N6338.
Vrijdag 15 October.
A0. 1880.
Deze Courant wordt dagelijks, mét'nitzonderjog
tL van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Toot Leiden per 8 maanden..f IdO.
Franco per post.d». ifOTArnv 1.40.
Afzonderlijke hommers.v»' 0.05.
PRIJS DER JJ)TEETENHEï:
H|tll ...^£2E^xjgaxEr.^rajLAO .arf i.0i.
'Itdtfe regel jmmwvw. -0,1^.
CrwUerftJtetMTf .nnr pluuroimta.
LEIDEN, 14 October.
De tegenwoordige onderwijzers en onderwijze
ressen lste kl. worden bij het in werking treden
der nieuwe Verordening eerste onderwijzers of
onderwijzeressen met- uitzondering van den onder
wijzer 1ste kl. aan de jongensschool der tweede
klasse. De tegenwoordige onderwijzers of onder
wijzeressen 2de kl. en de onderwijzer 1ste kl. aan
de jongensschool der tweede klasse worden op het
zelfde tijdstip tweede onderwijzers of onderwijze
ressen. De bedoelde onderwijzer 1ste kl., die als
zoodanig jaarlijks f 100 meer genoot dan de onder
wijzers 2de kl., ontvangt eene persoonlijke toe
lage van 100. De tegenwoordige hulponderwijzers
en hulponderwijzeressen worden derde onderwijzers
of onderwijzeressen. De onderwijzers aan de jon
gensschool der tweede klasse, die de bevoegdheid
missen bij deze Verordening gevorderd, worden,
indien zij een jaar na het in werking treden der
Verordening nog niet in het bezit dezer bevoegd
heid zijn, bij de eerste gelegenheid naar eene der
andere scholen verplaatst.
Aan de derde onderwijzers eu onderwijzeressen
die bij het in werking treden der Verordening
aan een der openbare scholen te Leiden werkzaam
zijn, kan, indien zij niet in het bezit zijn van
den hoofdonderwijzersrang en den leeftijd van 35
jaar bereikt hebben, zoodra zij tien jaaT met ge
trouwe plichtsbetrachting in dienst der gemeente
zijn werkzaam geweest, door den gemeenteraad
op voorstel van Burgemeester en Wethouders eene
verhooging van jaarwedde van f 100 worden toe
gestaan. Deze vervalt bij het verkrijgen van den
hoofdonderwijzersrang.
Volgens het ontwerp-raadsbesluit regelende de
heffing van schoolgelden op de openbare lagere
scholen alhier zal als schoolgeld voor het bezoeken
der op abare lagere scholen in deze gemeente ver
schuldigd zijn, door de ouders of voogden der ter
school gaande kinderen, voor ieder kind bezoekende
een der scholen der eerste klassen vijftien gulden
per drie maanden (als twee of meer kinderen uit
één gt/.in gelijktijdig ter school gaan wordt het
bedrag voor elk kind op drie vierden hiervan ge
steld) - bezoekende de voorbereidende school der
tweede klasse, de meisjesschool der tweede klasse
en de laagste afdeeling, bestaande uit de drie
laagste klassen der jongensschool van de tweede
klasse, vier gulden per drie maanden op de hoogste
afdeeling, bestaande uit de drie hoogste klassen
der jongensschool van de tweede klasse zes gulden
per drie maanden (als twee of meer kinderen uit
één gezin gelijktijdig ter school gaan wordt het
bedrag voor elk kind op drie vierden hiervan ge
steld) - bezoekende een der scholen der derde klasse
zes cents per week (voor twee kinderen uit één
gezin, gelijktijdig schoolgaande, wordt tien cents
per week, voor drie of meer uit één gezin twaalf
cents per week betaald). Op de scholen der vierde
klasse is het onderwijs kosteloos. De schoolbe-
hoeftec worden op alle scholen kosteloos verstrekt.
