Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat nit DRIE BLADEN, Eerste Blad. Voor de Inteekenaren daarop behooren bij dit nummer van het Leidsch Dagblad de Nos. 191 tot 196 der Ingekomen Stukken van den Gemeenteraad. Ons Onderwijs in onzen Gemeenteraad. K". G634. Maandag 3 October. A0. 1881. GhA*b LEIBSCÏÏ PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 8 maanden1.10. Franco per posta 1.40. Afzonderlijke Nommersa O.05. PRIJS DtfR ADVERTENTIEN: Van 16 regels ^-05. Iedere regel meer 0.17$. Grootere letters naar plaatsruimte. Voor het incassee- ren buiten de stad wordt f 0.10 berekend. Bij de behandeling van het hoofdstak onderwijs, kansten en wetenschappen meende een lid het gemeentebestuur ernstig te moeten waarschuwen tegen de groote opvoering van de uitgaven voor het onderwijs. De enorme sommen, hier opgenomen, pleiten voor eene regeling van het onderwijs, lager, middelbaar zoowel als hooger, die in soortgelijke gemeenten als Leiden nergens wordt aangetroffen. Al is het waar dat een gedeelte dier sommen aan de gemeente wordt gerestitueerd, het is ook niet te ontkennen dat vele hoofdstukken der begrooting, bij dit vergeleken, schaars zijn bedeeld; dat vele uitgaven worden ingekrompen ter wille van het onderwijs; dat daar posten zijn van uitgaaf die lijden ten koste van deze - terwijl ze toch niet kun nen blijven lijden. Alles bukt voor het Hoofdstuk Onderwijs; elke bezuiniging komt daaraan ten goede. Deze toestand is op den duur onhoudbaar. Inrich tingen van onderwijs, die de Wet voorschrijft, zijn tot stand gebracht, meestal grootscher dan zij be hoeven te zijnmaar daar zijn ook inrichtingen die niet verplichtend zjjn en nochtans jaarlijks grooter sommen kosten, 't Is waar, dit alles geeft getuigenis van eene ernstige en groote opvatting van de ver plichtingen dor gemeente ten aanzien van het onder wijs, van kunsten en wetenschappen, doch men moet daarbij de draagkracht der ingezetenen niet uit het oog verliezen. Thans reeds is de hoofdelijke omslag by na tot zijn maximum opgevoerd. Ook spr. is een voorstander van goed onderwijs, doch op dezen weg zal men niet verder kunnen gaan zonder de andere gemeentebelangen zeer ernstig te benadeelen. Een ander lid stemde met den vorigen spreker ten volle in. Overdrijving aan den kant van het onderwijs - stiefmoederlijke bedeeling aan de zijde van al de overige gemeentebelangen. Dit lid zou dan ook niet ophouden zijne stem tegen dit hoofd stuk in het bijzonder en misschien daarom tegen de geheele begrooting uit te brengen. Wil meninrich- t in gen van onderwijs, blijkbaar alleen bestemd voor kinderen van de meer gegoede klasse, - dit lid is daar niet tegen - mits men een schoolgeld heffe, hoog genoeg om zoodanige inrichting niet tot een drukkenden lastpost op de begrooting te doen wor den. En dit is thans met meer dan ééne inrichting van onderwijs het geval. Bij de algemeene beschoiwingen over het hoofd stuk onderwijs werd tevens de aandacht in eene sectie gevestigd op het groot pan tal kinderen uit andere gemeenten, die hier de openbare scholen bezoeken en voor wie alzoo door belasting niet wordt bijgedragen in de meerdere kosten van het onder wijs dan door de schoolgelden worden gedekt Wel komt een post van f 1300 in ontvangst voor wegens bijdragen van de omliggende gemeenten in de kosten van het openbaar onderwijs, doch deze som is in de eerste plaats uiterst gering in Yerhon ding tot de geheele kosten van het onderwijs en vervolgens heeft dit slechts betrekking op de scholen voor on- en minvermogenden, de scholen van de 3de en 4de klasse. Uit dien hoofde werd in overweging gegeven eene regeling te ontwerpen, waarbij voor de kinderen uit andere gemeenten een hooger