LEIDSCH
DAGBLAD.
N°. 7246.
Maandag 1 Getob er
A0. 1883.
Eerste Blad.
PRIJS DEZER COURANT:
fur Leiden per 3 mMideaL10.
Ftbdoo per post1.40.
AXKoderiQke Nommers.8 0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Taa 16 regels 1.05. Iedere regel meer 0.17$.
Grootere letters neer plaatsruimte. Voor bet inctssee-
ren baiten de stad wordt/0.10 berekend.
Dit nommer bestaat uit DBIE BLADEN.
Protesten.
Ken u zeiven - dat devies van een der zooge
naamde wijzen van Griekenland heeft in den loop
der tijden nog niets van zijn kracht verloren. Zich
zelf te leeren kennen is zeker de moeilijkste kunst,
die er bestaat, vooral omdat zij, die meenen het
dichtst tot die kennis te zijn genaderd, er gewoonlijk
het verst van verwijderd zijn.
In onzen heel wat meer practischen tijd zou men
tegenover, of, beter nog, Daast dat devies een ander
van meer materiëelen aard knnnen plaatsen, nl.
dit: Ken uw werk. Beide spreuken komen eigenlijk
zoo ODgeveer op hetzelfde neder; immers, aan de
vruchten bent men den boom, en de kunst zijn
eigen werk te beoordeelen is zeker ook niet van
de gemakkelijkste. Toch schijnt menigeen daarover
anders te denken.
Dat men dit alle9 niet louter in zedelijken zin,
zooals het gewoonlijk wordt bedoeld, behoeft op te
vatten, maar er ook een meer stoffelijke betee-
kenis aan kan hechten - daarvan hebben de laatste
dagen ruimschoots het bewijs geleverd, toen het
eene beoordeeling van werk gold op reusachtig
groot© schaal.
Onze lezers, die kennis maakten met het extra
nummer van ons blad, waarin wij de niet minder
dan vier bladzijden beslaande lijst afdrukten van
de verschillende bekroningen, alleen nog maar voor
zoover die aan onze landgenooten werden toege
kend op de internationale koloniale en uitvoerhan-
deltentoonstelliDg te Amsterdam, zullen reeds terstond
hebben begrepen wat wij bedoelen.
Hoe kolossale massa's werk op het meest uiteen-
loopend gebied moesten er niet door de verschil
lende jury's worden onderzocht, vóórdat een zoo
nauwgezet mogelijk gewikt en gewogen oordeel
kon worden uitgesproken! Een voordeel, een groot
voordeel echter hadden daarbij de nijverheids- en
kunstrechters: zjj behoefden geen eigen werk te
beoordeelen - immers de inzendingen van juryleden
bleven als zoodanig buiten beoordeeling - en konden
dua bij hun onderzoek zoo objectief mogelijk te
werk gaan.
Intusschen, ook hier is het weder gebleken: ne
Jupiter quidem omnibus 't is na eenmaal een
onmogelijkheid het allen naar den zin te maken
geen klasse van voortbrengselen van nijverheid of
kunst wellicht, of zij heeft hare teleurgestelde in
zenders, althans schier dagelijks hadden de couranten
melding te maken van mijnheer A. of B., die op
meer of minder beleefden toon voor de hem toege
kende onderscheiding meende te moeten bedanken.
Zulke protesten nu verdienen naar onze meeniDg
slechts afkeuring, en dat om verschillende redenen.
Vooreerst, waaraan ontleent de protesteerende in
zender de zekerheid, dat het gehalte van hetgeen
bij exposeerde beter is dan uit de uitspraak der
jury valt af te leiden? Of wie zal durven beweren
dat hij over zijn eigen werk een zuiver objectief
oordeel kan uitspreken zonder dat ook maar het
geringste greintje van eigenliefde hem daarbij par
ten speelt? Hoogstens kan een inzender verklaren
dat hij zijn uiterste krachten heeft ingespannen om
zoo goed mogelijk aan den wedstrijd deel te nemen,
on dat geeft zeker een relatieve waarde aan zijn
werk, maar bewijst niets voor de absolute waarde
daarvan, ook in vergelijking met dat zijner mede
inzenders, die immers ook wel allen hun uiterste
best zullen hebben gedaan en in vergelijking met
wie hy dus, hoe verdienstelijk overigens, toch zeer
goed kan blijken tekort te schieten.
