LEIDSCH
DAGBLAD.
Donderdag 14 December.
N°. 7004.
A0. 1882.
Avond-editie.
PRIJS DEZER COURAST:
foor Leiden per 8 maanden1,19.
Franco per post.1.40.
Afzonderlijke Nommers. 0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven-
PRIJS DER ADVERTENTIES
Ven 16 regels 1.05. Iedere regel meer 0.17$»
Groot ere letter» naar plaatsruimte. Voor hel incassee-
ren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
Officieel© Kennisgevingen.
Burgemeester en Wethouders der gemeente Leiden ves
tigen de aandacht van de ingezetenen dezer gemeente op
art. 28 der Algemeene Politieverordening van den 6den
November 1879, voor de gemeente Leiden, waarbij wordt
bepaald „dat het besproeien der straat bij vriezend
weder is verboden", terwijl bij art. 40 dier verorde
ning overtreding van die bepaling wordt gestraft met eene
geldboete van drie tot Tijf gulden.
Leiden, Be Burgemeester voornoemd,
13 Dec. 1882. DE KANTER.
LEIDEN, 13 December.
Bij de heden gehouden herstemming voor een lid
van de Kamer van Koophandel en Fabrieken alhier
zijn uitgebracht 29 geldige stemmen. Gekozen is de
heer "W. F. Yan Hartrop Tz. mei 18 stemmen,
terwijl de heer F. J. Los er 11 bekwam.
Naar aanleiding der gisteren door ons meege
deelde opgave van het aantal studenten aan onze
hoogeschool, wenschen wij nog eenige opmerkingen
to maken, deze opgave vergelijkend met die van
den Almanak van December 1881. Wij zien dan:
1881. 1882.
Letteren 60 69 dus 4- 9
Medicijnen. 224 242 „4-18
Philo8ophïe 42 42 gelijk
Theologie 35 28 7
Rechten 449 400 49
Totaal. 810 781 29hiervan zijn
ledenv.h.S.-C. 672 554 —118.
Gaan wij de oorzaken van deze veranderingen na,
dan vinden wij in het verhoogd cijfer der medische
studenten nog de nawerking der nieuwe wet op de
artsen, waardoor zij die geene gymnasiale opleiding
genoten, toch voor arts kunnen studeeren. Deze
stijging is nog eenige jaren te wachten. De daling
bij de faculteit der rechtsgeleerdheid is voor een
groot deel enkel voor dit jaar een gevolg van de
overgangsbepaling, waardoor velen nu nog een jaar
op de gymnasiumbanken zijn teruggehouden. Daar
de medici niet alle van een gymnasium komen en
de overgroote meerderheid der gymnasiasten dus
in de rechten gaan studeeren, moet hierin het ver
schil het sterkst worden gevoeld. De stijging in de
litterarische faculteit is voor een deel toe te schrijven
aan de nog steeds heerschende behoefte aan gym-
nasiaalleerarende daling bij de theologen aan het
steeds sterker worden der confessioneele richting in
do kerk. - Ten slotte de daling in het aantal leden
van het corps. In 1881 waren 83 pet., thans 71 pet.
der studenten leden van het corps. De oorzaak
hiervan is dat thaDS het corps eene jaarlijksche
contributie heeft, die eerst in 1881 is ingevoerd en
toen dus nog niet sterk had geïnfluenceerd. Nemen
wij dit alles in aanmerking, dan zien wij dat de
jongste opgave geenszins onrustbarend noch voor de
academie, noch voor het corps kan worden geacht.
Bij het op den llden en 12den dezer te Mep
pol gehouden examen voor apothekersbediende zijn
geëxamineerd zes candidaten, afgewezen vier, toege
laten de heer W. Lansberg, van Utrecht, en mejuf
frouw H. G. Yan Campen, van Leiden.
