LEIDSOH
DAGBLAD.
JX°. 6956.
Donderdag 13 October,
A0. 1882.
PB IJS DEZER COURANT:
Voor Leidea per 3 maandenf 1.19.
Franco per post1.40.
Afzondedyke Nommers.0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Van 16 regels 1.06. Iedere regel meer f 0.17$.
Grootere letters naar plaatsruimte. Voor het incaseee*
ren buiten de stad wordt O.iO berekend.
Dit Kommer bestaat uit TWEE BLADEN.
Eerste /Had.
De Olympia-Yerceniging.
Alweer oen vereen'g'mg! heeft wellicht menigeen
uitgeroepen, toen hij kennis nam van de bijeen
komst, die te Baarn plaats had tot oprichting van
een „Olympia-vereeniging", met het doel het even
wicht te herstellen tusschen geest- en lichaams
oefening bij de opvoeding der jeugd.
Het is eenmaal niet anders. Nu de aloude zin
spreuk onzer vaderen „Eendracht maakt macht"
■meer en meer hare toepassing schijnt te moeten
vinden in hot vormen van schier tallooze vereeni-
gingen, moeten maar al te dikwijls de goede het
met de kwade vergelden. Hot woord „vereeniging"
alleen reeds wekt vooringenomenheid.
Dat zou in dit geval echter in hooge mate te
betreuren zijn met het oog op het doel, dat de
„OJycopia vereeniging" zich voorstelt, voor welke
het evenwel naar onze meening verkieselijker ware
-geweest oen minder uitheemschen naam vast te
stellen dan de thans aangenomene, die wel wat hoog
gaat voor de meor eenvoudigen in den lande, wier
gedachten zich veelal niet verheffen tot den top
-van den Olympus of zelfs maar tot Olympische
spelen. En dezen toch hebben wellicht nog het
meeste belang bij een gunstig slagen van het streven
der vereeniging, daar er, gelijk in de vergadering
te Baarn op werd gewezen, nog altijd eene ontzag
lijk groote meerderheid van jongolieden, vooral uit
de minder bevoorrechte standen, vooral meisjes en
vooral kinderen van het platteland bestaat, die
niets of niets noemenswaardigs aan gymnastiek doen.
Overigons - we zullen de eersten zijn om het
too to geven - is do naam een zaak van onderge
schikt belang. Yan heel wat meer gewicht is de
t>m schrijving van het doel, dat de „Olympia-ver
eeniging" zich voorstelt, en de wijze waarop zij
•dat hoopt te bereiken. "Wat de laatste betreft, maakt
het een aangeoamen indruk, uit het verslag om
trent meergemelde vergadering te vernemen dat de
vereeniging, gehoor gevende aan de welwillende
waarschuwingen, waarsan het niet had ontbroken,
wel degelijk voornemens was te strijden togen over
drijving, waarvoor sommigen - en niet geheel ten
onrechte - beducht waren.
Herstel van het evenwicht tnsschen geest- en
lichaamsoefening bij de op voediDg der jeugd - schier
ieder heeft er den mond vol van, bijna geen dag-
bladnommer of er komen berichten of wel geheele
artikels over dat onderworp in voor, soms zeer
typisch, dat wil zeggen sterk gekleurd geschreven,
waarin wanhopige vaders, zich beklagende over het
gedwongen onderwijzerschap, dat zij jegens hunne
met huiswerk overladen kinderen moeten uitoefenen,
van knapen gewagen, die, dank zij de op school verza
melde overgoleerdheid, thuis komen met de verras
sende, maar minder vleiende verklaring dat moeder
een zoogdier is, of wel van knikkers spreken als bol
vormige lichaampjes, waaraan men een wentelende,
rechtlijnige bewegiüg geeft. In één woord, de qnaestie
dreigt ©en modezaak te worden, en mode-artikelen -
men weet het - houden in den regel slechts korten
tijd stand. Die ongewenschte reactie kan alleen ver
meden worden door het in acht nemen der be
zadigdheid, wolke de vereeniging zich wijselijk voor
oogen stelt.
Het doel eindelijk, de taak, die de afdeelingen
der verooniging zullen hebben te vervollen, werd
op meergemelde vergadering samengevat in niet
minder dan tien punten. Daartoe behoort natuurlijk
in de eerste plaats: inrichting van een voldoend
aantal goede gymnastiokgelegenheden, waaraan het
nog maar al te dikwijls ontbreekt, zelfs in groote
steden als Rotterdam, gelijk uit de beraadslagingen
bleek. Ten tweedestrenge doorzetting van het
gymnastiek-ónderwijs op de verschillende scholen.
