Donderdag 2 October.
A". 1881.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
L'O
LEIDSCH
DAGBLAD.
PKIJS DEZEE COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden1.10.
Franco per post.1.40.
Afzonderlijke Nominees.8.05.
PRIJS DER ADVERTENTIE?*':
Va» 16 regels 1.05. Iedere regel meer 0.17*.
Grootere tellers naar plaatsruimte. Voor hel incassee-
ren builen de stad wordt ƒ0.10 berekend.
ILEiDJKK, SO October.
Er bestaat gelegenheid tot verzending der cor
respondentie naar Noord-Amerika door middel van
het stoomschip „Edam", waarvan de laatste bus
lichting aan het postkantoor te Rotterdam is bepaald
op Vrijdag den 28sten October a. s., des avonds
te halftwaalf. Ten postkantore alhier moeten de
brieven enz. dus uiterlijk Vrijdag-avond om vijf
uren bezorgd zijn.
In bet ons toegezonden verslag van het hoofd
bestuur der Leidsche Maatschappij van Weldadigheid
wordt in de eerste plaats er op gewezen dat bij
het naderen van den winter eene uitbreiding dor
werkzaamheden ten nutte der Maatschappij wederom
voor de deur staat. Onderscheidde het afgeloopen
jaar zich niet door bijzondere omstandigheden, toch
werd genoeg verricht om het recht van bestaan der
Maatschappij te bevestigen, een Maatschappij waar
aan zoovele medeburgers grooten dank verschul
digd zijn.
Bij den aanvang van het jaar was de toestand
der kas minder gunstig; dientengevolge moesten
de medewerkers uitgenoodigd worden, voorloopig
geene nieuwe gezinnen of personen ter ondersteu
ning aan te bevelen en werd zelfs besloten den
uitslag der jaarlijksche inschrijvingen af te wachten,
alvorens over te gaan tot het verleenen van onder
stand aan nieuw aanbevolenen.
Vermoedelijk ten gevolge der in de vorige alge-
meene vergadering besproken maatregelen voor de
verspreiding der inschrijvingsbiljetten ontving het
hoofdbestuur dit jaar 400 meer dan gewoon
lijk en was het dus in staat, ook hen, die voor het
eerst ondersteuning zochten, op te nemeu.
Een bedrag van 4782.341/, werd voor onder
steuning besteed over een getal van 168 huisge
zinnen en 128 eenloopende personen, d. i. nagenoeg
f 1000 minder dan het vorig jaar; dat echter onze
brave oude lieden niet hieronder geleden hebben,
bewijst bet betrekkelijk gering verschil dat dit jaar
minder onder deze onderafdeeling voorkomt en ge
heel wegvalt, doordien enkelen hunner gedurende
den zomer overleden zijn. - Niettegenstaande den
strengen winter waren de aanvragen om tijdelijke
hulp veel minder dan in het jaar 1879, waardoor
de daarvoor bestode som gedurende dit jaar de helft
minder bedroeg.
Er werd f 84 ten behoeve van twee knapen be-
stoed, die hun opleiding op de hoogere burgerschool
ontvangen. De rapporten aangaande hun ijver en
vorderingen luiden steeds zeer gunstig.
Van de arbeiderswoningen werd weder een ge
deelte in beteren toestand gebracht, evenals dit
reeds met het grootste gedeelte was geschied. Het
gehalte der bewoners mag over het algemeen zeer
goed genoemd worden, terwijl gebrek aan huurders
zich nimmer voordoet. Binnen betrekkelijk korten
tijd zuilen alle woningen de gewenschte verbete
ringen hebben ondergaan en dus ook de kosten
van reparatiën en verbeteringen vrjj aanmerke
lijk dalen.
De afdeeling arbeid, waarvan de resultaten in het
jaar 1879/80 niet bijzonder gunstig waren, onder
ging dit jaar veel verbetering. Werd in genoemd
boekjaar f 15,942.03 aan arbeidsloon uitbetaald, dit
jaar kon men door meerdere bestellingen ruim ƒ1100
meer laten verdienen. Hierdoor vonden nagenoeg
tweehonderd personen voortdurend werk; terwijl
ook de breisters, die ten vorigen jare slechts zeer
korten tijd hadden kunnen werken, nu gedurende
geruimen tijd arbeid vonden. Voorloopig bestaat er
nog geen gebrek aan werk, en het hoofdbestuur
vleit zich, dat, voordat de ontvaDgen bestellingen
afgeleverd zijn, nieuwe orders in staat zullen stel
len den nijveren werklieden genoegzaam werk te
verschaffen, om de toekomst met minder zorg te
gemoet te gaan.
