LEIDSCH
JV°. 6714.
Donderdag 5 Januari.
A0. 1882.
PEIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden1.10.
Franco per post.1.40.
Afzonderlijke Hommers.0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, nitgegeven.
FBIJS DER ADVERTENTIES
Van 16 regels f 1.05. Iedere regel meer 0.17^.
Grootere letten naar plaatsraimte. Voor het incassee»
ren bniten de stad wordt f 0.10 berekend.
Voor de Inteekenaren daarop behooren
bij dit nummer van het Leidsch Dagblad de
Nos. 1 tot 6 der Ingekomen Stukken van
den Gemeenteraad.
LEIDEN, 4 Januari.
Naar aanleiding van hot verzoek van den heer
J. A. Hueber om, wegens redenen van gezondheid,
ontslag als leeraar in het schoonschrijven aan do
Iloogere Burgerschool voor jongens, wordt in ver
hand met do ingewonnen adviezen van de commissie
van toezicht en den inspecteur van het middelbaar
■onderwjjs, door B. en Ws. in overweging gegeven
het gevraagd ontslag eervol te verleenen met ingang
van 1 Januari 1882 en, behoudens voor zooveel
noodig de goedkeuring van don minister van binnen-
landsche zaken, het bedoelde onderwijs op te dragen
aan den heer L. P. H. Eykman, leeraar in de
Engelsehe taal- en letterkunde. De commissie van
toezicht toch koestert in haar rapport de vrees dat,
door het geringe traktement aan deze betrekking
verbonden, er zich bij eene oproeping niet jnist de
meest geschikte sollicitanten zullen aanmelden, hoe
wel jnist voor het geven van onderwjjs in dit vak
een zeer ontwikkeld en met het overige personeel
der leeraren gelijkstaand persoon vereischt wordt,
opdat dit onderwijs zich niet enkel tot het wezen-
ljjke schoonschrijven bepale, maar opdat het tevens
dienstbaar worde gemaakt om do leerlingen correct
Ie leeren schrijven. Het komt haar daarom wen-
sohelijk voor dat aan een der leeraren van do school
.zolve het onderwijs in dit vak wordt opgedragen,
vooral ook met hot oog op orde en tucht, welke
voor iemand, die slechts een paar uren por week
les in een dergelijk vak geeft en daardoor zijne
leerlingen weinig kent, dikwijls bezwaarlijk zijn te
handhaven.
In de verordening bepalende hot getal der
scholen voor openbaar lager onderwijs, den aanvang
van het onderwijs op elke school, den bijstand aan
de hoofden der scholen te verleenen en de bezol
diging van het onderwijzend personeel, is o. m. be
paald dat aan minstens twee der scholen van de
derde en vierde klasse eeDe gelegenheid wordt ge
opend tot het genieten van herhalings-onderwijs,
«ene voor jongens, eene voor meisjes, en dat de
hoofden der scholen en de overige onderwijzers en
onderwijzeressen verplicht zijn bij dit onderwijs
werkzaam te zijn, indien de Gemeenteraad hun dit
opdraagt, terwijl verder de wijze van benoeming
van het onderwijzend personeel en de aan dit ender
wijs verbonden belooning is geregeld. In verband
hiermede hebben B. en Ws. de plaatselijke school
commissie nitgenoodigd om ten aanzien van eene
te ontwerpen regeling van het herhalings-onderwijs
te willen dienen van advies, welke commissie hnn,
ter voldoening aan dit verzoek, heeft doen toekomen
1°. eene concept-verordening op het Herhalings-
onderwijs 2°. eene concept-instructie voor do hoofden
der Herhalings-scholen3'. eene concept-instructie
voor het hulppersoneel der Herhalings-scholen; 4°.
«en concept-leerplan voor het Herhalings-onderwjjs
on 5°. eene memorie van toeliehting. Zich met de
door de schoolcommissie ontworpen rogeling ver5
eenigende, geven zij nn den Raad in overweging tet
de vaststelling daarvan over te gaan.
