Vrijdag 11 November.
N°. 6668.
A". 1881.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
Tweede Blad.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 8 maanden1-10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
Van 16 regels 1.05. Iedere regel meer 0.17$.
Grootere letters naar plaatsruimte. Voor het incassee-
ren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
Gemengd Nieuws,
I n Nieu w-Terbr egge, onder de gemeente
Hillegersberg, werd Dinsdag-avond in een schuur
hangende gevonden het lijk van zekeren J. R.,
fabrikant. Er meet hier aan zelfmoord gedacht wor
den. Geldgebrek schijnt evenwel de oorzaak niet
geweest te zijn.
Een zekere J., te Parijs, sedert eenige
jaren aan verlamming lijdende ten gevolge van een
brand, waarbij hij bijna het slachtoffer geweest
was, werd door zijne vrouw op de liefderijkste wijze
verpleegd. Slechts deze ééne trek zij hier vermeld:
Beide echtgenooten zijn oud van dagen en de eenige
troost van den man is een pijpje te rooken, waartoe
zijne vrouw hem vele malen daags met onvermoei
baar geduld de pijp in den mond houdt. Maandag
nn moest de vrouw buitenshuis en tegen hare ver
wachting duurde hare afwezigheid twee uren. Den
verloren tijd willende inhalen, spoedde zij zich der
mate naar hare woning, om haren man het gewone
genot te helpen verschaffen, dat zij, bij hem ge
komen zijnde, door bloedaandrang getroffen, ineen
zakte. De man was nu getuige van het lijden zijner
vrouw zonder haar te kunnen bijstaan; hij deed
wanhopige pogingen om te roepen, doch gelukte er
niet in; eindelijk echter werden zijne uitgestoo-
ten keelgeluiden daarbuiten vernomen en kwam er
voor de daarnederliggende vrouw hulp opdagen;
doch de ongelukkige was doodelijk getroffen. Zij
kon nog alleen haren man aan de menschlievend-
heid der omstanders aanbevelen en gaf den laatsten
snik. Met geen woorden is dit aangrijpend tooneel
te beschrjjven. Dadelijk werden door den politiecom
missaris de noodige maatregelen genomen om den
lammen man in een ziekengesticht te doen opnemen.
Te South-Wheatly, een dorpje in Not-
iinghamshire, woonde de algemeen geachte 71-jarige
pachter George Hardy. Zijne vrouw was Zondag
avond naar de kerk gegaan; hij zelf was thuis
gebleven, lezende bij de kachel. Toen de vrouw thuis
kwam, vond zij haar man niet; zij ging zoeken en
vond Hardy vreeselijk verminkt liggen op de plaats
voor de koeien. Hij was reeds dood en naast hem
vond men een hooivork in twee stukken en twee
groote blokken hout, waarmede hij waarschijnlijk
was afgemaakt. Aan het hoofd waren twee diepe
wonden, twee aan de keel en aan den schouderde
kleeren van den ongelukkige dropen van het bloed,
terwijl op den grond een plas bloed lag. Het bleek
verder dat de doode bestolen was; zijn beurs werd
niet gevonden. De moord werd gepleegd door Hardy's
bediende Snell, 18 jaar oud, die reeds in handen
der justitie is.
Verleden Vrijdag sloeg de walvisch-
vaarder „Delia Hodgkins" op de hoogte van Nan
tucket (Massachus8etts) om. De bemanning, vijftien
in getal, redde zich in de boot en werd den vol
genden dag opgenomen, nadat echter vijf hunner
van uitputting waren bezweken.
Te Mullingar, in Ierland, had zekere
Lynch de schandelijke gewoonte van tijd tot tijd
een jongen van negen jaar, een wees, waarover hij
voogd was, naar bed te jagen met een geladen ge
weer. Toen hij dezer dagen het den knaap weer
dreigend voorhield, ging het af - wij willen hopen,
bij toeval - en het knaapje werd doodelijk gekwetst.
BUITENLAND.
Frankrijk.
