LEIDSOH
DAGBLAD.
N°. 6893.
lUaatidag 7 Augustus.
Avond-editie.
A" 1QkQ
lOuji.
PRIJS DEZEE COÜEA2ÏT:
Foor Leiden per 3 maandenf 1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PKIJS DEK ADTEKTESTIEJV:
Van 16 regels 1.05. Iedere regel meer 0.17$.
Grootere letters naar plaatsrnimte. Voor het incassee-
ren buiten de stad wordt ƒ0.10 berekend.
Dit. Kommer bestaat uit TWEE BLADEN.
Eerste Blad.
Malaise.
De berichten omtrent de vooruitzichten van den
oogst in de verschillende deelen des lands zijn van
zeer uiteenlooponden aard. Ze over het algemeen
gunstig te noemen zou niet wel mogelijk zijn. Daar
zijn voortbrengselen, waarmee het tamelijk slecht
gesteld is, met name de zorneraardappelen, die op
de kleigronden zelfs voor een deel mislukt zijn.
Wel is er nog kans dat hot met de winteraardap
pelen beter zal afloopen, ofschoon dat natuurlijk
nog verre van zekor is, maar voor den zomer zal
in die aardvrucht, welke meor en meer het hoofd
bestanddeel van de volksvoeding is geworden, onge
twijfeld door aanvoer van buitenslands moeten wor
den voorzien.
Gelukkig dat de snelle en betrekkelijk goedkoope
middelen van verkeer dien aanvoer gemakkelijk
maken. De schaarschte wordt daardoor minder ge
voeld, al spreekt het van zelf dat de transport
kosten de markt toch altijd cenigszins zullen doen
stijgen. Intusschen, voor ons land zelf is het lang
geen onverschillige zaak of de voortbrengselen, dio
wij vcor onze voeding noodig hebben, in dat land
zelf zijn geteeld of van elders komen. In het laatste
geval gaat het daarvoor bestede geld het land uit
en do welvaart binnen onze grenzen neemt af, in
de eerste plaats bij do eigenaars en de pachters
van do grondoD, waarop de oogst ODgunstig uitviel
maar buitendien bij allen, welke gewoonlijk voor
die eigenaars of pachters werken.
Het ongunstig verschijnsel dat dezen zomer, den
tijd waarin er voor ieder in den regel volop werk
is te vindeD, tal van werklieden leeg loopen, het
geen zeker niet ten onrechte voor een deel althans
wordt toegeschreven aan den minder gunstigen
financiëelen toestand van vele grondeigenaars en
pachters, zal bij een minder gnnstigon oogst dus
zeker niet afnemen.
Voor de algemeene welvaart is het dan ook te
hopen dat alsnog de uitkomsten van den oogst
gunstiger mogen zijn dan zich laat aanzien, althans
voor sommige producten, en dat met name het
graan, dat andere hoofdvoedsel, een gunstig beschot
moge opleveren. Het is waar, ook wat dit product
betreft, behoeven wij niet verlegen te zijn. Amerika,
waar do graanoogst, zoowel wat quantiteit als qua-
liteit betreft, dit jaar ongewoon gunstig is uitge
vallen, waar bovendien nog groote voorraden van
vroegere oogsten aanwezig zijn, zal ons gansche
scheepsladingen toezenden en het brood zal er te
goodkooper om worden, wat op ziohzelf een gelukkig
verschijnsel is, maar tevens zal daardoor de prijs
van ons eigen graan dalen en daarmee tevens weer
de waarde van het land, die, gelijk men weet, in
de laatste jaren toch al niet rijzende ia.
Ja, men mag verder gaan en aannemen, dat de
langzame, maar zekere daling der waarde van don
grond een gevolg is van de scherpe mededinging,
die Amorika met zijn rijke graanoogsten ons aan
doet.. Hieruit volgt, dat de welvaart onder grond
eigenaars allengs zal worden beperkt en daarmee
ook de welvaart van hun werknemers en daaronder
de ambachtslieden.
Voegt men hierbij, dat, gelijk zich dat reeds
werkelijk voordoet, aan de op al te groote schaal
voortgezette uitbreiding der grootere steden een
einde dreigt te komen, dan volgt hieruit, dat met
de mindere vraag naar arbeid ook de loonen in
den eersten tijd althans niet meer de hoogte van
vroeger zullen bereiken, hetgeen bij het nauwe ver
band, dat onvermijdelijk tusschen do verschillende
maatschappelijke verhoudingen bestaat, zich tot alle
vakken zal gaan uitstrekken, ook tot den fabrieks
arbeid, ja zelfs tot de inkomsten van neringdoenden,
in de eerste plaats van hen, dio handelen in arti-
kolen, welke niet onmiddellijk tot de eerstelevens-
behoeften behooren, gelijk dat thaus reeds werkelijk
plaats beeft blijkens de klachten van winkeliers
in speelgoederen, galanterieën enz.
