Maandag 10 October.
N°. 6640.
A0. 1881.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
Dit nommer bestaat uit DRIE BLADEN,
Eerste Blad.
De veiligfeeiS op ome Spoorwegea.
LEIBSCH
DAGBLAD.
PEIJS DEZEE COURANT:
4 Veor Leiilcn per 3 maandenf 1.19.
f Franco per post1-40.
Afzonderlijke Nommers0.05.
PRIJS OER ADVERTENTIES:
Van 1—5 regels 1.05. Iedere regel meer 0.17J.
Grootere letters naar plaatsruimte. Voor het incassee-
ren buiten de stad wordt f 0.10 berekend.
8TADS.BEB1CHTEN.
BURGEMEESTER EN WETHOUDERS tan LEIDEN,
Gezien het fcdres van A. WERNER, vleesohboawer alhier,
houdende verzeek tot oprichting van eene sletcMtry in het pand
aan de Oude Vest N°. 195;
Gelet op de artt. 6 en 7 deer wet van 2 Jani 1075 (Staatsblad
n*. 95);
Gewen bg deze kenaia aan bet publiek dart genoemd verosek,
met de bijlegen, op de Secretarie dezer gemeente ter visie gelegd
ia j «Jamede dat op Zaterdag den 22stea Oct. a. a., 'a vocrmid-
dagp te elf nren, op het Raadhuis gelegenheid cal worden gegerec
cm bezwaren tegen dat verzoek im te brengen.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Ireidea, T® KANTER, Burgemeester.
S October 1881. 'E. KIST, Secretaris.
Het is bjj spoorwegbeambten-een bekend gezegöe,
•dat, -even zeker a!Is de meeste branden na Nieuw
jaar plaats hebben, de meeste spoorwegongelukken
in het najaar voorvallen. Voor het eerste verschijn
sel is een reden te vinden in het meerder® gebruik,
-dat in dien tijd van het jaar van vunr wordt ge
maakt, of liever nog, reeds gemaakt is, eoodat de
"toestand van menigen schoorsteen tot brand aan
leiding geeft. Het tweede verschijnsel -echter zou
niet zoo gemakkelijk zijn te vorklaren, al wordt
men er onwillekeurig aan herinnerd naar aanleiding
■der treurige spoorwegramp, dn de nabijheid van
'Rotterdam voorgevallen.
Het eenige nut, dat men int dergelijke overigens
vrij onvruchtbare beweringen zou kunnen trekken,
■zaa dit zijn, dat in dat geval het spoorwegperso
neel in het „beruchte" jaargetijde dubbele voor
zichtigheid is san te bevelen.
In hoever bu het onheil, dat nabij Rotterdam
plaats had, aan onvoorzichtigheid of verzuim k te
wijten, zal de bevoegde macht hebben uit te maken.
Zooveel schijnt -echter zeker te zijn, dat de ramp
ook ditmaal aan v-erkeerden wisselstand moet wor
den toegeschreven. Vandaar dat in de pers en
elders stemmen opgaan om aan te dringen op ver
scherping der controle op beft hediensn der wissdls.
Niemand zal de wenschelijkheid daarvan tegen
spreken, doch niemand tevens zal zieh diets maken,
dat, door welke middelen dan oek, de onheilen, door
verkeerden witeelstand teweeggebracht, voorgoed
kunnen worden voorkomen. Een enkel verzuim, eec
enkel misverstand - en er eebgnt hier inderdaad
van misverstand sprake te zijn, - een enkele fout.
hij het groot aantal wissels, dat een trein op zijn
ïoop paosseert, begaan door een beambte «wellicht
die op twintig of dertig jaren vaa trouwe plichts
betrachting kan wijzen - en het ongeluk is gebeurd.