Het hoofdbestuur der Yereeniging van gepen
sioneerde onder-officieren en minderen van het Ne-
derlandsche leger, heeft zich per adres tot de Tweede
Kamer gewend 'met hot verzoek dat het der Kamer
moge behagen hare medewerking te schenken en
zelfs daarbij het initiatief te nemen om den militai
ren bèneden den rang van officier en gepensio
neerd vóór de wet van 29 Mei 1877 (Stbl. No,
114), alsnog eene toelage of bijslag op hun pensioen
te verleenen, onder eerbiedige opmerking dat die
verhooging of bijslag den Staat geen blijvenden
last veroorzaakt, doch van jaar tot jaar door af-
Bterven zelfs zeer snel vermindert en binnen betrek
kelijk korten tijd geheel ophoudt; - of bijaldien dit
verzoek wegens onoverkomelijke bezwaren niet voor
inwilliging vatbaar blijkt, alsdan aan genoemde
Yereeniging een jaarlijksche subsidie te verleenen
opdat de regeering met de natie medewerke om den
meest hulpbehoevenden onder de oud-gepensioneer
den eene tegemoetkoming te verschaffen, die zij
zoozeer behoeven en ook zoozeer verdienen.
*8 Rijks middelen hebben gedurende do maand
Nov. 11. opgebracht f 9,848,713, tegen f 10,145,810
in November 1881, en gedurende de eerste elf
maanden van 1882 f 96,180,872, tegen f 96,641,334
in hetzelfde tijdvak van 1881. Het 11/12 der raming
bedraagt f 92,795.728.
De minister van waterstaat heeft bepaald dat
hét goedkeuringsmerk voor maten, gewichten en
gasmeters, gedurende het jaar 1883 te bezigen, zal
zijn: bij den ijk en herijk der maten en gewichten
de letter S in den gewoüen drukvorm, schuin ge
steld; bij den ijk van gasmetersde koninklijke kroon.
Tot lid van deu Raad der gemeente Bode
graven is gekozen de heer D. Yan Donk met 98
van de 179 uitgebrachte geldende stemmen. De heer
L. Yan der Giesen bekwam er 81.
Tot onderwijzeres aan de 2de openbare school
te Bodegraven is benoemd mej. G. Yan Groos, te
Boskoop.
Ds. S. De Waard te Westzaan heeft het be
roep naar de Doopsgezinde gemeente te 's-Hage
aangenomen.
Tot predikant bij de Ned. Herv. gemeente
te Rotterdam is beroepen ds. G. H. Yan Kasteel,
pred. te Kollnm.
In de gisteravond gehouden zittiDg der Tweede
Kamer hield de heer Borgesius vol dat alle libe
ralen de zuinigbeidsleuzo der overzijde beschouwen
als eene valsche leuze. Hij had den minister niet
een renegaat genoemd, maar hield vol dat deze van
zienswijze veranderd is op onderwijsgebied.
De minister van binnenlandsche zaken, het ge
sprokene beantwoordende, erkende de gebreken der
wet op het hooger onderwijs, maar wees op de
moeilijkheid om een der bestaande universiteiten
op te heffen. Die opheffing zou in dit geval gepaard
moeten gaan met eene geheel nieuwe regeling van
het medisch onderwijs. Eene wijzigiDg van het eind
examen der gymnasia is bij den minister in overwe
ging. Bij het middelbaar onderwijs huldigde hij ook
het beginsel van eerbiediging van ieders godsdien
stige begrippen. Wat de wet op het lager onderwijs
betreft, hij had het besluit omtrent den school-
bonw reeds vereenvoudigd, maar zou nog verder
moeten gaan. Wijziging der schoolwet was van deze
regeering niet te verwachten; maar tegenover den
heer Borgesius verzekerde hij èn in zijne Nuts-
rede èn steeds te zijn toegedaan geweest het be
ginsel dat het openbaar onderwijs nog niet gemist
kan worden, daar 400,000 kinderen de openbare
school bezoeken; maar ook steeds liefde te hebben
toegedragen aan het bijzonder onderwijs overeen
komstig Thorbecke's lessen. Als wapen tegen de
kerk wil hij het openbaar onderwijs niet gebruiken.
Het algemeen onderwijsdebat is gesloten. Heden
zijn de artikelen aan de orde.
Het aan de Tweede Kamer aangeboden ont
werp van wet tot onteigening voor den aanleg van
een kanaal van Amsterdam naar de Merwede: ge
deelte tusschen de sluis tot nheiding vanYechten
Vaartschen Rijn bewesten Utrecht en do Lek, bevat
het volgend eenig artikel:
„Wij verklaren dat het algemeen nut de ont
eigening vordert, ten name van den Staat, van de
eigendommen in de gemeenten Utrecht, Ouden Rijn,
Jutfaas en Vreeswijk, noodig voor het graven van
een/kanaal, aanvangende in de gemeente Utrecht bij
den Groenendijk, verder den Leidschen Rijn krui
sende en bewesten de Kroeselaan, zuidwaarts bui
gende door den polder West Raven tot in den
Vaartschen Rijn, ongeveer tegenover het huis „de
Liesbosch", van daar den Vaartschen Rijn volgende
tot ongeveer het huis „de Wiers", en verder be
westen het dorp Vreeswijk door den polder Zand-
veld buigende tot in de rivier de Lek."
