Saterdag 224 December.
A°. iStst,
Les mages allant a Bethlehem
6705.
Den Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
Een nalezing op een gemeenteraadedebat.
Met bet oog op het aanstaand Kerstfeest
stelt de Uitgever van het Leidsch Dagblad
uitsluitend voor de abonnés a 2.50 ver
krijgbaar een prachtige photogravure,
getiteld
n&ar de beroemde schilderij van J. Portaels
ea vervaardigd door de Heeren Goupil &Co.
te Parijs. De handelswaarde van-deze gravure
foedraagt minstens vijftien gulden.
Een exemplaar is tentoongesteld ia bet
magazijn der Heeren D. Sai.a Zcnen,
«die de lijst a 3 leveren.
Naar buiten de stad worden geene ex.
gezonden, tnaar ze kunnen werden afgehaald.
Aangezien de voorraad niet groot is zal
geen bon worden gegeven, maar kunnen
de abonnés, die van deze aanbieding gebruik
wenschen te maken, een ex. a ƒ2.50 op
vertoon van hun naamkaartje laten afhalen.
Deze aanbieding geldt natuurlijk slechts
-voor zoolang de voorraad rstrekt ends mor
genavond, Zaterdag, vervallen.
DE UITGEVER.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PBIJ8 DEZES CO UB AST:
Voor Leiden per 8 maanden1.10.
Pnnco per post.1.40.
Afzonderlijke Kommen.0.05.
PRIJS DES ADYERTEHTIEJC:
Ven 16 regel» 1.05. Iedere regel meer 0.17%.
Grootere letten naer plaatsruimte. Voor het iscae?-.-»"
ren buiten dn itad wordt 0.10 berekend.
Uithoofde van het Kerstfeest zal deze
Courant Haandag-avond niet worden uit
gegeven.
„Dit wökt in hooge mate mijn bevreemding!"
Ziedaar bet kalm, maar veelbeteekenend oordeel,
door een geacht raadslid uitgesproken over de ver
klaring, door den voonsittor in de raadsvergadering
van den 8sten dezer afgelegd, dat B. en Ws. tegen
hnn eigen voordracht in zake de benoeming van een
gascontrolear zouden stemmen, «en voordracht, waar
tegen volgens hun eigen woerden bij hunoollege in
geenen deele bezwaar bestond.
Hoe zulk «en oordeel in het dagelijksche leven,
in onparlementair, goed, rond Hollandsoh zou lui
den, laten wjj liefst aan de beslissing onzer lezers
over. Inderdaad, wanneer men het oorspronkelijk
voorstel van B. en Ws., dd. 17 Nov. 11. naleeBt,
ataat men verbaasd. Daar toch wordt onder meer
aog verklaard: „In do eerste plaats zal alsna, naar
onze zienswijze, - de zienswijze van B. en Ws.
das, en niet die van den Baad - door den Baad
moeten worden overgegaan tot de benoeming van
een deskundige." Ea toch verklaarde de voorzitter
dat B. en Ws. tegen hun eigen voorstel zou
den stemmen.
Men zou dat kannen noemendoch neen,
onthoaden wij ons liever van eenige qualificatie en
bepalen wij ons veeleer tot de opmerking, dat onze
geachte vertegenwoordigers in den Raad in het ver
volg wèl zullen doen, bij B. en Ws. omtrent elk
door hen ingediend voorstel inlichting te vragen of
het dageljjksch bestuur al dan niet geneigd is zulk
een voorstel door zijn stemmen te steunen.
Intusschen, wij kannen het ons best begrijpen
dat nu juist niet elk gemeenteraadslid in zalk een
duisternis en onzekerheid zal verlangen rond te
tasten en het komt ons zeer verklaarbaar voor, hoe
diep wij het overigens ook betreuren, dat ten ge
volge van het in de zitting van den Ssten dezer
voorgevallene reeds een onzer meest gewaardeerde
vertegenwoordigers gemeend heeft niet langer in
den Baad zitting te kunnen blijven nemen. Dat
betreuren wij, èn omdat onze gemeente daardoor
wordt beroofd van een kundig, onpartijdig en werk
zaam vertegenwoordiger, èn omdat dit aftreden,
weinig hoop geeft op herstel van de in den laatsten
tijd reeds al te dikwijls verstoorde kalmte bij de
beraadslagingen in den Baad, een kahnte, zoo on
misbaar voor een riohtige behandeling der gemeente
belangen. Het is toch maar al te aeer te vreezen,
dat de woorden, waarmede leedwezen werd betuigd
ever de richting, opnieuw aan de discussie gegeven,
jnist na dit aftreden maar al te lang weerklank
znllen vinden.