De opbrengst van 's rijks geldmiddelen is
weder aan het toenemen. Het bedrag over de nu
afgeloopen negen maanden is nagenoeg 2>/2 millioen
hooger dan over datzelfde tijdperk in het vorige
jaar en de raming is nu reeds volkomen bereikt,
zoodat het zich laat aanzien, wanneer de laatste
drie maanden maar evenveel opbrengen als het
vorige jaar, dat de dienst van 1880 een millioen
gunstiger of liever minder ongunstig zal uitkomen
dan door den minister van financiën bij de aan
bieding zijner begrooting voor 1881 was voorge
steld. Aan het einde van Augustus was dan ook
de vermeerdering nog maar slechts l'/j millioen.
Tot dezeB verbeterden toestand hebben vooral bij
gedragen de zoogenaamde indirecte belastingen, de
zegel-, registratie-, hypotheek- en successierechten,
gezamenlijk f 1,682,000de accijnzen (vooral het
gedistilleerd), niettegenstaande de suiker nog altijd
ruim 5ton ten achteren is, f 150,000de in
voerrechten ruim f 86,000; de posterijen en tele-
graphie nagenoeg f 250,000 en het personeel na
genoeg f 230,000.
Thans is verschenen het commissoriaal rap
port over de verslagen omtrent den staat der
hooge, middelbare en lagere scholen over 1877/78
en 1878/79. Bij het einde van den cursus 1878/79
waren aan de universiteiten werkzaamte Leiden
49 hoogleeraren en 1 lector; te Utrecht 37 hoog-
ieeraren en 8 lectoren; te Groningen 84 hoog
leeraren te Amsterdam 44 hoogleeraren (waar
onder 7 buitengewone) en 8 lectoren. - Het pleit
niet voor den ijver der studenten, dat onder
scheidene hoogleeraren een of meer hunner lessen
niet konden geven wegens gebrek aan toe
hoorders, maar niet minder is het af te keuren
dat in 1877 te Leiden een hoogleeraar werd be
noemd, die nog geen enkele les heeft kunnen geven
wegens gemis aan lokaal en hulpmiddelen. Hierin
is thans verandering gekomen.
Onderging het aantal hoogleeraren eene belang
rijke vermeerdering, hetzelfde kan niet gezegd
worden van het aantal bij den rector magnificus
ingeschreven studenten. Dit aantal bedroeg in
Leiden. Utrecht. Groningen. Totaal.
1876/77 939 468 196 1603
1877/78627 401 189 1217
1878/79. 533 353 182 1068
In de verslagen wordt gemeld dat volgens eene
opgave van de studenten zeiven het aantal stu
denten veel grooter was, als 1466 in 77/78 en
1549 in 78/79.
Algemeen is de klacht, dat de kennis van de
meeste jongelieden, die voor het eerst de universi
teit bezoeken, zeer gering is. De hoogleeraar Goud
smit getuigt dat, op eene enkele uitzondering na,
de jongelieden onvoorbereid aan de universiteit
komen, niet klassiek gevormd zijn, dat de Latijnsche
taal voor hen eene „terra incognita" is en zij dus
niet met vrucht de lessen over Romeinsch recht
konden volgen. Al zijn alle hoogleeraren niet
even ongunstig in hun oordeel, zoo is toch het
algemeen getuigenis dat de kennis en ontwikkeling
der aangekomenen zeer middelmatig is.
Om te voorzien in de opleiding van bedienaren
van den godsdienst en geestelijken voor de ver
schillende kerkgenootschappen, behalve het Neder-
landsch-Hervormde, bestaan 13 bijzondere inrich
tingen voor hooger onderwijs met 472 studenten.
Door de commissie voor het examen middel
baar onderwijs is voor Engelsche taal en letter
kunde toegelaten mejuffrouw J. E. Treub, van
Voorschoten.
De commissie voor het geneeskundig staats
examen heeft tot arts bevorderd de heeren F.