In de Kamer heeft de minister Ferry gisteren in
antwoord op de inter^eïillatie, documenten aange
haald, om te bewijzen dat het voorgevallene te
Ensida en Bone-Quelma niets met den oorlog te
doen had; de oorlog was het gevolg van eenige
verschijnselen, die aanduidden dat men het er op
toelegde, aan Frankrijk den invloed, dien het in
Tunis bezat, te ontnemen. In zijne verdere verde
diging der regeering verklaarde hij, dat haar de
eer toekwam van op het juiste tijdstip eene nood
zakelijke expeditie te hebben ondernomen. Ten slotte
verwierp hij, in naam der geheele regeering, elk
denkbeeld eener enquête. Nadat nog verscheidene
sprekers het woord gevoerd hadden en de priori
teit voor verscheidene moties verworpen was, waar
onder zoowel die welke wantrouwen en afkeuring
uitspraken, als de eenvoudige orde van den dag,
stelde de heer Gambetta voor, dat de Kamer, ver
klarende dat Frankrijk vast besloten is aan de be
palingen van het Bardo-tractaat loyaal de hand te
houden, over zou gaan tot de orde van den dag.
Deze motie werd aangenomen met 379 tegen 71
stemmen. Daarna werd de zitting opgeheven, die
tot 's avonds halftien dunrde.
Te Caen, in Normandië, staat een standbeeld
van Lodewijk XIV. Naar aanleiding van de her
roeping van het Edict van Nantes, op 22 October
1685, bevat het „Journal de Caen", een gematigd
republikeinsch blad, een artikel, waarin voorgesteld
wordt, dat beeld uit den weg te ruimen. Dit voor
stel geschiedt in naam van een aantal burgers, die
„verbaasd en verontwaardigd" zijn, dat men hen
dwingt op een hunner schoonste pleinen, dat nog
wel de Place Royale heet, een kunstwerk te aan
schouwen, hetwelk zulke hatelijke herinneringen op
wekt. De vraag is niet, waarom men voor Lodewijk
XIV, onder de Monarchie, een eereteeken heeftop-
gericht, maar wel, waarom het onder de Republiek
nog niet is verwijderd. Het blad wenscht dat er
een einde gemaakt worde aan het publiek schan
daal van een standbeeld ter eere van een misdadi
ger, een Franschen despoot, gehuld in het kostuum
van een Romeinschen keizer.
De heer Robert de Witt, zoon van Cornelis
De Witt en kleinzoon van Guizot, is te Val-Richer
gestorven als slachtoffer van een ongeluk op 'de jacht.
Luxemburg.
De zitting der Kamer is Dinsdag geopend. De
minister van Staat, de heer Blochausen, las de
openingsboodschap voor. De koning-groothertog con
stateert daarin, dat na de opofferingen die de Staat
zich heeft getroost om de biljetten van de nationalq
bank te betalen, de financiëele toestand niet ernstig
bedreigd zal zijn. De boodschap constateert eveneens
dat de uitvoering van de lageronderwijswet, dank
zij de gematigdheid van de Kamer en de wijsheid
van het hoofd van den Katholieken Eeredienst, ver
zekerd is. Ten slotte zegt de boodschap dat onder
de bestaande omstandigheden de koning-groothertog
het ontslag der ministers niet heeft meenen te moeten
aannemen.
Groot-Britanniê.
De „Daily News" verneemt dat aan den ex-koning
der Zoeloe's Cetewayo vergund zal worden een be
zoek aan Engeland te brengen. Het zal waarschijn
lijk in April 1882 plaats hebben.
De viering van den Guy-Fawkes-dag heeft
geene aanleiding tot ongeregeldheden gegeven.
Afbeeldingen van Gladstone, Forster, Parnell, Big-
gar enz., al naar gelang van den in de districten,
steden en wijken bovendrijvenden geest, werden
rondgedragen en verbrand. Ook eene beeltenis van
Guiteau onderging op vele plaatsen dit lot. Hier en
daar droegen, als vanouds, de vroolijke demon-
stratiën een sterk anti-katholiek karakterte Lewis
werd eene pop, voorstellende Paus Leo XHI, ver
brand.
Rusland.
