N°. 7333.
Maandag 14- Januari.
A'. 1884.
Tweede Blad.
leidsch
dagblad:
PRIJS DEZER COURANT:
f«r per 3 tmikUdLID,
Fnseo per poet1.40.
Ateooderi^ke Nommen. 0.05.
Dete Courant wordt dagelijks, met uitsondering
ra Zon- ea Feestdagen, uitgegeven.
F BUS DEB AJDTERTESTIE5:
fu 1—4 repte 1.01. Iedere regel aeer 0.17fc
Grootere lettere neer pluUnimte. foor ket wc mee
rem buitel de itmd wordt 0.10 bertkead.
LEIDEN, 13 Januari.
Ia de 117de vergadering van de afdeeling Leiden
en Omstreken van de Maatschappij tot Bevordering
der Bouwkunst, in bet Nolsgebouw gohonden, was
de secretaris der afdeeling, de heer P. O. Lancel,
verhinderd tegenwoordig te zijn, zoodat het secre
tariaat werd waargenomen door den heer P. J. Groen.
Na voorlezing der aanteekeningen van het ver
handelde in de vorige vergadering, noodigde de
voorzitter den heer Kersborgen nit, om thans zjjne
toegezegde bijdrage te leveren.
De heer Kersbergen liet aan deze voordracht
over bliksemafleiders voorafgaan eene uiteenzetting
van het natuurverschijnsel van donder en bliksem
volgens Descartes, Boerhaave en Pater Cotta, en
gaf vervolgens een kort oversicht hoe de Grieksohe
wijsgeeren er over gedacht en gesproken hebben.
Met zekerheid kon niet gezegd worden of men in
de ondste tijden de kunst verstond om den bliksem
af te leiden; de geschiedenis van de veie schade,
welke de bliksem vooral bij hooge gebouwen heeft
aangerioht, gaf wel de noodzakelijkheid aan voor
het plaatsen van. z. g. bliksemafleiders. Aan Ben
jamin Franklin komt de eer der nitvmding van den
bliksemafleider toe.
Spreker ging verder voort met de opsomming
van vele belangrijke bijzonderheden over volkevoor
oordeel en bijgeloof, welke de plaatsing van blik
semafleiders zeer belemmerden en niet zelden aan-
leiding gaven tot volksopstand, o. a. te St.-Omer in
1783. De meerdere ontwikkeling en beschaving deden
langzamerhand dezen hinderpaal verdwijnen en de
bliksemafleiders werden algemeen geplaatst, waar
men gegronde vrees koesterde voor het gevaar dat
de bliksem kon aanrichten. In 1754 werd in Mo-
ravië de eerste afleider geplaatst door Procopios
Diriseh.
In Nederland, waar de electriciteit zolka groote
beoefenaars had, was men eohter niet ving met bet
plaatsen der afleiders; in 1782 geschiedde dit het
eerst op den Martinitoren te Doesburg door de
zorg van den luitenant-generaal Krarjenhoff. Door
enkele steden, als Amersfoort,'s-Gravenhage, Arn
hem en Goedereede, werd dat voorbeeld eenige jaren
later gevolgd. Men kwam echter meer tot het inxicht
van de noodzakelijkheid voor de plaataing van af
leiders, toen in 1836, op 12 Febr., het onweder ons
lsnd soo vreeselijk teisterde en in vier torens brand
deed ontstaan, terwjjl de toren te Arnhem gespaard
bleef, niettegenstaande de afleider, daarop geplaatst,
drie felle bliksemstralen te verduren had.
Spreker eindigde met de leden op de hoogte te
brengen van de samenstelling der bliksemafleiders,
zooals dis onder zijn opzicht geplaatst zjjn.
Desa zoowel nattige als aangename bjjdrage werd
met vael belangstelling aangehoord en den spreker
werd er met een luid applaus dank voor gezegd.
Naar aanleiding der ingekomen vraag in de brie
venbus .Men maakt tegenwoordig spouwmuren
van een platsteen: - zal dat voldoen aan de
eischen die er voor gesteld worden, en de kosten
vergoeden?'' gaf de voorzitter een toestemmend
antwoord, zeggende onder anderen dat aponwmnren
zeer aan te bevelen zjjn, en ten einde se zoo min kost
baar mogelijk te maken ia het niet te ontraden dat
men dit doet met een platsteen. Hij trad hiene
meer in bijzonderheden om zijne meening toe te
lichten. Ook door andere leden werd dit onderwerp
besproken.
