LEIDSCH
DAGBLAD.
N°. 7089
Donderdag £9 Maart.
A°. 1883.
Eerste Blad.
Avond-editie.
PBIJ8 DEZEB COÜBANT*
foor Leiden per 8 maanden...1.10.
Fnneo per post.1.40.
jkfronderl^jke Nommers.m 0.05.
Dezj Courant wordt dagelijks, mot uitzondering
Tan Zon- es Feestdagen, uitgegeven.
PBIJS DES AJ>VEUTEKTIE2G
fan 16 rtfela f 1.08. Iedere regel meer 0.17$.
Grootere talen naar plaatsruimte. Voor het incas***-
raa bollen de stad wordt/0.10 berekend.
f»i! Nommcr bestaat uit TWEE BLADEN.
LEIDET, 28 Maart.
De overgangsexamens van de leerlingen der school
van het Genootsohap „Mathesis Scientiarnm Genitrix"
in het gebouw op de Pietorskerkgracht, van den
wintercursus 18821883, zullen als volgt plaats
hebben
Donderdag 29 Maart te 7 uren.
late kl. A. en B. Aardrijkskunde 's av. van 7 7£ n.
«au» Geschiedenis 1\—8
a a a a a Cijferknode 8
3de Stel- en Meetk. „9 9|
a a a a a Natuurkunde 9} 10
Vrijdag 30 Maart te 6 uren.
4de klasse Stel- en Meetk. 's av. van 6 6J u.
Natuurkunde 647
2de kl. A. en B. Stel- eu Meetk. „7 1\
a a a a a Taalkunde 75—8
a a a a a Rekenkunde 8 8 J
5do en 6de kl. Bouwkunde „9 10
Zaterdag 31 Maart te 7 uren.
5de kl. Ornamentleer 's av. van 7 7J u.
4de en 5de Bouwk. rekenen 7^—8
„•nnii Beschr. Meetk.
4de
8 8|
9 —94
Werktuigkunde
Scheikunde 9|-10
Tijd en plaats van do tentoonstelling der teeke-
ningen en werkstukken zullen later bekend gemaakt
worden.
Eene collecte voor de Dagelaten weduwen en
weezon der Urker visschers, in de Christel. Geref.
kerk (afdeeling Heerengracht) alhier gehouden, heeft
f 137 opgebracht.
Naar wij vernemen, zal de heer Bijtel mor
gen in zijne zij het dan ook nederige betrekking,
maar waarin hij toch vele leerlingen aan zich ver
plichtte, 25 jaren aan het genootschap „Mathesis
Scientiarnm Genitrix" verbonden zijn.
De eerstaanwezend ingenieur te 's-Gravenhage
zal op Dinsdag 10 April a. e., onder nadere goedkeuring
van dea minister van oorlog, in het openbaar aan
besteden het éénjarig onderhoud van de kazerne-
gebonwen enz. te Leidon, en het vernieuwen van
stalvloeren, riolen en bestratingen in de Doelen
kazerne aldaar.
Volgens een bericht, van den secretaris der
„Sociétó royale d'agricultnre et de botanique de
Gand" te Haarlem ontvangen, zijn de volgende Ne
derlanders uitgenoodigd om deel nit te maken van
de jury der groote vijfjarige internationale tuinbouw
tentoonstelling, welke door dat genootschap den
15den April a. s. te Gent zal worden geopend,
Bamelijk de hoeren: Couturier te 's-Gravenhage,
GaleBloot te Amsterdam, Groenewegen te Amster
dam, Eldering te Haarlem (Overveen), Krelage te
Haarlem, Van der Laan to 's-Gravonhage, Van
Lunteren te Utrecht, VorBterman Van Oyen te
's-Gravenhage, Willinck te Amsterdam, Witte te
Leiden en Zalmé te 's-Gravenhage.
Ds. J. Fijs te Sassenheim heeft bedankt voor
het beroep naar Zierikzee.
Ds. A. De Vlieg te Noordwijk aan Zeo is
beroepen bij de Chr. Ger. gem. te Opperdoes.
Ten behoeve van de noodlijdenden te Modder
gat en Urk is op de openbare school te Valkenburg
gecollecteerd een bedrag van f 7.65.
Ter verkiezing van een lid voor de Tweede
Kamer in het hoofdkiesdistrict Amsterdam (aftreding
1883) waren nitgebraoht 1927 geldige stemmen.
