LEIDSCH DAGBLAD. H°. 7294. A0. 1883. Eerste Blad. Maandag 26 Movember. PRIJS DEZER COURANT: loor Leiden per 8 maanden.1.10. Franco per post1.40. llxooderl^ke No mm ere.0.05. Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen, uitgegeven. PBIJ8 DEB ADVERTENTIES: Tan 1—0 regels 1.05. Iedere regel meer 0.17£ Grootere lettere naar plaatsruimte. Voor bet incasseer ren buiten de stad wordt 0.10 berekend. Dit nommer bestaat uit DRIE BLADEN. Een Modelinrichting op het gebied der Weezenverpleging. Daar zijn onderwerpen, wier bespreking in de pers, in bijeenkomsten, in den dagelijkschen omgang gedurende korten tijd aan de orde van den dag is, waarna zij voorgoed van de publieke agenda verdwijnen of hoogstens zoo in het voorbijgaan een enkele maal worden aaugeroerd. Zij vormen wat men zon kunnen noemen de mode-conversatie. Daar zijn echter ook andoro belangen, die, wanneer er eenmaal de opmerkzaamheid op is gevestigd, zich telkens en telkens weder aan onze aandacht opdringeD, omdat zij al te gewichtig zijn om voor goed in het vergeetboek te geraken. Tot de laatste onderwerpen behoort zeker de weezenverpleging. Sinds do heer Seheltema, de be kende voorstander der verpleging van weezen in het huisgezin, optrad tor verwezenlijking van do echoone taak, die hij zioh ten doel had gesteld, zijn er ettelijke jaren verloopen, en nog steeds is de quaestie der weezenverpleging een quaestie vaD den dag gebleven. Theoretisch moge het do meest geleidelijke, de als door de natunr aangewezen weg zijn, den weazen voor plaatsing in een geschikt gezin zooveel mogelijk het gemis van het ouderlijk tehuis te vergoeden, reeds de talrijkheid alleen der ouderlooze kinderen, die in het liefdadige Nederland in gestichten worden verpleegd, maakt het bewan delen van dien weg als algomeene maatregel prac- tisch onmogelijk. Bij waardeering van al het goede, door de voor standers der verplegiog van weezen in het huis gezin beoogd, dringt zich aan den belangstellende dan ook als vanzelf de vraag op: Wat kan er gedaan worden om aan onze weeshuizen, die ove rigens zoo onwaardeerbare inrichtingen, de eenïge toevlacht van zoo talloos vele ouderlooze kindereD, het kazerneachtige, het gestichtmatigo, dat er on tegenzeglijk eene schaduw op werpt, te ontnemen? In een rapport, uitgebracht door den heer A. Van Honrs, te Breda, die als afgevaardigde der „Ver eniging in het belang der weezenverpleging" al de gestichten in Znid-Hollaod bezocht, vinden wij, zij het ook indirect, een antwoord op die vraag. Daarin wordt nl. op de te 's-Gravonhage geves tigde Looisa-Stichting gewezen als eene model-in richting op het gebied van gemeenschappelijke weezenverpleging. „Aan het einde gekomen," zoo schrijft de heer v. M., „van mijne besohrijving der Loaisa-stichting, de eeoige van dien aard in Neder land - zooals bekend is, ging deze inrichting, aldus genoemd naar wijlen Prinses Frederik der Neder landen, van een bijzondere instelling uit - kan ik niet nalaten als mijne overtuiging uit te spreken, dat deze weezeninrichting zooveel voortreffelijks bevat, dat zij mag gerangschikt worden onder de beste, die ik het genoegen had te leercn kennen Defc gebouw der Louisa-Stichting heeft geen monu mentaal aanzien, geen voorkomen van een gesticht, maar dat van een defcig heerenhuis, geheel inge licht voor een groote familie. Men vindt hier dan °ch niets, wat aan het kazerne- of gestichtsleren doot denken, en toch ontbreekt de in een groot gezin vooral noodzakelijke orde geenszins." De uitmuntende organisatie van deze inrichting bomt wellicht 't bost uit door 't memoreeren van eenige bijzonderheden, waartoe het volgende behoort: ^iet meer dan dertig kinderen worden tegelijk ver pleegd. Boven