In tegenoverstelling met bet jaar te voren steeg het
kapitaal dat door de Hulpbank werd uitgeleend
met 3400, terwijl het getal leeners 35 meer
dan in dat jaar bedroeg. Het waren hoofdzakelijk
kleinere leeningen die deze verhooging Teroorzaak-
ten. Het hoofdbestuur meent dit als een gunstig
bewijs te mogen beschouwen, aangezien volgens
zijne overtuiging hierdoor duidelijk de vooruitgang
der nijvere burgerij blijkt, en mocht men daarvan
een bewijs verlangen, dan gelooft het dat dit
onloochenbaar geleverd is door het feit dat menig
voormalig leener der Hulpbank thans een betrekke
lijk vrij aardig sommetje bij de Spaarbank heeft
ingebracht. Ten gevolge van het grooter uitgeleende
kapitaal, gepaard aan de vroegere aflossingen der
voorgeschoten sommen, wierp de Hulpbank dit jaar
circa 100 rente meer af.
Alles te zamen genomen, mag dus de toestand
der financiën gunstig genoemd worden en het hoofd
bestuur meent ook in het afgeloopen jaar met vo'è
doening te mogen terugzien op hetgeen door de
Maatschappij ten behoeve van hare ondersteunden
is verricht. Het vleit zich echter dat de verkregen
resultaten bij voortduring de medewerking onzer
stadgenooten zullen verzekeren.
De heer P. H. Ritter alhier heeft geen beroep
naar de Remonstrantsche gemeente te Utrecht aan
genomen, maar er eon ontvangen.
We ontvingen hedennamiddag uit IJmniden het
telegraphisch bericht dat het Noordpoolschip „Willem
Barendsz" aldaar in het gezicht was.
Aan het examen om te worden aangesteld
tot surnumerair bij de Maatschappij tot exploitatie
van staatsspoorwegen is met gunstigen uitslag deel
genomen door P. H. J. Heffty, van Noord wijk.
Door wjjlea de wed. J. Overvliet, geb. Buk
man, te Zoetermeer, is aan de armen der Herv.
gem. te Zegwaard 1000 vermaakt, vrij van rech
ten en kosten.
Men meldt uit Parijs dat de president der
Fransche Republiek het Grootkruis der orde van
het Legioen van Eer heeft geschonken aan generaal
Van der Star, chef van den generalen staf; terwijl
tot ridder dier orde is benoemd de luitenant De Neve,
van het Oost-Indische leger. Beide officieren hebben
de najaars-manoeuvres in Frankrijk bijgewoond.
Eene commissie uit het provinciale kerkbe
stuur van Z.-Holland (prof. Prins, ds. Loeff en ds.
Overman) heeft te Gorkum een persoonlijk onder
zoek ingesteld naar de zaak der aanneming van de
leerlingen van ds. W. Zegers. Achtereenvolgens
werden gehoord de predikanten der Herv. gemeente
te Gorkum en de vijf ouderlingen, die de acht aan-
nemelingen van den heer Zegers, wegens onvol
doende kennis, hadden afgewezen. De uitspraak van
het prov. kerkbestuur over deze quaestie, die reeds
zooveel onrust in de gemeente heeft teweeggebracht,
wordt door velen met belangstelling te gemoet gezien.
Door een aantal bewoners van de nieuwe wijken
der residentie is in het Znid-Hollandsch Koffiehuis
een vergadering gehouden, met het doel middelen
te beramen tot verkrijging van meerdere veiligheid
in die gedeelten der stad. De vergadering besloot
te dien einde een adres te richten tot den minister
van justitie en een tot den gemeenteraad, terwijl
een commissie werd benoemd, die bij den burge
meester op dadelijk afdoende maatregelen zal aan
dringen.
Dr. J. E. De Vrij, te 's-Hage, oud-inspecteur
voor scheikundige onderzoekingen in Ned.-Indië, die
ten vorigen jare door Hare Majesteit de koniDgin
van Engeland, wegens zijn verdiensten ten opzichte
van de kina-cultuur en de uitvinding van het quine-
tum, benoemd werd tot „Companion" van de orde
van het Indische Rijk, is thans ter zelfder zake door
de Fransche regeering benoemd tot „Officier de
Tlnstruction publique".