De heer Van Asch Van Wijck, lid der Tweede
Kamer, behoort tot de mede-voorstellers van de
amendementen op hoofdstuk Y, waarbij o. a. de
weglating van verhoogde kosten voor de Utrechtsche
universiteit is voorgedragen, ten einde de vraag
omtrent het behoud der drie Rijkshoogescholen niet
te praejudicieeren. Te gelijk is dezelfde heer tot
candidaat gesteld v«or het lidmaatschap van den
Utrechtschen gemeenteraad. Hij wordt nn in het
Utr. Dbld. zeer aangevallen om dat voorstel, waarin
een poging wordt gezien om „de welvaart, den
bloei en het bestaan van Utrecht te niet te doen",
zoodat elk kiezer van Utrecht, die hem zon stemmen,
„een zelfmoord" zou plegen.
De heeren Yan der Kaay en De Beaufort
hebben voorgesteld om ort. 158 van het Vde hoofd
stuk der Staatsbegrooting voor 1883 te verminde
ren met f 5000. Het doel van dat amendement is
op deze begrooting geen jaarwedde uit te trekken
voor een hoofddirecteor bij 's Rijks Museum te
Amsterdam.
De Vestibule van het Museum Boymans te
Rotterdam zal weldra eene geheelo verandering
ondergaan. Er zullen fresco-schilderingen aange
bracht worden, waarvan de schetsontwerpen thans
gereed zijn. In het plafond zullen in een groot
midden de verschillende zinnebeelden der knnst,
als de Faam, Pictura, Mercurius, benevens do stede
maagd met het wapen van Rotterdam, afgebeeld
worden. In de vier hoeken van het plafond zullen
de wapens der familie Boymans, van Rotterdam,
van Zuid-Holland en van de Schilderkunst prijken
ook de wanden zullen beschilderd worden. De ont
werper dezer fraaie schotsen is de kunstschilder
Jacob Smits, aan wien ook de uitvoering is opge
dragen. Vermoedelijk zal met primo Januari met
het werk een begin gemaakt worden.
Door de afdeeling Rotterdam van het Ned.
Protestantenbond is besloten een weekblad uit te
geven en is in de vergadering voor de oprichting
daarvan een krediet toegestaan.
Door den minister van waterstaat is met 1
Jan. a. s. 1°. aan P. De Kiewit op verzoek eervol
ontslag verleend als opzichter van den waterstaat
3de kl.; 2° benoemd tot opzichter van den water
staat 3de kl. J. Bos, thans opzichter 4de kl., en
tot opzichter van den waterstaat 4de kl. J. Bouterse,
thans buitengewoon opzichter.
De gewone audiëntie van den minister van
binnenlandsche zaken zal Zaterdag a. s. niet plaats
hebben.
Z. M. heeft aan M. Bruining op zijn verzoek
eervol ontslag verleend als ontvanger der directe
belastingen, invoerrechten en accijnzen te Groenloo
c. a., behoudens aanspraak op pensioen; - benoemd
tot surnumerair bij het vak der posterijen: A. G*
Yan Oldenbarneveld genaamd Witte Tnllingb, J.
W. Nortier, J. A. Jansen, J. W. Krol, E. Yan dor
Wal, P. G. Koeken, J. C. Singels, J. J. Bijsierus
Heemskerk, J. J. Van nouweninge, D. Zwaanshals,
J. A. C. De Bruyn, J. Moulijn, J. J. Van MunDekrede,
J. Yan Nijmegen Schonegevel en J. H, M. Banning*
Gemengd Nieu"vv s.
Gisteravond werd de assistentie der
politie ingeroepen ten huize van Kasteelen, aan het
Levendaal, alwaar diens 30-jarige dochter in be
schonken toestand zoodanig opspeelde, dat eenige
buurvrouwen haar moesten vast houden.
Toen de agent S. de woniug binnenkwam, rukte
zij zich los, vloog op den agent toe en bracht hem
een hevigen slag op het rechteroog toe, ten gevolge