Hierbij houde men in het oog, dat het hier niet
een voorbij gaan den toestand betreft: do gevolgen
der overgroote bouwmanie zullen zich nog lang doen
gevoelen en de steeds toenemende graanproductie
in Amerika zal een blijvende daling der graanprijzen
ook op onze markt en dus van de waarde van onzen
grond veroorzaken. Ja, het is te verwachten, dat
zelfs bij een enkelen mislukten oogst in Amerika,
op zichzelf reeds niet waarschijnlijk in een zoo
uitgestrekt gebied en bij een zoo uitstekend klimaat,
toch de graanprijzen op de wereldmarkt, die trou
wens ook van elders gevoed wordt, niet buiten
gewoon zouden stijgen; de ontzaglijke voorraden,
steeds van vorige oogsten aanwezig, zouden een
belangrijk tegenwicht in de schaal leggen.
Zij, dio zich fhaDs nog in een, zij het ook matig,
loon of inkomst mogen verheugen, hebben dus nog
reden van tevredenhoid. De toestand, hoe weinig
aanlokkelijk ook, is door geen kunstmiddelen te
verhelpen; het ovenwicht zal zich langzaam, langs
natuurlijken weg moeten herstellen, en dat geschiedt
niet in een enkelen dag of zelfs een enkel jaar.
Doon de gegoeden in die omstandigheden wijs hun
geld ten algemeenen nutte zooveel mogelijk in om
loop te brengen, de werknemers zullen verstandig
handelen zich zooveel mogelijk op spaarzaamheid en
ingetogenheid toe te leggen, tevreden met het be
scheiden deel, dat voor het oogonblik laüg niet aan
ieder werkman of arbeider is gegeven.
IaKïBEIV, 5 Augustus.
I Sedert den ongunstigen uitslag der inschrjjvin-
gen voor de geldleening rentende 4°/0) eerste serie
ad f 250,000, zijn door B. en Ws. de noodigo po-
gingen in het werk gestold om op voor de gemeente
meest voordeelige wijze iu de behoefte te voorzien.
Het kwam hun voor dat het niet in het belang
der gemeente was om, evenzeer als zulks in 1879
bij de inschrijving der vorige leening is geschied,
na het niet slagen der inschrijving voor een 4-per-
cents-leening, tot do aanbieding van een 4 J-percents-
leening over te gaan. Integendeel achtten zij het
wenschelijker in deze den weg te volgen onlangs
door de gemeente Rotterdam ingeslagen, nl. de tus-
schenkomst in te roepen van eenige firma's ten
einde de totstandkoming der leening te bevorderen.
Zjj hebben dan ook eene aanbieding ontvangen
van de firma "Wurfbain Zn. te Amsterdam, waarin
wordt medegedeeld dat do Am6terdamsche firma's
die bij de overname dor Rotterdamsche leening be
trokken waren, bereid zijn de door Leiden uit to
geven 4% geldleening groot f 450,000, vast over
te nemen tot den koers van 94*/4 °/0, haar h pari bij
loting af te lossen in hoogstens 86 jaren, aan te van
gen 1883, op voorwaarde dat de publieke inschrij
ving door het gemeentebestuur worde opengesteld
tot een prijs door de combinatie vast te stellen, ter
wijl het drukken en zegelen der uit te geven obli-
gatiën en eventueel der voorloopige recepissen voor
rekening komt der gemeente en de combinatie voor
hare rekening neemt de kosten van het advertee-
ren der inschrijving, het drukken der prospectus
sen en de aan makelaars en commissionairs uit te
keeren provisiëD. Het komt B. en Ws. voor, dat de
voorwaarden aannemelijk zijn en dat op geene andere
wijze de noodige golden op voordeeliger voorwaar
den voor de gemeente kunnen worden erlangd, zoo
dat zij niet aarzelen in overweging te geven het
aanbod aan te nemoD.