Do VereenigiDg „het Nederlandsch Tooneel"
zal ook te Rotterdam als huldebetoon aan de oud-
strjjders van 183# Vrijdag a. s. eene uitvoering
geven, waartoe alle gerechtigden tot het dragen
van het Metalen Kruis vrijen toegang hebben. Het
stuk, dat ten tooneele zal worden gevoerd, ia
„Gewichtige dagen", van Justus Van Maurik. De
feestouverture va» het orkest is gecomponeerd door
den orkestdirecteur L. H. Kleine. In deze muzikale
compositie komen alle vaderlandsche liederen uit
het jaar '30 voor, wat te Amsterdam op menigeen
zulk een indruk maakte, dat hij met het orkest
ging medezingen.
De Amsterdamsche bladen melden dat er
weldra een rechtstreeksche stoomvaartdienst tusschen
Nederland en West-Indië zal tot stand komen en dat
do volgende heeren zich vereenigd hebben om het
plan te verwezenlijkenH. B. Kip, oud-gouverneur
van Curasao, jhr. mr. C. J. A. Den Tex,jhr. P.
Hartsen, P. N. Muller, baron G. A. Tindal en C.
W. R. Scholten Jr. Het voornemen is om te beginnen
met drie eerste-klasse-booton, waarvan elke maand
eene van Amsterdam naar Paramaribo en Curasao
en omgekeerd vertrekken zal.
Ingevolge machtiging des Konings is aan mr.
L. Ruyssenaers, gezantschaps-secretaris teWeenen,
opgedragen, zich zoo spoedig mogelijk naar Kon-
stantinopel te begeven, ten einde aldaar als tijdelijk
zaakgelastigde op te treden, totdat een opvolger
van wijlen baron Van Ittersum benoemd en in
dienstverrichting getreden zal zijn.
Ten gevolge van opzegging do»r de Spaansche
regeering zal het handels- en sehaep vaart verdrag
tusschen Nederland en Spanje den 19den October
1882 ophouden van kracht te zijn.
De gewone andientie van den minister van
financiën zal Donderdag a. s. niet plaats hebben.
Z. M. heeft benoemd tot ridder der orde van
den Nederlandschen Leeuw, mr. J. Van Outeren,
vice-president der commissie van administratie over
de gevangenissen te Leiden, en M. Manger Cats,
vice-president der commissie van administratie over
de gevangenissen te Leeuwarden; aan jhr. mr. F.
P. Van der Hoeven eervol ontslag verleend uit
zjjne betrekking van Zr. Ms. buitengewoon gezant
en gevolmachtigd minister 1ste kl. te St.-Petersburg,
en hem in dezelfde hoedanigheid benoemd te Berlijn
aan J. Idema Greidanus, op zijn verzoek, eervol
ontslag verleend als ontvanger der invoerrechten
en van den accijns op de suiker te Amsterdam,
behoudens aanspraak op pensioen en onder dank
betuiging voor de diensten, gedurende meer dan
50 jaren aan den lande bewezen; aan dr. C. J. J.
Ninck Blok, met 1 Jan. 1882, op verzoek, eervol
ontslag verleend als leeraar aan de R H.-S. te Zwolle.
Bij de behandeling der gemeentebegrooting werd
door den heer Donner een amendement voorgesteld
om de toelage van 250 aan het bestuur der Ver-
eeniging tot bevordering van geregeld Schoolbezoek
ten behoeve van de Herhalingsschool te doen ver
vallen, op grond dat hjj in de eerste plaatB het
beginsel niet kan huldigen particuliere vereenigin-
gen van onderwijs te subsidiëeren en toelagen te
geven vooral wat betreft het lager onderwijs. Iet»
anders is het z. i. ten opzichte van zuiver weten
schappelijke inrichtingen b. v. „Mathesis Seienti-
arum Genitrix." Zooals begrijpelijk is, moesten we
in jhet toch nog vrij uitvoerig geworden en nog den
zelfden dag gegeven verslag zeer beknopt zijn. Gaarne
voldoen we daarom aan het verzoek om thans, meer
in 't bijzonder, op het gesprokene terug te komen,
waardoor wij tevens in de gelegenheid zjjn een
onjuistheid, ontstaan door het verkeerd plaatsen
van het woordje niet, te herstellen.
De heer Donner dan deed genoemd voorstel ook
met het oog op de invoering van de Wet, waarbij