Er blijkt uit dat tot het herhalings-onderwijs alleen
zullen worden toegelaten zij, die voldoend lager
onderwijs genoten hebben. Gehoel naar deze opvat
ting zijn de aard en de omvang van het toelatings
examen bepaald en is 't leerplan vastgesteld. Jongens
en meisjes boven de gewone leerjaren zullen dns
de herhaliags-school niet kannen bezoeken om het
verzuimde in te halen, maar om grondiger onderwijs
te krijgen dan hun op de lagere school kan ver
strekt worden. Dezelfde leerstof als op de lagere
school, wordt op de herhalingsschool behandeld,
maar met eene hoogero opvatting. Terwijl dns bij
dit onderwijs gestreefd wordt naar grondigheid en
degelijkheid, zal tevens door de leerlingen het ge
leerde worden herhaald. Als vakken van onderwijs
zijn in het leerplan opgenomen: Ned. taal, (lezen,
schrijven en aardrijkskunde), rekenkunde en natunr-
konnis; bovendien voor de jongens vormleer en
teekenen, en voor de meisjes de nattige handwerken.
De taal, het voertuig der gedachten, verdient in
eene inrichting als deze de eerste plaats. Den leerling
een goed geschreven boek leeren verstaan, hem
vertrouwd makon met eene goede wijze van zich
nit te drukken, zoowol mondeling als schriftelijk,
is het beste wat de herhalingsschool geven kan;
doch terwijl zij de taalkundige ontwikkeling van
den leerling bevordert, is het van belang, dat zij bij
hem den lust opwekke, om kennis te nemen van
hetgeen in de wereld voorvalt, en ietB te leeren
weten en begrijpen van landen en valken. Daarom
wordt een deel van de leesstof uit de aardrijkskunde
genomen, en in verband daarmede behandeld. Met
het verstaan van de taal moet de knnst, zioh erin
te kunnen uitdrukken in goed gekozen woorden en
in passenden vorm zonder fouten, samengaan. Het
maatschappelijk leven maakt hetdaarbij noodzakelijk,
dat niet alleen opstellen, maar ook brieven, reke
ningen en qnitanties geschreven worden, en tevens
gelet worde op goed leesbaar en ordelijk schrift,
zoodat de taaloefening tegelijk schrijfoefening zij.
Het rekenen omvat zoowel rekenen nit het hoofd
als op de lei. Nevens de land- en volkenkunde,
als middel tot het bekomen van algomeene kennis,
Btaat de natuurkennis. Bij do beoefening zullen
echter slechts mogen behandeld worden verschijn
selen, die ieder dagelijks waarneemt; terwijl eene
duidelijke en nanwkenrige verklaring daarvan op
den voorgrond moet staan. Met de vormleer is be
doeld elementaire meetkunde, doch in zuiver wis
kundigen zin. Bij het teekenen worden als voor
werp genomen de lichamen in de ruimte; hetcopi-
eeren wordt achterwege gelaten. Met het oog op de
behoefte in het bijzonder voor de meisjes bestaande,
zijn voor haar de twee laatstgenoemde vakken ver
vangen door nattige handwerken.
Onder overlegging van hot verzoek van dr.
J. E. Yan Iterson J. Az. om ontslag als lid van
het bestuur van het H. G. of Arme Wees- en Kin
derhuis alhier en van het daaromtrent ingewonnen
bericht van het bestuur geven B. en Ws. in over
weging het gevraagd ontslag eervol te verleenen,
onder dankbetuiging voor de vele en gewichtige
diensten in deze betrekking aan de gemeente
bewezen.
Ten gevolge van de door de firma Bnrke Co.
te Parijs gevraagde vergunning om vier standpalen
voor aanplakking en vier winkelhnisjes (kiosken)
voor den verkoop van dagbladen enz. in verschil
lende gedeelten dezer gemeente op te richten, wordt
voorgesteld: 1°. de bij raadsbesluit van 30 April
1880 ter zake van F. C. Magnenat te Amsterdam
verleende vergunning in te trekken, en 2°. aan de
firma Burke Co. te Parijs de nieuwe vergunning
tot wederopzeggens te verleenen, onder bepaling
dat de plaatsing moet geschieden overeenkomstig
aanwijzing door of vanwege Burgemeester en Wet
houders, tegen betaling van de verschuldigde rech
ten, en dat de vergunning wordt ingetrokken wan
neer daarvan binnen zes maanden na de dagteeke-
ning dier vergunning geen gebruik is gemaakt.