Wat het bedrag der leening betreft, valt op te
merken dat de combinatie bereid is eene leeniDg
te plaatsen van f 450,000, doch dat zij eene lee
niDg van f 500,000 verkieslijk acht. Bij het aan
gaan eener leening van f 500,000 onder de boven
vermelde voorwaarde van overneming tegen den
koers van 94*/4, zal in de gemeentekas worden
gestort f 471,250, zoodat alsdan meer geleend zou
worden dan voor diverse uitgaven benoodigd is
f 21,700, terwijl bij vaststelling van het nominaal
bedrag dor leening op f 450,000, zou worden ont
vangen f 424,125 eu alzoo f 25,425 minder dan
benoodigd is. B. en Ws. achten hot daarom raad
zaam do leening vast te stellen op een nominaal
bedrag van f 500,000. Het niet benoodigd bedrag
kan dan worden aangewend tot aflossing van een
gedeolte der bestaande geldleening rentende
waardoor eene niet onbelangrijke rentebesparing
kan worden verkregen.
Wellicht kan het zijn nut hebben, het publiek
oen overzicht te geven van de vrachtprijzen bij de
verschillende stoomtrams in Nederland. Uit een
vergelijking van deze prijzon met die van de Rijn-
laudsche Stoomtrammaatschappij zal men het be9t
de gevolgtrekking kunnen maken of ze thans al
dan niet de grenzen der billijkheid overschrijden:
EJc-Wagcüingen..laDg 8 KM. prijslekl. 0.40.2e kl. f 0.20.
Rotterd.-Schiedam
Gooischc stoomtram.
Doetiuchem-Dieren
Breda-Oosterhout.
Geertruideob.
Tilburg-Waalwijk.
Gouda-Bodegraven
Beverwijk-Wijk a/Z.
's-Hagc-Loosduioen.
's-Hage-ScheveniDg.
Sneek-Harlingon.
I.eidcB-Haarlem.
Leiden-Katwijka/Z.
Over het algemeen leert de ondervinding dat het
aantal reizigers 1ste tot 2de klasse staat als 1:5.
Sedert de invoering der 3de kl. op de Katwjjksche
lijn was de verhouding tusschen 1ste, 2de en 3de
kl. reizigers als 1: 1.2: 5.2.
Volgens deze ba9is wordt de prijs per persoon
en kilometer voor:
0.5
n
n
0.30. 0.20.
26
n
één tarief 0 80.
16
V
lekl 0.60.2ekl.„ 0.45.
9
n
n
0.45. 0.30.
16
n
0.80. 0.50.
17
n
n
0.85. 0.60.
8
n
0.40. 0.30.
5
0 20. „0.15.
5.6
0.20. 0.15.
4.7
n
n
0.25. 0.15.
29
„1.50. 0.90.
23
n
0.90. n 0.70.
8.6
n
n
lekl. 0.40.2e kl.0.30.
3e kl. 0.20.
Ede-Wageniogen.
Rotterdara-Schied.
Gooiache stoomtram
Doetichem-Diereu.
Breda-Oosterhont.
-Geertruideob.
Tilburg-Waal wijk.
Gouda-Bodegraven.
Beverw.-Wijk a/Z.
VIIage-Loosdoin.
's-Hage-Schcven.
Sneek-Harlingen.
Leiden-Haarlom.
Lciden-Katw. a/Z.
2 9 cent; geen abonnementen.
3.3
3.1
3
3.70
3.45
3.7
4
3.16
2.83
3.57
3.4
2.63
2.82
109/0 reductie bij abonnement.
25 °/o n
geen abonnementen,
abonn. le kl. ll°/0 redactie.
12'/. n
le H. 22®/0 2e tl. 15»/0 redcct.
12*/o
15°/„
40'/, 33»/,
geen abonnementen.
abonn. le en 2e kl. 25°/0 redact,
terwijl volgons het oude tarief die opbrengst niet
meer was dan 2.1 cent.
Indien men met de abonnementen rekening houdt,
dan bedraagt die gemiddelde opbrengst 2.6 et.
De gemiddelde opbrengst van den stoomtram
's-Hage-Scheveningon per persoon en per KAL heeft
bedragen
van 1 Mei 1880ulto. April 1881. 2.7 cent
van 1 Mei 1881ulto. April 1882. 2.6
Uit bovenstaande cijfers blijkt ten duidelijkste
dat de tarieven der Rijnlandsche Maatschappij tot
de laagste in Nederland behooren.
Gedurende deze week zijn dagelijks in het
Werkhuis alhier opgenomen van 4166 volwassen
personen en van 213 kinderen.
Tot onderwijzeres to Voorhout is benoemd
mej. M. A. L. Das, te Egmond aan Zee.
Door den Raad van Hazerswoude is de re
kening dier gemeente, dienst 1881, voorloopig vast
gesteld in ontvang op f 24,591.2s1/* en in uitgaaf