Volkomen juist, mits onder deze voorwaarde, dat,
gelijk wij reeds in een vroeger artikel opmerkten,
de tijdsruimten, aan de gymnastiek gewijd, zoo
worden verdeeld dat zij voor elke klasse onge
veer in het midden van den schooltijd vallen. Zéé
en niet anders zal de lichaamsoefening kunnen zijn
een doelmatige afwisseling van de geestesinspanning.
Ton derde: verbetering of stichting van openbare
of zeer goedkoope gelegenheden tot baden en vooral
zwemmen. Mocht hiorbij dan vooral worden zorg
gedragen dat dergelijke inrichtingen niet te ver
buiten de gemeenten zijn gelegen; het ongerief van
groote afstanden voor baders en zwemmers is maar
al te goed bekend. In do vierde plaats: ondersteu
ning van scholieren- en gymnastenreizen, als be-
looniDg voor betoonde vlijt en vorderingen. Het is
de vraag of het laatste gedoelto dezer zinsnede niet
beter ware weggelaten. "Wanneer men eenmaal de
aangeduide middelen beschouwt als noodzakelijk tot
horstel van het verbroken evenwicht, dan mag naar
onze meening de aanspraak op belooning het crite
rium niet zijn, dat den doorslag geeft bij de toe
passing. Wie zal uitmaken of de minder betoonde
vlijt van sommige leerlingen met zwakkere geest
vermogens niet juist bet gevolg is van te weinig
tegenwicht door lichaamsoefening? Ten vijfde en
ten zesde: stichting van openbare speelplaatsen en
ondersteuning, hetzij fioantiëele, anders ten minste
moreelo, Yan Olympia-afdeelingen voor sport van
de jeugd; de eerste waarschijnlijk voor jongere
kinderen, de laatste voor leerlingen van ietwat meer
gevorderden leeftijd. In de zevendo plaats in
voering van streng vol te houden pauzen tusschen
de leeraren. Yraaghoe moeten die pauzen
worden doorgebracht? Toch niet in ledigheid?
Ten achtste: bevordering van het gymnastiek
onderwijs voor meisjes; eigenlijk reeds begrepen
onder punt 2, maar waarop hot terecht wen-
schoiijk werd geacht afzonderlijk de aandacht te
vestigen. Punt negenmedoworking aan veredeling
van volksvermaak, en punt tien: verspreiding van
de kennis dor eenvoudigste gezondheidsregelen in
alle scholen. Beide punten van groot belang, maar
wellicht niet zuiver te brengen onder de rubriekmid
delen tot herstel van het evenwicht tusschen geestes-
en lichaamsoefening bij de opvoeding der jeugd.
Men ziet dat de veroeniging haar taak in uitge-
breiden zin opvat? - De verwezenlijking van sommige
doeleinden zal zeker met groote moeilijkheden ge
paard gaan. Maar, gelijk wij reeds zeiden, het stre
ven om alle" overdrijving te vermijden, zal de be
reiking van hot schoone doel vergemakkelijken. Dat
hot met die zucht Daar onpartijdigheid ernst is, kan
blijken uit de verklaring, dat de vereeniging prijs
stelt op samenwerking van ouders en onderwijzers
beide. Dat is billijk, al ware het alleen maar hierom,
dat er gelukkig nog tal van 6cbolen zijn aan te
wijzen, ook openbare, waar do leer-mothode schier
niets te wenschen overlaat en waar de leerlingen
ook niet worden overwerkt.
Alleen die samenwerking van belanghebbenden
kan de „Olympia-vereeniging" naar wensch doen
slagen. Moge hot baar daarom aan do zoo onmis
bare belangstelling niet ontbreken.
LEIDEN, ld October.
Heden is aan de universiteit alhier de heer Jan
Herman De Ridder, geb. te 's-Gravenhage, bevor
derd tot doctor in de Godgeleerdheid, met acade
misch proefschrift, get.„Bijdrage tot de kennis van
het oudste Christendom."
