LEIDSCH
DAGBLAD.
iV. G9G5.
Maandag SO October.
A0. 1882.
Eerste Blad.
PRIJS DEZER COURANT 3
Toor Loidea per 8 maanden1.10.
Franco per post.1.40.
Afzonderlijke Kommer».0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PEIJ8 DEE ADVEKTENTIEÜf:
Van 18 regels 1.05. Iedore regel meer 0.17$,
Groetere leiters naar plaatsruimte. Voor het ïncassee»
ren binten de 6tad wordt 0.10 berekend.
Dit nommer bestaat uit TIER BLADEN,
IJk en Keur.
Bjj de Tweede Kamer is aanhangig een wets-
oorsiel van den heer Rombach c. s. tot afschaffing
an den ijk der gasmeters en vervanging van dien
k door een facultatief onderzoek.
Het onderwerp is niet nieuw, zooals men woet.
r werd daarover reeds beel wat geschreven en
ok gedebatteerd, ook in do Kamer. Het hoofdmo-
ief van de voorstanders dor afschaffing is nog al-
ijd - hot blijkt nog uit het afdeelingsonderzook -
dat de ijk dor gasmeters niet ban gesohieden op
de stellige gronden en mot do zekerheid, waarmede
hot ton opzichte der maten en gewichten mogelijk is.
Daarvoor is veel te zeggen. Wat baat het ijken
van den gasmeter, wanneer men daarin geen abso-
luten waarborg van de deugdelijkheid van hot in-
strnmont kan zieo? Zoover evenwel als onkelen,
die op dien grond ook het facultatief onderzoek
wilden zien vervallen, gingen do meeste Kamer
leden niet. Kaar hun meening moet de gasverbruï-
ker, die dat verlangt, in de gelegenheid worden ge
steld, door het onderzook van zijn meter, al moge
dat dan geen volkomen waarborg oplevereD, zich
althans de zekerheid te verschaffen dat het werk
tuig, voor zoover dat door een deskundige kan
worden nagegaan, naar den eisch is vervaardigd.
Ja, in hot verkrijgen van die slechts gedeeltelijke
zokerheid zagen sommigen zelfs grond geuoeg om
den ijk dor gasmoters in het belaog der ingezete
non te behoudeD.
Al staat het nu niet mot zoovele woorden in die
verschillende meeningen van „sommigen", „enkelen"
en „anderen" uitgedrukt, het valt toch duidelijk
uit al die uiteenloopende redeneeringen op te maken,
dat niemand aan een geheel© of gedeeltoljjke af-
schaffiug van den ijk der gasmeters zou denken,
indien dat onderzoek op oven stellige gronden en
met oven groote zekerheid kon geschieden als dat
der maten en gewiehten.
Hoeveel verwondering moet het daarom niet wek
ken, dat men in onze gemeente zich aan zoo iets,
y*ij zonden haast zeggen ongerijmds, schuldig maakt.
Wat wij bedoelen is wel iets van eenigszins anderen
aard, maar het geldt toch ook oen onderzoek naar
deugdelijkheid, de deugdelijkheid niet van werk
tuigen, waarmee ons zekere soort van waren worde
toegemeten, maar van die waren zelve, on dat is nog
ran heol wat grooter gewicht.
Niet dat men hier ter stede denkt aan de afschaf
fing van zulk oon onderzoek, och neeD, dat zou
tamelijk onmogelijk zijn, waar het Biet bestaat;
maar ons gemeentebestuur bekommert zich evenmin
om de iavoering daarvan, ondanks den aandrang
daartoe, welke zich van alle zijden doet gelden.
Do keuring dor levensmiddelen - met hooveel
ernst wordt er Diet op aangedrongen, ook nog in
do laatsto dagea! Do keuring althans van die levens
middelen, waaromtrent daaraan de grootste behoefte
bestaatvlcesch en visch. De zoogenaamde kruide
nierswaren, als suiker, laten wij voorshands buiten
besproking, hoeveel belang de consumenten ook bij
de deugdelijkheid van deze mogen hebben. Bovendien
het onderzoek van deze, althans oen absolute uit
spraak omtrent do deugdelijkheid daarvan, indien
do vervalsching op niet al to morkbare wijzo heeft
plaats gehad, levert volgens bevoegde deskundigen
in menig goval nog heel Wat moeilijkheid op veor
hen, die conscientiens wil to werk gaan ook tegen
over handelaar en neringdoende.
