LEIDSCÏÏ
DAGBLAD.
m. 6887.
Maandag 81 Juli.
A0. 1SS2.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.05.
Deze Comant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Van 16 regels 1.05. Iedere regel meer 0.17f.'
Grootere lettere naar plaatsraimle. Voor het incassee-
ren buiten de stad wordt ƒ0.10 berekend.
Tweede Blad.
HJEISEIS, 29 «Vuil.
B. en "W8. leggen aan den gemeenteraad over
de rapporten van de commissie van fabricage om
trent de verzoeken van de wed. J. W. Speet en het
bestuur der Koninklijke Noderlandsche Grofsmederij
ter bekoming van een gedeolte der Binnenvestgracht.
Zicb met den inhoud dier rapporten vereenigende,
geven zij in overweging overeenkomstig de conclusie
gunstig to beschikken. Op grond dat de vroeger
door de wed. Speet ingediende bouwplannen niet
voldeden aan de daarvoor in het belang van de
openbare gezondheid te stellen eischen, was haar
te kennen gegeven dat er bezwaar bestond een voor
stel tot afstand van een gedeelte der Binnenvest
gracht aan den Raad in te dienen. Yormits thans
de bouwplannen zijn gewijzigd, kunnen de vroeger
bestaande bezwaren geacht worden te zijn opgeheven.
Voor de achtergebleven betrekkingen der veron
gelukten van den monitor do „Adder" is aan ons
bureel f 40 ontvangen van een commerce-clubje
van studenten in het café „Stadt Nürnberg", welk
bedrag wij aan de commissie van onderofficieren
enz. der Kweekschool voor Zoevaart alhier hebben
afgedragen, bij welke bovendien reeds ruim 1100
is ontvangen.
Onder de gisteren medegedeelde, bij de andere
commissie iDgekomen giften kwam v«nr PP/U Ledrap-
van f 47.50 als opbrengst van een door den heer
Eugels uitgegoven werkje. Dit is niet geheel juist.
Deze som is door don heer Engels afgedragon als
vrijwillige giften waarvoor mede geteekend was op
een lijst ter aanbieding van een boekwerkje, dat
ten voordeele van het liefdadige doel zal worden
uitgegeven.
Tot leeraar in hot viool-onderwijs aan de Muziek
school der Maatschappij voor Toonkunst alhier is be
noemd de heer Jan G. Strioning, thans te Rotterdam
en vroeger leerling aan do „hohe Schule" te Berlijn.
Gedurende deze week zijn dagelijks in het
Werkbuis alhier opgenomen van 4561 volwassen
personen en van 412 kinderen.
Door don Koning is nog een kostbare prijs
uitgeloofd voor de aanstaande wedrennen te Bas3um.
Die prijs bestaat in een prachtige zweep, geheel
uitgevoerd in vermeil en émail in den stijl Louis
XVI. Twee keurig geciseleerde cariatyden, het go-
emailleerde Nederlandsche wapen en het geëmail
leerd monogram van den Koning en de Koningin
omgevende, dragen een globe, waarop en ronde
bosse een uiterst fijn gemodelleerd en gedreven
steigerend paard en jockey zijn aangebracht. Ter
wederzijde der globe prijken de namen van Bussnm
en Hilversum. De groep is geheel gecanneleerd en
omgeven door een gedreven lauwerkrans on een
banderolle, waarop in sierlijke letters de inscriptie:
„Vanwege HH. MM. den Koniüg en de Koningin",
terwijl het wapen van Noord-Holland en het jaar
tal 1882 in geëncadreerde schilden zijn geëmailleerd,
overgaande in blauw fluweel met gouden sterren.
Dit prachtstuk is besloten in een fraai palissander
houten étui en vervaardigd in de Kon. Ned. fabriek
van gouden en zilveren werken van de heeren J. M.
Van Kempen en Zonen te Voorschoten.
In de achtste zitting der Algemeene Synode
van do Ned. Hervormde Kerk word met algemeene
stemmen besloten den president op te dragen, der
Synodale Commissie baar bijzonderen dank te be
tuigen voor al hare werkzaamheden, die ook der
Synode bij hare taak zoozeer waren ten goede
gekomen.
Reeds was door den heer I. C. Verhoeff, pred.
te Utrecht, rapport uitgebracht namens de Commissie
over de voorloopig aangenomen wijziging in art. 2
van het reglement op het Fonds ter voorziening in
de geestelijke behoeften, om Da „alsmede" te lezen
in dat artikel: „indien de behoeften het toelaten".