schoolgeld werd ge heven dan voor de Leidsche leerlingen. Kon zulka onder de werking der vorige wet op het lage? onderwijs niet geschieden, thans was aan dit be zwaar te gemoet gekomen, door de bepaling van art. 41, eerste alinea, der Wet van 17 Augustus 1878, luidende: „Tenzij bij eene regeling, krachtens het laatste lid van art. 16 gemaaktanders is be paald, bedraagt het schoolgeld voor de kinderen uit de andere gemeenten niet meer dan dat voor kinderen nit de heffende gemeente." Overigens ligt het in den aard der zaak dat de toegang tot de school aan kinderen nit andere gemeenten kan worden geweigerd en daartoe zon zeker moeten worden overgegaan, wanneer door den toevloed van kinderen uit den vreemde de kosten van de school te zeer zonden worden verhoogd. Ook kwam de zaak der prijsuitdeelingen in eene sectie ter sprake. Een lid, oorspronkelijk niet voor het stelsel van prijzen gezind, kon zich daarmede vereenigen, nadat hem was medegedeeld dat aan ieder leerling, die zich zulks niet onwaardig had gemaakt, een prijs werd toegekend, terwijl in geenen deele alleen aan de vlugste leerlingen prijzen ten deel vielen. Een ander lid kon zich alleen vereenigen met het toekennen van prijzen op de scholen voor on- en minvermogenden, omdat, wat de andere scholen betreft, de ouders zeiven in staat konden worden geacht om voor het beloonen hunner kinderen, daar waar zulks noodig was, zorg te dragen. Andere leden beschouwden de prijsuitdeeling meer uitsluitend als eene zaak van paedagogischen aard, waaromtrent zij geneigd waren het advies van de over de verschillende inrichtingen van onderwijs gestelde autoriteiten te volgen, terwijl één lid zich verklaarde tegen het uitreiken van prijzen in het algemeen, op welke school ook, omdat het daarin, zijns inziens, gelegen kwaad ten opzichte van hen aan wien geene onderscheidingen werden verleend, grooter was dan de daaraan verbonden voordeelen. LEIDEN, 1 October. Heden is aan de universiteit alhier de heer E. A. O. Was, geb. te Maartensdijk, bevorderd tot doctor in de wis- en natuurkunde met academisch proef schrift, get.: „Het beginsel van Doppler, in de geluidsleer." In verband met de wet tot regeling van den kleinhandel in sterken drank wordt doorB. enWs. aan den Raad voorgesteld het te heffen bedrag als vergunningsrecht, ingaande met 1 Nov., a. s. op het maximum van f 25 per honderd gulden huur waarde of gedeelten daarvan te bepalen. Het aantal inriohtingen waar sterke drank wordt verkocht, vallende in de termen van de wet, is in deze ge meente aanzienlijk te noemenhet bedraagt ongeveer 350, terwjjl het in gemeenten met meer dan 20,000 en ten hoogste 50,000 zielen, en onder welke rubriek de gemeente Leiden valt, niet meer mag bedragen dan 1 op 400 inwoners, alzoo in deze gemeente met 41,238 zielen 103. Het is alzoo wenschelijk dat successievelijk een groot aantal van de bestaande inrichtingen worde opgeheven en daartoe zal de heffing van een recht van f 25 ongetwijfeld veel bijdragen. Bovendien is dat bedrag niet te hoog te noemen voor die inrichtingen waar de omvang van het bedrijf eenigszins belangrijk is, met het oog op de aanzienljjke winsten, die dit bedrijf oplevert Eene eenigszins juiste raming fe g6yMj yafc dé Yer moedehjke opbrengst is than^ nog ondoenlijk. Op^ ontwerp-begrooting is v;^, MB Mng yan f 3000 uitgetrokken j waarbjj in aanaerking moet worden genomen dat ovcr 1882 tweederde gedeelten va^ de belasting zullen knnneif Wótcléü ontvangen.