LEIDSCH
DA GrBLAD.
IX0. 71 Ia.
Zaterdag 28 April,
A0. 1883.
.A.vondL-editie.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maandenf 1.10.
Franco per postB 1.40.
Afzonderlijke Nommers0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PEIJS DEE ADVEETE5TIEX:
Van 16 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0.17J.
Groolere letters naar plaatsruimte. Voor het incassee-
rcn buiten de stad wordt f 0.10 berekend.
Offlciëelo Kennisgevingen.
Burgemeester en "Wethouders van Leiden;
Gezien art. 5 der wet van den 28sten Juni 1881, Staats
blad No 97, tot regeling van den kleinhandel in sterken
drank enz
Brengen ter algemeene kennis dat door Ch. Ca. REM
MERSWAAL een verzoekschrift is ingediend om vergun
ning voor den verkoop van sterken drank in het klein
in het perceel Levendaal No. 19.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Leiden, DE KANTER, Burgemeester.
26 April 1883. E. KIST, Secretaris.
LEIDEN, 27 April.
Er bestaat gelegenheid tot verzending der cor
respondentie naar Noord-Araerika door middel
van het stoomschip „Leerdam", van Amsterdam
vertrekkende. Ten postkantore alhier moeten do
brieven enz. uiterlijk Vrijdag-nacht te twaalf uren
bezorgd zijn.
Met genoegen vernemen we dat de toestand
van den hoogleeraar Cobet niet van zulk een
ernstigen aard is als de eerste berichten deden
vermoeden. De lijder neemt zelfs eiken dag be
langrijk in beterschap toe.
Naar wij vernemen, zal de Burgerzangvereeni-
gicg „Oefening baart kunst" den 7don Mei a. s.
eene uitvoering geven in de Stads-Gehoorzaal, bij
welke gelegenheid zullen worden ten gohoore ge
bracht: „Die Worte des Erlösers am Kreuze",
oratorium van Jos. Haydü, en „Ode aan God",
cantate voor solo's en koor.
De heer C. E. Hollmann, pachtor van het
buffet aan het station van den Holl. spoorweg
alhier, is voor een som van f 1300 huurder ge
worden van het verleden jaar te Katwijk aan Zee
gebouwde café en hotel Pension.
Voor de acte als onderwijzer werden gisteren
in Den Haag 14 candidaten geëxamineerd; afge
wezen werden 9 en toegelaten de heeren P. A.
Scharwiichter van 's-Gravenhage, D. Westerduin
van Scheveningen, J. De Hoogh van Leiden, J.
Smit van Berkel en L. G. Van Randwijk van
Rotterdam.
De IJselstoomtramraaatschappij heeft het leg
gen der baan van Voorschoten naar den Leidschen-
dam gegund aan C. Hoogendoorn te Gioeendam
voor f 15,900.
Door de kiesvereeniging „Burgerplicht" te
Alten en Bodegrave zijn tot candidaten voor leden
van de Provinciale Staten van Znid-Hollaud gekozen
de heeren J. Van der Breggen Az. en J. Herrewijn Jz.
Tot onderwijzer aan do school N°. 10 to
Haarlemmermeer is benoemd A. Rispens te Grijps-
kerke. Infunctie-treding 11 Mei a. s. - Het besluit
tot heffing van schoolgeld voor m. u. 1. o. is door
den gemoenteraad vastgesteld en de inwerking
treding bepaald op 1 Juli a. s.
De geheele verhuring van het grasgewas langs
de wegen en bermen van Rijnland, welke opnieuw
plaats had, bracht op f 7863, tegen f 8316 in
1882; d. i. gemiddeld f 134 per H. A., tegen ƒ140
in het vorige jaar.
Prinses Marianne en prinses Sophie van Saksen-
Weimar hebben ieder f 100 geschonken voor het
in aanbouw zijnde oude-vronwenhnis te Breda. Voor
eon daarvoor te houden verloting heeft de Prins
van Oraüje een prijs toegezegd.
's Konings paarden- en rijtuigen-materieel, dat
tijdens het verblijf in Luxemburg ter beschikking
der koninklijke familie zal zijn, is gisteren per
extra-trein van de Rijnspoorwegmaatschappij naar
de hoofdstad van het groothertogdom overgebracht.