Maar ons vleesch ea onze viscb, die belangrijke
artikolen, waarvan zooveel onsmakelijk*, zooveel soha-
delijks, ja vorderfelijks, dat in omliggende gemeen
ten, wier ingezetenen zoo verstandig zjjn zich door
keuring tegen bedrog te waarborgen, geen plaatsïog
kan vinden, binnen onze goede, lijdzame gemeen
te wordt verbruikt - ons vleesch en onze visch kun
nen althans met vrij groote zekerheid gekeurd
worden.
Maar dan moet het een officiëele, een verplichte
keuriüg zijn door bevoegde deskundigen, daartoe
van gemeentewege aangesteld. Een facultatief onder
zoek, naar de willekeur van den vleeschverkooper,
baat niets, levert niet den minsten waarborg op voor
den consument. Tegenover de solide vleeschhouwers,
tenzjj dan in enkele twijfelachtige govallen, waarin
hun op ondervinding steunend onderzoek van een
stuk slaohtvee mooht falen, zoodat zij huns ondanks
eon slechte qualiteifc van vleesch in omloop brengen,
is het onnoodig en de insolide zullen natuurlijk zich
wel wachten er hun waar aan te onderwerpen. Vol
komen eens zijn wij het met don schrijver van het
onlangs in ons blad opgenomen iögezonden stuk,
een man van het vak zelf, waar hij zegt„Een
keuriDg zonder wet beteekent eobter niets. Wie
zal hen beboeten, wanneer zij een beest slachten,
dat niet gekeurd is?"
Niet minder opmerking verdient het denzelfden
inzender, juist omdat hij eon man van het vak is,
de wenscholijkheid te hooren uitspreken van weder
invoering der vloeschkeuring vanwege de gemeente.
Moge men zioh bij een oppervlakkige lozing daar
over verwonderen, bij nader inzion is die wensch
zeer vorMaarbaar. Solide vleeschhouwers hebben
van een bjj de wet voorgeschreven keuring niets
te vreezen; daarentegen zal het daardoor aan de
insolide vloeschverkoopers onmogelijk worden ge
maakt vleesch te leveren van zoo slechte hoedanig
heid, dat zij met veel lager prijzoD nog meorwinst
behalen dan hun vakgenooten, die zich beijveren
naar plicht en geweten goede waar te leveren, maar
dan ook, uithoofde van don hoogeren inkoopsprijs,
hnn klanten meor in rekening moeten brengen. Ook
ter wille eoner eerlijke concurrentie is dus de in
voering der vleeschkouring van gemeentewege hoogst
gewen echt.
Dat oek voor do wettelijke keuring van de visch,
waarvan eveneeDS heel wat ondeugdelijks, om niet
meer te zeggen, binnen onze gemeente wordt ver
orberd, in 't algemeen dezelfde gronden zijn aan ie
voereD, is duidelijk.
Moge Leiden zich spoedig verheugen in het bezit
van degelijke gemeentelijke keurmeesters voor beide
belangrijke artikelen van consumtie, opdat de inge
zetenen zich niet langer behoeven te vergenoegen
met datgene, waarvan de inwoners van de ons om
ringende gemeenten niet gediend zija.
LEIDEN, 28 October.
Heden is aan de universiteit alhier de hoer J. L. J.
De Glopper, gob. te Ellemeet (Zeeland), bevorderd
tot doctor in de geneeskunde, mot academisch proof-
schrift, get.: „De hydrobromas homatropini".
Do viering van den Hervormingsdag in de
Remonstrantscho kerk zal Dinsdag-avond door koor
zang worden opgeluisterd.
Ook de faculteit der godgeleerdheid te Leiden
heeft een advies uitgebracht over de „bloedbeschnl-
diging" tegen do Joden weder ingebracht. Het
luidt aldus:
„Do faculteit der godgeleerdheid aan de Rijks
universiteit, uitgenoodigd een advies te geven over
de vraag ef de Joden „volgens huu godsdienstwetten
verplicht zxjD, tot godsdienstige doeleinden een
tnoord te begaan en menschenblood te gebruiken"
zou bezwaar maken aan die uitnoodiging to voldoen,
indien haar antwoord een beoordeeliDg moest be
vatten van elk der zeer betreurenswaardige gebeur
tenissen, welke door die vraag in het geheugen
worden teroggeroepen.
