Prof. Zaaijer klaagt over het volkomen gemis aan
kennis van de Latijnsche taal bij vele aanstaande
artsen, hetgeen hun het aanleeren en begrijpen der
kunsttermen zeer moeielijk maakt. Prof. Rosenstein
herhaalt de klacht omtrent gobrek aan algemeene
ontwikkeling bij velen en den wensch dat door
wetswijziging in het vervolg geen leerlingen reeds
uit de 4de klasse van het gymnasium tot do academie
worden toegelaten. Hunne ambtgenooten te Utrecht
oordeelden over het algemeen gunstig.
Prof. Donders wijst er op dat bij de oud-leerlin
gen der hoogere burgerscholen, ofschoon de ver
kregen kennis blijkens de afgelegde examina zeer
bevredigend mag heeten, de gebrekkige, bij velen
zelfs geheel onbekende, kennis van Latijn en Grieksch
oorzaak is dat zij zich de uit die talen afgeleide
termen niet dan met groote moeite kunnen eigen
maken. Eene vergelijking tusschen hen, die den
gymnasialen cursus, en hen, die de hoogere burger
school hebben afgeloopen, acht hij nog eenigszins
voorbarig, daar tot nog toe zeer weinigen der eerste
categorie de universiteit hebben bezocht; zijn aan
vankelijk oordeel evenwel is, dat in de eerste
categorie de slechtsten zoowel als de besten gevon
den worden, en die der tweede meer de middelmaat
honden.
De hoogleeraren der wis- en natuurkundige facul
teit te Leiden oordeelden gunstig en die te Utrecht
hadden niets dan lof over hunne studenten. Het
getal laboranten in de botanie te Utrecht was zoo
aanzienlijk dat zij in drie groepen verdeeld en
dientengevolge een grooter aantal uren aan de
practische oefeningen werden besteed. Profs. Van
Bemmelen en Kamerlingh Onnes te Leiden roemden
wederom de meerdere kennis van hen die de H.-B.-
school hebben doorloopen boven die dor oud-leer
lingen van de gymnasia; prof. Franchimont daaren
tegen oordeelt minder gunstig over hen, wat hunne
ontwikkeling cn do degelijkheid van hunne studie
betreft.
Omtrent de studenten in de literarische faculteit
luiden de oordeelvellingen gunstig. Dat er alléén
met de behoeften der philologen rekening moest
worden gehouden bleek te Utrecht gunstig op de
behandeling der klassieken te werken. Te Groningen
bevredigden meer keDnis en ontwikkeling van de
studenten in de klassieke letteren dan die der stu
denten in de Nederlandsche lettereD.
Aan de Gemeentelijke Universiteit waren 491
studenten ingeschreven, d. i. 18 minder dan het vorig
jaar. Het aantal militaire studenten bedroeg 98.
Hot geheel aantal studenten en toehoorders bedroeg
589 of 48 minder dan in het vorige jaar. De hoog
leeraren der godgeleerde faculteit spreken over
kennis en ontwikkeling der nieuw aangekomenen
en over de vorderingen der ouderen een gunstig
oordeel uit. Die der rechtsgeleerde faculteit oor-
deelen eveneens over de vorderingen der studenten
voor een oordeel over de kennis en ontwikkeling
der nieuw-aangekomenen bezaten zij geen voldoende
gegevens.
De kosten voor de universiteiten beliepen in
1882voor het Rijk 1,229,553.23, de provincie
Noord-Holland 10,000, de gemeente Amsterdam
ƒ270,200.35, tot. 1,509,753.58 tegen 1,648,542.634
het vorig jaar. Het zuiver bedrag der uitgaven
na aftrek van de ontvangsten door Amsterdam
(f 94,940.99) vanwege de universiteit aldaar, beliep
1,223,472.59.
Het geheelo bedrag der uitgaven voor gymnasia,
progymnasia en Latijnsche scholen in 1882 was
voor het Rijk 198,017, voor de gemeenten
ƒ509,181.36, totaal 707,198.36 tegen 668,974.79^
in 1881. De inkomsten der gemeenten na aftrek
der subsidiën beliepen 169,616.32.
In 't geheel werd das voor openbaar hooger
onderwijs uitgegeven 2,285,151.46, ontvangen
455,897.31, zoodat hot zuiver bedrag der uitgaven
was 1,829,254.15 tegenover 1,91S,391.S24 in
1881dus 89,137.67 minder.
Gemengd Nieuws.
De metselaars- en steenho u wer s-ver-
eeniging alhier vierde gisteravond in het café Noë
haar tienjarig feest. Nadat door den president aan
alle aanwezigen een hartelijk welkom was toege
roepen, word door den secretaris het verslag uit
gebracht, waaruit bleek dat de vereeniging zich in
een goeden bloei mag verheugen.
