IE I I)SC II
DAGBLAD.
K°. 7206.
Woensdag 15 Augustus.
A0. 1883.
Avond-editie.
PRIJS DEZER CODBAKT:
Too* Leiden per 3 maanden1.10.
Fwh» per post1.40,
Afzonderlijke Nommers0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
BBIJS DER AD VERTES TIESi
Van 1—0 regels 1.05. Iedere regel meer 0.17$.
Groolere lettere naar plaatsruimte. Voor het incasseer
ren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
Ofücieele Kcnnl«sf©ringeiL
PATEATBLAttEX.
De Burgemeester, Hoofd van het bestuur der gemeente
Leiden, brengt ter kennis van belanghebbenden, dat de
patentbladen voor de gepatenteerden. wonende in de wijk
IV, over het dienstjaar 1383/84, bij het College van Zet
ters in een der vertrekken van het Raadhuis dezer ge
meente, op vertoon van het aanslagbiljet, verkrijgbaar
zijn, dagelijks des namiddags van één tot drie uren, en
wel van Dinsdag 14 tot en met Zaterdag: 18 Augustas
e. k., terwyl na het verstrijken van dien termijn de onaf
gehaalde patentbladen ter uitreiking moeten worden afge
geven aan de deurwaarders der directe belastingen, die
voor hunne moeite mogen eischen tien centszonder meer.
Leiden, De Burgemeester voornoemd,
13 Aug. 1883. DE FREMERY, Wetb., lo. Burg.
De Burgemeester, Hoofd van het Gemeentebestuur
van Leiden, brengt ter algemeene kennis dat op heden
aan den ontvanger der directe belastingen alhier is ter
hand gesteld een op den 13den Aug. jl. invorderbaar ver
klaard kohier van het patentrecht, dienst 1883/84, wijken
7, 8 en 9 en restanten en herinnert voorts den belangheb
benden aan hunne verplichting om hunnen aanslag op den
bij de wet bepaalden voet te voldoen.
Leiden, De Burgemeester voornoemd,
14 Aug. 1883. DE FREMERY, Weth., lo. Burg.
LEIDËK, 11 Augustas.
Hedennamiddag oütvingen we per Engelsche mail,
'via Brindisi, de Indische bladen alleen van 7 Juli.
In den door de Amsterdamsche vereeniging
„Claudius Civilis" uitgeschreven schietwedstrijd
werden o. a. de volgende personeele prijzen op de
banen behaald:
Afstand 150 M., hoogst getal punten 3G: de heer
J. Yan Byland alhier met 34 punten.
Afstand 300 AI., hoogst getal punten 36: de
heeren Th. Yan Evekink, W. YV. "Wickers Wierdsma
en J. Yan Byland met 29 en W. J. Yan der Wijck
met 28 punten.
Ter benoeming van een onderwijzer te Schagen
is de volgende voordracht opgemaakt: Yan 'tVeer
te Oud-Karspel, Duyverman te Leiden en Yan
Gulick te Vollenhoven.
Tot hoofd der bijzondere school te Alontfoort
is benoemd <le heer II. Houtman te Woubrugge.
De heeren Yan Kempen te Voorschoten hebben
aan den heer Struick, stationschef aldaar, als bewijs
hunner tevredenheid over de wijze, waarop hij den
handel ten dienste is, een fraaien geslepen kristallen
sigarenetaDdaard, met zilver gemonteerd, op zwart-
marmeren voet, ten geschenke aangeboden.
Prins Albert van Pruisen bracht heden aan
de internationale tentoonstelling to Amsterdam zijn
afscheidsbezoek. Hedennamiddag was Z. K. H. te
Scheveniogen terug.
In eene der jongste zittingen van de Synode
werd behandeld de conclusie van het rapport over
eon voorstel van twaalf leden uit de classis van
Goes om den studenten van de Vrije Univer-
eiteit op gereformeerd n grondslag te Amsterdam
dezelfde rechten toe te kennen als den studenten
aan de Rijks-universiteiten en de Gemeentelijke in
de hoofdstad, maar waartegen veertig leden uit die
zelfde classis aanstonds een protest hadden ingeleverd,
dat de Synode zulk een voorstel niet in behandeling
mocht nemen.
In verband hiermede werd het voorstel uitdeel.