ta de tweede plaats is een protest na de uit
spraak wat men in het dagelijksch leven noemt:
mosterd na den maaltijd of in zekeren zin wat
schooljongens bestempelden met den naam van spel-
brekerij. Zoodra iemand inzendt zonder de uitdruk
kelijke bepaling dat hij bniten mededinging wenscht
te bljjven, kent hij daardoor aan de betrokken jnry
feitelijk het recht toe een oordeel over zijne inzending
uit te spreken. Door dat oordeel, waoneer het niet
strookt met zijne verwachting, te wraken, geeft
hij dus eigenlijk riet der jury, maar eenvoudig
zich zelf een démenti.
In de derde plaats eindelijk is het nitbrengen
van zulk een protest niet juist een kiesche handeling
te noemen. Een jary moge uit de meest deskundige,
meest onpartijdige mannen bestaan, dat neemt niet
weg, dat zij, vooral waar zooveel valt te beoor
deelen als dat op de tentoonstelling te Amsterdam
het geval was, een enkele maal kan falen, ook al
neemt men aan dat zij tienmaal beter in staat is
een objectief oordeel te vellen over een inzending
dan de exposant zelf. Haar wanneer nu, gelijk dat
te Amsterdam geschiedde, de" voorzitter der jnry
bij het mededeolen van den uitslag der bekroningen
begint met de verklaring dat zij zelve er van over
tuigd is dat hare werkzaamheden, evenals alle men-
schelijk werk, onvolledig zijn, maar dat zij getracht
heeft haar plicht te doen en nuttig te zijn voor
nijverheid en kunst, dan moest door een zoo rui
terlijke verklaring, een zoo loyaal beroep op de
welwillendheid der belanghebbenden, reeds terstond
aan elk protest hef zwijgen zijn opgelegd.
Daarbij vergek niet Int do samenstelling
der verschillende jury's met groote moeilijkheden
gepaard ging en eerst na menige ondervonden wei
gering tot stand kwam. De maDnen, die niet schroom
den de verre van gemakkelijke, de lang niet dank
bare taak der beoordeeling op zich te nemen, ver
dienden daarom veeleer waardeering dan gering
schatting in den vorm van protesten.
LEIDEN, 39 September.
In den loop van de maand April dezes jaars
ontvingen B. en Ws. van de Gedeputeerde Staten
het bericht dat het voornemen bestond in de toen
aanstaande Julivergadering van de Provinciale Sta
ten een voorstel te doen tot bevaarbaarmaking der
vaartgemeen8cbap tusschen den Rijn en de sluis
op de Maas te Delfshaven door den Yliet voor sche
pen, die geene meerdere brngwjidte behoeven dan
5.38 M., zijnde die soort van Friesche tjalken, welke
thans voor het binnenlandsch vervoer het meest
worden gebruikt.
De waterweg, welke thans ter verbinding van
Rijn en Yliet wordt gevolgd, is gebleken voor het
doel noch geschikt te zijn, noch geschikt te kunnen
worden.
Vierderlei verbindingen zijn daartoe geopperd, nl.
Eene, waarbij de Yliet wordt gevolgd tot de
Nekslnis om van daar oostwaarts door de buiten
singelgrachten den Rijn te bereiken; aan de uit
voering hiervan zouden echter belaugrijk grootere
kosten verbonden zijn
eene, waarbij het Galgewater wordt bereikt door
een coupure van af de "VYouterenbrng in de richtiDg
van de Witte-Rozenlaan en het Singelwater met
vervanging van de brug bij de voormalige Witte-
brog door oen beweegbare brug;
eene, waarbij evenzoo het Galgewater wordt be
reikt door de Nieuwe Trekvaart, deze verbreedend
te vervolgen en ze in rechte lijn door te trekken
tot in het Galgewator;
en eene, waarbij men den korten of Waddinger-
vliet verbreedond volgt om meer westwaarts het
Galgewater te bereiken.
