LEIDSCH
DAGBLAD.
N°. 7113.
Donderdag 26 April.
A0. 1883.
Avond-editie.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maandenf 1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Van 1—6 regels 1.05. Iedere regel meer 0.17$.'
Grootere letters naar plaatsruimte. Voor hel incassee-
ren bniten de stad wordt 0.10 berekend.
LEIOEN, 25 April.
Behalve de reeds vermelde en aan 's Rijks Eth-
ïiographisch Museum alhier behoorende schilderijen
van Javaaneche landschappen, is thans - volgens
het D. v. N., waaraan ook de vorige mededoeling
was ontleend - op de a. 8. internationale tentoon
stelling eene merkwaardige verzameling teekeningen
ontpakt van het oude Batavia en andere vestigingen
der Oost-Iodische Compagnie.
Het zijn Chineesche-inkt-teekeniogen, die langen
tijd gescheiden zijn geweest in drie gedeelten, en
thans in het tentoonstellingsgebonw elkander weder
vonden. "Waarschijnlijk werden die teekeniügen oor
spronkelijk vervaardigd voor Reinier De Klerk
(gonv.-gen. 17771780) en zijn zij na diens over
lijden in het bezit gekomen van zijn papil mr. J. C. M.
Radermacher, Raad van Indië en eersten directenr
en voorzitter van het Bataviasche Genootschap.
Do eerste collectie (80 stuks) is thans in het
bezit van den heer F. J. Boursse Wils te Leiden;
de tweede (35 stuks) ia het eigendom yan den heer
J. W. Yan LeeuweD, eveneens te LoideDde derde
(13 stuks) behoort aan mr. S. H. De la Sablonière
te Kampen.
Yoor de geschiedenis van het oude Batavia zijn
deze teekeningen hoogst belangrijk. Zij zijn geën
cadreerd en zullen een middelschot in het huis
der Koloniën bedekken.
Op het Oriëntalisten-congres te Leiden zal
Frankrijk door den heer Schefer, directenr der
staatsschool voor Oostersche talen, vertegenwoor
digd worden.
In de eersto algemeene vergadering van de
in den zomer van 1882 opgerichte IJ selstoomtram-
weg-Maatschappij, waarvan in ons vorig nommor
een beknopte mededeeling voorkwam, werd ook
door commissarissen verslag uitgebracht omtrent
den staat der vennootschap en van hare onder
nemingen. Yan het maatschappelijk kapitaal, groot
f 2,500,000, werden geplaatst 6386 aandeelen, elk
groot 250.
De Maatschappij beschikt over een voldoend
personeel, om den aanleg op verschillende punten
te gelijk met kracht door te zetten. Na rijp beraad
werd beeloten voor de rails aan te nemen het
Iang8legger-8y6teem. De trambaan Den Haag
Scheveningen, welke zoo uitstekend voldoet, is vol
gens datzelfde systeem ingericht.
De exploitatie van de lijn LeidenVoorschoten,
den 7den December van het vorig jaar aangevangen,
wordt met toenemend personenvervoer voortgezet.
De uitbreiding van de westelijke lijn naar Wasse
naar en do aanvang met de werken tnsscben Goud»
en Utrecht werden vooralsnog vertraagd door de ver
ordening in October 1882 door Gedep. Staten van
Zuid-Holland uitgevaardigd: „op het leggen van
spoorstaven in den openbaren weg of diens bermen."
Alle verkregen concessiën en vergunningen werden
door die bepalingen op losse schroeven gesteld. De
kaarten moesten op een andore schaal worden om
gewerkt en met een menigte van dwarsprofielen
worden aangevuld. Bedenkelijker nog: de nieuwe
eischen der Gedep. Staten moesten in overeenstem
ming gebracht worden met die van het Rijk, van
de gemeenten, waterBchappeD, polderbesturen en
administratiën van wegen. Derhalve geld- en vooral
tijdyerlies, welke beide nog toenamen toen de be
doelde bepalingen ten gevolge bleken te hebben dat
op verschillende plaatsen terrein van particulieren
moest aangekocht worden, en bij de onderhandelingen
daarover niet altijd op den goeden wil der eigenaars
kon gerekend worden. Evenwol mag aangenomen
wordeD, dat de Zomer de Maatschappij overal per
kende en gedeeltelijk exploiteerende zal aantreffen.