de veertien jaar wordt geen kind °PgenomeD. De tijd van ontslag is bopaald op acht- heDjarigen leeftijd, dooh men is daaraan niet gebon den. Wat de uitbestede kinderen betreft, zij worden wekelijks door de regenten bezocht. Niet weinig draagt zeker tot de hartelijkheid en de gezellige huiselijkheid de gewoonte bij dat de hoofdbeambten tegelijk met de kinderen aan dezelfde tafel hetzelfde voedsel gebruiken. Ten opzichte van den directeur en de directrice, natuurlijk ochtgeoooten, hoeft men wijselijk de beperkende en onmenschkundigo bepaling weggelaten, dat zij geen kinderen tot hun last mogen hebben. Alle drie maanden doet de directeur verslag naar aanleiding van een door hem gehouden dagboek. Belangstellenden worden op de hoogte van den toestand dor Stichting gehouden door een jaarlijksch gedrakt verslag, dat tevens de verant woording der ontvangsten en uitgaven bevat. Lof verdient vooral het streven om de kinderen zoo min mogelijk te plaatsen in den toestand van verpleegden in een gesticht. Vandaar dat alle ondor- soheiding3teekenen van de kleeding zijn weggelaten. Overigons bezoeken zoowel jongens als meisjes onderwijsinrichtingen buiten het gesticht, zoodat zij zich in de maatschappij bewegen evenals andere kinderen, die, gelukkiger dan zij, zich nog in het bezit hunner ouders mogeu verheugen. Het geluk kig gevolg van die maatregelen is, dat de verpleeg den zoo min mogelijk aan het gemis hunner ouders en hun bijzondere positie worden herinnerd. Het bovenstaande, hoe beknopt ook, is zeker reeds voldoende om den belangstellende iuetemming te doen betuigen met de woorden, waarmee meer gemelde schrijver zijn rapport besluit: „Het is oen gesticht, ja, maar uit- en inwendig, naar toon en geest, oen degeljjk gezin. Met deze laatste woorden meen ik de Lonisa-Stiohting gekarakteriseerd en tevens haar lof uitgesproken te hebben. Moge zij voortdurend de belangstelling ondervinden, die zij zoo ton volle verdient 1" Die belangstelling ontbreekt haar niet. En toch, als men de achtereenvolgende jaarverslagen door bladert, komt men tot de overtuiging dat zij, althans in de laatste jaren, geen gelijken tred houdt met de behoeften der Stichting. Een enkele blik op do verschillende verantwoordingen van ontvangsten en uitgaven is voldoende om dat aan te toonen. Maar er is meer: een gevaar, waarmee ook blijkens het jongste jaarverslag over 1882 het gebouw der Louisa-StichtiDg werd bedreigd, zal het maar al te spoedig in werkelijkheid treffen. Eerlang zal krach tens een onteigeningswet tot het doortrekken eener straat de Stichting afstand moeten doen van een groot gedeelte van haar tuin en hare spoolplaatson. Het zal dan natuurlijk zoo goed als onmogelijk worden de inrichting gevestigd te houden in het gebouw, dat haar reeds een vijftiental jaren huis vestte. Men schijnt dan ook reeds het voornomen te hebben opgevat haar te verplaatsen, een plan, aan welks uitvoeiiog groote bezwaren, vooral ook van gelde- lijken aard, verbonden zijn, welke laatste men, naar wij vernamen, zal traohten te bestrijden door het organiseeren eener loterij. Hoe dit zij, van harte hopen wij dat de pogin gen, welke mogen worden aaDgewond om do Louisa- Stichting op haror waardige wijze in stand te houden, met gunstigen uitslag mogen worden bekroond. Allen die haar beteekeois iu verband met het steeds onopgeloste vraagstuk der weezenverpleging be seffen; alleD, die in haar zien een modelinrichting, wier voortbestaan, afgescheiden van allo andere overwegingen, als zoodanig oen maatschappelijk belang mag worden gonodmd, zullen zeker gaarne het huune bijdragen om die pogingen te steunen. LEIDEN, 24 November. „Nederland-Insulinde", het gedenkblad ten voor- deele van