De volstrekte meerderheid bedroeg alzoo 964. Er
moet eene herstemming plaats hebben tusschen de
heeren J. Dirks (lib.) die 787 en H. W. Van Marle
(kath. en antir.) die 569 stemmen verkreeg. Op
den heer A. Gildemeestcr waren er 483 uitgebracht.
Voor de vacature aftrodiDg 1885 werden ingele
verd 1936 geldige stembiljetten, zoodat de volstrekte
meerderheid bedroeg 969. Ook hiervoor moet eene
herstemming plaats hebbeD, en wel tusschen de
heeren A. Gildemeester (lib.) met 819 en A. baron
Schimmelpenninck Van der Oye (kath. en antir.)
met 588 6t. Op rar. J. Kappeyne van de Coppello,
oud-minister (candidaat van „Grondwet" en het
„Hbl."), waren slecbt9 475 stemmen uitgebracht.
Do Koniüg en de Koningin zullen den 2den
April des middags 1 u. 40 m. van Den Haag af
reizen, om tegen 4 u. 40 m. te Vlissingen aange
komen, van daar mot de „Valk" naar Engeland
te vertrekken. 1
De Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland
hebben het raadsbesluit goedgekeurd, waarbij aan
de heeren Reiss en Coblijn c. a. het Badhuis te
Scheveningen met aanhoorigheden en do explotatie
der zeehaden voor dit jaar is verpacht.
De mededeelingen nopens de plechtige ver
tegenwoordiging van den Koning bij de kroning van
den keizer van Rusland worden thans aangevuld.
Men verneemt dat Z. M. zal worden vertegenwoor
digd door een buitengewoon gezantschap, bestaande
uit de heeren mr. W. A. J. baron Schimmelpenninck
Van der Oye, grootmeester van het Huis des
Konings; jhr. A. Steengracht Van Moyland, kamer
heer in b. g. d.; J. C. T. graaf Van Lijnden, lnit.-
kolonel der huzaren; jhr. mr. D. A. W. Van Tets,
minister-resident, en jhr. mr J. W, G. Boreel, bur
gemeester van Ca8tricnm.
Het centraal comité te Utrecht van hot Ne-
derlandscho Weerbaarheidsbond heeft besloten, in
den loop van den zomer van dit jaar een nationalen
schietwedstrijd te doen houden en tot deelneming
daaraan, als gewoonlijk, ook leger, marine en schat-
terij uit te noodigen. Pogingen zullen worden aan
gewend om den wedstrijd te houden te 's-Gravenhage.
Met zekerheid wordt gemeld dat op Dinsdag
1 Mei a. s. mevr. Sarah Bernhardt met het gezel
schap der „Vaudeville" te Parijs, in den Stads
schouwburg te Amsterdam zal optreden als „Fedora."
De minister van waterstaat brengt ter kennis
van belanghebbenden dat ter opleiding tot de be
trekking van telegrafist 2de kl. bij de Rijkstele
graaf, na vergelijkend onderzoek, in de maand
Augustus a. s. te 's-Hage te houdeD, leerlingen
kunnen worden toegelaten, aanvankelijk op een
daggeld van f 1. Deze leerlingen kunnen, na ge
bleken geschiktheid, dingen naar de betrekking van
telegrafist 2de kl., aan welke betrekking aanvan
kelijk eene jaarwedde van f 900 is verbonden.
Te rekenen van 1 April a. s. zullen alle
plaatsen in Nederland, welke tot dusver nog niet
in den dienst der pakketpost waren opgenomen,
voor dien dienst moeten worden opengesteld. In
verband met de artt. 11, 12 en 16 der wet van 21
Juni 1881 (Stbl. No. 70), is dientengevolge het
port der gefrankeerde brieven, met gemeld tijdstip*
voor het geheele Rijk als volgt: voor een brief
tot 15 grammen 5 cents; boven 15 tot en met 100
grammen 10 cents; boven 100 tot en met 250
grammen 15 cents; boven 250 tot on mot 500
grammen 20 cents; boven 500 tot en met 1000
grammen 25 cents.
Het stoomschip „Stella" is gisteren van Am
sterdam te Nieuw-York aangekomende „Zeeland,"
van Rotterdam naar Java, arriveerde gisteren te
Port-Saïd.