Delhez, med. doctorandus, en H. G. C. HeriBga,
officier van gezondheid, en toegelaten voor het
lste gedeelte de heeren dr. A. Klinkenberg en
A. F. Verschuur, candidaat-arts.
De Koning en de Koningin hebben een
som van f 1000 geschonken ten behoeve der
algemeene armen van 's-Gravenhage, „als gift ter
gelegenheid der doopplechtigheid van de jong
geboren Prinses."
De gemeenteraad van Haarlem heeft tegen
1 Januari a. s., op zijn verzoek, eervol ontslag
verleend aan den heer J. E. Van den Arend als
gemeente-architect en als zoodanig in zijn plaats
benoemd den heer J. Leyh, thans opzichter der
gemeentewerken. Tot opzichter der gemeentewerken
werd benoemd de heer J. G. Michielse, opzichter
te Haarlemmermeer.
Met het oog op het examen voor het mid
delbaar onderwijs zal aan de universiteit te Am
sterdam door den hoogleeraar J. Verdam, evenals
het vorig jaar, een cursus over Nederlandsch voor
dames en heeren worden geopend.
Het Genootschap ter bevordering van natuur-,
genees- en heelkunde heeft voor het eerst de
onlangs uitgeloofde Swammerdam-medaille toege
kend, en wel aan prof. Theodor Carl Von Siebold
te Munchen, den zoöloog van den tegenwoordigen
tijd, die het meest in den zin van Swammerdam
gewerkt heeft.
Niet P. C. Kat, maar P. C. Koot is ge
slaagd in het examen aan de polytechnische school.
Een commissie van genie officieren, bestaande
uit de heeren kolonel Stolk, luit.-kolonels Bolken
en Gijsberti Hodenpijl, alsmede den kapitein Schal
ken, bezocht dezer dagen eenige punten aan de
kust van Noord- en Zuid-Holland, om aan den
minister van oorlog voorstellen te doen betrekkelijk
den aanleg van gepantserde torens en batterijen,
voornamelijk met het oog op de haven van IJmuiden
en den mond van den nieuwen waterweg.
Het stoomschip „Koning der Nederlanden",
van Amsterdam naar Batavia, vertrok gisteren van
Southampton; de „Gelderland", van Batavia naar
Rotterdam, arriveerde gisteren te Marseille.
Gemengd Nlenvrft
Te ongeveer 9 uren, van dezen mor
gen, zijn twee schooljongens, die op de Breestraat
aan het vechten waren, en waarvan de een den
ander met den gesp van een riem een onbedui
dend wondje aan het hoofd heeft toegebracht, aan
het politiebureel gebracht.
Twee in het zwart gekleede juffrou-
wen van middelbaren leeftijd trokken gistermiddag
in de nabijheid van het Hollandsch-Spoorstation
te 's-Gravenhage de aandacht door haar onophou
delijk heen en weer wandelen. Op de herhaalde
vragen van een politie-agent wat de dames zoch
ten en wilden, werd geen antwoord gegeven. Ten
slotte noodigde de politie, die waarschijnlijk aan
krankzinnigheid dacht, de beide dames uit haar
naar het politiebureel te volgen, aan welk verzoek
terstond werd voldaan. In een vigilante begaven
zich de agenten met de dames naar het aange
wezen lokaal. Een groote menigte menschen had
zich inmiddels om de beide vreemdelingen ver-
eenigd en nam met bijzondere belangstelling van
de vreemde houding der juffers en de uitnoodi-
ging der politie kennis.
De heer De Bergh daarentegen seint dat twee
jonge dames uit een huisje op het Huygensplein
te 's-Hage in hechtenis genomen zijn. Men zegt
dat dit betrekking heeft op de moordgeschiedenis.
Te Weert is Maandag-avond, tijdens
de kermis, een 40-jarig persoon door twee dolk
steken zoo zwaar gekwetst, dat hij enkele uren
daarna overleed. Drie personen zijn op vermoeden
gearresteerd.
Uit Tessel wordt aan de N. R. Crt.
gemeld dat tot dekking van een tekort op de
Gemeentebegrooting voor 1881 de raad besloot
de schoolgelden voor de gewone lagere school 100
pet. te verhoogen
