LEIDSCH
DAGBLAD.
N°. 7291.
Donderdag 22 November.
A0. 1883.
Avond-eclitie.
PRIJS DEZER COURANT:
Noor Leiden per 3 maanden1.10.
Franc per post.1.40.
Afzonderlijke Nommers0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PEIJS DER ADVERTENTIES
Van 1—6 regels f 1.06. Iedere regel meer 0.17$.
Grootere lettere naar plaatsruimte. Voor het incasaee-
ren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
LEIDEN, 21 November.
Hedcnnamiddag ontvingeD we per Eogelsche
mail, via Brindisi, de Indische bladen alleen van
17 October, zoodat die van den 7den tot en met
den 16den nog ontbreken.
Volgens bet "Weekblad van minder courante of
incourante fondsen van Broekman en Honders werden
gedurende de afgeloopen week de oprichters-aan-
deelen Rijnl. stoomtram nocb aangeboden nocb ge
vraagd de aand. spoorweg Leiden-Woorden gevraagd
en verhandeld tot 70 pet.de aand. Rijnl. stoomtram
gevraagd tot 64 pet. en aangeboden tot 85 pet.de
aand. Son. Ned. Grofsmederij te Leiden gevraagd
tot 105 pet.; de aand. Leidsche Duin water maat
schappij aangeboden tot 121 pet.; de aand. Leidsche
Broodfabriek gevraagd tot 190 pet.; de aand.
IJ8el-Stoomtramweg-Maatschappij nocb aangeboden
noch gevraagd; de aand. Noord-Zuid-Hollandsche
Stoomtramweg-Maatschappij gevraagd tot 95 pet,
en aangeboden tot 100 pet.; de aand. straatweg
on vaart Gouda-Bodegrave gevraagd tot 15 pet.
De Memorie van Antwoord op Hoofdstuk V
(Binnenlandscbe Zaken) is reeds verschenen. Ten
gevolge van verschillende wijzigingen is het eind
cijfer verminderd tot f 13,946,103.98. De minister
begint met de verzekering dat zijne bemoeiing met
de verkiezingen, die sedert zijn optreden plaats
hadden, heeft bestaan in het uitbrengen van zijne
stem sis kiezer in het hoofdkiesdistrict 's-Graven -
hage. - Betreffende de oedsqnaestie meent de min.
dat art. 39 dor Gemeentewet volkomeö duidelijk is;
de vraag of het te Goes is nageleefd en of raadsbe
sluiten ongeldig worden, indien daartoe medewerken
raadsleden die geen eed hebben afgelegd, is sedert
kort iu onderzoek. - Ofschoon geenszins van oordeel
dat zonder grondwetsherziening geen goede schnt-
terijwet zou kunnen tot stand komen, acht de Re
geering het voorzichtig dat onderwerp te laten
rosten in verwachting eener eventueele wijziging
van Hoofdstuk VIII der Grondwet. Of eene voor
lopige regeling mogelijk is, wil de minister gaarne
onderzoeken.
Indiening omtrent een ontwerp op de lijkver
branding kan de minister niet toezeggen (niet orgent)
en de rechterlijke ambtenaren hebben er groot
bezwaar in, tenzij aan elke crematie eene gerechte
lijke lijkschouwing voorafga. - Met het oog op de
ervaring der tegenwoordige pokkenepidemie, die
de heilzame werking van de koepokinenting op
nieuw heeft aangetoond, is van den min. geen voor
stel te wachten tot afschaffing van de wettelijke
bepaling omtrent de koepokinenting.
's Ministers voornemen is niet de opneming in
bet krankzinnigengesticht te Medemblik tot lijders
ait Noord-Holland te beperken. - Vermindering van
den pest voor veeziekte ware niet raadzaam; het
zou slechts tot teleurstelling leiden. Strenge toe
passing van het afmakingsstelsel is echter met de
ou voorgestelde som niet te bereiken.
Wijziging der wet op het hooger onderwijs kan
de minister niet toezeggen; ze is nog te kort in
werking. Hetzelfde geldt het aantal universiteiten
oo de opheffing der theologische faculteit. De minis
ter kan niet medewerken tot het toekennen van het
recht aan eene bijzondere hoogeschool tot het ver
kenen van doctorale graden. Daar men er niet in
w geslaagd een taalgeleerde als hoogleeraar in de
Fransche en Engelsche taal en letterkunde te vinden,
zal mooten worden overgegaan tot aanstelling van
een hoogleeraar die slechts ééa taal en letterkunde
zal kunnen onderwijzen en wel in de eerste plaats
bet Fransch.
