LEIDSCH
DAGBLAD.
N°. 7226.
Vrijdag 7 September.
A0. 1883.
Avond-editie.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maandenf 1.10.
Franc per post,1.40.
Afzonderlijke Nommers.0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DEK ADVERTENTIES:
Van 18 regels 1.05. Iedere regel meer O.I7f.
Grootere lettere naar plaatsruimte. Voor het incasseo-
ren baiten de stad wordt 0.10 berekend.
De Staatscourant van heden bevat het na
volgend beroep op den weldadigheidszin van het
Nederlandsche volk, uitgaande van het comité dat
zich onder de hooge leiding van Z. K. H. Alexan
der der Nederlanden, Prins van Oranje, heeft
gevormd.
Ramp in Nederlandsch-Indië.
LandgenootenDe gebeele omvang der ont
zettende ramp, welke een gedeelte van Neder
land sch-Indië heeft getroffen, is nog niet bekend;
niettemin staat het vast dat in de geteisterde stre
ken door de ongelukkige bevolking onuitsprekelijk
veel wordt geleden, en dat zij niet in staat is,
door eigen krachten, in den nood te voorzien.
Hulp van elders wordt dringend vereischt, en
zonder twijfel is het Nederlandsche volk bereid
haar te verleenen.
Opwekking daartoe is overbodigalleen moet aan
ieder de gelegenheid om een bijdrage te schenken
aangeboden en hem de zekerheid gegeven worden
dat zijn gift goed zal worden besteed.
Met dat doel hebben de ondergeteekenden zich
onder het beschermheerschap van Zijne Majesteit
den Koning en onder voorzitterschap van Zijne
Koninklijke Hoogheid Prins Alexander der Neder
landen, Prins van Oraüje, in commissie vereenigd.
Zij stelt zich voor, terwijl ieder harer leden bereid
is de gelden, die hun mochten worden toegezonden,
in ontvangst te nemen, in elke gemeente de ge
legenheid tot het verstrekken van bijdragen te
openen.
De Commissie aanvaardt hare taak met ver
trouwen.
Moge haar een ruime medewerking worden ge
schonken.
VGravenhage, den 5den September 1883.
LEIDEN, O September.
Er bestaat gelegenheid tot verzending der cor
respondentie naar Noord-Amerika door middel van
het stoomschip „Amsterdam", van Rotterdam ver
trekkende. Ten postkantore alhier moeten de brie
ven enz. uiterlijk Vrijdag-nacht om twaalf uren
bezorgd zijn.
Gisteravond heeft de Amerikaansche zanger
Philip Phillips in de Pieterskerk alhier zijne liederen
gezoDgen. De opbrengst - bestemd voor den bouw
van een bggebouw te Neerbosch, dat weder een
100 weezen zal kunnen huisvesten - bedroeg aan
entrées en collecte ruim f 450.
Het Hhl. verneemt dat aan prof. Th. Jorissen
te Amsterdam door den minister van binnenlandsche
zaken de leerstoel is aangeboden, te Leiden door
het overlijden van prof. Dozy opengevallen.
In de maand Juli was de sterfte in de ge
meente Leiden als volgt:
Levenloos aangegeven 11; beneden 1 jaar 31;
van 1 tot 5 jaar 17; van 5 tot 14 jaar 2; van 14
tot 20 jaar 4van 20 tot 50 jaar 7van 50 tot
€5 jaar 9; van 65 tot 80 jaar 19; en boven de
80 jaar 2.
Aan gebrekkige ontwikkeling bezweken 2 per
sonen; aan tering 23; aan kanker 3; aan water
zucht 1aan tusscheDpoozende koorts 2aan stui
pen 4; aan apoplexie 3; aaD hersenziekte 11; aan
keel- en longtering 6; aan kinkhoest 1; aan acute
ziekten der ademhalingsorganen 3; aan chron.
ziekten der ademhalingsorganen 7aan organ, hart-
gebreken 3; aan disenterïe 6; aan cholera nostras
1; aan acute ziekte der spijsverteringswerktuigen
12aan chron. ziekten der spijsverteringswerktuigen
2; aan ziekten d. organa nrogenitalia 2; door ge-
welddadigen dood 2; door verdrinken 1.