Bij resolutie van don minister van koloniën zijn
do heeren H. Kleyn Van de Poli, oud-res. op Java,
en J. Spanjaard, hoogl. aan de instelling van onder
wijs in de taal-, land- en volkenkunde van N.-Indië,
te Delft, benoemd respectievelijk tot lid en voorz. en
tot lid en secret, der commissie, welke in dit jaar
belast zal worden met het afnemen in Nederland
van het examen, voorgeschreven bij art. 4 van do
verordening op het benoemen van ambtenaren bij
den burgerlijken dienst in N.-Indië.
Het stoomschip „Zaamdam," van Nieuw-York
naar Amstordam, passeerde gisterochtend Doverde
„Conrad," van Amsterdam naar Batavia, vertrok
gisteren van Malta.
Naar het D. v. Z.-H. uit goede bron ver
neemt, worden er bij de afdeeliog posterijen maat
regelen genomen, ten einde den ambtenaren meer
Zondagsrust te geven. De post- en hulpkantoren
zijn aangeechreven om gegevens te leveron, die tot
het gewenschte doel kunnen leiden.
Het „Amst. Fin. Nbl." bericht, dat de Engel-
sche Bank gisteren den inkoopprijs van het Hol
landecho goud met een penning verhoogde, zoodat
er geene gelegonheid meer bestaat om geld na9r
Holland uit te voeren.
Na afloop der Roiterdam6che Raadszitting
werd door den burgemeester namens den Raad aan
de'i afgetreden wethouder, den heer Eickma, gis
ternamiddag een fraai beeld met album onder har
telijke toespraak aangeboden.
Vergadering „Zondagsrust".
De meeting, gisteravond in de Nutszaal ge
houden ter voortzetting van het behandelde in de
bijeenkomst van Vrijdag 2'J April, mag in elk op
zicht wèlgeslaagd genoemd worden. Omstreeks 120
personen namen er aan deel. De voorzitter, prof.
Gooszenheette de aanwezigen welkom, zette het
doel dezer tweede samenkomst uiteeD, en gaf toen
het woord aan den tweeden inleider, den heer Van
der Heide.
Deze verklaarde naar beknoptheid te zullen stre
ven, ten einde het doel der meeting, een veelzijdige
beschouwing van de quaestie der Zondagsrust, te
bevorderen. Welke vragen zich daarbij voordoen,
op hoe verschillend standpunt men zich bij het
zoeken naar het antwoord kan plaatsen, en hoezeer
dit verschil geen beletsel behoeft te zijn voor samen
werking, werd door spr. in het licht gestold.
Als opponent trad wederom op de heer Donner,
speciaal door het Afdeelingsbestnur tot bijwoning
der meeting uitgenoodigd, waarvoor spr. zijne erken
telijkheid betuigde. De heer Bonne)verklaarde z'ch
principieel niet tegen de Vereeniging: integendeel,
hij juicht haar streven toe. Maar zijn bedenkingen
gelden de motieven die haar punt van uitgaDg
vormen. Voor spr. zijn do rust en de heiliging van
den Zondag, - de eerste het negatieve, de andere
het positieve doel der Sabbats-instelling, - niet te
onderscheiden. De Vereeniging stelt het maatschap
pelijk belang op don voorgrond, en laat alzoo het
krachtigst motief, dat tot het brengen van offers
aan het groote beginsel noopt, ongebruikt. Men
telle die offers niet goriDg: de Zondag vraagt een
kapitaal aan tijd, dat Diet onder controle van het
hoogere bewustzijn geplaatst, zeer lichtelijk mis
bruikt zal worden.
De heer Kouw wenschte in deze vergadering de
stem van den werkman te doen hooren. Hij betreurt
het zeer, dat bij alle vraagstukken van maatschap-
pelijken aard het verschil van godsdieustige opvat
ting steeds vooraan treedt: daardoor wordt de samen
werking, die alleen tot het doel kan leiden, zeer
moeielijk. Hij verheugt zich dat de Vereeniging
Zondagsrust zich in haar program op het sociaal
standpunt heeft geplaatst.
De heer Chavannes juichte het toe, dat opponent
geen principiëelen strijd voert. Ook bij spr. staat
een godsdienstig motief op den voorgrond, namelijk
broederliefde, het Christelijk beginsel bij uitnemend
heid. Doch niemand kan een ander zekere overtui
ging opdringen omtrent de wijze waarop heiliging
van den Zondag behoort te geschiedende Vereeni
ging evenmin als een bijzonder persoon. Zij wil
gemeenschappelijk onderzocht hebben, hoe we aan
onze natie den tijd kunnen geven om zich aan de
behartiging van haar hoogere belangen te wijden;
hoe wij haar de vrijheid kunnen bezorgen die zij
thans mist en die zij moet leeren gebruiken. Niet
van overheidswege kan heiliging van den ZoDdag
worden bevolende Vereeniging kan eo mag niet
verder gaan dan te trachten een rusttjjd te her
overen voor het Nederleiudsohe volk.
