Donderdag Juni. N°. 6535. A0. 1881. Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Yoor de Inteekenaren daarop behooren Dij dit nummer van het Leidsch Dagblad de N&s 93 en 96 tot en met 100 der Inge komen Stukken van den Gemeenteraad, alsmede het verslag der zitting van Don derdag 2 Juni. Het voorstel tot uitbreiding der gasfabriek. LEIDSOH DAGBLAD. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 8 maanden.1.10. Franco per post.1.40. Afzonderlijke [Sommen.0.05. PRIJS DER ADVERTENTIES: Van 18 regel*.1.08. 'j Iedere regel meers 0.17$. Crooten letten naar plaatsruimte. gasfabriek van 20,000 m3. etmaal-productie geen plaats. Op meer andere gronden achten commissa rissen zich alzoo Tolkomen gerechtigd den Raad te adviseeren den adressant dank te zeggen voor zijne belangstelling en hem mede te deelen dat zijn adres niet in gunstige overweging kan genomen worden, aan welk advies B. en Ws. zich refereeren. Na kennisneming van de stukken btrekkelijk de aanvragen van het bestuur der Leidsche Bouw- vereeniging en van C. A. Simonis ter bekoming van grond in de Haver- en Gortestraten deelt zjj mede dat er bij haar tegen den voorgestelden af stand ia eigendom en in huur geen bezwaar bestaat Intusschen komt het haar voor dat de voorgestelde prijs van f 1 per centiare van den aan de Bouw- vereeniging over te dragen grond zonder bezwaar eenigszins zoude kunnen worden verhoogd. Zij geeft daarom een koopsom van f 2 per centiare in over weging. De kosten van de oprichting der 30 arbei derswoningen zullen daardoor met f 1500 vermeer deren, gelijkstaande met eene jaarlijksche verhooging der uitgaven van f 75, welke gevonden zal kunnen worden door don huurprijs der woningen met 2.50 per jaar of ongeveer 5 cents per week te verhoogen. De tienden voor den oogst en jaarschare dezes jaars te Leiderdorp te veld staande zullen, blijkens gedane opname, van te weinig belang zijn om daarvan eene openbare verpachting te houden, waarom B. en Ws. voorstellen om deze, evenals in de laatste jaren is geschied, onder de hand, volgens taxatië van twee deskundigen, aan de tiendplichtigen af te staan, tenzij deze zich met die taxatie niet mochten vereenigen, in welk geval eene openbare verpachting daarvan het noodzakelijk gevolg zoude zijn. De commissie van financiën heeft hiertegen geene be denkingen, evenmin als op de ter onderzoek in hare handen gestelde suppletoire begrootingen en staten van af en overschrijving van het R.-C. Armbestuur en R.-C. Wees en Oudeliedenhuis alhier, dienst 1881. In de vorige maand zjjn binnen deze ge meente geboren 147 kinderen, als: 91 zoons en56 dochters, waaronder zijn begrepen 2 tweelingge boorten; overleden 89 personen, als: 13 manoen, 19 vrouwen, 32 zoons en 25 dochters, daarenboven als levenloos aangegeven 6; gehuwd 35 paren. Per Engelsche mail ontvingen wij gisteravond over tienen de Indische bladen van 28 en 29 April. Ds. Tichelman, predikant te Leidschendam, is beroepen naar Wons en Engwier (cl. Franeker). Aangaande de toelating van officieren van het Ned.-Ind. leger tot den intendance-cursus is bij kon. besluit bepaald, dat jaarljjks daartoe eenige officieren, die vooraf zich aan een examen moeten onderwerpen, worden aangewezen, met dien ver stande dat niet meer dan zes officieren te gelijk den cursus volgen. Zij genieten vrijen overtocht van en naar Indië voor zich en hun wettig gezin, bij aan komst in Nederland f 600 gratificatie en tjjdens hun verblijf in Nederland een traktement, berekend naar f 2300 's jaars, dat bij bevordering tot kapi tein tot f 3000 verhoogd zal worden. De kadermanoeuvres, door de officieren uit de residentie te houden, zijn uitgesteld wegens on gesteldheid van den luit.