De verhouding der overledenen tot 1000 inwoners
was: in Amsterdam 28.2; in Arnhem 25.2; in
Dordrecht 28.7; in 's-Gravenhage 30.6; in Gro
ningen 25.8in Haarlem 22.7in 's-Hertogenboseh
23.8; in Leeuwarden 21.1; in Leiden 29.3; in
Maastricht 26.7; in Rotterdam 22 en in Utrecht 27.9.
Namens den Koning is door den minister van
waterstaat enz. aan de Noord-Zuid-Hollandsche
Stoomtramweg-Maatschappij te Hillegom, tot weder-
opzeggens, vergunning verleend tot den aanleg en
het gebruik van eene electriaehe geleiding tnsschen
do stations dier Maatschappij te Haarlem, Heem
stede, Bennebroek, Hillegom, Lisse, Sassenheim,
Oegstgeest en Leiden.
Door de Pomologische Yereeniging te Boskoop
is opnieuw een adres gezonden aan den Koning,
met het verzoek om aansluiting van Nederland aan
de internationale „Reblaus-Konvention" van den
3den November 1881, als zijnde het eenige middel
om den invoer van planten in Duitschland te be
houden.
Bij herstemming is tot lid van den gemeen
teraad van Haarlemmermeer verkozen de heer
A. Prni8sen met 237 van de 408 geldige stemmen.
Op den heer F. L. Faas waren er 171 uitgebracht.
Bij koninklijk besluit is bepaald dat de tegen
woordige vergadering van de Staten-Generaal zal
worden gesloten Vrijdag 14 September, des namid
dags te drie uren. De minister van binnenlandsche
zaken is gemachtigd, zich op dat tijdstip te be
geven naar de vergadering der Staten-generaal, ten
einde in vereenigde zitting der beide Kamers de
vergadering in 's Konings naam te sluiten.
Uit Amsterdam ontvangen wjj het telegraphisch
bericht dat de Koning morgen de tentoonstelling
weder komt bezoeken en alsdan zal dejeuneeren
in het Koningspaviljoen.
Het comité der Internationale, Koloniale en
Uitvoerhandel-Tentoonstelling te Amsterdam heeft
door het verleenen van een redactie van 50 pet.
op den toegangsprijs den werkman de gelegenheid
geopend, zijne trotsche en in ieder opzioht geslaagde
onderneming te bezichtigen.
Werd hem binnen de gebouwen en op de terreinen
ruimschoots aesthetisch genot geboden, de schoone
producten van kunst en nijverheid boden hem een
rnim veld voor menige leerrijke beschouwing. Hier
kon de werkman het aangename met het nuttige
verbinden. Den spoorwegdiroctiën, patroons en werk
gevers komt voor hunne onbekrompen medewerking
alle lof toe.
Daar tot dusverre alleen fabrieken en werkplaat
sen met een minimum van 50 werklieden van boven
gemelde reductie konden gebraik maken, zoo heeft
de commissie besloten, ten einde de deelneming zoo
algemeen mogelijk te doen zijn, deze gunstige be
paling ook op die inrichtingen toe te passen, wier
getal werklieden minder dan 50 bedraagt.
Gisteren heeft de beslissende vergadering van
de algemeene jury der Amsterdamsche tentoonstel
ling plaats gehad. De lijst van bekroningen moet,
naar men officieel mededeelt, volgens contract het
eerst gegeven worden aan de Officiëele Courant.
De president der jury, jhr. Hartsen, richtte een
woord van dank tot de commissarissen der ver
schillende natiën, waarop namens deze door den
Franschen commissaris werd geantwoord.
Het Hbl. maakt er melding van dat het plan
bestaat om binnen korten tijd te Amsterdam eene
inrichting voor hooger onderwijs in de muziek
(conservatorium) te openen. Reeds hebben de heeren
Frans Coenen, Dan. De Lange, Joh. M. Messchaert
en Julius Röntgen als leeraars hunne medewerking
aan die inrichting toegezegd.
Het plaatselijk comité te Amsterdam voor
de ramp in Ned.-Indië heeft door bemiddeling der
Nedërlandsche Handelmaatschappij weder 19,000
overgemaakt aan de plaatselijke commissie te Batavia.