Be minister wil gaarne overwegen in hoever het
program van het eindexamen der gymnasia wijziging
behoeft. Een subsidie voor het gymnasium te Amers
foort is alsnog bij nota van wijziging toegevoegd.
De uitkomsten der jongste eindexamens rechtvaar
digen niet het afkeurend oordeel. De regeering heeft
naar onpartijdige mannen omgezien voor gecommit
teerden. De minister heeft herziening der wet op
het midd. onderwijs overwogen, waarbij het aantal
vakscholen zal vermeerderenhij heeft tot nog too
zijn arbeid teruggehouden omdat het veel geld zal
kosten.
Met voldoening zag de minister dat zijn streven
om opdrijving der kosten voor het lager onderwijs
instemming vindt; waar het pas geeft on de wette
lijke eischen dit niet beletten, blijft hij in die richting
werkzaam. Voorshands kan de Regeering de uitgave
voor opleiding van onderwijzers niet beperken. Het
zal nog een zestal jaren duren voor het wettelijk
aantal onderwijzers verkregen is. De Reg, zal over
wegen of dientengevolge nadere wijziging der wet
noodig is. - Een onderzoek naar de oorzaken van
den ongunstigen uitslag der akten-examens is inge
steld en nog niet afgeloopen. Aan vermindering van
het getal rijkskweekscholen kan in de tegenwoordige
omstandigheden niet worden gedacht.
De post van f 35,000 voor een nieuw archiefge-
bouw in Drente is van de begrooting afgenomen.
De minister van marine heeft, naar het Vad.
mededeelt, besloten eenige bezuinigingen op zijne
begrooting aan te brengen tot een bedrag van on
geveer zeven ton.
Bij de Tweede Kamer is ingekomen een wets
ontwerp tot onteigening voor doorgraving van de
Piekenwaard, ten dool hebbende verbetering van
de rivier de Maas tusschen St.-Andries en Driel.
Bij het dezer dagen te 's-Hage gehouden
examen voor de betrekking van commies der pos
terijen zijn geslaagd de heeren: P. B. A. Van der
Voort Maarschalk, A. M. Lagerweij, M. L. Pleijte,
D. J. G. Belmer, W. G. A. Pels Rijcken, J. Waale Jr.,
J. Besseling, A. H. M. De Bruijn, J. C. Bondam,
J. A. Coopmans en H. B. Graswinckel.
De Belgische gezant te 's-Hage heeft eergisteren
voor het eerst sedert hij aan ons Hof geaccrediteerd
is, deelgenomen aan het diner bij den Prins van Oranje.
Uit Den Haag wordt gemeld dat gisteren op
den feestavond van mevr. Christine Stoetz de
schouwburgzaal stampvol was. „De Tooneelspeler
des Keizers" en „Een Beschermengel" hadden
groot succes. Aan mevr. Stoetz werd eene hartelijke
ovatie gebrachthet was een regen van bloemen
en het Tooneelverbond bood haar een krans aan.
Onder de cadeaux kwamen voor: een dames-schrijf
tafel, jnweelen oorknoppen, een schrijfgarnituur van
cuivre poli, alles van de habitue's en abonné's, met
een fraai album der gevers, een waar meesterstuk
van calligraphic. De heer Morin hield eene toespraak.
Hot orkest hief fanfares aan en de geestdrift was
onbeschrijfelijk.
De Transvaalsche deputatie heeft aan het Stu
dentencorps der Vrije Universiteit een schrijven
goricht, naar aanleiding van het voornemen om bij
de komst der deputatie te Amsterdam haar een
openlijk bewijs te geven van sympathie. De Staats
president echter, hoezeor deze warme en hartelijke
genegenheid op hoogen prijs stellende, verzoekt
beleefdelijk, de deputatie van zulk een vorstelijk
eerbetoon wel te willen verschoonen. Elk bewijs
van hartelijke sympathie van het Nederlandsche
volk zal aan de deputatie recht welkom zijn, maar
als afgezanten van de jeugdige republiek zou iets
wat op vorstelijk eerbetoon geleok, minder iu over
eenstemming zijn met hare positie.