Zeker, verscherping van controle - wie cou ze
niet op prijs stellen, maar wie van het reizend
publiek zou niet tevens instemmen met den wensch,
dat een treio zelf het middel meevoerde ont, bij
eventueelen verkeerden wisselstand of andere sto
rende abnormaliteit, een ontsporing of botsing te
voorkomen door nagenoeg onmiddellijk te stoppen f
En dat middel bestaat. De proeven, met den be
kenden Westinghouse-remtoestel genomen, hebben
het bewjjs geleverd dat men daarmee in staat is
een in volle vaart zijnden trein sohier oogenblik-
keljjk tot staan te brengen. Het is in één woord
het remmen door middel van stoom. Hoe snel nu
ook het ongeluk bij Rotterdam heeft plaats gehad,
in alle geval had de machinist, toen hij bemerkte
dat hij op een zijlijn overging, nog den tijd om
tegenstoom te geven, het noodsein te doen hooren
enz. Dat alles mocht echter op dat oogenblik niet
meer baten. Deskundigen evenwel mogen uitmaken
of een zoo wakker machinist met den bovenbedoel
den toestel niet nog bijtijds had kunnen doen stop
pen. Het is waar, de toestel moet een zeer koBt-
baro zijn, maar de monschenlevens, die daardoor
in voorkomende gevallen zouden kunnen behouden
blijveo, zijn toch zeker nog kostbaarder. Een ander
bezwaar, nl. dat de schok, door de zoo verbazend
sneïle werking van den toestel teweeggebracht,
hoogst schadelijk zon zijn voor het rollend materiëel,
kan niet veel gewicht ia de schaal leggen. Immers
de snelle werking vaa den toestel zou alleen in
gevallen van gevaar moeten worden toegepast.
Aangenomen echter dat het aanbrengen van den
Westinghouse-toestel op alle treinen een onmoge
lijkheid is, «dan nog bestaat er een ander vrij wat
eenvoudiger middel, waardoor het gevaar voor het
leven der passagiers wel niet weggenomen, maar
toch aansserkeljjk verminderd zou kunnen worden.
Er is reeds bjj herhaling op de toepassing daarvan
aangedrongen, -en toch schijnt het ook bij den thans
ten deele verongolnkten trein niet te zijn aangewend.
Het is 'hierin gelegen, dat «nen de passagierswagens
door tusschenvooging van bagagewagens zoover moge
lijk van locomotief en tender verwijdert. Ook thans
heeft weder de treurige -ondervinding, geleerd dat
bij botsingen vooral in de voorste - in sommige
gevallen ook m de achterste - wagens het gevaar het
grootste is. De ongelubkigen toch, die bij het onheil
het leven verloren, waren gezeten in den waggon,
geplaatst tussehen de twee bagagewagens onmiddel
lijk achter de locomotief en-den tender. Alle overige in
dien waggon aanwezige reizigers werdenmeer of min
der «ros tig gekwetst of «verminkt. De in de verdere
rijtuigen gezeten passagiers kwamen er, op een paar
uitzonderingen na, «met lichtere kwetsuren of kneu
zingen of alleen mot den schrik af. En dat is zeer
natuurlijk. 'De schok, aan een der uiteinden van den
trei-n-ontstaan, hoekevig eek, wordt door de voerende
stootkussens, waarlangs hjj zich voortplant, belangrijk
in kracht gebroken voordat hij het middelgedeelte
van don trein bereikt.
Dat men ean die voorzorg bij onze spoorweg
maatschappijen soms zeer weinig waarde hecht, kan
hieruit 'blijken dat -men bjj den rampspoedigen trein
niet -eons de «moeite had genomen althans de aan
wezige bagagewagens vóór den eersten passagiers
wagen tto plaatsen.; overbodig dus te «zeggen, dat
moa er nog minder aan denkt, een of «meer extra
bagagewagens of, al was 'het maar een kolen- of
beestenwagen, vóór de pacsagiersrjjtuigen in den
trein op te nonen -.ter willo van de veiligheid der
reizigers.
Het is waar, welk een trearigen indruk een ramp
als de thans voorgevallene ook achterlaat, over het
algemeen 'keeft ons 'land, bjj het buitenland verge
leken, niet te klagen over een buitengewoon groot
aantal apoorwegonheilen. In dat gunstig verschijnsel
is echter nog volstrekt geen reden gelegen om niet
«alle mcgeljjke middelen, en in de eerste plaats de
«eenvoudigste, te baat te nemen om de veiiigheid
tier steeds talrijker woedende spoorwegreizigers nog
te verhoogen.
LEIBEN, 8 October.
In de maand September zjjn binnen deze ge
meente geboren 134 kinderen, als: 73 zoons en61
dochters, waaronder is begrepen één tweelingge
boorte; overledesa 70 personen, als: 9 mannen,
12 vrouwen,. 22 zoons en 27 dochtersdaarenboven
als levenloos aangegeven 5; gehuwd 21 paren.
De stad onzer inwoning heeft weder een harer
geachte ingezetenen verloren, den heer G. H. Bertrand,
die niet alteen hier als industrieel een eervolle plaats
bekleedde, maar zieh ook op velerlei wjjze tegenover
zijne stadgenooten verdiensteljjk had gemaakt en
daardoor een algemeen vertrouwen verworven. Een
reeks van jaren had hij o. a. als penningmeester
zitting in het bestuur van het Genootschep
„Mathesis Scientiarum Geuitrix", was hij voor
zitter van het college van heeren brandmeesters,
bestuurder van de vereeniging „Bouwkunst en
Vriendschap" en niet minder dan 30 jaren com
missaris van de Spaarkas.