De „Riga-Zeitung" meldt dat het landraadscollege
gisteren een keizerljjke aanschrijving heeft ontvan
gen, inhoudende dat de czaar den llden September
bevolen heeft de vraag aan den landraad voor te
leggen of en op welke wijze de zemstwo aldaar
in te voeren ware, aan wier oordeel de plaatselijke
belangen onderworpen zouden kunnen worden, op
voorwaarde echter dat op de grondslagen der ver
ordening betreffende de Landschafts-regeling daar
door geen inbreuk gemaakt worde. De desbetreffende
besluiten van den landraad moeten, vergezeld van
het rapport van den gouverneur, aan den minister
van binnenlandsche zaken worden opgezonden.
Volgens de laatste opgaven zijn er in Rusland
24,000 volksscholen met een millioen leerlingen.
Meer dan 16,000 dier scholen zijn eerst sedert 1865
opgericht, meestal door de districten. De uitgaven
van onderwijs zijn 16 millioen roebels, waarvan de
Staat 1 '/2 millioen betaalt. Daar het getal kinderen
tusschen 9 en 12 jaar in Rusland ongeveer 12
millioen bedraagt, blijven 90 pet. zonder onderwijs;
om daarin te voorzien zouden nog bijna 80,000
scholen noodig zijn.
Zuid-Afrika.
Thans is de tekst bekend geworden van het tele
gram, dat het Driemanschap der Transvaal, na de
eerste beraadslagingen van den Volksraad over de
conventie, aan de Engelsche regeering gezonden
heeft. Het luidt ais volgt:
„Aan den WelEd. Heer W. E. Gladstone,
„Het Driemanschap is door den Volksraad ge
ïnstrueerd u te doen weten, dat, naar zijne mee
ning, de conventie strijdig is met het traktaat van
Zandrivier, in 1852.
„De conventie is in menig opzicht eene openlijke
schending van het vredesverdrag tusschen sir E.
Wood, namens Hare Majesteit, en de Boerenleiders,
die, in het vertrouwen dat de toen te kennen ge
geven principes zouden worden ten uitvoer gebracht,
hunne wapenen nederlegden.
„De Volksraad verzoekt, dat artikels 2 en 18
veranderd worden. De Suzerein heeft geen recht
de vreemde aangelegenheden te leiden; alleen de
controle er van. Evenzoo is bij het vredesverdrag
overeengekomen, dat wij algeheel zelfbestuur ver
krijgen zouden, en artikels 3, 13 en 26 zijn eene
schending van dat plechtig traktaat.
„De Suzerein heeft geen recht onze wetten goed
te keuren. De Resident, een vreemdeling zijnde,
kan geen beheerder wezen van onzen burgers toebe-
hoorend eigendom. Het is infra dignitatum (tegen de
waardigheid) van den president om lid eener com
missie te zijn.
„Ofschoon bereid onze schulden te betalen, ver
langen we bewijs en borgtocht; deze zijn ons nu
niet verstrekt.
„In art. 8 het woord „commandeeren" te vervallen.
„Art. 20, zij, die toekenningen te niet doen,
betalen schadevergoeding.
„Art. 15, 16, 26 en 27 overtollig - slechts be
rekend om te beleedigen."
Daarop werd door den heer Hudson, den Brit-
schen resident te Pretoria een telegram van lord
i Kimberley, den Britschen minister van koloniën,
ontvangen, hem verzoekende, aan den Transvaal-
schen Volksraad mede te deelen, dat, daar de con
ventie werd gesloten met het Driemanschap onder
belofte, dat zij binnen drie maanden na 3 Aug. 11.
zou worden bekrachtigd door een nieuw te verkiezen
Volksraad, Harer Majesteits regeering in geene
onderhandelingen kon treden omtrent wijzigingen
in het document alvorens het zal zijn bekrachtigd;
dat zij evenwel het raadzame van wijzigingen zal
in overweging nemen, indien de ondervinding na de
bekrachtiging mocht leeren, dat deze wenschelijk
zijn. Tevens kregen toen de troepen order om zich
voor alle mogelijke gevallen voorbereid te houden.
Dit telegram was gesteld in zeer beleefde, maar toch
stellige bewoordingen.