Bommel behandeld, de strekking hebbende om alle
kerkelijk hooger onderwijs af te schaffen. Ten vori-
gen jare waren dergelijke voorstellen ook bij de
Synode ingekomen en breedvoerig besproken. De
rapport-commissie kon zich dan ook niet onthouden
om te wijzen op de lichtvaardigheid, dat men
wederom, en dan nog wel ongemotiveerd, zonder
oenige weerlegging van hetgeen ten vorigen jare
was gezegd on besloten, die voorstellen had opge
zonden. Zij kon dan eok volstaan met hare bezwaren
kortelijk teresumeeren en verder naar de handelingen
van verleden jaar te verwijzen.
De overgroote meerderheid kon zich met de
conclusie om het besluit ten vorigen jare geno
men te handhaven, geheel vereenigen. Gingen er
in de vergadering een paar stemmen op van
sympathie voor gemelde universiteit en werd door
hen ironisch te kennen gegeven dat de Synode
toch in dezen volledige vrijheid zou laten, en de
concurrentie openen, men besloot om daarop niet
te antwoorden, ten einde zich niet in noodelooze
herhalingen of debatten te begeven, die toch geen
vrucht zouden dragen.
Bovendien was het geen houding dat de Synode
deze volledige vrijheid gaf, op aansporen van enkele
personen, terwijl van den kant der Yrije Universiteit
zelve de diensten in zake H. onderwijs niet der
Synode waren aangeboden. Alet 15 tegen 2 stemmen
werden dus de verzoeken afgewezen.
Ia de 22ste zitting werd het rapport in behan
deling genomen aangaande het voorstel van de cl.
vergadering van Dordrecht om de benoeming der
kerkeljjke hoogleeraren te doen plaats hebben door
de leden van de prov. kerkbesturen uit een drietal,
door de Synode opgemaakt, na ingewonnen advies
der kerkelijke hoogleeraren. Een der leden der
commissie, de heer Yan der Flier, had een ander
voorstel gedaan, maar dat toch ook de strekking
had, om de commissie van voordracht te laten ver
dwijnen.
De meerderheid van haar was niet van dit ge--
voelen, en stelde de vergadering voor, om bij het
bestaande te blijven. En velen in de vergadering
8temdendaarmedein, Ieder van de genoemde botoren
benoemde voor die commissie één uit hun midden
dien zij daartoe hot meest geschikt achtten: sprak
men van botsing, die er tusschen haar en de Sy
node, welke uit hare voordracht de benoeming moet
doen, soms was ontstaan, die botsing zon toch niet
worden vermeden als aan de Synode eene geheel
onafhankelijke benoeming zou verblijven.
Het laatste stemden eonigen toe; want ook de
Synode zou niet altoos eeno benoeming doen die
allen beviel: de richting moest hier buiten gesloten
worden. Alaar een andere vraag was het of juist
het reglement niet de aanleiding was, dat die soms
minder aangename verhouding tusschen haar en de
Synode ontstond, of het wel goed te keuren was
dat de Synode, het hoogste lichaam in de Kerk, aan
een voordracht van een ander college is gehouden
en of hot dus niet beter ware, om een commissie j
wier optreden en arbeiden zoo zonderling in het
algemeene raderwerk ingreep, te verwijderen.
Daar het uur verstreken was, worden de beraad
slagingen hierover uitgesteld tot eene volgende zit
ting, waarin velen verklaarden niet in hot voorstel
om do commissie van voordracht op te heffen, te
willen treden, vooral omdat z'j juist is samengesteld
met het oog op het doel: kerkelijke hoogleeraren
te benoemen waarvan zij het drietal der Synode
aanbiedt en dus zij die door de prov. kerkbesturen
tot dat doel worden afgevaardigd, moeten geacht
worden het best te kunnen beoordeelen wat de eisch
der wetenschap en het belang der kerk in dezen
medebrengen. Vandaar dat, al gaf het reglement
recht dat ook ouderlingen daartoe benoembaar waren,
de praktijk toch heeft aangetoond, dat men bij de
keuze op hen het oog niet gevestigd had. In de
Synode na zaten ook een zestal ouderlingen, die un
wel uit de gedane voordracht konden medestommen,
maar tot vorming van het drietal minder goed
konden medestemmen, omdat zij niet theologisch
waren gevormd. Toch bleven anderen hunne be
zwaren van gebleken minder aangename verhou
ding tusschen haar en de Synode, en van gebon
denheid dezer laatste als hoogste lichaam in do
Kerk, aaa de voordracht van een auder en lager
college vasthouden; er werden verschillende voor
stellen gedaan, om aan die bezwaren eenigszins
te gemoet te komen; men kon zich toch daarin
niet vinden, en toen de conclusie der rapport-com
missie in stemming werd gebracht, om de gedane
voorstellen tot opheffing der genoemde commissie
niet aan te nemen, kreeg deze een meerderheid:
met 10 tegen 8 stemmen werd zij aangenomen. De
zaak blijft das zooals zij is.
