N°. 0Ö52.
BSasaflag 24- October.
A0. '188'!
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven. v
Dit noaimer bestaat nlt DRIE BLADEN,
Eerste Blad.
Een billijke eisch-
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Voot Leiden per 3 maanden1.10.
Franeo per post1.40.
Afzonderlijke Nonuners0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIE»:
Van 16 regels 1.05. Iedere regel meer 0.17$.
Grootere lellers naar plaalsrnimte. Voor het incassee-
rea builen de slad wordt 0.10 berekend.
Het najaar heeft zich voorgoed ingezet; de jongste
storm heeft do bladeren, die wel dunner en geel
werden, maar toch nog een aangenaam rustpunt
voor het oog aanboden, van het geboomte geeweept
en de weinige nog overgeblevene eensklaps doen
verdorren, als ware er een verzengende woestijnwind
over heengegaan.
Niets »ieu ws of onverwachts tronwensde najaars
stormen rijn spreekwoordelijk geworden. Ditmaal
echter deed die afwijking in de natuur zich op on-
gewoon hevige wijzo gevoelen en de gevolgen ble
ven niet ui'. Dagen achtereen waren de kolommen
onzer dagbladen gevuld met telegraphischo berichten
omtrent de onheilen, door den geweldigen wind in
de verschillende deelen des lands aangericht.
Telegrapbisohe berichten - ja, althans eerst een
tweetal dagen na dato, nadat men er met de grootste
krachtsinspanning in geslaagd was althans op de
hoofdljjnen de gemeenschap per draad weer tot
stand te brengen. Juist op een tijdstip, waarop bijna
een ieder met reikhalzend verlangen naar draad-
berichten uitzag of die wensehte te verzenden, zag
men zich bitter teleurgesteld.
Het gebsele maatschappelijk verkeer is nu een
maal op het gebruik der telegraaf ingericht; zonder
die snelle gemeenschap geeu geregelde handel of
«ijverhe -i geen aan billijke eischen voldoende dag
bladpers, geen genoegzame verstandhouding tusschen
bijzondere personen.
Toch is de inrichting van dat zoo onmisbare
middel van communicatie sinds jaar en dag van dien
aard, dat hot elk oogenblik aan ingrijpende versto
ringen blootstaat. Op de bovengrondsche geleidin
gen komen de zoo wisselvallige natuur krachten hun
nadeeliga werking ton volle uitoefenen.
Wat thans gebeurd is, liet zich dan ook ver
wachten, Na do pas weder ondervonden stremming
in het telegraphisch verkeer zijn van alle zjjden
stemme» opgegaan om aan te dringen op aanwen
ding van het eenig afdoend middel om die storin
gen tegen te gaan: het leggen der geleidingen
onder don grond.
Ook ditmaal, evenals in het voorjaar, heeft do
verdienstelijke Yereeniging voor Nederlandscho in-
dastriëfcien zioh tot tolk gemaakt van dien algemeen
gekoesterdon wensch. In een schrijven aan den
minister van waterstaat, handel en nijverheid, waarin
zij herinnert aan bovengenoemde missive, dd. 9 Maart
dezes jaars, wijst zij nogmaals op de „enorme
teleursteliing en onberekenbare stagnatie en ver
liezen, wlko handol en nijverheid dientengevolge
moeten verduren."
Van die teleurstelling weten wij allen te spreken,
ook wat onze particuliere belangen aangaat. Ten
opzichte van handel en nijverheid is de tegenwoor
dige gebrekkige toestand van ons telegraafnet schier
onbegrijpelijk. Terwijl een hardnekkige strijd, die
de hartstochten in beweging brengt, gevoerd wordt
over het aanleggen van een nieuwen of het
verbeteren van een bestaanden waterweg, lyaar-
bjj het een uitgave van ettelijke millioenen
geidt, wordt er niets verricht ter bestendige ver
zekering van een geregeld telegraphisch verkeer,
waarmee heel wat minder kosten gepaard gaan en
dat van het grootste belang is voor den bloei van
handel en nijverheid door het gansche land. Of
waarom worden in sommige gedeelten des jaars
op enkele plaatsen buitengewone telegraafkantoren
geopend, b. v. in het Westland tijdens de aardap
pelteelt? Heel eenvoudig omdat bij de tegenwoordige
scherpe mededinging een levendige handel, hetzij
dan in het groot of in het klein, zonder telegra-
übisehe gemeenschap zoogoed als onmogelijk is.