De heer Joh. Vlaanderen, die in deze zoowel
als in da laatst voorgaande vergadering eene kunst
beschouwing den leden te genieten gaf, voldeed aan
zijne beloofde toelichting, tot recht verstand der
tentoongestelde platen, door eene flinke vertsling
tut het Dnttsch van Hngo Licht's Inleiding van he
PlaatwerkBerlijnsche Architeotour", ten beste te
geven.
Met de meeste aandacht en belangstelling werd
deze „inleiding" aangehoord; ze gaf den leden een
helderen blik in de Berlijnsche Architectuur. Den
heer Vlaanderen werd met lnide bijvalsbetuigingen
dank gezegd voor deze zoo scboone als kenrige
bijdrage.
Ingekomen was een schrijven van de afdeeling
Botterdam, waarbij deze adhaeBie vraagt aan bet
voorstel der redactie van art. 52 der Wet van de
Maatschappij, - welk voorstel onderstennd werd
door de handteekeningen van de tegenwoordig zijnde
leden, lid der Maatschappij zijnde.
Vóór het einde der vergaderiog vroeg de heer
Groen met een kort inleidend woord gehoor voor
de stem der werkliedenbeschermers, met name: de
„Nederlandsehe Penaioenvereeniging
voor Werklieden", om tegen contributie van
f 1 'sjaars lid te worden dezer vereeniging, ten
einde de hand te reiken aan hen die met dit goede
werk zijn aangevangen en waarvan de goede vruch
ten aoozeer gewenscht zijn voor den oppassenden
en in de toekomst zorgenden werkman. Eeoige leden
waren dadelijk bereid om tot het lidmaatschap toe
te treden. De voorzitter aohtte het voor het verder
welslagen noodig dit onderwerp voor eene volgende
vergadering op de agenda te plaatsen, waarna de
vergadering werd gesloten, onder dankzegging voor
de opkomst der leden en meer in het bijsonder
aan hen, die het bnnne hadden gedaan om ook deze
bijeenkomst nnttig en aangenaam te doen zijn.
Den 22sten December is door den R.-K.
pastoor J. Westerveld, wonende te Montfoort, een
brief verzonder, geadresseerd aan de wednwe J.
Westerveld—Op den Bollard, wonende te Etten by
Terborgh, gemeente Wisch, inhoudende een bank
biljet al f 25, gemerkt B. O. No. 5251, welke
brief niet aan zijn adres is bezorgd. De borgemeester
van Montfoort verzoekt opsporing, aanhonding en
berioht.
De heer A. J. De Leenw, ond-cootrolonr van
's rjjks directe belastingen te Haarlem, is gisternacht
in den ouderdom van 66 jaren aldaar overleden.
De gemeenteraad te Goudswaard heeft het
beslnit genomen, het herhai'mgsonderwijs in die ge
meente voor de onvermogenden kosteloos en voor
de minvermogenden tegen het halve schoolgeld te
doen verstrekken. Een gevolg van dit beslnit is
geweest, dat het aantal leerlingen, die van het
onderwijs gebruik maken, daardoor meer dan ver
dobbeld is.
De gemeenteraad van Amersfoort heeft gisteren
met eene meerderheid van 1 stem besloten tot het
zenden van een adres aan de Begeeriog om herzie
ning van art. 2 der Zondagswet in overweging te
willen nemen.
Ingevolge eene opdracht vanwege het depar
tement van binnenlandsche zaken, is de heer A.
Mulder, rijksteekenaar, bezig met het opmeten en
in teekening brengen der trouwzaal in het raadhnis
van Zwolle.'
Blijkens een bij het departement van marine
ontvangen telegram, is Zr. Ms. sehroefstoomsohip
„Tromp," onder bevel van den kapitein ter zee
P. Ten Bosch, adjndant van den Prins van Oranje,
in den namiddag van den lOden dezer te Monte
video aangekomen. Aan boord was alles wei.
Het stoomschip „Soenda," van Amsterdam
naar Batavia, vertrok gisteren van Marseille.
Gemengd Nieuws.