De 8ste lijst der Unie-collecten geeft als
totaal van 200 locale comité's f 40,766.91, waar
onder Amsterdam met 5939.50.
Behalve een „HollandKrakatau," door den
heer Joh. IJkema uit te geven, zal ook verschijnen
een „Nederland—Insnlinde," eene onderneming
van den heer F. B. Ditmar te Utrecht; ook van dit
boek zal de opbrengst den nood in Indië helpen
lenigen.
Ook geheel ten voordeele van de slachtoffers
zal door den heer Couvée, hofboekhandelaar, Lange
Pooten, te 's-Hage, wordon uitgegeven eene novelle,
getiteld „Volmaakt Gelukkig," door Anna V. R.
Zoodra een zeker aantal inteekenaren verkregen
is, zal de uitgever, naar evenredigheid, eene som
storten bij de commissie, aan welker hoofd de Prins
van Oraüje staat, zonder te wachten tot de exem
plaren afgedrukt, afgeleverd of ontvangen zijn.
Men deelt mede dat een nieuw gevormd
Noorder-Tooneelgezelschap, onder directie van de
heeren Jam broes en Van den Berg, te Groningen
in den schouwburg van den heer ElleDberger ge
durende het aanstaande winterseizoen voorstellingen
zal geven, te beginnen omstreeks half September.
Is men wel onderricht, dan hebben eenige leden,
die vroeger bij het Nederlandsch Tooneel en den heer
"Willem Van Zuylen geëngageerd waren, zich aan
dit gezelschap verbonden.
Naar men meldt, is het stoomschip „Ellida",
22 Auga8tns van Sandefiord vertrokken ter opspo
ring van de „Varna", den SOsten dier maand to
Hammerfest aangekomen.
Een bij het departement van koloniën ont
vangen telegram van den gouverneur-generaal van
Nederlandsch-Indië, van gisteren, deelt mede dat
van de Lampongs nog geen nadere berichten ont
vangen en dat de baaien met banken van puimsteen
bezet zijn.
Door de Roomsoh-Katholieke geestelijkheid
van Kevelaar is aan belanghebbenden bericht, ook
in Nederland, dat er gedurende drie weken te
Kevelaar, door de geloovigen, geene processies
kannen gehouden worden, om reden er in de on
middellijke nabijheid door de Pruisische troepen,
te beginnen met Zaterdag 8 September, militaire
manoeuvres zullen gehouden worden, en er alsdan
een groot gedeelte manschappen te Kevelaar worden
ingekwartierd.
De berichten dat het st. „Prinses Amalia"
der Maatschappij Nederland gisteren, en het st.
„Batavia" van de Rotterdamsche Lloyd eergisteren
te Batavia arriveerden, strekken volgens het D. v. N.
tot genoegzame zekerheid dat met de noodige voor
zichtigheid het vaarwater in Straat Soenda veilig
te bevaren is.
-- Volgens bericht van het Haupt Zoll-Ambt te
Emmerik is de invoer van boomen, planten en
bloemen en bloembollen uit Nederland in Duitsch
land volstrekt verboden, ook al zijn de zendingen
begeleid van de bekende attesten.
Blijkens een op 1 dezer van den gonverneur-
generaal van Nederlandsch-Indië ontvangen telegram,
werd de gouvernements-koffieoogsfc op Java voor
dit jaar geschat op 1,055,900 pikols, waarvan 786,500
pikols in de pakhuizen waren afgeleverd. (St.-Crt.)
Het stoomschip „Utrecht" vertrok gistermiddag
van Southampton op reis van Rotterdam naar Java.
De officier van administratie 2de kl. J. C. Kluit,
dienende aan boord van Zr. Ms. rammonitor „Haai",
wordt met 11 dezer overgeplaatst in de rol van het
wachtschip te Hellevoetsluis, en vervangen door
den officier vau administratie der 2de klasse J.
Langereis.
De gewone audiëntie van den minister vau
koloniën zal Vrijdag a. s. niet plaats hebben.
Z. M. heeft jhr. mr. F. J. J. Van Eysinga,
lid van de Eerste Kamer der Staten-Generaal, ba*