Elke dezer drie laatste verbindingen zon ten
doel hebben de schepen tot in den Rijn bewesten
de atad te leiden door de gracht langs de Turfmarkt,
de Oude Vest en de Haven, waartoe vereischt wordt
eene gansche verandering van de brng aan het
einde der Turfmarkt en verruiming van hare in-
of uitvaart.
De commissie van fabricage zou gaarne eene ver
binding van Rijn en Yliet tot stand zien komen,
doch acht het tweede voorstel geheel af te raden,
daar voorbijtrekkende tjalken en stoomschepen hin
derlijk zonden zijn voor de waarnemingen op de
Sterrenwacht.
De doorvaartwijdte van alle bruggen tusschen
de Haven en het Galgewater gelegen, is ruim vol
doende voor de schepen, welke door Ged. Staten
worden bedoeld. Aleen om de Turfmarktsbrug,
waardoor de schepen thans eenigszins draaiende
door moeten, te verwijden, zouden f 5000 noo-
dig zijn.
Het bezwaar voor de schippers, die bij de door
vaart van de stad bij elke brug 0.15 zouden
moeten betaleD, in het geheel f 1.50, achten zij
weg te nemen, door de schippers, welke slechts
doorvaren, zonder zich in de gemeente op te houden,
van bruggeld vrij to stellen.
Ook B. en "Ws. zonden gaarne de doorvaart door
de stad zien tot stand komen, te meer omdat daar
door veel tijdverlies voor de schippers wordt be
spaard en de neringdoenden belangrijke voordeelen
genieten van hier vertoevende schippers.
Zij geven de voorkeur aan die verbinding, welke
loopt door de Nieuwe Vaart met doorsnijding van
den straatweg tot in het Galgewater.
Ook kunnen zij zich ^ereenigen met de ^oor de
comm. van fabr. gedane voorstellen, waardoor be
zwaren worden weggenomen.
Gedeputeerde Staten stellen B. en Ws. voor
den gemeenteraad in overweging te geven eene ver
bintenis aan te gaan jegens de Provincie, waarbij
de gemeente op zich neemt
lo. Het midden van het vaarwater binnen het
territoir te brengen en te houden op een diepte
van 20 c. M. beneden den drempel van de sluis
aan den Leidschendam, en zulks over een breedte
van minstens 12 meter;
2o. de bestaande bruggen niet te vernauwen,
eventueel niouw te leggen bruggen niet nauwer te
maken dan 8 M. en de brug over de Oude Vest
bij de Tarfmarkt voor rekening der gemeente op
die doorvaartwijdte te brengen;
en 3o. ten allen tijde te zorgen voor de beweeg
baarheid van alle over de vaart thans gelegen
of nog te leggen bruggen en dat zoowel bij dag als
bij nacht een kostelooze en vlugge bediening der
bruggen - zonder oponthoud voor de schipperij -
verzekerd zij.
Hiertoe zou bij elke brug een brugwachtershuïsje
moeten geplaats worden, doch twee bruggen welke
dicht bij elkaar gelegen zijn kunnen door hetzelfde
personeel bediend worden.
B. en Ws. kunnen zich met deze voorstellen
vereenigen, doch zijn van oordeel dat uitbreiding
der brugwachtershuisjes geheel overbodig is, daar
do bediening der bruggen thans niets te wenschen
overlaat.
Alleen zou bij drukke scheepvaart de nachtdiens
uit den aard der zaak uitgebreid moeten worden.
Zij geven derhalve den Raad in overweging in
dien geest te besluiten en in de verbintenis te ver
klaren dat ten allen tijde voor een kostelooze en
vlugge bediening der bruggen zal worden zorgge
dragen, zonder in nadere bijzonderheden te treden
aangaande de wijze dier bediening.
In verband hiermede zullen de thans tot open
bare straat of plein bestemde gronden, gelegen ten
noorden van de Haven of ten oosten van het
deel der Heerengracht dat van de Haven tot de
Oude Yestgracht strekt, niet van bestemming mogen
veranderen, maar beschikbaar moeten worden ga