De wijziging heeft ten doel, dat alleen in dat ge
val kapitaalsvergrooting plaats hoeft nit botvierde
deel der jaarlijksche bijdragen on giften.
De voorgestelde wijziging had bijna onverdeelden
bijval gevonden in do kerk. Met algemeene stemmen
besloot dan ook do Synode baar te onderwerpen
aan de eindstemming der provinciale kerkbesturen.
Op voordracht van het Provinciaal kerkbestuur
van Zeeland werd de heer H. J. Krol, pred. te
Neuzen, benoemd tot lid der commissie op den druk
en de uitgaaf der Evangelische zangen.
Iu de zitting werd namens de commissie voor de
voorloopig aangenomen wetsvoorstellen door den
heer A. G. Jans, predikant te Westzaan, rapport
uitgebracht over de voorloopig aangenomen wijziging
van art. 4 van het Reglement op de vacaturen,
en dadr te lezen: Meerderjarige kinderen of andere
bloed- en aanverwanten van den predikant, die
tijdens zijn overlijden bij hem inwonen, zijn gedu
rende drie maanden, te rekenen van den dag des
overly dens, gerechtigd tot het genot van pastorie
en al de overige inkomsten van de standplaats.
Volgens de letter der oude redactie kon het
schijnen dat alle ook niet inwonende meerderjarige
kinderen recht bleven behouden. Bijna al de pro
vinciale kerkbesturen en classicale vergaderingen
hadden zich voor de wijziging verklaard, die dan
ook met algemeene stemmen door de Synode aan
de eindbeslissing zal worden uuuv.-r
medegedeelde drietallen werden gekozen tot lid
predikant van do Synodale commissie dr. J. Koch,
te 's-Hertogenbosch, tot lid-ouderling dr. I. R.
Beynen, te ?s-Gravenhage.
In dertien bijvoegsels, behoorend8 bij de Staats
courant van heden (die achtereenvolgens zullen
worden verzonden), wordt medegedeeld het verslag
over het jaar 1881, door den Raad van Toezicht op
de spoorwegdiensten aan den minister van water
staat, handel en nijverheid uitgebracht.
Het bnrgerlijk armbestuur van Heemstede is
weder verblijd door hot ontvangen eener aanzien
lijke gift van f 120, met het volgend schrijven:
„Uit dankbare herdenking aan 22 Juli 1824, op
22 Juli 1882, don 58sten verjaardag van ons hu
welijk, voor do armen te Heemstede f 120, in 2
bankb. f 60 van J. W. Jr. en E. W. J."
Door wijlen mej. C. H. Slesinski, wed. C. Tros, is
een legaat van f 300 besproken aan het Wees-,
Oade Mannen- en Vrouwenhuis der Christelijk Ge
reformeerde gemeente aldaar en door wijlen mej.
C. Schoor, laatstelijk wed. D. S. Klij, een van
f 500 aan de Diaconie dor Evang. Luth. gemeente,
mede aldaar.
Het Vad. verneemt dat de commissie tot her
ziening van het Burgerlijk Wetboek de eerste vrucht
van haar arbeid dezer dagen aan den Koning heeft
aangeboden, namelijk een ontwerp mot mc.v.orie
van toelichting voor een nieuwe wet, ter uitvoering
van art. 7 der Grondwet: de wet verklaart wie
Nederlanders zijn. Deze wet moot dienen ter ver
vanging van de wet op bet Nederlanderschap van
28 Juli 1850 (Stbl. N°. 44) en van den Tweeden
Titel van het Eerste Boek van het Burgerlijk
Wetboek (artt. 5—12): van Nederlanders en vreem
delingen. Eenheid in de bepalingen omtrent het
Nederlanderschap zal dus het eerste gevolg van
het nieuw ontwerp zijn.
Een onzer vrienden, zegt de Arnh. Crt., ont
ving van een man, dien wij kennen als allo ver
trouwen te verdienen, een brief nit Atjeh van het
begin der vorige maand. Het blad ontleent daaraan
het volgende, waaruit beter dan uit officiëele rap
porten de toestand kan gekend worden.