In het beslnit regelende de heffing van brnggeld
is de gewone tijd voer het openen der bruggen
bepaald voor de maanden November, December en
Januari van 's morgens acht tot 's avonds vjjf uren,
en voor do maand Februari van 's morgens acht
tot 's avonds zes uren, terwjjl in de instructie aan
de brugwachters de verplichting is opgelegd een
half uur vóór het openen der bruggen aldaar aan
wezig te zjjn en te blijven tot een half uur na da
sluiting. Het is sedert gebleken dat de bestaande
regeling van den bnitengewonen dienst in enkele
maanden eenige uitbreiding behoeft en dat gedu
rende die maanden de brugwachters eenige uren
langer in dienst znllen moeten worden gehouden,
aangezien de scheepvaart, in enkele maanden vóór
de opening en na het slniten van den gewonen
dienst nog te druk is om op voldoende wijze over
eenkomstig de voor den bnitengewonen dienst gestelde
regelen te worden geholpen. Uit dionhoofdeis dedienst-
tijd der brugwachters daar waar znlks in het belang
der scheepvaart werd vereischt, in overeenstemming
met de door den aigemeenen marktmeester gedane
voorstellen, door B. en Ws. verlengd. Het komt hun
voor dat voor die buitengewone diensten, niet vallende
in de termen van hetgeen den brugwachters bij hunne
aanstelling ia opgedragen, naar alle billijkheid eene
zekere belooning moet worden toegekend zoodat
B. en Ws. in overweging geven hnn college te
machtigen aan de betrokken brugwachters voor elk
uur bnitengewonen dienst als bovenbedoeld eene
som van f 0.10 uit te keeren. In dat geval znllen
de benoodigde gelden nog gevonden kunnen worden
nit den post Jaarwedden van de brugwachters,
aangezien tot dnsverre slechts 18 brugwachters zijn
aangesteld, terwijl bij de oorspronkelijke regeling
van den dienst der brnggen op een aantal van
19 brugwachters is gerekend, waarvoor dan ook op
de begrooting de noodige geldon zijn uitgetrokken.
Heden herdenkt de heer C. J. Heintz alhier
den dag waarop hij vóór 25 jaren tot regent van
het Evang.-Luthersch Wees- en Oudeliedenhnis
werd benoemd. Namens de weezen en andere go-
alimenteerden in genoemd gesticht werden den jubi
laris fraaie bonqnetten aangeboden, opgeluisterd met
het zingen door de weezen van eenige feestliederen.
Ook van andere zijden ontving de heer Heintz vel»
blijken van belangstelling.
Dr. P. P. C. Hoek is op zijn verzoek eervol
ontslagen als tijdelijk assistent aan het Zoëtomisch
Laboratorium alhier. In zijne plaats is voor het
jaar 1882 benoemd dr. J. W. Van Wijhe.
De Leidsehe afdeeling van het „Nederlandsch
Tooneelverbond" telt reeds 95 leden.
Mr. N. P. Van den Berg, president der Java-
sche Bank (en medebestuurder voor Indië van het
onlangs opgerichte „Gualtherus-IColff-fonds"), die in
Juli herwaarts kwam met een kort verlof tot hor
stel van zijn gezondheid, ging gisteren naar Indië
terng, waar men den uitstekenden Indischen burger
met vernieuwde krachten teruggekomen, zeker een
zoo hartelijk mogelijk „welkom" zal toeroepen.
Moge de heer Yan den Berg zich nog lang aan
zijn werkkring kunnen wijden en aan de algemeen»
belangen van het land, waarvoor hij met zijn talen
ten en karakter zooveel goeds gèdaan heeft en nog
kan doen. (Pad.)
Hot „Deutsches Montagsblatt" zegt dat da
heer Yan der Hoeven deze week uit St.-Peters-
bnrg te Berlijn wordt verwacht om de functie van
gezant van den tijdelijk daarmede belasten heer
J. Yan der Does de Willebois over te nemen. „Deze",
zegt het blad, „is voor ons niet alleen door zijn
beminnelijkheid als mensch, maar nog meer door
zijne afkomst interessant. Tusschen de kinderen van
Janus Donsa (J. Van der Does) en Pieter Adrz. Van
der Werff werd een huwelijk gesloten en de heer
Van dor Does de Willebois stamt in rechte lijn
uit dat huwelijk af."
In „Caecilia" leest men dat Brahms op zijn
terugreis van Zwitserland ook Nederland zal be
zoeken.
De Koning en do Koningin woonden gister
avond in den Hollandschon Bcbor.wburg te 's-Hage
de opvoering bij van het toonqelspel „Een wereld,
waarin men zich verveelt"