^ daar met de begjng eerst me{ 1 ^33, °P iVeik tjjdstip de loopende patenttermijn eindj^l» kunnen worden aangevangen. In dien gees wordt den Raad een ontwerp-verordening ter goed* keuring aangeboden. Ter aanvulling van twee vacatures aan de open bare Jongensschool 2de klasse zijn de volgende voordrachten opgemaakt ter benoemiiig van even zooveel tweede onderwijzers aan genoemde school, ieder op eene jaarwedde van f 800, vermeerderd met f 100 voor het geven van onderwijs in de- Fransche taal, als1°. F. J. F. Tijssen, onderwijzer* te Waalwjjk; W. H. Haaselbach en J. C. Tan der Hek, beiden onderwijzer te Gouda; - 2°. W. H- Haaselbach en J. C. Yan der Hek, beiden onderwijzer te Gouda, en C. Pannekoek, onderwijzer te Yelpi Bij B. en "Ws. is geen bedenking tegen de inwil- ïging van het verzoek van mej. A. M. Will, om- eervol ontslag uit hare betrekking van eerste onder wijzeres aan de Meisjesschool der 2de klasse, tegen 8 November a. s., ten gevolge harer benoeming tot leeares aan de Middelbare Meisjesschool te Leeu warden. De commissie van financiën heeft geene beden kingen tegen de voorstellen van B. en Ws. tot wijziging van de verordeningen op de heffing en invordering der plaatseljjke directe belastingen, be trekkelijk het verzoek van S. A. Klaassen tot aanleg en exploitatie van een stoomtram tusschen Noordwijk en Piet-Gijzenbrug, betrekkelijk het verzoek van J. H. Zitman tot continuatie van de levering van schoolboeken enz., tot vaststelling van verordeningen op de heffing en invordering van het vergunnings recht voor den verkoop van sterken drank en tot verhoogiDg van de begrooting dienst 1881 met 50,000, in ontvangst en uitgaaf, ter voorziening in de behoefte aan kasgeld, ten einde de uitgaven voor de aangevangen werken ten behoeve voor de uitbreiding der gasfabriek te kunnen voldoen. Ter aanvulling van de vacature in de plaatselijke schoolcommissie, ontstaan ten gevolge van heb door mr. P. A. Van der Lith genomen ontslag, heeft die commissie de volgende aanbeveling ingediend;,nl. de heeren J. H. Donner en mr. S. Le Pöole. Behalve' in de kerken derNederl.-Hervormde gemeente, gelijk gemeld is, zal- de gedenkdag van Leidens ontzet Maandag a. s. ook in die der gere formeerde en der christelijk gereformeerde gemoentsn godsdienstig gevierd worden. Yan gemeentewege zullen des namiddags- van twee tot vier uren op de Korenbeurs-en des-avonds van acht tot tien uren aan de Beostenmarki muziek uitvoeringen gegeven worden^ De minister van binncmlandaohe zaken- heeft 1°. bepaald dat de commissi^ belast methet exami- neeren van hen, die een -akte van bekwaamheid wenschen te verkrijgen tot het gaven van middel baar onderwjjs in het handt- en rechtlijnig teekenen en boetseeren of de aJxte van bekwaamheid ra het handteekenen, voor -dit jfaar zitting zal houden te Delft2°. benoemd'tot 'lid en voorzitter dier com missie jhr. mr. V. E. X. De Stuers, referendaris bp het departement van. binnealandsche zaken; tot. ledenA. Apol, lea' raar aan dehoogere burgerschool te Amsterdam; B. Karteling, leeraar aan de rijks-y kweekschool te D' ^venterE. Lacorable, leeraar aawa de Polyt. School te Delft; A. Lang, leeraar aan da- academie van ba eldende kunsten te 's-Gravenhagpy W. B. G. Molk enboer, directeur der normaalschool voor teekenond- er wijzers te Amsterdamdr. H. "Troub, adsistent bij 1 net academisch ziekenhuis te Leiden, R. Witte, w erktuigknndig ingenieur der artiBerie. stapel- en cc ,nstructiemagazijnen te Delft. Heder T6rtrokken van de Kweekschool voor- Zeevaart i .lhier 158 scheepsjongens, om oj. de op- leidingBsel ,ep6n „Anna Paulowna" en. „Admiraal Yan Wassen- aer" te worden overgeplaatst, op ieder de ielft. D e nieuwe cursus wordt geopend met 140 iongenF i- Hel terrein heeft thans, nu het bastion, dat op deu omtrek zulk een fraai gezicht aanbood, is weg gebroken, een belangrijke uitbreiding ondergaan.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1881 | | pagina 1