Welke schade moet dan niet een algemeene ver
storing in het draadverkeer ovsr het gehoele land
teweegbrengen
Bjj de mededinging, die vooral in den laatsten
tijd het buitenland ons aandoet, hebben wij zeker
wel allo reden om op eigen grond geen enkele
belemmering aan handel en Djjverheid in den weg
te leggen, maar veeleer ons te spiegelen aan het
voorbeeld onzer zoo scherp oonenrreerende Duitsche
naburen, die - het wordt in het adres met zoovele
woorden gereleveerd - aan zulk een ongerief niet
meer zijn blootgesteld sedert de ondergrondsche
kabels, ter gezamenlijke lengte van 5,463,920 kilo
meter in 58 maanden gelegd, van Koningsbergen
tot Straatsburg, van Emden tot Breslau, van Thorn
tot Aken reiken.
Er zullen niet onaanzienlijke kosten aan de ge-
wenschte wijziging verbonden zijn, ongetwijfeld - in
het adres wordon zij op bijna een tiende deel van
hetgeen Duitsehland aan dat werk ten koste legde,
nl. van achttien millioon gulden, geschat - doch
men vergete niet daartegen in de schaal te leggen
de zeker niet onbelangrijke uitgaven, aan de her
stelling van een telkens opnieuw over het gansche
land vernield telegraafnet verbonden, evenals de
schade, teweeggebracht door een stremming ge
durende twee en meer dagen, waarin juist een on
gewoon druk gebruik van de telegraaf zou worden
gemankt.
Doch ook al waren die kosten nog hooger, het
algemeen belang moet hier den doorslag geren en
dat eischt een spoedige verzekering van een onge
stoord telegraphisch vorkeer. Aan dien billijken
wensch mag de staat des te minder gehoor weigeren
daar hij op het gebied van posterij en telegraphie
een monopolie uitoefent, dat geen reden van bestaan
zou hebben, indien bevordering van het algemeen
belaDg daaraan niet tot grondslag strekte.
LEIDEN?, October.
Maandag a. s, en den volgenden dag zal te
Amsterdam het feest van het Metalen Kruis worden
gevierd, ter herdenking van de dagen van 1830 en 31.
Ook de hier wonende leden der Vereeniging zullen
daaraan deelnemen en daartoe des morgens om negen
uren in hun vereenigingslokaal, het koffiehuis „Eigen-
zorg" aan den Stationsweg, te zamen komen. Van
daar worden zij door de stafmnziek van het vierde
regiment en met hun vaandel naar het station ge
leid, om tegen halfelf naar de hoofdstad des rijks
te vertrekken.
In vele andere plaatsen zal, zelfs officieel van
torens enz., dien dag worden gevlagd. Het mag
zeker wel overbodig geacht worden een uitnoodiging
daartoe ook tot onze stadgenooten te richten. Ieder
zal zeker gaarne op deze min kostbare wijze zijne
sympathie voor de ondstrijders, ook al bevinden ze
zich die beide dagen niet in ons midden, willen
aan den dag leggen. Het vaderlandsch gevoel zal
zich ook nu niet verloochenen.
Gedurende deze week zijn dagelijks in het
Werkhuis alhier opgenomen van 4971 volwassen
personen en van 411 kinderen.
Op de electriciteits-tentoonstelling te Parjjs
zijn nog bekroond: prof. Bosscha, directeur der
Polytechnische school, met een brief van dank der
Fransehe regeering; met de bronzen medailles de
heeren Croon te Amsterdam, Jacobs te Haarlem,
Mills te Amsterdam, Mirandolle te Rotterdam en
Wisse Piccaluga in Den Haag.
Het vergunningsrecht tot uitoefening van den
i handel in sterken drank in het klein is voor de
gemeenten Alphen en Rijnsaterwoude bepaald op ƒ25
voor elke 100 huurwaarde of gedeelte daarvan.