Daarna werd door het tooneelgezelschap onder
directie van den heer W. Hart ten tooneele ge
voerd: „de Matroos of de Duivelsrots op het eiland
Martinique", drama in 5 bedrijven met een voor
spel, en tot slot: „Het huishonden van Jan Steen",
kluchtspel met zang in een bedrijf.
Dat beide stukken volkomen voldeden, bleek uit
de herhaalde toejuichingen, welke den optredenden
ten deel vielen.
Na afloop der tooneelvoorstelling vereenigden
zich allen tot den dans en bleef men nog langen
tijd recht genoeglijk bijeen.
Hedenmorgen om halfnegen viel een
zevenjarig meisje, door het 6pelen op de Boter
markt met een hoepel, welken zij dicht bij den
waterkant nog wilde grijpen, in den Nieuwen Rijn,
doch ze word spoedig door oen voorbijganger gered.
Tot gemeenteveldwachter te Haarlem
mermeer is benoemd Jan Visser, agent van politie
te Haarlem. 38 sollicitanten hadden zich aangemeld.
Men schrijft nit Katwijk: In den Raad
dezer gemeente was door een dor raadsleden, nameDs
de reeders der haringschuiten, aan het dagelijksch
bestuur verzocht, te willen onderzoeken in hoeverre
hot mogelijk was, een open vaart te verkrijgen,
ten einde uit IJmuideo, via Haarlem, de Ringvaart
en Warmond, met loggers Katwijk aan Zee te
bereiken.
Na een ingesteld onderzoek is door B. en Ws.
aan de leden van den raad voorgesteld om met hen
eene inspectie in loco te houden en zich daarbij
zoo noodig door een deskundige te doen ver
gezellen.
Verleden week heeft die reis plaats gehad met
een der stoombooten der Gebrs. Hakker. Naar het
gevoelen der reeders, daarbij mede tegenwoordig,
leidde die tocht tot eeu verrassend resultaat. De
reis kan per stoomboot in vijf uren volbracht wor
den en met de haringvisscherij zal een stoomsleep-
dienst in het spoedige verkeer der loggers kunnen
voorzien. Vier bruggen slechts, tusschen Katwijk
en Warmond, behoeven verbetering; de verdere
vaart is geheel geschikt.
Aan B. en Ws. is thans opgedragen hunne beste
pogingen te willen aanwenden, om de zaak te doen
slagen. Zoodoende gaat de haven van IJmuiden
hoe langer hoe meer aan verschillende doeleinden
beantwoorden, en het is goed gezien van den Raad
om een pract.isch middel aan te grijpen ten einde
zijne visschersvloot te behouden en hare ontwikkeling
te vergemakkelijken.
Men mag dan ook verwachten dat hem een billijk
en welverdiend succes te beurt valt.
De bomschuiten voldoen niet meer aan de be
hoeften, met het oog op de concurrentie. Daarbij
zijn ze te klein en te duur in onderhoudde kosten
van het optrekken, alsmede het daardoor hevige
stooten enz. deden reeds lang - zooals bekend is -
naar eene oplossing uitzien.
Met groot verlangen verbeidt men den uitslag
der pogingen van B. en Ws. Dat zij zullen slagen
is aller hartelijke wensch. (Iibl.)
De buitongewoon zachte weersgesteld
heid heeft ook haar invloed op de bolgewassen
doen gelden. In geen jaren hebben de hiacynten,
krokussen, tulpen enz. zich zoo vroegtijdig ont
wikkeld als dit voorjaar. De kweeker ziet dit met
leede oogen aan, want hij is genoodzaakt de bollen
van hun dek te ontdoen, terwijl, evenals verleden
jaar, Maart nog zooveel koude kan geven. De vorst,
dezer dagen ingevallen, was daarom zeer gewenscht,
daar hierdoor de te spoedige groei eenigszins tegen
gehouden wordt.
Op 'sKonings verjaardag, 'savondsom-
streeks elf uren, liep te Utrecht een tamboer van
het corps genietroepen in de Elisabethstraat tegen
een burger, waarop laatstgenoemde hem verzocht
voortaan wat voorzichtiger te zijn. De tamboer,
door deze aanmerking verbolgen, trok terstond zijne
sabel en hakte daarmede op het hoofd van dien
burger, waardoor deze zwaar verwond geraakte,
hevig bloedde en onder geneeskundige behandeliog
moest worden gesteld. De dader, die het hazenpad
koos, werd met behulp van twee onderofficieren
yan genoemd corps gegrepen, aan het politiebureel
i]
gebracht en daarna aan de militaire autoriteit over
geleverd.
