Zaterdag 5 Februari.
K°. 6433.
A0. 1881.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maandenf 1.10.
Franco per post1.4(1
Afzonderlijke Nommers0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Van 1—6 regels.1.06.
Iedere regel meer0.171.
Grootere letters naar plaatsruimte.
STADS-BERICHTEN.
BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN LEIDEN,
Gezien art. 8, 1ste alinea, der Wet van 2 Juni 1875
Staatsblad n°. 95), tot regeling van het toezicht bij hel
oprichten van inrichtingen, welke gevaar, schade of hinder
kunnen veroorzaken;
Brengen bij deze ter algemeene kennis dat door hen op
heden vergunning is verleend aan H. M. TAVERNE en
zijne rechtverkrijgenden tot het oprichten van eeslacht
plaats, rookerij en zoulerij, in het pand in de Haarlemmer
straat No. 113.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Leiden, DE KANTER, Burgemeester.
4 Februari 1881. E. KIST, Secretaris.
Beter teu halve gekeerd dan ten heele
gedwaald.
Daar zal geestdrift heerschen in alle gemeenten
van Nederland ten dage wanneer de Grieken het
zwaard ontbleoten om ten koste van hun aloude
vjjanden de Turken hun koninkrijk af te ronden,
met die deelen, welke daarmee in overoude tijden
één geheel uitmaakten, of wel wanneer - wat nog
verre verwijderd moge zijn! - tusschen machtige
natiën meer in onze onmiddellijke nabijheid het oor
logsvuur mocht ontbranden. Geestdrift - niet voor
den oorlog zelf; ons kleine land heeft alle redenen
om wars te zijn van den krijg met zijne onbereken
bare gevolgenmaar geestdrift juist om een tegen
wicht in de schaal te leggen, om metterdaad de
wonden, door het zwaard geslagen of door den kogel
gegroefd, zooveel mogelijk te heelen, om de pijnen
der verminkten en stervenden te verzachtener zal
geestdrift zjjn voor het „Roode Kruis", de Vereeni-
ging, onder wier bekende vaan dat menschlievende
doel zal worden nagestreefd, en de giften, waardoor
dat doel zal moeten worden verwezenlijkt, zullen
mildelijk vloeien.
Wij hopen 't, maarvreezen. Het „Roode
Kruis", dat in den oorlog tusschen Duitschers en
Franschen, tusschen Russen en Turken de vaan der
menschenliefde voor Nederland zoo met eere omhoog
hield, het „Roode Kruis" loopt gevaar zijn popula
riteit hier te lande te verliezen. Men kent de reden
van dat betreurenswaardig verschijnsel.
Met belangstelling werden binnen onze grenzen
de eerste berichten vernomen van het verzet der
Transvalers tegen de hun opgedrongen heerschappij
van het Britsche rijk, dat wel wist te annexeeren,
maar vergat den Boeren de hun beloofde autonomie
te schenken.
Het moge waar zijn dat onze aloude stamgenoo-
ten een groote fout begingen door zich niet met
hand en tand tegen de annexatie te verzetten, deze
wordt daardoor nog geenszins gewettigd en de
Boeren verloren allerminst het recht om zich tegen
de overweldigers te verzetten, zoodra zij daartoe
aanleiding vonden en zich daartoe in staat gevoel
den. Yooral een volk, welks voorzaten een tachtig
jarigen kamp voerden tegen hunne overheerschers,
zou zich wèl mogen wachten zulke mannen, plomp
maar krachtig, ruw maar taai en onbuigzaam als
die voorzaten zelf, rebellen te noemen.
En tochdat geschiedde, wel niet door het
Nederlandsche volk zelf, maar door de vereeniging
hot „Roode Kruis", wier hoofdbestuur op grond der
statuten, volgens welke alleen aan erkende oorlog
voerende partijen hulp mag worden verleend, allen
steun aan de Boeren onthield en dezen daardoor
tevens tot rebellen stempelde of althans hun goed
recht als oorlogvoerende partij in twijfel trok.
Die stap bracht in den lande een pijnlijken indruk
teweeg. Welk een contrast met de deelneming, die
de wakkere pogingen der Transvalers zelfs in het
buitenland ondervonden! In een Berlijnsche corres
pondentie van de „Frankfürter Zeitung" wordt dan
ook de houding van het hoofdbestuur van het Ne
derlandsche „Roode Kruis" scherp veroordeeld.
„Wat zouden de heeren toch gewaagd hebben -
vraagt de correspondent - met te voldoen aan den bij
hen te lande zoo duizendvoudig herhaalden wensch?
Zouden zij het er niet op kunnen, ja op moeten
laten aankomen, of hun regeering, op het gevaar
af van zich impopulair te maken, het zou wagen
de inzamelingen te verbieden P of de EDgelsche
autoriteiten er op zouden loeren de bezendingen in
beslag te nemen, en of de Engelschen in de Trans
vaal even goed op de ridders van het „Roode Kruis"
als op de Boeren zonden schieten Beroer en
andere autoriteiten op het gebied van het volken
recht pleiten met dergelijke argumenten voor de
erkenning van een volk, dat optreedt onder gelijke
omstandigheden als thans met de Boeren het geval
is, als oorlogvoerende partij.
Dat het Nederlandsche volk de leemte, door de
onthouding van het „Roode Kruis" veroorzaakt,
gevoelde en trachtte aan te vullen, daarvan getuigt
het ontstaan van het „Oranje-Kruis", waarvan de
naam eohter minder gelukkig gekozen schijnt met
het oog op de noodzakelijkheid van algeheele offi-
ciëele onthouding.
