Het nieuwe kolossale stoomgemaal te Kat
wijk, het vorige jaar, dru Sisten Dec., aanbesteed,
is - zoo schrijft - men tot verbazing der aanschau-
wers en mannen van het vak in elf maanden
gereed gekomen, zoover althans het bestek het ia
dien tijd verlangde. De aannemers, de beeren
Vis er en 8chonten, hebben met dit werk be
wezen wat energie en wilskracht vermogen. Heeft
dit werk den afgeloopen zomer vele vreemdelingen
naar deze plaats geleid, wel waarschijnlijk is het
dat den volgenden zomer nog meer belangstel
lenden dit belangrijke werk in oogenschonw zullen
komen nemen, zeker niet ten nadeele van de
bad plaats. Door het tot stand komen van dit werk
is san eene lang door Rijnland gevoelde behoefte
voorzien.
Men schrijft ons uit Haarlem: De heer F.
Doriela Nieuwenbuis beeft alhier een voordracht
gehouden over het Socialisme. Hij begon, iB breede
en oed geteekende omtrekken, eea beeld te geven
van het lijden, waaronder de arbeidende stand in
onze eeuw vaak gebukt gaat. Kapitalisme noemde
hij het algemeene karakter van onze maatschappij,
en terwijl alle pogingen der liberalen, om de ellende
te lenigen of te voorkomen, als onnut werden
veroordeeld, prees hij het socialisme aan als het
eenige middel om die ellende en dat lijden voor
goed van deze aarde te bannen. - De Staat moest
zich decentraliseeren, de Economie het tegenover
gestelde doen. Aan de gemeente werd het grootste
gedeelte van de reorganisatie der maatschappij toe-
ged cht, en er op aandrongen, toch vooral niet
uit de hoogte op het socialisme neer te zien, maar
met enkele zaken, als gemeente-bakkerij, gemeente-
melkinrichting, gemeentelijke-assurantie-maatsch.
proeven te nemen, ten einde langs dien weg het
nut der vereeniging op economisch gebied te leeren
kennen en hem dan ook te bewandelen tot den
einde toe. Een zeer gemengd publiek luisterde
met aandacht naar de boeiende rede van den spreker,
die zeker dezen avond iets zal hebben bijgebracht,
al is het dan niet tot uitbreiding, dan toch tot
hetere waardeering van het socialisme.
De Koning en de Koningin vertrekken
morgen met een extra-trein te 10 uren 50 min.
van het Loo naar Amsterdam, waar zij te onge
veer kwart over twaalven worden verwacht. Te 3.15
keeren zij naar het Loo terng, om aldaar te kwart
vóór vijven terug te zijn.
Binnenkort zal de Maatschappij voor Tele
phone te Amsterdam, directeur dr. H. P. Rj
Hubrecht, hare werkzaamheden beginneu. Reeds
hebben meer dan hondèrd handelshuizen en par
ticulieren zich aangesloten. Het centraal-station
zal gevestigd zijn in het gebouw der Groote
Club, hoek Dam eB Kalverstraat. De draden zullen
zooveel mogelijk over de huizen loopen. De kosten
van abonnement bedragen f 118 's jaars.
Door het overigden van prof. dr. B. Ter
Haar, te "Velp, verloor het bestuur van het Tollens
fonds een zijner leden buiten Amsterdam. Tot
vervulling dier vacature werd met algemeene
stemmen de heer A. C. Krnseman, te Haarlem,
gekozen, die deze benoeming heeft aanvaard.
De heer L. Hauët te Amsterdam ontving
gisteren, ter gelegenheid zijner vijftigjarige dienst
vervulling bij de schutterij, waarbij hij sedert
Maart 1858 als eerste luitenant-adjudant werkzaam
is, een zilveren theeservies ten geschenke van
eenige officieren van den grooten staf en verschei
dene dienstdoende en oud-officieren van het eerste
bataljon. De onderofficieren van het eerste bataljon
boden den jubilaris als teeken hunner achting en
waardeering een pendule met coupes en album aan.
Bij de afdeeling Kosten der Eerediensten
bracht de heer Donner in de Tweede Kamer ter
sprake de wenschelijkheid eener andere financiëele
regeling tusschen Staat en Kerk, of zelfs van eene
gebeele financiëele afrekening met de laatste. Hij
betoogde dat de verhouding tusschen Staat en
Kerk niet in overeenstemming is met de finan
ciëele regeling zooals die in de Grondwet is neer
gelegd, weshalve hij op voorziening in deze aan
gelegenheid aandrong. Afgescheiden van de wan
verhouding tusschen Staat en Kerk en de financiëele
regeling roept ook art. 168 luide toe, dat er eeue
nieuwe regeling moet komen. Eene organieke
regeling op grond van dat artikel is dringeud
noodig, ook om weg te nemen de laatste schaduw
van staatsinmenging in het kerkelijk leven. Is
het geen „jus in sacra," als nog altijd het be
sluit bestaat, hoe groot het aantal predikanten
moet zijn? Ten slotte wenschte spr. zoodanige
regeling tot herstel van het onrecht, aangedaan
aan het Christelijk Gereformeerde kerkgenootschap,
en dat genootschap het recht te geven om te
deelen in de voorrechten, die de Staat aan andere
kerkgenootschappen toekent. Spr. betoogde het
goede recht op die ondersteuning van een kerk
genootschap, dat meer dan een halve eeuw bestaat.