De gewone audiënties van de ministers van
financiën op 29, van marine op 30 en van binnen-
landsche zaken op 31 Maart a. s., zullen niet plaats
hebben.
Z. M. heeft benoemd tot notaris binnen het
arr. Leeuwarden, standplaats Jorwerd (gemeente
Baarderadeel), mr. T. Y. Kiogma Boltjes, notaris
te Anjam; - den lsten luit. J. A. Nebbens Sterling,
van het corps genietroepen, voor 3 jaren gedeta
cheerd bij het wapen der genie van het leger in
Ned.-Indië; - aan den heer F. Hoijer, op verzoek,
eervol ontslag verleend als lid dor commissie van
administratie over de gevangenissen te Rotterdam,
onder dankbetuiging voor de in die betrekkiog be
wezen diensten, en benoemd tot lid van gemelde
commissie van administratie den heer E. J. Hoos Jr.,
directeur der zeevaartkundige school te Rotterdam; -
aan den heer G. H. Witte, te Essen a/d Ruhr,
vergunning verleend tot het aannemen en voeren
van den titel van „Königlicher Musikdirector", hem
door den Pruisischen minister van onderwijs ge
schonken.
Na eon weinig gelicht te hebben, trachtte het
stoomschip „Zuid-Holland" hedenochtend met hoog
water en assistentie van sleepbooten vlot te komen 5
het bleef echter zitten en men gaat voort met
lichten.
De afdeeling Leiden en Omstreken der Neder-
landsche Maatschappij voor Tuinbouw en Planten
kunde, gisteravond in hot Loge-gebouw vergaderende,
had weder het genoegen den heer Witte als spreker
te zien optreden.
Niet alleen waren de leden in buitengewoon
grooten getale opgekomen, maar ook versohcidone
dames haddon opnieuw van de gelegenheid om den
geachten hortnlanus te hooren, een goed gebruik
gemaakt.
Diens zesde en laatste voordracht had tot onder
werp de bloem, naar aanleiding van Goethe's elegie
„de gedaantewisseling der planten." Na oene korte
doch niettemin duidelijke beschrijving van de bloem,
bepaald noodig om een goed begrip te krijgen van
de betrekking waarin de bloemdeoleu tot elkaar
staan, waarvoor de gevierde spreker de com
plete bloem als type nam, toonde hij aan hoeveel
gemakkolijker het vroeger zou geweest zijn een
overzicht over de plantenwereld te krijgen, daar
er ni. veel minder verscheidenheid gevonden werd.
Trouwens men bemoeide zich toen al heel weinig
met de bloemen en eerst later werd er voornamelijk
uitbreiding aan gegeven, toen men zich vooral in
de tuiDen van kloosters meer met planten bezig
hield. Weer later werden ze zelf van nit andere
landen en hemelstreken hier geplant en geteeld,
zoodat een overzicht hoe langer hoe moeielijker werd.
In het begin der 16de eeuw verdeelde men ze
voor het eerst in groepen, toen een Italiaansch kruid
kundige er in slaagde een plantenstelsel uit te vinden,
dat, hoewol niet volmaakt, toch van eene zuiver
wetenschappelijke richting getuigde. In de tweede
helft der 17de eenw vond een Frauschman een ander
stelsel uit, maar, al heeft men er veel nut van
gehad, het was toch van het tegenwoordig stand
punt gezien van weinig waarde.
Het eerste plantenstelsel van eenige werkelijke
beteekenis was dat, hetwelk in het begin der 18de
eenw door den nestor der krnidknndigen, door
Linnaeus, werd uitgevonden.
Maakte men eerst schimpdichten op zijne voor
stelling van een sexueel leven en wilden sommigen
van die leer niets weten, later waardeerde men
meer de gemakkelijke indeeling en de duidelijkheid,
zoodat zijn stelsel algemeen meer ingang vond.
Toch herkende bij de eenheid niet in de bloem-
deelen en hij vermoedde dat zelfs ook niet. Het
vermoeden lag trouwens niet op den weg van
den kruidkundige, maar was oen dichter waardig,
en wel slechts een dichter als Goethe, die al
hetgeen hij schreef op waarnemingen gegrond had.
In 1790 verscheen diens werk, getiteld „Eene
poging om de gedaantewisseling der planten te ver
klaren" en neerkomende op de bewering dat alle