DAGBLAD,
Dinsdag 523 Januari.
A°. 1SS3.
Avond-editie.
Premie LEIDSCH DAGBLAD.
i\°. 7035.
LEIDSOH
Sï
PRIJS DEZER COURANT;
i Voor Leiden per maanden..*1.1©.
f Franco per posL1.40.
▲fzoBderlfjkc Nominers.0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PBMS DEB ADVEKTENT1ES
Van 1—6 rebels 1.05. Iedere regel meer 0.17$.
Grootere letter* naar ploatsruimte. Voor het incaesee»
ren boiten da stad wordt 0.10 berekend.
In dit nommer bevindt zich - om uit te
knippen - de bon, waarmede morgen,Dins
dag, tusschen 10 en 6 uren Cremer's over-
betuwsche Novelle „Bella Roel" aan ons
Bureel: DoezastraatNo. 1, kan worden af
gehaald.
Ofïiciëele Kennisgevingen.
1VATIONILE JIILITIF.
Burgemeester en Wethouders van Leiden,
Gelet op artikel 26 der Wet van den 19dcn Augustus 1861,
betrekkelijk de nationale militie (Staatsblad No. 72);
Doen te weten:
dat het register van inschrijving in de alphabetische
naamlijst der in 1SS2 voor de nationale militie ingeschre
venen van den *23slen tot en met den Sisten Januari e. k.
ter gemeentesecretarie voor elk ter lezing worden neder-
gelegd
dat bezwaar tegen register en lijst, binnen den tijd
der nederlegging, kan worden ingebracht aan den Com
missaris des Konings in deze provincie, schriftelijk, op
ongezegeld papier, bij den Burgemeester in te leveren.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Leiden, DE KANTER, Burgemeester.
22' JaD. 1883. E. KIST, Secretaris.
L.EIBEN, 22 Januari.
Bij de gehouden aanbesteding voer het verbouwen
van het pereoel aan den Ouden Rijn n°._ 33a tot
drukkerij enz. was minste inschrijver de hoor G.
Splinter alhier voor 10,800.
Bij de heden gehouden openbare verkooping
van cokes in partijen van 100, 50, 10 en 5 hec
toliters, waren de hoogste prijzen 34.00, ƒ17.50,
ƒ3.90 en ƒ1.90; de laagste 34.00, ƒ17.50,
f 3.50 en 1.75.
Aangenomen is> het beroep naar Lienden (cl.
Tiel) door ds. J. F/. Yan Dijk te Woubrngge.
-In het weashuie te Oudshoora overleed de
vorige week in ^3-jarigen ouderdom EL Middelkoop,
oud-strijder vam het jaar 1830, versierd met hét
metalen kruis/en de Citadel-medaille. Nog onlangs
ï>am hij decjf aan de feestviering te Amsterdam.
De Meer W. Kraft, oud-hoofdingenieur van
den wat er/s tast in Ned.-Indië, is op 65-jarigen leeftijd
in Den IHa&g -overledeE.
I Mjsn bericht dat bij de op 20 dezer gehouden
ing veor 20 cnillioen scbaLkistpromessen,
bedrug van -42 millioen geteekend ie.
het jongst verschenen verslag van de
.mhodea der Algemeene Rekenkamer, vindt
a. vermeld dat op eeno doclaratie wegens
verblijfkosten van het hoofd van een der
imenten van Algemeen Bestuur, ook in tre-
waren gebracht de kosten wegens zijne reis
iet Loo tot het afleggen in handea des Konings
•n eed al* minister,
het oordeel der Kamer konden deze kosten
laste van den Staat worden gebracht, ver-
het afleggen van den eed bij de .aanvaarding
en Staatsambt, steeds zonder eenige uitzon-
is beschouwd als eene handeling, strekkende
eigenbelang van den benoemde,
minister, met de zienswijze van het college in.
gesteld, verminderde de vordering met het
ag der bedoelde reiskosten.
De heer D. H. Sckmüll te Amsterdam ont-
dezer dagen een brief uit Pretoria (Z.-A.
ibliek), o. a. berichtende dat de goederen voor
entopDstelliag gepakt waren en de secretaris
3n eenïge dagen - het schrjjven is van den
Dec. - er mede vertrekken zou. De regee-
der republiek had besloteD, nit het door haar
ekochte goud van de nieuw ontdekte goud
en „De Kaap*' een stak van tien oneen aan
n Kening ten geschenke aan te bieden.
e t
De gunstige toestand van de „Vereeniging voor
Hooger Onderwijs op Gereformeerden grondslag"
heeft, naar de Heraut meldt, aan hh. directeuren
vrijmoedigheid geschonken, om ook voor dit jaar
aan hh. curatoren voordracht te verzoeken voor
de benoeming van een nieuwen hooglesraar, bij
voorkeur in de juridische facalteit.