Doch het is nu eenmaal niet anders: gedane
zaken nemen geen beer en de ernstige, van innige
overtuiging sprekende aandrang: „verwerp dit voor
stel met, want anders vrees ik dat de oude strijd
weer met verdubbelde kracht zal uitbarsten", mocht
geen gehoor vinden, en op de vraag van een ander
raadcKd, of het IDagelijksch Bestuur zijn conclusie
na neg handhaafde, niettegenstaande door den Voor
zitter was verklaard, dat dit bestuur unaniem tegen
zijn -eigen, uit overtuiging gedaan voorstel sou stem
men, luidde bet onverklaarbare, maar alles afdoende
antwoord: Natuurlijk. Hen kent den afloop: het
voorstel werd verworpen
En de gevolgen Zjj znllen cich, helaas *1 te
spoedig openbaren. Om na ten opzichte der klach
ten, die eerlang van de zijde der gasverbraikers
mochten rijzen, op zuiver terrein te komen, meenen
wij op een belangrijke onjuistheid in de discussie
van den 8eten dezer <te moeten wijzen. „Er is nn
eenmaal besloten, dat «r gas <van een zekere licht-
fcracht en zuiverheid zal moeten worden getoverd,
«n nn geloof ik dot het .voldoende is daarvan
mededeeling te doen aan den directeur, en ik ben
«r van overtuigd, dat hij alles zal aanwenden om,
voor zooveel van hem afhangt het hem gegeven
bevel na te komen." Zoo sprak de voorzitter, maar
wij vragen: Indien de gasverbraikers komen -klagen,
al is het niet over gas, door Cannel-kolen al te
eterk gecarbureerd, maar b. v. over gas, tot welks
bereiding al te veel harst is gebezigd - want ook
dat is mogelijk aan gasfabrieken in Nederland - wat
sal men hnn dan antwoorden? Zal men hun wel
licht tot geruststelling meedeelen het aantal kaar
sen, door den fabrikant zelf aan de fabriek gevon
den Maar indien zij daaraan waarde hechtten, zon
den zij waarlijk al zeer naïef zijn.
De ontevredenheid zal toenemen en zelfs niet tot
bedaren kunnen gebracht worden door de verklaring:
de gemeentelij ke gasfabriek oefent geen monopolie uit,
ge kunt n ook op andere wijzen van licht voorzien
en door n dat aan te schaffen, gaslicht ontberen. Op
dat argument, door den geachten voorzitter aange
voerd, valt nogal iets af te dingen. Wij doen een
beroep op alle bezitters van ook maar eenigazins
uitgebreide fabrieken of nijverheidsondernemingen en
vragen hun in gemoede of het hnn feitelijk mogelijk
zou zya het gas te ontberen en zonder groot brand
gevaar of onbetaalbaar tijdverlies de toerlnoht te
nemen tot b. v. 50 of 100 petroleumlampen.
Wat den kleinhandel en particulieren betreft,
dezen zouden dien raad wellicht kunnen volgen en
het zou daarom zaak zijn dien niet al te dikwijls
te herhalen ep gevaar af dat or gehoor aan mocht
worden gegeven. Hoe dan de gemeentelijke gas
fabriek ook maar een zeer geriagen interest zou
kunnen afwerpen, moge becijferen wie lichtsterkte
kan bepalen zonder controleur. Thans toch krijgt
onze gemeente reeds een schreeuwend dure gas
fabriek, waarvoor, ofschoon hare oprichting slechts
21/, ton gouds heeft gekost, thans ruim 2 ton ter
uitbreiding is gevoteerd. Commissarissen, ja, deden
tijdig genoeg een voorstel tot uitbreiding om voor
den winter klaar te komen, indien nl. de Raad slechts
daar was om elk voorstel zoo maar voetstoots aan
te nemen. Het ware echter naar onze bescheiden
meening te wenschen geweest, dat de Raad over
dat voorstel Tan commissarissen nèg langer had
beraadslaagd en besloten een geheel nieuwe fabriek
te bonwen, alles nieuw. Thans gaan onze gasver
braikers, gaat onze gemeente zelvo met hare drukkend
zwaar belaste fabriek, zonder contróle en met het
advies„maar aBder licht te gebruiken", een donkere
toekomst te gemoet.