De heer Scheffer acht het geen zwak punt in
de Vereeniging, dat zij het heiligings-argument
ongebruikt laat: integendeel. Zij vraagt mede
werking op het punt over hetwelk allen bet eens
zijn, zonder voor het overige iemands vrijheid
om naar het meerdere te streven te beperken.
Professor Prins verklaarde zonder voorbehoud
zijn sympathie met de Vereeniging. Hij verblijdt
zich dat zoo duidelijk is uitgekomen wat zij wil,
en dat zij niet verder gaat dan het maatschappelijk
gebied. Zij moet een zeer groot publiek doordringen
van de onmisbaarheid van de rust: voor het overige
is elk persoonlijk aansprakelijk voor het gebruik
zoowel als voor het misbruik van den rustdag.
Bovendien wenscht hij dat men lid zij niet slechts
in naam, of meent genoeg te doen als de jaarlijk-
sche contributie is betaald: men zij lid met hart
en ziel, en strijde ook vooral in eigen kring tegen
onnoodigen arbeid op Zondag.
Do heer Bediw, insgelijks als werkman spre-
kendo, ziet met waardeering bij de Vereeniging het
streven om een deel van ons volk los te worstelen
van een slavernij, waaraan do werkman is onder
worpen en die de werkgever behoort op te heffen.
Mocht ook door sommigen de vrijheid aanvankelijk
niet op de beste wijze worden gebezigd, men zal dat
wel leeren.
Zoowel do opponent, do heer Bonnerals oenige
der orcrige sprekers voerden nog het woord, hetzij
om hun zienswijze nader toe te lichtOD, hetzij om
bedenkingen te weerleggen.
De voorzitter sloot de bijeenkomst met een warme
betuiging van sympathie voor de Vereeniging: daarbij
wijzende op het succes reeds door haar verkregen
toen zij, vlak vóór de invoering van den postpak-
ketdienst, in het belang der postbeambten zich tot
den minister van waterstaat wendde en de bekende
beperkingen in don dienst op Zondag wist te ver
krijgen. Zeer zou het don voorzitter verheugen, als
ook te Leiden een bloeiende Afdeeling de draagster
werd van het groote en edele beginsel, door de
Vereeniging tot bevordering van Zondagsrust in
haar vaandel geschreven. Voorts werd dank ge
bracht zoowel aan den geachten opponent als aan
do overige sprekers.
Vóór de hamer viel, deelde de heer Gooszen nog
mede dat bij hem, zoomede bij de overige bestuurs
leden, de hh. C. G. Chavannes, "W. F. Van Wijk,
C. A. Simonis, E. Van den Brandeler on LI. C.
Van der Heyde, kennisgevingen van toetreding tot
het lidmaatschap der afdeeling in ontvangst genomen
zullen worden.
Reeds op het einde der vergadring bekwam de
Afdeeling, door inschrijving op de lijsten, een be
langrijke versterking van het ledental.
Gemengd Nieuws.
Naar aanleiding van het indertijd ge-
nomen Raadsbesluit zal de lijn StationHaven van
den Leidschen paardentram met 1 Mei a. 8. weer
in exploitatie komen.
De bekende luchtreiziger PierreCrom-
melin zal in den aanstaanden zomer ook te Leiden
met een ballon opstijgen.
Aan den Aalsmeerderweg bij Benne-
broekorweg te Haarlemmermeer is C. V., hoofd
van een gezin, lijdende aan pokken.
De meubelmaker W. werdgisterondoor
de rechtbank te 's-Hage tot drie maanden celstraf
veroordeeld wegens oplichting, hierin bestaande dat
hij een papier, bevattende de woorden veertig gulden
„Nedorlandsche Wensch", doch in vorm en kleur
overeenkomende met een bankbiljet van dat bedrag,
bij eene dienstbode had ingewisseld, die, na ont
dekking van het bedrag, slechts f 10.80 van de f 40
teragkreeg.
In den ruimen tuin achter het café
Francais aan het Plein te Den Haag, zal een zomer-
theatcr opgericht worden door den directeur van
het Victoria-theater te Scheveningen,