-kol. Heymans, die met de leiding dier oefeningen belast is. Do gemeenteraad van 's-Gravenhage heeft met 17 tegen 16 stemmen, op voorstel van B. en Ws. besloten, niet over te gaan tot den verkoop van het gemeente-badhuis te Scheveningen. Naaf men mededeelt, blijft het reeds vóór geruimen tijd bijwijze van proef ingevoerde machinale schoeisel voor het leger slecht voldoen, hetgeen vermoedelijk weldra tot afschaffing daarvan zal leiden, tevens wellicht tot het nemen van andere proeven, daar ook aan het oude schoeisel, wat con fectie en onderhoud betreft, vele gebreken eigen zijn. Z. 2d. heeft den lsten Init.-kwartiorm, C. J» STADS-BERICHTEN. De BURGEMEESTER, Hoofd van het Gemeentebestunr van Leiden, brengt bij deie ter algemeene kennis dat door hem aan den ontvanger der directe belastingen alhier is ter hand gesteld het op den 7den Joni 1881 invorderbaar verklaard kohier van het patentrecht, dienst 1880/81, 4de kwartaal, zijnde een ieder ver plicht zijnen aanslag op den bij de wet bepaalden voet te voldoen. Leiden, De Burgemeester voornoemd, 8 Juni 1881. DE KANTER. Stap voor stap hebben wij de belangrijke gas- quaestie in haar verschillende phasen nagegaan, en thans weder ligt een hoogst gewichtig document voor ons, dat wel der bespreking waardig is, het blad der bjj den Gemeenteraad ingekomen stukken, onder n°. 86, bevattende het door commissarissen der stedelijke gasfabriek aan B. en Ws. ingediend voor stel tot uitbreiding dier inrichting, een uitbreiding, waarvan de kosten ongeveer twee ton zullen be dragen, zeker een som, groot genoeg om ze niet dan na een nauwkeurig onderzoek toe te staan. Intusschen, commissarissen hebben dat onderzoek gemakkelijk gemaakt; immers aan het slot hunner memorie van toelichting verklaren dezen, dat zjj het overbodig achten „over de dringende noodzake lijkheid van de uitvoering dezer werken verder uit te weiden. Zij is onvermijdelijk, tenzij men door een bestendiging van den tegenwoordigen toestand zich verantwoord acht of met een beperkten gastoevoer reeds in den aanstaanden winter toe te passen, aan de behoefte van ruim 2000 gasverbruikers meent te kunnen voldoen. Hierdoor wordt echter de geregelde exploitatie der fabriek zoowel technisch als financiëel niet alleen zeer bemoeilijkt, maar zullen tevens niet ongegronde klachten kunnen worden ingewacht. Na die pertinente verklaring van commissarissen zal wel niemand, die voortdurend op „meer licht", d. i. minstens 16 kaarsen op 1100 meter afstand van de fabriek, gesteld is, anders kunnen wenschen dan dat de Gemeenteraad het voorstel van heeren commissarissen goedkenre en de gevraagde som toesta. Nauwelijks - wij moeten het rondweg neerschrij ven - konden wij onze oogen gelooven, toen wij die verklaring daar zoo onbewimpeld zagen uitge sproken. En daarover znlilen zich onze lezers niet verwonderen, als zij zich herinneren wat wij schre ven in ons n'. van 12 Mei jl.„Controle aan de fabriek zelve - niemand die er aan hecht, vooral niet ten opzichte van een fabriek, waarvan men hoe langer hoe meer begint te vermoeden, dat zij slechts duur of slecht kan fabriceeren. En zie, daar komen commissarissen nu zeiven ver klaren, dat de exploitatie der fabriek in den tegen woordigen toestand zoowel technisch als finan ciëel zeer wordt bemoeilijkt. En dan, bij behoud van den tegenwoordige in richting zullen tevens niet ongegronde klachten kunnen worden ingewacht. Maar daarmee wordt tevens zijdelings verklaard dat voor de vroeger geuite klachten ook maar al te veel grond be stond. Immers men mag toch niet aannemen dat de fabriek eerst thans plotseling te klein of te oud geworden of wel dat het aantal gasverbruikers eensklaps zoo sterk toegenomen is, dat de toe stand in beide opzichten geheel is veranderd. Intusschen maakt het een zonderlingen indruk, dat commissarissen, die