De belangen aan hem toevertrouwd, werden met
zorg en ijver behartigd. In de laatste maandon
liet zjjne gezondheid door een ongeneeslijke kwaal
te wenschen over, waardoor hjj zich genoodzaakt
zag een meer rustig leven te nemen. Met bezorgd
heid zag men echter den afloop te gemoet, tot hjj
gistornamiddag door den dood aan familie en vrien
den werd weggerukt. Den lOden Febr. 1814 ge
boren, bereikte hij dus den leeftjjd van ruim 67
jaren.
Gisteren was het veertig jaren geleden dat
onze geashte stadgenoot mr. J. Van Outeren, oud
president onzer voormaligo arrondissements-recht-
bank, benoemd werd tot secretaris van de commis
sie van administratie over de gevangenissen alhier.
Onafgebroken was hjj, eerst als secretaris, later ale
lid, en eindeljjk als vice-president der commissie,
gedurende veertig jaren aan het bestuur der ge
vangenissen verbonden. De leden en de secretarie
der commissie lieten dien dag niet onopgemerkt voor-
bjjgaan, doch brachten den waardigen man recht
matige hnlde voor de belangrijke diensten door hem,
ook in die betrekking aan den lande bewezen.
Een der oudsten en tevens een der laatst
overgeblevenen van hen die zich in de school aan
het Steenschuur, ongeveer ter plaatse waar nn het
Nut staat, bevonden, toen deze bjj het springen
van het kruitschip in 1807 zoo zwaar geteisterd
werd en waarbjj ook eenige kinderen onder de puin-
hoopen omkwamen, is heden in den ouderdom van.
bijna 30 jaren overleden, tw. de heer Levisson,
sedert 34 jaren liefderijk verpleegd bij den heer
Van Rees, slager op den Ouden Rijn alhier.
Er zjjn tot nog toe slechts 81 nieuwe jongelieden,
die zich bjj den pedel van hot Leidsch studentencorps
hebben laten inschrjjven. Het betrekkeljjk klein aan
tal geslaagden bij het laatst gehouden admissie-examen
is hiervan voornamelijk de oorzaak.
In de maand September 11. bedroeg het aaDtal
reizigers op de lijn LeidenWoerden 13,263, met
een opbrengst van f 7178.78; het aantal tonnen
der bagage 23, met een opbrengst van f 139.74;
het aantal tonnen der bestel-, jjl- en vrachtgoe
deren 5708, met een opbrengst van f 2601.40;
de opbrengst der vervoerde levende dieren en rij
tuigen bedroeg f 181.88: makende dus te zarnen
■een ontvangst van f 10,101.80. De totale ontvangst
van af 1 Januari 1881 bedraagt f 84,233.73, zjjnde
per dagkilometer f 8.57, en gedurende dezelfde
maanden het jaar te voren 83,409,16, zjjnde por
dagkilometer f 8.45.
De voorstelling van het gezelschap van den
heer Emile Marck in den Schouwburg alhier is be
paald op Donderdag 20 Oct. (Den 15den treedt het te
Dordrecht, den 16den te 's-Hertogenbosch, den 17den
te Rotterdam, den 18den te Haarlem, den 19den
te 's-Gravenhage en den 21sten te Amsterdam op.)
Behalve „Le Monde oü l'on s'ennuie", zal Paillerons
„Pendant le Bal" worden opgevoerd. Beide stukken
hebben te Parijs in het „Theatre francais" een ont
zaglijk succes verworven. De hoofdrollen zullen
worden vervuld door Em. Marck, mme. Devoyod
artisten van de
„Vaudeville".
(van het
Parjjscbe „Odéon",
Gedurende deze
Théótre francais") en
„Gymnase" en
week zjjn dagelijks in het
Werkhuis alhier opgenomen van 53—68 volwassen
personen en van 410 kinderen.
Behalve de gisteren reeds medegedeelde, hebben
nog de volgende bekroningen te Schagen plaats
gehad: voor 2 stuks Rjjnlandsche komijnekaas, m
1881 gemaakt, G. Van Dam te Wassenaar, 2de
pr.- voor drie stuks zoetemelksche (Goudsche)
kaas, in Mei of Juni 1881 gewrongen, C. C. Van
Saase te Noordwjjkerhout, lste pr.; D. J. Ciggaar