Toch is er periculum in mora. Reeds vernamen
wij de tijding van een eerste treffen, een zegepraal
der hardnekkig kampende stamgenooten. En met
geestdrift werd die mare verbreid van mond tot
mond; waarom zouden wij het verbloemen? Zeker,
de strijd zal er waarschijnlijk te bloediger en te lang
duriger om worden. Maar had men dan liever ge
zien dat de Transvalers den nek lafhartig hadden
gebogen voor den aanrukkenden Brit? Yerre van
daar. Immers daarvoor koesteren wij allen te veel
sympathie voor de stamgenooten, wier volkslied een
Nederlandsch lied is, zij het dan ook verbasterd,
een verbastering trouwens, die juist getuigt van de
standvastige gehechtheid en onwrikbare trouw, waar
mee zij hun oorspronkelijk volkskarakter hand
haafden, te midden der vreemde elementen om
hen heen.
Intu8schen, die eerste overwinning bleef ook niet
zonder vrucht. Of zon men haar zonder invloed
wanen op de zooeven in het Engelsche Parlement
afgelegde verklaring: dat de Boeren geheel zullen
worden behandeld naar de regelen van beschaafde
oorlogvoerende partijen, ook wat betreft het weder
zijds uitleveren van gevangenen? Geen wonder!
Immers de belangen der talrijke Engelsche gevan
genen, die der Boeren in handen vielen, maken die
verklaring voor de Britten tot een gebiedende nood
zakelijkheid.
Maar na de erkenning der Boeren als oorlog
voerende partij is aan het Nederlandsche „Roode
Kruis" ook alle reden tot schroom ontnomen. Welnu,
het hoofdbestuur kome dan ook ten spoedigste
terug op den gedanen stap en haaste zich het roode
kruis op het witte veld in Zuid-Afrika te ontplooien,
nu het de verpleging van gewonde stamgenooten
geldt. Zóó zal versnippering van krachten worden
voorkomen, en het Nederlandsche volk, de lauwheid
van zooeven vergetende, zal met geestdrift de pogiDgen
steunen van de vereeniging het „Roode Kruis", wier
bezit het zich steeds tot een eere rekende.
LEIDEN, 4 Februari.
Voor de betrekking van directrice aan de eerlang
alhier op te richten hoogere burgerschool voor meis
jes is door B. en Ws., na ingowonnon advies van
de betrokken autoriteiten, de volgende aanbevelings
lijst van benoembarei opgemaakt en aan den Raad
overgelegd, als; 1®. mej. M. Engelmann, leerares in
de Hoogduitsche taal aan de middelbare school voor
meisjes te Amsterdam, en 2°. mej. Joh. De Lange,
leerares in de Fransche taal aan de school voor
middelbaar «nderwijs te Leeuwarden.
Omtrent het programma der viering van 8
Februari a. s. door het Leidsche studentencorps
kunnen wij thans het volgende berichten. Maandag
avond zal ouder gewoonte het feest met eene ge
zellige bijeenkomst op de sociëteit „Minerva" be
gonnen worden.
Daarna zal op den eigenljjken feestdag prof. T.
Zaayer in het groot-auditorium de rectorale oratie
honden te 2 uren. Te één uur zal intusschen reeds
de tocht begonnen zijn der gekostumeerde jongstn-
denten, die zich circa te drie uren tot een gemeen
schappelijk verder trekken bij de studenten-sociëteit
zullen vereenigentorwijl hunne oudere collega's dan
gebruik denken te maken van de emancipatie der
sociëteiten Amicitia en Concordia voor de studenten.
Te vijf uren zal in de Stadsgehoorzaal een gemeen
schappelijke maaltijd gehouden worden der studenten,
opgeluisterd door muziek. Na het diner zal men
zmh naar den Stadsschouwburg begeven, waar de
heeren Prot en Kistemaker een gelegenheidsstuk
zullen opvoeren. Halverwege zal deze opvoering
worden geschorst en zullen de studenten eene luis
terrijke serenade gaan brengen aan de curatoren en
hoogleeraren der Academie, dan in het hotel „Ver-
haaff" aan het rectorale diner vereenigd. Daarna
zullen zij weder tot den schouwburg terugkeeren,
waarvan de toegang alleen open is voor studenten,
die het recht ook nog hebben ieder één gast
mede te brengen. Het feest zal, zooals reeds ge
meld is, besloten worden met eene muziekuitvoering
op de sociëteit „Minerva", welke wederkeerig den
ganschen dag geëmancipeerd zal zijn.
Yoor een paar weken maakten wjj melding
van het geschrift van den heer Quarlcs Van Ufford,
waarin hij aandrong dat de regeering partij zou
trekken van de kennis van den grooten indoloog
Matthes, door hem een leerstoel te Leidon op te
dragen. Het bezwaar tegen zoodanige benooming is
thans weggenomen door het besluit van den Leid-
schen Senaat, waardoor hij het radicaal voor het hoog-
leeraarsambt bezit. (Amh. Crt.)
Men verwachte hier over het in de Stadszaal
plaats gehad hebbend Heymann's Concert geen uit
voerig verslag. Als de tonen van het klavier zóó
als gisteravond tot het hart spreken, dan is de pen
niet in staat de indrukken in woorden weer te
geven. Met onverflauwde aandacht werd onze vroe
gere, beroemde landgenoot door het vrij talrijk op
gekomen publiek in de vertolking der verschillende
muzikale scheppingen gevolgd en stormachtige toe
juichingen vielen hem ten deel, vooral bij het einde
van het concert, toen hij het nog op een voordracht,
buiten het programma om, vergastte.
De ware muziekvrienden en kenners konden den
geheelen avond volop genieten niet alleen; maar
ook, zooveel eenvoud, meesterschap en grootschheid
als hier werden ten toon gespreid, zelfs bij moei
lijkheden die anderen zouden doen duizelen, dwingen
achting, eerbied, bewondering af.