nog kort geleden den Rand adviseerden om de gasbereidiag zoo te doen inrich ten, dat de uitgaven der exploitatie niet zoo aan zienlijk behoefden verhoogd te worden als thans het geval was, nu met een voorstel tot een zoo kostbare uitbreiding komen. Aan dat voorstel ligt naar onze bescheidenmeening dan ook nog een andere beweegreden ten grondslag dan de in de Memorie van Toelichting vermelde ervaring, die de in 1875 gemaakte raming van de in vervolg van tijd benoodigde hoeveelheid gas zoo aanzienlijk in de schaduw heeft gesteld; dien anderen grond mee- nen wij te vinden in de discussie in de gemeente raadszitting van den 12den Mei jl., waarbij de meerderheid zich op zoo krachtige wijze verklaarde voor het behoud van de eenmaal ingevoerde be paling der lichtsterkte buiten de fabriek, al kwam men in die zitting dan ook niet tot een eindresultaat. Maar dan hebben wij ook alle reden om bij ver nieuwing aan te dringen op handhaving der con trole buiten de fabriek, immers aan deze hebben wij het dan te danken, dat thans is geconstateerd dat de tegenwoordige fabriek niet voldoende meer is om zonder vrees voor „gegronde klachten" te blijven zooals zij is, en het is altijd verkieselijker de waarheid te kennen, al komt die wetenschap ook op hooge kosten te staan, dan in een dubbel- zinnigen en toch op den duur onhondbaren toestand te blijven verkeeren. "Want dubbelzinnig en onzeker was de toestand tot dusver ongetwijfeld, ja men moet nu tot de ge volgtrekking komen dat de tot dusver verkregen uitkomsten, wat de lichtsterkte van het gas betreft, eigenlijk al zeer weinig waarborgen voor de voort durende degelijkheid van het gas opleverden, en dat niet zoozeer uithoofde van de persoonlijke fou ten van den waarnemer, als wel omdat de fabriek in den tegenwoordigen toestand steeds boven haar kracht werkte en schier het onmogelijke moest doen om de verlangde 16 kaarsen op 1100 meter afstand te leveren. Welk lot den gasverbruikers beschoren was ge weest, indien wij, zonder den zoo heilzamen prik kel der controle, met de gasfabriek in haar tegen woordigen toestand hadden moeten voortsukkelen, is licht te begrijpen. Na de pertinente verklaring van commissarissen omtrent de onhoudbaarheid van den tegenwoordigen toestand zal er, naar onze bescheiden meening, dan ook wel geen andere keus overblijven dan tot de, zjj het dan ook kostbare, uitbreiding over te gaan. In de tweede plaats is het thans door commissa rissen ingediende voorstel een zoo afdoende reclame voor de heilzame werking der controle buiten de fabriek, dat wij het voortdurend behoud daarvan thans boven alle bedenking verheven achten. LEIDEN, 8 Juni. In de jongste gemeenteraadszitting is, gelijk men weet, van den heer D. G. Bingham te Utrecht, generaal-agent der Bergwerks-Gesellschaft „Hiber- nia Shamrock", een adres ingekomen tot op richting eener tweede gasfabriek alhier. Commissaris sen der stedelijke fabriek hebben' op dat voorstel hun advies uitgebracht, doch kunnen, voor zoover de h. i. min of meer vage redactie van het adres dit toelaat, niet inzien, welke voordeelen zijn te verkrijgen wanneer men louter om in de onmiddel lijke nabijheid van de lijn LeidenWoerden, geëx ploiteerd door de Nederlandsche Rijnspoorwegmaat schappij, gelegen te zijn, de voordeelige exploitatie eener oude gasfabriek liet varen en zich blootstelde aan de nadeelen in de eerste jaren aan een exploi tatie van een nieuwe verbonden. Bovendien, een terrein, waar èn de Holl. èn de Rijnspoor beiden onaf hankelijk van elkaar kunnen aanvoeren, is alleen te vinden tusschen de beide banen in het warmoes- land gelegen ia don Hoogen Morsch en begrensd door den Morschwegmaar daar i? voor een nieuwe

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1881 | | pagina 1