De sectie VoorschotenWassenaar komt deze
maand in gereedheid. De aanleg der baan tusschen
Voorschoten en Leidscliendam (Stompwijk en Yenr)
is aanbesteed en komt binnen enkele maanden in
exploitatie.
De stand der onderhandelingen, gevoerd omtreDt
de verdere verbinding met's-Gravenhage, geeft alle
aanleiding om to hopen dat het gewenschte resultaat
spoedig zal verkregen worden.
Met hot werk aan de oostelijke lijn is een aan
vang gemaakt. Do rails worden dwars door de be
bouwde kom der gemeente Gouda, van het Rijn
spoorstation af over de markt, naar do Waaiorsluis
gelegd. De aanleg van den weg naar Oudowater
wordt ondernomen. Het project voor de baan
OadewaterUtrecht is bj do autoriteiten aanhaDgig.
Met den aanleg der lijn UtrechtVreeswijk zal
binnen weinige weken een aanvang worden gemaakt.
Op de geprojecteerde verbinding van do oostelijke
en westelijke lijnen over GcudaWaddiogsveen,
Moerkapelle en Zoetermeer is de goedkeuring der
betrokken besturen gevraagd.
Voor de akte als onderwijzer werden gisteren
te 's-Hage geëxamineerd 16 candidaten, waarvan
10 werden afgewezen en toegelaten behalve de
heeron M. G. Van Ewijk en H. J. Van den Berg,
van Leiden, nog de heeren J. J. Koster, van
's-Gravenhago; F. Eterman en W. G. F. Baner,
van Delft, en J. Wesseloo, van Voorschoten.
Tot onderwijzer aan de R.-K. parochieschool
te Zoeterwoudo is benoemd de heer C. F. Van
Eyndthoven te Vianen.
Ter beschikking van den rechthebbenden be-
ruBt bij het departement van Waterstaat, waar het
gedurende een maand verblijft om alsdan, niet opgo-
vraagd zijnde, te worden verkocht, een pakket, ten
postkantore te Hillegom bezorgd en geadresseerd
aan P. v. d. Burg te Enschedee.
De afgetreden ministers hebben gisterochtend
een afscheidsaudientie gehad bij Z. M. den Koning
en H. M. de Koningin.
Het ligt, naar het Vad, verneemt, in het
voornemen van het nieuwe ministerie om een com
missie tot voorbereidiog der herziening van de
Grondwet te bonoemen.
Men schrijft nit Den Haag dat van 4 tot 16
Mei golegenheid zal bestaan om do volgestorte reco-
pissen van 100 en f 500 der nieuwe loening in
te wisselen tegen stukken van 1000. Met het oog
op de vole kleine inschrijvingen verdieDt dit besluit
volgens het D. v. N. de aandacht der inschrijvers.
In het gebouw van de Vrije Gemeente te
Amsterdam waren gisteravond meer dan duizeDd
zangeressen en zaDgers samengekomen ter eerste
repetitie van de tentoonstellingscantate. Ten Kate's
woorden op schoone muziek van Verhulst maakten
ofschoon het een eerste repititïe was, naar de Amst.
meldt, reeds een fermen indruk; ze eindigen met
de melodie van hot WilhelmuB.
Naar „De Tijd" verneemt, is tot vicarius-
capitularis tijdens hot openstaan van den bisschop-
pelijken zetel van Haarlem benoemd de hoogeerw.
heer J. A. Van den Akker, deken van Haarlem
en plebaan der kathedrale kerk.
Bij den burgemeester van Amsterdam is ont
vangen van P. W. J. ten behoeve der algemeene
armen een bankbiljet groot 1000.
Tot vader en moeder in het Doopsgezind
weeshuis te Zaandam zijn benoemd K. Bootje en
echtgenoote, thans in zoodanige betrekking werk
zaam in het Claerkampster Weeshais te Franeker.
De officier van gezondheid lste kl. dr.
P. G. J. Vogelpoel, arts, en deoffic. van administratie
2do kl. H. J. Van der Meer, worden met 1 Mei
a. s. geplaatst in de rol van het wachtschip te
Willemsoord en gedetacheerd aan boord vau Zr. Ms.
instructiebrik -Urania."