Men verneen»t dat te Noordwjjk het
plan bestaat om dezen zomer eene gelegenheid te
openen, waar jongens van 8 tot 15 jaar zeeinoht
kannen genieten en tevens eene prettige vacantia
onder goed toezicht kunnn doorbrengen.
Door de Haarlemsche politie is aan
gehouden en naar het hu:s van arrest overgebracht
Jacobns De Zwaan, ond 26 jaar, koopman aldaar.
Hij wordt beschuldigd van diefstal van een aantal
paren laarzen, schoenen en pantoffels nit een ge
sloten wagen van den winkelier Paanakker, welke
op straat aan den Burgwal stond, maar door hom was
vervoerd naar de Dnbbelebuurt en aldaar openge
broken. Hij is reeds vroeger wegens diefstal gestraft.
De trein die gisternamiddag te 5.40
aren van Amsterdam naar Hilversum vertrok, had
eren voor Bossnm een oponthond van een nor door
het ontsporen der voorwielen van de locomotief.
De machinist deed den trein door middel van de
Westioghoose-rem onmiddellijk stilstaan, zoodat de
ontsporing geen andere gevolgen had dan het op
ontbood.
Eene vrouw van een werkmaninde Vis-
scheratraat te Amsterdam heeft haar echtgenoot
met de geboorte van twee meisjes en een jongen
verrast. Allen zijn welvarend.
De vrachtrijder van Amersfoort op
Utrecht werd Donderdag-avond op zijn terngtooht
naar Amersfoort, ter hoogte van den Soesterberg,
door een viertal personen aangerand, die hem eene
portefeuille ontnamen, inhoudende behalve eenige
andere stokken roim f 400 aan bankbiljetten, welke
hij te Utrecht had ontvangen. Naar men verneemt,
is de politie te Zeist er reeds in geslaagd de hand
te leggen op de vermoedelijke daders.
Het landgoed Tan den Koning „Oranje-
Nassan-Oord" is niet meer ter bezichtiging open
gesteld.
Onlangs werd ergens op het strand
van Weeteüjk Schonwen door den strandvonder een
bus gevonden, welke men vermoedde dat dynamiet
bevatte. Voorloopig werd de gevaarlijke stof diep
onder bet zand weggeborgen. Dezer dagen in tegen
woordigheid van rijks- en gemeente-politiobeambten
opgegraven en met de noodige voorzichtigheid ge
opend, bleek de bns in te honden.eene kleine
hoeveelheid olie.
Te Dalen had een arbeider de ge-
woonte, om, ais hij 's avonds van zijn werk huis
waarts keerde, zijne klompen op het veld te laten
staan. Toen hjj nu dezer dagen, op een morgen,
zijne klompen weder wilde aantrekken, vond hij in
een er van een nest met acht muizen.
Te Westzaan kwam Zondag de ivi-
ger van een landbouwer zijn aanstaande voorstellen.
Na een gezellig samenzjjn bleef het paar over
nachten en vertrok den volgenden dag naar Am
sterdam.
Donderdag bemerkte evenwei de landbouwer dat
hem f 500 was ontstolen. Hij kreeg vermoeden
op zijne logeergasten, ging dadelijk op reis om
hen te zoeken, en kwam nn te weten, dat sjj drie
nachten in een logement te Amsterdam hadden
doorgebracht en verder de reis naar Woerden
hadden voortgezet, na hnnne rekening behoorlijk te
hebben voldaan.
Gisternasht werd het verliefde paar te Woerden
in een logement aangetroffen en het vermoeden
van den londbonwer bleek jnist geweest te zijn.
Zij waren nog in 't bezit van f 60. De rest was
grootendeels besteed aan het koopen van gonden
en zilveren voorwerpen.
Het Parktheater te Cleveland is
door brand vernield. De schade bedraagt 200,000 d.
Wo eu a d ag - m id dag heeft eene vrij
krachtige uitbarsting van den Vesuvius plaats ge
had, waarbij eene hoeveelheid lava nit den krater
stroomde in de richting van het Atrio <^ej Cavallo,
In den nacht van 8 op 9 U8bben
zware stormen langs de oostkust T#n Noord-Afrika
vrij wat schade aangericht, a»a d(J jjaeren hoofden
vanhetCou9j-eUan4aUew>j. Ti 500)000 dollars.