Bij een brand, welke te Tilburg
plaats vond bij een huisschilder, is een kind van
jaar in de vlammen omgekomen.
De hooge boezemkade van het stoom
gemaal te Benschop is opnieuw bezweken. Willescop
is voor een deel overstroomd.
De rechtbank te Roermond heeft den
schrijnwerker Sch. aldaar tot ééa jaar celstraf ver
oordeeld, wegens het toebrengen van slagen aan
een politieagent.
De beide Liverpoolschegiftmengstera,
Flannyan en Higgens, van wier afschuwelijke be
drijven eenigen tijd geleden werd melding gemaakt,
zijn thans door de jury schuldig verklaard en ter
dood veroordeeld.
Gelijk men weet, vergiftigde Margaret Higgens
mot de andere vrouw haar man, nadat zij vooraf
buiteD zijn weten zijn leven had verzekerd bij vijf
verschillende maatschappijen.
Het is meer dan waarschijnlijk dat Higgens niet
het eeüigo slachtoffer van de beide moordenaressen
is geweest.
Men zegt dat thans te Manchester
40,000 personen zonder werk zijn.
De met de jongste mail aangekomen
„Penang Times" bevat o. a. het volgende bericht:
Een gewezen Bataviaasch ingezetene, nl. de heer
J. J. Agerbeek, die klerk was bij de firma Ban
Joo Co., contractanten voor de levering van
benoodigdhedon voor de maritieme macht in de
wateren van Atjeh, heeft door zelfmoord een einde aan
zijn leven gemaakt. Hij was twee weken vóór Kerstmis
nit Batavia gearriveerd, maar leed teen reeds aan
het idee fixe dat verscheidene personen tegen hem
samenspanden om hem te vermoorden.
Toen zijne vrouw bemerkte, dat hij voornemens
was om zich door middel van eene revolver van
kant te maken, die hij zich voor eenige dagen had
aangeschaft, trachtte zij hem dat moordtuig te
ontrukken; hare poging liep echter vruchteloos af
on toen zij, geen kans ziende om de revolver machtig
te worden, naar het venster liep om hulp te roepen,
loste hij een schot cp zijn hoofd en viel onmid
dellijk dood neder.
Een onderzoek door den heer Alfred Dewind
Neubronner, gerechtelijk lijkschouwer, op Maandag
morgen ingesteld, leidde tot de conclusie dat de
ongelukkige zich in eene vlaag van krankzinnigheid
had doodgeschoten.
BUITENLAND.
Frankrfik.
In de couloirs der Kamer van Afgevaardigden
werd gisteren medegedeeld dat de commissie voor
den invoer van pekelvleesch en spek uit Amerika
zich heeft geconstitueerd. Acht van de elf leden,
uit welke de commissie bestaat, zijn tegen den
invoer.
Blijkens berichten uit Tonkin, welke tot 18
dezer loopen, zijn bijna al de versterkingen, name
lijk 5000 man en twee batterijen, aangekomen.
De overige versterkingen worden op 25 dezer in
Tonkin verwacht. Het expeditiecorps zal dns vol
tallig zijn tegen het einde dezer maand, en toe
reikend wezen om de expeditie tot een einde te
brengen.
Uit Denain (département du Nord) wordt
gemeld dat in eene bijeenkomst van 1500 mijn
werkers met eenparige stemmen is besloten den
arbeid te staken, wegens het nieuwe reglement,
waaraan zij zich niet willen onderwerpen. Nieuwe
bijeenkomsten zullen heden te Anzin en Denain
gehouden worden. De orde is niet gestoord.
Duitechland.
De „Reichsauzeiger" bevat eene kennisgeving
van den Rijkskanselier dd. 9 dezer, aan den gezant
te Washington gericht, betreffende het terugzenden
van den brief van rouwbeklag bij gelegenheid van
het overlijden van Lasker. De Rijkskanselier zegt
dat elke erkenning der verdiensten van een Duit-
soher in het buitenland hem genoegen doet, vooral
wanneer zij uitgaat van een zoo geacht lichaam ah
het Huis der Vertegenwoordigers te Washington.
De bedoelde resolutie bevatte echter over de rich
ting en het streven van Lasker op staatkundig
gebied eene oordeelvelling, welke met de overtuiging
des Rijkskanseliers en mot de feiten in tegenspraak
is. Hij (de Rijkskanselier) moet ook aan zijn oordeel
op dit gebied zekere bevoegdheid toekennen; bi
kan den keizer niet voorstelllen de resolutie bij dei
Rijksdag in te dienen, omdat hij dan officiéél eenf