Hij herhaalt dus zijne vraag, of de tijd niet daar
is, dat eene andere regeling van de financiëele
verhouding van den Staat tot de Kerkgenootschap
pen moet plaats hebben, of ook eene afrekening
daarvan, om te komen tot een recht voor allen
en tot eene scheiding, zooals die in de Grondwet
gewild is. - De minister van financiën antwoordde
kortelijk dat bij zich voor zijn persoon over den
bedoelden maatregel niet kan uitspreken, doch dat
de Regeering dat moet doen, op wier overwegin
gen bij niet wil voornitloopen.
Volgens den provincialen almanak van Lim-
bnrg bedraagt tbans het aantal kloosters in die
provincie 67, te weten: 7 kloosters van Minder
broeders, 5 van de Sociëteit Jezus, 8 Redempto
risten, 10 Tertiaristen, 14 Ursnlinen, 10 Zusters
van Liefde, 3 Broeders van de Onbevlekte Ont
vangenis van Maria, 8 Carmelitessen, 8 van het
Arme Kind Jezus, 1 klooster van Brigittinnen,
1 Conventuëelen, 1 Redemptorislinnen, 1 Dames
van 't H. Hart, 1 Zuster van Barmhartigheid,
1 Broeders van den H. Aloysins van Gonzaga,
1 Missiebuis, 1 Zusters van de Goddelijke Voor
zienigheid en 1 Carmelieten.
Door de paters-JezuïeteB te Bergen-op-Zoom
is, naar men aan de H. C. meldt, tevergeefs moeite
gedaan om door aankoop in het bezit te komen
van het door hen gehuurde landgoed „Goerée".
Daar ook hunne pogingen schipbreuk hebben ge
leden om binnen die gemeente een paar groote
gebouwen in eigeidom te krijgen, zullen zij bin
nenkort weder naar elders vertrekken.
Het stoomschip „Prins Hendrik", van Batavia
naar Amsterdam, vertrok Zaterdag van Napels;
de „Schiedam" vertrok dien dag van Rotterdam
naar Nieuw-York; de „Rotterdam" is Vrijdag van
Nieuw-York naar Rotterdam vertrokkende „Prin
ses Marie", 6 Nov. van Amsterdam vertrokken,
arriveerde 18 December te Batavia; de „Koning
der Nederlanden" vertrok Zaterdag van Batavia
naar Amsterdam; de „Voorwaarts" is gisteren van
IJmuiden naar Batavia vertrokken; de „Conrad",
6 November van Batavia vertrokken, is gisteren
te IJmuiden aangekomen.
De gewone audientiën van de ministers van
fiuanciën en van oorlog zullen Donderdag a. s. niet
plaats hebben.
Z. M. heeft de volgende pensioenen ver
leend aan J. U. Modderman, ontvanger der dir.
bel., van f 3082 en aan jhr. J. F. L. Coenen
Van 's Gravesloot, ontvanger der invoerr. en acc.,
van f 2374.
Gemengd Nieuws.
Voor het Haagsch gerechtshof, kamer
van correctioneele zaken, zal morgen in hooger
beroep behandeld worden de zaak van den Leidschen
student, beschuldigd van gewelddadigheid tegen
een bedienend beambte in functie. Het openbaar
minis'terie zal worden waargenomen door mr. R. Th.
Bijleveld en raadsheer zal zijn mr. B. M. H. Hanlo.
In dennacht van Zaterdagop Zondag,
omstreeks halféén, werden de bewoners dezer stad
door het gewone brandrumoer uit hun eersten
slaap gewekt. Er was nl. brand uitgebroken in het
in de Haverstraat gelegen pakhuis van den op de
Haven wonenden brood- en banketbakker Galde-
mond, welk onheil zich door de aanwezigheid in
die steeg van meer bergplaatsen van brandbare
stoffen zeer dreigend liet aanzien; doch aan de
spoedige hulp der brandweer, vooral van die der
weesburgers, is het te danken dat het vuur zich
alleen tot dat gedeelte van het perceel heeft bepaald.
Zaterdag-avond,omstreekshalfzeven,
is uit de toonbanklade, bij den brood-depothouder
Privé, aan het Kort-Rapenburg, het bakje, waarin
zich ruim f 4 aan klein geld bevond, ontvreemd.
Hoewel men vermoedt dat de diefstal door jongens
gepleegd is, zijn de daders volstrekt niet bekend.