De heer P. G. Tresling, hoofd der bekende
steendrukkerij, onder de firma Tresling Co., te
Amsterdam, is aldaar na een langdurig lijden over
leden. Hij was de eerste in ons land, die den
kleurendruk dienstbaar maakte aan de reproductie
van schilderijen uit de oude Hollandsche school.
Hij was ridder in de Eikekroon, de Frans Joseph-
orde, de Kroon van Italië en officier in de Turksche
Medjidió-orde.
Het stoomschip „Koning Willem Hl," van
Amsterdam via Atjeh naar Java, vertrok gisteravond
van Suez.
De gewoDe audiëntie van den minister van
oorlog zal op Donderdag a. 8. niet plaats hebben.
Gemengd Nieuws.
Morgen viert een der arbeiders bg
de heeren Jan Zuurdeeg Zoon een zeldzaam
feest, nl. zijn gouden bruiloft. Als jongen van 10
jaren in het jaar 1325 bij genoemde firma in dienst
getreden, huwde hij, hetgeen in die woelige dagen
meer gebeurde, vóór de loting der nationale militie.
Gedurende de 58 jaren die hij bij zijne patroons
werkt, was hij steeds voor allen een voorbeeld in
beleefdheid, in orde en in goed werk afleveren, en
Dog heden behoeft hij voor geen der jongeren onder
te doen. Geen wonder dat zulk een arbeider dan
ook door zijne meerderen geacht, bemind en zeer op
prijs gesteld wordt. Hebben laatstgenoemden den
dag, toen hij 50 jaar bij hen werkzaam was, niet
onopgemerkt voor hem laten voorbijgaan, ook op
zijn gouden bruiloft zullen zij Jan Turnhouten zijne
hnisvrouw Maria Koorenhof zeer zeker de blijken
hunner deelneming en belangstelling niet onthouden.
Het lijk der vrouw, die dezor dagon,
zonder dat men wist waarheen, hare woning en
zes kinderen verlaten had en naar wie men sedert
zoekende was, is hedennamiddag in de Bloemmarkt
nabij de Yrouwensteeg drijvende gevonden.
Een militair, die reeds vroeger
gevangenisstraf had ondergaan wegen9 diefstal, heeft
zich thans, na wederom met toestemming van den
minister van oorlog in dienst te zijn getreden, te
Leiden meestergemaakt van een kistje van een
zijner kameraden, inhoudende ongeveer f 300, en
is daarmede heimelijk vertrokken.
Te Nieuw-Beierland kwamen in de af
geloopen week twee gevallen van pokken voor, te
Gonda één, te Leiden één en te Piershil één.
Maandag-avond te halfelf liet devrouw
van den herbergier C. R., wonende aan den Ringdijk,
bij het stoomgemaal „de Lijnden," Haarlemmer
meer, de brandende petroleumlamp vallen in een
kleerkast. Het huis stond in een oogenblikin volle
▼lam en alles is totaal afgebrandalleen eene kist
met papieren en geld is gered.
Huis en inboedel waren verzekerd voor f 4800.
Dat de groote hoeveelheid steenkool en vaten met
teer, de geheele voorraad van „de Lijnden", geen
vijf meters van het verbrande huis verwijderd, toch
vrijgebleven is, mag bijna een wonder heeton. Aan
het personeel der spuit en de leiding van den
burgemeester, komt in dezen alle lof toe.
Door de Haagsche politie is proces-
verbaal opgemaakt tegen de 21-jarige vrouw K.,
verdacht van het ontvreemden van een gouden
horloge en eenige andere gouden voorwerpen ten
nadeele van een harer buren.
Door het gerechtshof te 's-Graven-
hage werd gisteren o. a. behandeld het hooger be
roep van een vonnis der arrond.-rechtbank te Dor
drecht, waarbij de landbouwer J. De J., wonende te
Strijen, veroordeeld is tot eene boete van f 385,
ter zake van overtreding der belasting op het per
soneel over het dieustjaar 1882/83. Hij zon nl. in
genoemde belasting hebben aangegeven twee paarden
en wel vallende in de 3de kl. 2de soort, ofschoon
hij meermalen was opgemerkt met een rijtuig op
veeren te rijden, waarvoor twee paarden waren
gespannen, waarvan de aangifte was nagelaten. De
bekl. ontkende met andere, dan de door hem aan-