„Hoeveel licht ook daarover reeds is verspreid
en hoewel het zeer bepaald zeker is, dat de aan
klacht van Christen moord in zeer vele gevallen door
godsdiensthaat was ingegeven of uit onedele beweeg
redenen voortsproot, toch blijft het altijd mogelijk
dat hier en daar do dweepzneht, door wreede ver
volging opgewekt, tot daden van weerwraak is ge-
komeD, of dat hot bijgeloof van diep onwetende en
verwilderde menschen zich tot buitensporigheden
heeft laten vervoeren.
„De faculteit acht zich niet in staat, terstond op
grond van historische critiek een beslissend oordeel
uit te spreken.
„Zulk een oordeel wordt ook van haar niet ge
vraagd. Maar op de vraag, zooals die gesteld is,,
geeft zjj zonder eenig voorbehoud een ontkennend
antwoord.
„Do Mozaïsche wetten en de Talmud, wel verre
van zulk eon ritaeel gebraik van raenschenbloed
voor te schrijven en toe te lateD, sluiten dat ge
bruik onvoorwaardelijk uit en behelzen, naar bet-
oordeel der faculteit, geon onkole bepaling, die met
eenigen schijn van recht als aanbeveling of veront
schuldiging er van kan worden opgevat."
Dit advies is geteekend namens de thool. fac. der
Rijksuniversiteit alhier, door dr. A. Kuenen, voorz.,
en dr. J. G. R. Acquoy, secretaris.
Gedurende deze week zijn dagelijks in het
Werkhuis alhier opgenomen van 4G64 volwassen
personen en van 610 kinderen.
De door den Raad der gemeente Zoeterwoudo
vastgestelde gemeontebegroot'mg, dienst 1883, be
draagt in ontvang en in uitgaaf f 25,488.62£. De
hoofdelijke omslag is geraamd op f 2*100, het ver
gunningsrecht voor de uitoefening van den klein
handel in sterken drank op 400 en de vergoeding
voor de kosten in het lager onderwijs op 1059.50.
In de jongste vergadering van don gemeente
raad van Haarlemmermeer heeft de heer A. Soid-
geest na het afleggen van den gebruikolijken eed
zitting als raadslid genomen. In dezelfde vergade
ring was bericht ontvangen van den heer C. J.
Boezaart, dat hij zijne benoeming als lid der plaat
selijke schoolcommissie had aangenomen. Yerder
werden vastgesteld de bestekken voor de levering
van tnrf, petroleum en sehool- en kantoorbehoeften.
Hot suppletoir kohier van den hoofdelijken omslag,
dienst 1882, was mede aan de ordo, doch werd met
gesloten deuren bohandeld. Tot onderwijzor aan
sohool No. 10 werd bonoerad de heer K. R. Wes
terterp te Oldeboom, infunctietreding 16 Nov. 5
tot onderwijzeres aan school No. 4 mej. H. M. Van
der Ham, te Haarlem, infunctietreding 22 Nov.;
tot onderwijzer aan school No. 9 de heer J. C.
Stada te Terschelling, infunotietreding 25 Nor.
De gemeentebegrooting, dienst 1883, werd vastge
steld in ontvang en in uitgaaf op f 83,587.28 en
die van het Burgerlijk Armbestuur op f 5808.44.
Er werd bepaald dat het. aan het Burgerlijk Arm,
bestuur to verleeuen subsidie f 5500 zal bedragen.
Tot hoofdondorwijzer aan de school met den
bijbel te Oude-Wotering is benoemd de heer F.
Kalsbeek te Broek op Laugendijk.
Do Koning zal Woensdag a. 8. weder een
bezoek brongon aan „Oranje-Naseau" (Grunsfojt).
Door den Rotterdaraschen gemeenteraad is be
noemd tot hoofdinspecteur over het bouwen de heer
A. T. t. d. Boom, inspectear aldaar. Besloten werd
het voormalig waaggebouw in te richten tot ver
pleging van poklijdors en tot demping van de
Glashaven.
De commissie van beoordeelaren der inge
komen ontwerpen op de uitgeschreven prijsvraag
veor eon te Luxemburg op te richten ruiterstand
beeld van wijlen KoniDg Willem II, Groothertog
van Luxemburg, heeft met algemeeue stemmen don
prijs toegekend aan het ontwerp van den heer A.
Mercié, beeldhouwer te Parijs.