Het stoomschip „Koningin Emma", van Am
sterdam naar Batavia, vertrok gisteren van Snez;.
de „Prins van Oranje", van Batavia naar Amster
dam, van Padang.
Door den minister van koloniën a. i. zijn
G. F. C. Küthe en D. Schilleman gesteld ter beschik
king van den gouv.-gen. van Ned.-Indië, om to wor
den benoemd tot derden stuurman bij de gouver-
nement8-marine daar to lande.
De Tweede Kamer is bijeengeroepen tegen
Dinsdag don 8sten Mei, te twee uren.
Bij de herstemming voor twee leden van den
Haagschen gemeenteraad werden ingeleverd 2081
biljetten, waarvan van onwaarde werden verklaard
28. Gekozen zijn do heeren F. H. Van Malsen met
1053 en W. A. W. graaf Van Limburg Stirum met
1015 stemmen. Mr. E. L. Van Emden had er 955
en jhr. mr. J. F. Schuurbeque Boeye Jr. 955.
Het stoomschip „Prins Alexander", van Am
sterdam naar Batavia, vertrok heden van South»
ampton; de „Zaandam", van Nieuw-York naar
Amsterdam, passeerde hedenochtend Lizard.
Z. M. beeft pensioen verleend ton laste van
den Staat, aan P. J. Van Ooijen, gewezen rijks
veldwachter 3 Je kl., ten bedrage van ƒ274 's jaars;'-
benoemd bij het personeel van den geneeskundigen
dienst der landmacht, tot off. van gez. 2de kl., den
arts E. Halbert8ma, geboren to Grouw, gemeente
Idaarderadeel; - benoemd tot hoogheemraad van het
hoogheemraadschap Delfland, prov. Zuid-Holland,
C. J. E. graaf Van Bylandttot hoogheemraad van
het hoogheemraadschap de Krimpenerwaard, prov.
Zuid-Holland, W. Boer Leendertzoon; - met 1 Mei
a. 8., M. Buyze benoemd tot Rijks-opziener op de
spoorwegdiensten der 3de kl.
Gemengd Nieuws.
De extra-trein, die hedenavond be
zoekers nit Amsterdam, Haarlem en Leiden naar
de residentie breDgt voor de opvoering van „Le
Tribut do Zamora", bestaat uit niet minder dan
22 waggons en bevat 532 personen. Do Haagsche
Tramwogmaatscbappij had al hare wagens uit Sche
veningen laten komeD, om de reizigers van het
station naar den schouwburg en vice versa te kunnen
overbrengen.
Negen en veertig stuks gouden en zil
veren voorwerpen, o. a. 13 gouden ringen metju-
weelen steeneD, zijn te Haarlem door middel van
braak ontvreemd. Van dezen diefstal wordt ver
dacht Jezaja Hangjas, oud 21 jaren, infanteristen
garnizoen te Amsterdam, thans gekleed met kam-
garen jas en zijden pet, welke kleeding hij insge
lijks heeft ontvreemd, terwijl hij in de woning van
den bestolene zijn militaire kleeding heeft achterge
laten. Gelijk reeds gemeld, werd hij hier gearresteerd.
Gisteren is van Scheveningen het eer
ste vaartuig, de „Stella Maris" van den reeder
Waterreus, ter haring- en kabel j au wviBscherij uit
gezeild.
Het gerechtshof te Amsterdam heeft
gisteren den getuige in een strafzaak die in de
vorige week weigerde den eed af te leggen, deswege
tot een celstraf van acht dagen veroordeeld. Men
zal zich herinneren dat het Openbaar Ministerie
tegen hem slechts een celstraf van drie dagen had
geëischt.
Het Hof overwoog dat eene vergelijking van eenige
artikelen der Grondwet van 1815 met artikel 180
van het Wetboek van Strafvordering, dat onder de
werkiDg dier Grondwet is ingevoerd, leert dat de
wetgever heeft bedoeld een ieder to verplichten
tot het afleggen van een eed onder het uitspreken
der woorden: „Zoo waarlijk helpe mij God Al
machtig."
Slechts éêüQ uitzondering wordt op dien regel