De uitspraak door het kantongerecht
inzake de leden van spuit N*. 2, die niet bij
den jongsten brand te Zoeterwonde aanwezig waren,
is heden uitgesteld geworden tot Maandag a. s.
Vrijdag-avond, omstreeks zes uren, ia
er weder brand ontstaan in den hooiberg van den
bouwman G. Sarasom, aan den Rijndijk te Ha-
zerswoude, welke door de werking van twee brand
spuiten, zijnde uit de naburige gemeente Koude
kerk en van den Rijndijk, is gebluscht geworden.
Een groot gedeelte van het hooi is verbrand of
onbruikbaar geworden. De oorzaak is vooralsnog
onbekend.
De wed. J. Luikenaar te Ondshoorn
is, door duisternis misleid, in de Aar gevallen en
verdronken. Eerst den volgenden morgen slaagde
men er in haar lijk te vinden.
Gerrit De Munnik, schippersknecht,
van Schiedam, die 15 Nov. 11., zooals wij reeds
mededeelden, in de Ringvaart der gemeente Haar
lemmermeer, bij Burgerveen, over boord is geslagen
en verdronken, is den 18den dezer, bijna op de
zelfde plaats, gevonden.
Ook een Haagsch correspondent van
het „Paleis van Justitie" bericht dat De Jongh
sedert eenige dagen zijne bekentenis grootendeels
herroepen beeft, en thans weder volhoudt dat hij wel
den brandbrief heeft geschreven, maarden moord niet
heeft bedreven. Verder weigert hij zich over de
zaak uit te laten, zelfs tegenover zijn verdediger,
en hij belooft op de terechtzitting alles wel behoor
lijk te zullen zeggen.
De duivendief, de roofvogel, die de
Nieuwe Kerk te 's-Hage tot zijn winterverblijf
had gekozen, is, dank zij de goede zorgen van
de Postduivenvereeniging „de Ooievaar", door een
uitmuntend schot op 40 pas van den heer S. J.
Vroom in zijn rooftochten voorgoed gestuit. Don
derdag had men tevergeefs op hem geloerd. De
fraaie valk had iets meer dan een meter vlucht.
Ib de woning van B. Zweers, den be
kenden Arnhemschen inbreker te Amsterdam, waar
hij als commensaal bij een paar rustige lieden
inwoonde, zijn nog verschillende gestolen voor
werpen teruggevonden. Hij had daar ook kennis
gemaakt met een dienstmeisje en was tegenover
deze, zijue beminde, altijd royaal. Ook zijne aan
staande schoonmoeder schonk hij nog opSt.-Nicolaas
een dozijn zilveren lepeltjes. Over die royaliteit
werd wel eens aanmerking gemaakt, doch hij ver
telde dau dat zijn oom te Arnhem hem nu en
dan rijkelijk bedacht.
In den nacht van Vrijdag op Zater-
dag, ongeveer kwartier voor drieën, brak een
hevige brand uit in het perceel van mejuffrouw
de wed. Potjer, stalhouderes in de Schuitemaker-
straat te Groningen. Van daar sloegen de vlam
men over naar het er naast staande huis, waarvan
het achterste gedeelte belangrijke schade bekwam.
De paarden en rijtuigen konden alle tijdig in
veiligheid worden gebracht, doch van den inboe
del is weinig gered. De brand is onmiddellijk na
zijn ontstaan door de politie ontdekt. Door de
krachtige pogingen der brandweer was het vuur
na pl. m. l'/j uur bedwongen. In het academisch
ziekenhuis heerschte bij het ontstaan van den
brand eene ware paniek onder de patiënten. En
geen wonder, daar de zaal voor de heelkundig
behandelden onmiddellijk ligt tegen het huis, waar
de brand woedde. Het eerste werk was die hnl-
peloozen in veiligheid te brengen, hetgeen onder
de zorgvuldige leiding van den verdienstelijken
controleur door het actieve personeel met beleid
werd verricht. Na een paar pijnlijke uren te heb
ben gesleten, konden de arme lieden weer naar
hunne bedden worden teruggebracht. Toen kostte
het evenwel nog veel moeite hen tot kalmte te
brengen, en te overtuigen dat het gevaar was ge
weken. De studenten hebben bij deze gelegenheid
gewichtige diensten bewezen, vooral de heer Alb.
Lofvers, med. cand. Met levensgevaar op den nok
van het belendend academisch ziekenhuis geklom
men, bekampte hij van af die uitstekend strate
gische stelling het vuur en mocht het hem ge-
lakken den vijand tot wijken te dwingen.
Voor eenige dagen werd van het corps
pontoiniers te Dordrecht een ijzeren roeiboot ver
mist. Onmiddellijk werd door de politie een onder
zoek ingesteld en een aantal roeibooten, met pon
tonniers bemand, ter recherche uitgezonden, echter
zonder gewenscht resultaat. De dief en met hem
de boot, waren spoorloos verdweneD. Den volgenden