De toestand in Atjeh is kort geprezen met de
woorden: „een beroerde boel". Do bedonkelijkste
zijde van den toestand alhier is de aanhoudende
desertie en ik vrees dat ze nog grooter omvang zal
nemen. Met de soldaten begonnen, heeft ze zich mi
reeds tot de onderofficieren uitgestrekt. Verleden
week zijn er drie gedeserteerd met geweer en pa
tronen, en onder die onderofficieren is een sorgoant-
majoor Vk., vroeger kadet op de koninklijke
militaire academie. Die hot gevaar van deze desertie
niet inziet, is blind of dom. Bij Toekoe di Thiron
zijn reeds een 20-tal goed gewapende Europeanen.
Ik zoek de oorzaak van do desertie vooral in den
ollendigen toestand alhier; ongestraft worden wij
vermoord en doodgeschoten; dat wekt wrevel op;
de geest bij den troep is dan ook bepaald slecht,
wat optimisten en autoriteiten ook durven verklaren.
Het optimisme zal ons hier ten verderve leidenfeiten
zal men toch niet op den duur kunnen loochenen.
De guerilla-oorlog wordt door do Atjehors op
groote schaal en met het meeste sncces gevoerd.
Wat is er in dit jaar al weer veel gebeurdbijna
geen benting, die niet hot voorrecht had herhaalde
lijk hevig beschoten te worden. Transporten worden
aangevallen, bruggen verbrand enz. Twee detache
menten zijn buiten Sénélop aangevallen, waarbij de
officieren gewond werden plus tal van manschappen.
Ondanks den vrede, rukte eenmaal een kolonne
buiten Djérir tegen Moroëe op, sloeg den vijand
op de vlucht, vermeesterde de Missigit, doch met
verlies van 2 dooden en 6 gewonden. Vrede! Deze
plaats speelt in den guerilla-oorlog ook een voor-
ratalkens worden de transporten, die 's mor
gens hier aanKomeu, nen ik
gedurig genoodzaakt sterke detachementen den trans
porten te gomoet te zenden.
Ja, het is hier een lieve boelbeter zou het echter
zijn, zoo men dit erkende; het maakt ons allen
wrevelig, wanneer wij, na voor heete vuren gestaan
te hebben (op oen nacht had ik ruim 500 man
tegenover mij), toch iu de verslagen lozen, dat op
Atjeh alles rustig is. Waarachtig, ik behoor niet
tot de alarmisten, ik begrijg dat in elk land, waar
de vrede pas geproclameerd is, maraudeur3 enz. het
hoofd zullen opsteken; maar waarom het verzwegen,
waarom, waar men nog iets mededeelt, de ware
toedracht verkleind De onveiligheid is grooter dan
ooit; nu worden de transporten al door 50 man
begeleid, waar drie jaar te voren een korporaal mot
4 man voldoende wareu. Wat ik hier mededeelde
zijn feiten, geen opgesmukte of alarmeoren de ver
halen vertel ze dus gerust. De transporten worden
uit de kampongs begroet (zelfs door vrouwen en
kinderen) met de woorden: „God-Compagnie smeer
lap, tida brani (laf)." Ik heb aan mijn officieren
last gegeven, dat niet meer ongestraft te dulden en
er voortdurend op te vuren. Dan zal er wel een
kreet van verontwaardiging opgaan, maar ik laat
den troep niet ongestraft boleedigen daardoor werkt
men juist den slechten geest in de hand".
Z. M. heeft den officier van adm. 3de kl.
K. J. Van den Bussche, op verzoek, met den laat-
sten Aug. a. s, eervol uit den zeedienst ontslagen-
den kapt. der inf. W. Weytingh, thans op non-
activiteit, op pensioen gesteld en het bedrag van
dat pensioen bepaald op f 1560 'sjaars; - met 1
Aug. a. s.: lo. den off. van adm. 2de kl. J. Gal
las, ter zake van in doch niet door den dienst ont
stane lichaamsgebroken op pensioen gesteld, onder
toekenning van een jaarlijksch pensioen van f 845
en van een verhooging van dat pensioen van f 825
'8 jaars, voor werkelijk verblijf in den militairen
dienst in 's Rijks overzeesche bezittingen en koloniën
en tusschen de keerkringen; 2o. bevorderd tot off.
van adm. lsto kl. den off. van adm. 2de kl. P. J.
Roest; tot off. van adm. 2de kl. den off. van adm.
3de kl. J. A. M. Korpershoek Van der Kooy en
J. C. Van Reyn; - met lo. Aug. a. 8.: lo. don
kapt. ter zee J. D. J. Van der Hegge Spies, op