de ongelukkigen op Java, is thans ver schenen. Yele en zeer fraaie illustration versieren het kunst werk: Ze zijn van Lonis Apol, J. Yan de Sande Bakhuyzen, M. Bildors Van Bosse, J. Bloromers, W. Egonbergen, O. Eerelman, W. De Famar Testas, Jos. Yan Genegen, J. C. Greive Jr., H. J. Haver man, C. W. Hoevenaar, Herman F. C. Ten Kate, C. Rochus8en, A. G. A. Rappard, C. Springer, J. Stroebei, P. Stortenbeker, J. Faanman enz., te zamen 40 in getal. Letterkundige bijdragen, op allerlei gebied, bomen er in voor van 91 hunne sporen verdiend hebbende dichters en prozaschrijvers, o. a. van onze stadgenoo- ten do hoeren J. M. E. Dorcksen, R. Koopmans Van Boekoren en W. P. Woltors. Muzikale composition bevat het van P. A. Van Antwerpen, L. F. Brandts Buys, Marins Brandts Buys, Fr. Coenen, C. Coenen, Fr. Gernsheim, Aiex. Heyblom, J. Hartog, Richard Hol en Wouter Hutschenruyter Wz. Het geheel is keurig on op grootsche wijze uit gevoerd en verdient alle aandacht, ook om het goede doel, dat er mede beoogd wordt. „Nederland- Insulinde" zij het Nederlandsche volk aanbevolen. Voor don werkelijk geringen prijs van 50 cents kan ieder een nuttig werk doen en zich zeiven bovendien een bijzonder genoegen verschaffen. Gedurende deze week zijn dagelijks in het Werkhuis alhier opgenomen van 4971 volwassen personen en van 811 kinderen. Ü9 heer F. Van Dixhoorn, te Katwijk-binnen, is benoemd tot hoofd der nieuwgebouwde openbare school B te Terneuzen, op eene jaarwedde van f 1400 en het genot van vrije woning. Do Kamer van Koophandel on Fabrieken van 's-Gravenhage hoeft z'ch tot de Tweede Kamer gewend naar aanleiding der regeeringsvoorstellen tot versterking der middelen. Zij bepaalt zich tot artikelen 1, 2 on 3 en betreurt dat sleohts een losse greep werd gedaan in de tariefswet van 1862, om dat de verhooging van de inkomende rechten op slechts enkele artikelen, als granen, hout en meel, in den thans boetaanden toestand geen verandering brengt. Ook bij gedeeltelijke herziening der tariefs wet zou de Kamer de voorkeur geven aan rechten op geïmporteerde tabak, wijn, piano's, vreemde manufacturen, gemaakte kleedingstukken en mode artikelen, artikelen, welke allen door de gegoede klassen worden verbruikt. De Kamer beploit een stekel van rechtvaardige reciprociteit en meent dat alleen oen algeheele herziening van het tarief de kracht der nijverheid zal kunnen verhoogen. Zij dringt daarom met nadruk aan op medewerking der Kamer in dien geest, waartoe do verwerping der iucidenteolo tariefsherziening zal kannen strekken. De algemeene Synodale Commissie heeft hare najaarszittingen gisteren geopend. Zij is samenge steld als volgt: ds. J. J. L. Luti te Rotterdam, president; ds. J. Douwes te Leons, vice-president; B. A. Overman, secretaris; ds. C. F. Zeeman, te Zonneraaire; dr. C. G. Van Reeken, oud-ouderling te Haarlem; dr. G. J. Van Lakerveld, pred. te Helmond, opgetreden voor dr. J. K. Koch, pred, te 's-Hertogenboschmr. H. O. Feith, oud-ouder ling te Groningen; ds. J. Alingh Prins, te Korte- zwaag, en mr. P. Van den Brandeler, oud-ouderling te 's-Gravenhage. De gemeenteraad van Gouda besloot gisteren om het water uit de waterleiding, voor zoover be treft de standpijpen, die op vorscbiilendo plaatsen van de stad zullen worden opgericht, voor de min vermogenden kosteloos verkrijgbaar te stelleD, maar in geeu geval tegen betaling voor anderen, daar de deelneming aan de waterleiding, wil die eenigc kans op succes hebben, zooveel mogelijk moet wóF- den bevorderd. Op den verjaardag van graaf Jan van Nassau, 22 Nov., is te Utreoht een fraaie lauwerkrans op het voetstuk v*n het standbeeld gelegd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1883 | | pagina 1