LE1DM, 23 December.
De vergadering van het departement Leiden
der Nederlandsche Maatschappij tot Bevordering
van Njjverheid was gisteravond zeer goed bezocht.
De heer Stam zette op een heldere en duidelijke
wijze uiteen de fabrikatie van waterstofgas nil water.
De zeer geringe prijs von 1 cent per knb. meter
maakte dit gas uiterst geschikt voor warmtc-bron,
te meer nog daar het aantal warmte-eenheden, ver
kregen by verbranding van waterstof, zooveel grooter
is dan het aantal warmte-eenheden bij verbranding
van lichtgas verkregen. De spreker besloot zijne
rede met den wensch uit te drukken dat d- Maat
schappij van Nijverheid en de Maatschappij tot Nut
van 't Algemeen zich de zaak van het watergas
zoodon aantrekken, overtuigd als hij was dat deze
brandstof voordeelig voor den fabrikant en heilzaam
vitot het algemeen zon blijken te zijn.
Blijkens aohterstaande advertentie wordt op
nieuw eau beroep gedaan op de Nederlandsche lief
dadigheid. De aanleiding hiervan is het volgende:
JIn den avond van den 17den dezer is bij het over
zetten der post van 's-HertogenboBch naar Gorknm
op de rivier de Merwede, tnsBchen Woudrichem en
Dalem, de schuit waarin de conducteur der brieven
malen van de tweede klasse A. Bax, de postiljon
J. Asmus, twee schippers genaamd H. Hartman en
J. Hartman en een soldaat gezeten waren, door
stormwind omgeslagen, waardoor vier moeders met
te zemen 19 kinderen in rouw zijn gedompeld an
tevees van hunne kostwinners beroofd.
Ten gevolge van de nieuwe schoolwet enz.
zijn, naar men verneemt, vanwege de gemeente
Zoeterwoude reeds opmetingen van eenige perceelen
gedaan, tot het bouwen eener school even buiten de
voormalige Koepoort.
De heer A. Van der Sluis, te Alphen aan den
Rijn, is benoemd als hoofdonderwijzer aan de Christe
lijke nationale school te Oostwold.
Bij de te Alkemade gehouden aanbesteding
van het onderhoud van grintwegen en kunstwerken
onder die gemeente was de laagste inschrijver de
heer J. Yan den Heuvel Azn. te Haarlemmermeer,
voor 14,339, aan wien het werk is gegund.
Blijkens den Utrecbtschen Studenten-Almanak
voor 1882 bedraagt het getal studenten aldaar
thans 560. Daarvan zijn leden van het studenten
corps: in de godgeleerdheid 62, in de rechten
135, in de geneeskunde lil, in de wis- en natuur
kunde 19, in de letteren 7, te zamen 334; ond-
leden van het studentencorps: in de rechten 11,,
in de geneeskunde 3, in de wis- en natuurkunde 1,.
in de letteren 7, te zamen 22; verder ingeschreven-
bij den rector magnificus der universiteit: in de-
godgeleerdheid 122, in de rechten 11, in de genees
kunde 29, in de wis- en natuurkunde 36, in de
letteren 6, te zamen 204.
De heer Yan Eeden, directeur van het Koloniaal-
Museum op het Paviljoen te Haarlem, heeft het
voornemen opgevat om, met medewerking van be
langstellende en deskundige laudgenooten, een weten-
schappeljjk-industrieelen ontdekkingstocht naar Bor
neo voor to bereiden. Het doel is de rijke natuur
voortbrengselen van dat land te leeren kennen, en
voorts te onderzoeken op welke wijze aldaar handels-
en landbouw-ondernemingen met goed gevolg kunnen
gevestigd worden.
Het stoomschip „Maas" is Woensdag van
Nieuw-York naar Rotterdam vertrokken.
Bij resolutie van den minister van koloniën