Yoor de oprichting van een huldeblijk aan de
nagedachtenis van Hugo De Groot is door den
gemeenteraad van Delfc een bijdrage toegestaan
van 3000.
De N. R. C. verneemt dat ter vervulling der
vacature, ontstaan door het overlijden van prof.
Van Oosterzee te Utrecht, zeer in aanmerking komt
de hoer P. D. Chantepie De la Saussaye, hoogleeraar
aan de Amsterdamsche universiteit. Reeds hebben
de studenten, die do lessen en de bezielde voor
dracht van den heer De la Saussaye hoog waar-
deeren, tot hem een verzoek gericht om een even-
tueele benoeming niet aan te nemen.
Tot gemeente-secretaris te Arnhem is door
den Raad aldaar benoemd mr. A. J. Kronenberg,
advocaat on procureur, schoolopziener te Armhem,
mot 16 tegen 10 stommen, die op mr. S. H. De
Swart, gemeente-secretaris te Dordrecht, waren
uitgebracht.
Ia het begin dezer weok zullen, bij gunstig
weer, de werkzaamheden voor do verbeterdeKeulsche
Vaart fusechen het buis Ite Wiers bij Vreeswijk
en de Liesbosch worden hervat.
De Staatscourant van heden bevat de wot van
19 December 1S82, houdende bekrachtiging eoner
overeenkomst met de Hollandsche IJzeren-Spoor
wegmaatschappij.
De gewone audiënties van de ministers van
financiën en van waterstaat zullon op 25 dezer
niet plaats hebben.
Hot stoomschip „Gelderland" vertrok Zaterdag
van Rotterdam naar Java.
In do provincie Noord-Brabant en wel op den
weg van Bergen-op-Soom naar Antwerpen in het
dorp Zuidwijk stond in 1880 een oude, vervallen
hut in de onmiddellijke nabijheid der woning van
den nieuwbenoemden burgemeester. Deze hut is de
eigendom van en wordt bewoond door Zwarte Griet,
de sdirik van het dorp. De man van Zwarte Griet,
Jan De Zwart genaamd en een berucht smokke
laar, is een twintigtal jaren gc-loden door den aldaar
geststioneerden maréchaussée Noorman, wegens be
trapping op keeterdaad en daarna gevolgd verzet,
iu de uitoefening van zijn arébt doodgeschoten. Haar
zoon Jozef wordt nu door haar opgevoed in haat
en wraak tegen het geboete menechdom, maar in
't bijzonder tegen Noorman.
Sedert Griet haar kostwinner heeft verloren, is
har6 hut de verzamelplaats geworden voor alle
smokkelaars, waar tevens de snoodste plannen be
raamd werden door allerlei clecht volk.'Geen wonder
dan ook dat die hut in een kwaden reuk stond en
een teder huiverig was in kare nabijheid te komen.
Dit neemt echter niet weg «dat toch menigeen tus
schen licht en donker daarheen sluipt, want behalve
dat Griet het beroep uitoefent van tapeter (zonder
vergunning, want patent bad zij niet daarvoor),
was het algemeen bekend dat zij ook kende waar
zeggen.
De nieuwe burgemeester wenscht dien feoel opge-
ruimd te zien en daar Noorman onder de papieren
van den vorigen eigenaar de eigendomsakte dier hut
heeft gevondeD, wordt Griet aangezegd de hut te
ontruimeo. Dat zij dit niet zoetsappig zal doen, is
te verwachten; toch begrijpt zij dat zij zal moeten
toegeven, tenzij zij dat papier, die eigendomsakte,
kon machtig worden. Jozef (Griefs zoon), die inmid
dels een man van dertig jaren is geworden, raakt
verliefd op Anna, Naormans dochter, die hem w$der-
koerig niet met onverschillige oogen aanziet. Een
door Jozef bij Anna's vader gedaan huwelijksaanzoek
wordt door dezen finaal afgeslagen. Anna is daarop
ziek geworden en hare tante Catharina weet geen
beier middel tot herstel dan Zwarte Griet te raad
plegen. Deze wil haar helpen, maar alleen onder
voorwaarde dat zij haar het belangrijke papier, de
eigendomsakte der hut, zal overleveren, waaraan
echter door haar niet wordt voldaan en waarna zij
op andere wijze het herstel van haar nichtje zoekt.