Het adres, aan de kerkeraden te richten ter op
wekking om de a. s. geboortedagen van Luther
en Zwingli godsdienstig te herdenken, werd na
eenige bespreking zooals het door den hoogKoraar
Offerhau8 was ontworpeD, met kleine wijzigingen
vastgosteld.
De heer Bergsma heeft voor zijne benoeming als
sec.-Jid van den heer Feith in de Syn. Comtr.. be
dankt, zoodat heden een nieuwe keuze zal moeten
worden gedaan.
Do commissie voor de grondwetsherziening
ïb, naar men verneemt, reeds zoover gevonlerd,
dat zij tegen October met hare taak geheel gereed
denkt te zijn.
'8 Rijks middelen hebben gedurende de n-aand
Juli II. opgebracht f 7,744,717, tegen f 8,944,903
in Juli 1882, en gedurende de eerste zeven maanden
van 18S3 f 56,972,011, tegen f 57,928,656 iu het
zelfde tijdvak van 1882. Het 7/,, der raming be
draagt f 60,619,518.
Hot Vaderland doet uitkomen dat de laatste
Zuid-Afrikaansche berichten het duidelijk maken,,
dat de afzetting van dr. Jorissen in verband staat
met de Transvaalsche Bank-concessie. Men krijgt
den indrnk dat deze zaak van Transvaalsche zijde
met weinig voortvarendheid en veel non-chalance is
behandeld. Het rapport der Bank-commisaie formu
leert geene bepaalde beschuldigingen tegen den heer
Jorissen, maar uit het geheele stuk krijgt men
den indruk dat het voornamelijk de daarin te berde
gebrachte grieven zijn, die zjjn ontslag hebben te
weeggebracht. Meer licht blijft zeker hoog6t ge-
wenscht.
Blijkens mededeeling van den heer Yolck is
na gehouden conferentie met de deskundige com
missie het Instituut besloten, het schip tot opsporing
der „Varna" uit to zenden, zonder zeeofficier, omdat
die officier te laat zou komen te Hammerfest, nl.
30 Augustus, om met succes werkzaam te kunnen zijn.
Bij het vertrouwen op den ijver van onzen consul
en de plichtsbetrachting van den kapt., den ijsloods
en de equipage heeft men echter eene belooning
van 35,000 gulden uitgeloofd aan het schip, dat
onze reizigers opspoort, om den ijver in deze zaak
meer te prikkelen.
Dit bericht zal tevens geseind worden naar
Noorweegsche havens en Archangel. De natie be-
ijvere zich intusschen, voor de som in te schrijven,
waarvoor prof. Buys Ballot borg bleef. Toezeg
gingen kan men ook zenden aan den heer Volck
te Utrecht.
Zoodra bekend was geworden dat door den
heer De Bruyne hot bevel zou wordon genomen
over het Noordsche stoomschip ter opsporing der
„Varna", meldden de oud-luitenant ter zee M. H.
Speelman en de luitenant ter zee 2de kl. D. G.
P. Van Hecking Colenbrander zich bij hem aan,
om den tocht mede te maken.
Door de Amsterdamsche af-Jeeling der koninklijke
vereeniging: „Het Ned^rlandsch Tooneel" zal Vrij- -
dag 17 Augustus eene wederopvoering van „Blonde
Els" plaats hebben, waarvan de geheele bruto-ont- -
vangst in handen gesteld zal wgriteq d? com~-
missie van deskuudigen, die zal trachten de „Va^na,,
op te sporen.
De minister van binnenlandsche zaken brengt
ter kennis van belanghebbenden dat de examens
ter verkrijging van akten van bekwaamheid voor
het middelbaar onderwijs en van de akten, ver
meld in art. 65 der wet van 17 Augustus 1878