De onderhandelingen tusschen Duitsehland
en Nederland over wederzijdsche bescherming van
het auteursrecht zijn, volgens berichten nit Berlijn,
weder aangevangen en men hoopt dat zij tot een
gunstig resultaat zullen leiden nu Nederland zelf
een wet op het auteursrecht bezit.
De therm. Fahr. teekende gisteravond om 5 u.
44°, 8 u. 42°, 10 u. 42°hedenmorgen om 5 a. 42°,
8 u. 46®, 12 n. 48® en 'saam. 4 n. 46°. W.: Z.-O.
Men verneemt dat de heer Dnymaer Van
Twist zjjn ontslag heeft genomen als lid van de
Eerste Kamer.
Door de commissie voor de strafverordeningen
nit den gemeenteraad te Rotterdam is ontworpen^
eene nieuwe „verordening op inrichtingen tot het
gebruiken van eet- en drinkwaren", waarmede de
onde verordeningen op de tapperijen vervallen zon
en aldns de bepalingen omtrent sluiting te twaalf
uren ook van toepassing zullen wezen op chocolade-,
zuur-, mossel- en soortgelijke huizen.
In de gistermiddag gehouden vergadering van
eken gemeenteraad te Gouda is ingekomen een adres
van don heer J. H. Müller te 's-Gravenhage, technisch
directeur der IJsel-stoomtramweg-maatschappij, daar
bij verzoekende de concessie voor den aanleg en de
exploitatie van een stoomtramweg van Gondanaar
's-Gravenliage, in verbinding met andere lijnen,
waarvoor reeds vroeger concessie werd aangevraagd.
Vermits bij de stenographieche inrichting, ver
bonden aan de beide Kamers der Staten-Generaal,
eeno kweekelingsplaats is opengevallen, worden
degenen, die voor deze betrokking in aanmerking
wenschen te komen, «itgenoodigd zich schriftelijk
bij de gemengde commissio voor de stenographic
uit beide de Kamers.aaB te molden, onder het adres:
„Aan de Tweede Kamer der Staten-Generaal". De
kweekelingsplaats zal worden vervuld naar aanleiding-
van een vergelijkend examen, don 19 November
aanstaande, door de commissie voor de stenographic
te houden, en waarvan het nnr nader aan degenen,
die zich aanmelden, zal worden bekend gemaakt.
Volgens de daaromtrent bestaande voorschriften
strekt het examen zich uit tot de kennis der Neder-
landsche, Fransehe, Hoogduitsche en Engelsche talen
en omvat de beginselen van het Nederlandsche
staatsrecht, van de staathuishoudkunde en van de
algemeene en vaderlandsche geschiedenis. Kennis
der Latijnsche taal wordt als eene aanbeveling be
schouwd. Degenen, die naar aanleiding van art. 57
der wet op het middelbaar onderwijs, in het bezit
zijn van het daar omschreven diploma, kunnen, ook
zonder nader examen in de opgenoemde vakken,
mededingen. Voor hen, die den graad van doctor in
de rechtsgeleerdheid of in de letteren op eene onzer
hoogescholen hebben verworven, beperkt zich het
examen tot de drie vreemde, nieuwere talen. Aan
de sollicitanten, die zich de stenographische kunst
hebben eigen gemaakt, wordt bij het examen gelegen
heid verstrekt, daarvan blijken te geven. Valt de
keus op iemand, die de technische vaardigheid nog
niet bezit, dan wordt de aangestelde kweekeling
kosteloos op eenen stenographischen cursus in dit
deel van het vak geoefend. Voor zoover men nadere
inlichtingen mocht verlangen, kan men zich daarvoor,
mede onder het adres: „Aan de Tweede Kamer der
Staten-Generaal," schriftelijk richten tot den heer
D. Veegens, griffier.
Bij de regeering bestaat het voornemen aan
het hooggerechtshof van Nederlandsch Indië een
vierde Kamer toe te voegen.
Naar men meldt, is te Haaften, een dorp van
1200 inwoners, waar 's winters 220 kinderen school
gaan, het hoofd der school zonder eenige hulp met
het onderwijs belast. In nuttige handwerken wordt
geen onderwijs gegeven.
De gewone audiëntie van den minister van
justitie zal Dinsdag a. s. niet plaats hebben.
Het st. „Drente", van Batavia, was volgens
telegram uit Brouwershaven aldaar in het gezicht.