De tjjd echter dringt. Weldra zal Griet de hnt
moeten verlaten. Er blijft haar dus niets anders
over dan te trachten het bewuste papier te ont
vreemden. Jozef wordt door zijne moeder bewerkt
en hij zal in vereeniging met zijn leermeester in
het kwade, zekeren Jan De Kreyter, tijdens de
nieuwe burgemeester een landelijk feest geeft bij
Noorman, de woning van dezen binnendringen
en het papier waarvan de bewaarplaats hen door
Griet (die Anna's tante had uitgehoord) bekend is
gemaakt, stelen. Op dien avond dringen zij dan
ook genoemde woning binneD, doch worden over
vallen door Noorman. Jan De Kreyter weet te ont
komen, maar Jozef ^wordt gegrepen.
Eene worsteliüg volgt. Jozef staat gereed Noorman
mot zijn mes een doodelijken stoot toe te brengen,
als Anna's liefelijke stem in een zijkamer wordt
gehoord en het mes Jozefs hand ontglipt. Daarop
gebiedt Noorman hem te vertrekken. Deze vrijlating
treft den aanvaller, die nu tevens verzoekt niets aan
Anna to zeggen, belovende hij alsdan het land te
zullen verlaten. Dit wordt hem door Noorman
toegestaan.
Jozef komt bij zijne mööder, die intusschen allee,
reeds omtrent het mislukken der onderneming vaas
Jan Do Kreyter vernomen heeft, tereg, overlaadt*,
haar met verwijten en zegt haar dat zij hemneoifc-
zal weerzien. „Je bent oen slechte moeder, je hebt
my bedorvenJij hebt mij God en de menschen
leeren vervloeken,maar.ik vloek u nietl"
Hij gaat. Zij wil hem terughouden, zij gilt, zij
schreeuwt.hij iB weg en door Bmart overstelpt
zakt sy op de plaats, waar zij haar zoou eerst in
de angstigste spanning stond te verbeideD, in elkaar.
Zoo vindt haar de pastoor (Faassen) en in zijn armen
stamelt zijpriester, leer mij biddenIn
die woorden ligt haar behoud. Zij heefc zich ver
ootmoedigd -voor God. Een zware ziekte bezoekt
haar; de p«a«foor en Anna verzorgen haar liefderijk
en smaken "bet genoegen dat zij beter wordt, beter
r.aar ziel en. lichaam. Het wegzijn van haar zoon
heeft haar verstand beneveld; van aDg9t en verdriet
is zij grijs gewonden. Boete en berouw - verzekert
de pastoor - zullen haar vergiffenis sehenken.
Het zoe sleeht gewonnen geld strekt thans tot-
lafenis der armen. Jozef heeft inmiddels dienst'
genomen bij bet Ned.-Indische leger- Eindelijk
komt er beriebt dat Jozef deol uitmaakt van de*
bezetting te Aljeh, dat hij zich heeft onderscheiden,
dat hij gewend is en naar het vaderland terugkeert,
In zijne vroe gere wocnplaats aangekomen, z-ekfc
hij tevergeefs :uaar de hnt zijner moedbr: Deze-
is afgebroken en *op de jplaats daarvan is eene kapel
verrezen. Daarna richt hij zyne schreden naar
Noorman's woningy waarjzijne moeder is opgenomen.
De eerste dien hij daar aantreft is Noorman zelf.
Van de eerste verrassingéoekomen, vraagt Noorman
hem de hand te geven. „Mijn hand?" zegt Jozef:
„de linker dan!" - „Waarom de linker?" is d<7
wedervraag, en Jozef antwoordt: „De rechter die
eens het mes vasthield, heb Ék niet meerT*
Daarop heeft het treffend wederzien van Jozef
toet zijne moeder en Anna plaats. Haar verlangen-
om vóór haar dood nog eenmaal haren zoon te»
mogen zien, is vervuld en stervend Jegt zij onder
het uitspreken der woorden„sterven on te kannen
zegenen - i$ zoet", Jerk's cn Anna's hand in elkaar.