Aan het Hotel Levedag is gisteren alhier af
gestapt de aartshertog van Oostenrijk. Z. H. be
zocht *s Rijks Academietuin, het stedelijk Museum
van Oudheden in de Lakenhal, verschillende kerk
gebouwen en vervolgens de sluizen te Katwijk aan
Zee, welke zeer door hem geprezen werden. Na
terugkomst alhier nam Z. H. aan de table d'höte deel.
Het comité voor het zesde „Internationale
Oriëntalisten-Congres", in 1883 alhier te houden,
bestaat, zooals reeds gemeld word, nit de hoog
leeraren: drs. Dozy, Kuenen, De Goeje, Tiele en
dr. Pleyte.
„Is er één van onze Engelscho universiteiten",
vraagt de „Academy", „die zulke gunstig bekende
namen in eiken tak van Oostorsche wetenschap kan
aanwijzen als deze kleine Hollandscbe stad?"
Op de voordracht voor onderwijzeres te Bever
wijk zijn geplaatst mejn. A. C. Japikse te Leiden,
E. A. H. De Riemer te Hilversum en C. L. Brack
te Aartswoud.
Aan eene smartelijke ziekte is te Delft over
leden mr. C. E. Overgaauw Pennis, sedert 1841
bij het kantongerecht aldaar werkzaam, eerst als
griffier (tot 1848) daarna als kantonrechter. Behalve
het lidmaatschap van den gemeenteraad, door hem
van 1845 tot 1865 bekleed, werden hom verschil
lende betrekkingen opgedragen, o. a. het lidmaat
schap van de plaatselijke commissie voor de Kweek
school voor Zeevaart to Leiden.
Naar de Arnh. Crt. verneemt, zal eerlang een
omvangrijk werk van den hoogleeraar J. T. Buys,
commentaren op de Grondwet, het licht zien.
Door don nieuwbenoemden commandant van
het 2de reg. veld-art., den kolonel Schneider, werd
gisteren een revue gehouden op de vlakte van
"Waalsdorp over de verschillende batterijen van het
regiment te 's-Hage in garnizoen. Aan de revue
werd ook door het te Leiden in garnizoen liggend
gedeelte van het regiment deelgenomen.
De hoer J. Kieviet te Lisse is benoemd tot
onderwijzer 1ste klasse te 's-Hago.
Hot beroep naar Dokkum is door ds. J. A.
Prins, pred. to Nieuwveon, aangenomen.
Bij de Doopsgezinde gemeente te 's-Hage is
tot predikant beroepen ds. J. Boetje te HarliügeD.
De Koning heeft aan het Haagsche gemeente
bestuur ontheffing verleend, voorloopig tot het einde
van 1885, van de verplichting tot het oprichten
en in stand houden eener burger-dag- en avond
school aldaar.
Bij den Raad is ingediend een voorstel om het
paleis van wjjlen don prins van Oranje to verkoo-
pen aan Z. K. H. Alexander der Nedorlanden,
prins van Oranje, voor f 150,000. De overdrachts
kosten komen ten laste van den prins.
Met 17 tegen 15 stemmen is hot voorstel van B.
en "Ws. verworpen om den heer Carré te vergun
nen zijn circus gedurende de maand November op
het Plein te plaatsen, tegen een retributie aan de
gemeonte van f 1200 en onder voorwaarden, die
het gevaar van brand kunnen voorkomen.
Tot hoofdonderwijzeres aan de Fröbelschool
te Edam is benoemd raej. M. Themps, te Arnhem.
Aan het examen voor luitenant-kwartiermeester
bij het O.-I. leger hebben voldaan de onderofficieren
J. "W. Brinkgreve, Eicholtz, Yan Olst, Yisschoren
Arondt, van verschillende infanterie-regimenteD.
Bij den burgerlijken dienst in Ned.-Indië kun
nen voor den tijd van één jaar twee veeartsen ge
plaatst wordeD. Aanmelding tot ultimo dezer aan
het dep. van kol.
Den 15den November zal een detachement
van 3 onderofficieren en 30 minderen per Conrad"
van Amsterdam naar Indië vertrekken, onder com
mando van den kapitein der inf. J. M. Jnda en
onder medegeleide van den 2den luitenant H. C.
Hoodt. Den 18den Nov. zal per „Utrecht" vertrekken
een det. van 4 onderoff. en 40 minderen onder
commando van den kapt. der inf. M. H. Yis en onder
medegeleide van den Ikteu luit. der inf. Goedenon
De Gouberrille en don 2den luit, der art. C."W, Yan
HoogstraateD.