amptonde „Prins van Oranje", van Amsterdam naar Batavia, arriveerde gisteren te Port-Said en vertrok denzelfden dag. Aan de Tweede Kamer is aangeboden een wetsont werp tot wijziging van eenige artikelen der wet op het Hooger Onderwijs. Die artikelen zijn artt. 63, 64, 65, 66, 67 en 100. Tot toelichting van dit ontwerp geeft de minister van binnenlandsche zaken te kennen dat de wet op het Hooger Onderwijs beveelt dat hij, die de lessen der hoogleeraren en lectoren voor zijne universitaire opleiding wenscht te volgen, eene som betale van 200, voor elk studiejaar. Bij dat voor schrift stelde de wetgever zich voor dat ieder aca demieburger zich door die betaling den toegang tot alle lessen der universiteit zou verzekeren. Die ver wachting is niet verwezenlijkt. Gebruik makende van de bepaling van art. 65 der wet, heeft menig student zich bepaald tot het volgen van vier lessen, tegen be taling der daarvoor gevorderde som van 120. Toch lag dit niet in de meening des wetgevers die de be voegdheid om slechts enkele lessen tegen verminderde betaling te kunnen volgen, voorzeker niet heeft ge schreven met de bedoeling dat daarvan op zoodanige wijze gebruik zou gemaakt worden. Aan die ingeslopen gewoonte nu is groot nadeel verbonden, ten eerste voor 's Rijks schatkist, ten andere voor de opleiding zelve. Van alle zijden is dan ook over de werking der wet, wat dit punt betreft, geklaagd. Terecht heeft ook de vertegenwoordiging bij de behandeling der staatsbegrooting herinnerd dat voorziening te dien aanzien door wetswijziging niet mocht worden uitge steld. Dit ontwerp tracht daarin te voorzien. De regeering acht het van hoog belang, dat het bij den aanvang van het eerstvolgend studiejaar op den derden Dinsdag der maand September door den Koning be krachtigd zij. Zij is daarbij uitgegaan van het denk beeld dat de schatkist niet mag verstoken blijven van de vermoedelijke inkomsten, van de zijde der studenten, waarop de wetgever heeft gerekend. Inkomsten wier oorzaak volkomen rechtmatig is; niemand toch kan meenen dat hooger onderwijs gratis behoort verstrekt te worden. In de hoofdbeginselen der wet wenscht de regeering geenerlei verandering te brengen. Zij is er zelfs op bedacht geweest de werking der juiste beginselen der wet nog verder uit te breiden, door het bedrag der gezamenlijke kosten voor de lessen van hooger onder wijs, voor ieder die daaraan deelneemt, onafhankelijk te maken van de lengte van den studietijd. Een ge middeld getal van vier jaren voor die lengte aanne mende, voert het aangenomen cijfer voor alle lessen in eiken cursus tot een bedrag van 800 voor den geheelen studietijd. Na betaling dier som zal voor •allen die haar in de schatkist zullen gestort hebben, de toegang tot de lessen blijven openstaan, terwijl voor dit langer genot dier lessen geenerlei verdere retributie gevorderd wordt. Na de uiteenzetting dier beginselen zal het geen verwondering wekken, dat hij die wel de lessen van hooger onderwijs wil volgen, doch het daarvoor verschuldigde tracht te ontduiken strafbaar is. De regeering heeft dan ook gemeend het recht tot bijwoning van het universitair onderwijs onafscheidelijk te moeten verbinden aan de inschrij ving bij den rector magnificus en deze onafhankelijk te moeten stellen van de betaling der bij de wet voorgeschreven bijdrage voor het genot van dat onder wijs. Niemand zal klagen over straf, welke uitsluitend hem zal treffen die zich door niet-naleving der wet die straf op den hals haalt. Dat er ook zonder be taling der gevorderde bijdrage hooger onderwijs ver krijgbaar moet zijn, is ten allen tijde erkend. Het ontwerp wijst aan welke personen daartoe naar het oordeel der regeering bij de wet moeten worden toegelaten. Het strekt alzoo om in dien geest uitvoe ring aan de denkbeelden van de regeering te geven. Gemengd Nieuwb Hedennamiddag zijn door de politie naar de gevangenis te 's-Gravenhage overgebracht I. v. P. en H. L., die zich in deze gemeente aan bedelarij, in vereeniging gepleegd, hadden schuldig gemaakt. Te Haarlem is door de politie proces verbaal opgemaakt tegen een huzaar van het 1ste regiment, die, terwijl hij wegens dronkenschap op straat in arrest werd gebracht, drie agenten van politie door trappen, slaan en bijten heeft verwond. Door de politie te Amsterdam is de hand gelegd op een vijftal Duitschers, die zich in eene woning op de Stadhouderskade hadden geves tigd en het huis op weelderige wijze ten koste van tal van leveranciers hadden gemeubeld en ingericht. De meubels en kostbaarheden, die op krediet afge leverd werden, verdwenen echter weder op geheim zinnige wijze, zoodat, toen de politie in het huis drong, slechts de tapijten overig waren van al het huisraad en de vele kostbaarheden, die afgeleverd waren. Het schijnt gebleken te zijn dat een van de heeren, die zich daar op zulk eene eigenaardig kostbare wijze hadden gevestigd, uit eene Duitsche gevangenis kwam. De laatste dagen wordt er onder het publiek in Rotterdam bijna over niets anders ge sproken dan over het vinden van het hoofd van een zeer jong kindje en van een kinderarmpje in een der grachten aldaar. Daarover zijn de meest zonderlinge geruchten in omloop. De Rotter- damsche commissaris van politie, de heer Leyds, vraagt intusschen inlichtingen omtrent deze geheim zinnige zaak. Gistermorgen te zes uren heeft bij het raugeeren van een goederentrein de conduc teur v. d. Schroeft', aan het Rijnspoor-station te Utrecht, het ongeluk gehad tusschen den trein te geraken; hij is onmiddellijk aan de gevolgen overleden. Bij de manoeuvres der cavalerie op de Vughterheide nabij 's Bosch is een huzaar uit den zadel geraakt en, met een der voeten in den stijgbeugel hangende, door het hollende paard een eind weegs medegesleept. De man is ernstig aan het hoofd verwond en per brancard naar het hospi taal overgebracht. Nadat zekere vrouw H., wonende op een hof aan den Spuiweg te Dordrecht, reeds sedert eenigen tijd nu en dan uit een spaarpot, staande in de lade van een kastje harer woon kamer, geld had gemist, gaf zij daarvan kennis aan de politie, die haar den raad gaf het geld te merken en een harer hoofdagenten op eene ver borgen plaats posteerde. Nadat deze zich gedu rende enkele dagen tevergeefs in zijn schuilhoek had verborgen gehouden, betrapte hij gistermorgen op heeterdaad zekere vrouw v. L., wier zolder slechts door een houten beschot van dat van vrouw H. was afgescheiden. Door eene opening verschafte zij zich toegang tot den zolder en vervolgens langs een trap tot de woonkamer harer buurvrouw, met de geheime bergplaats van wier spaarpenningen zij scheen bekend te zijn. Althans zij stapte naar het bewuste kastje toe en haalde er 3.50 uit. Op hetzelfde oogenblik kwam de agent uit zijne schuilplaats, te voorschijn en arresteerde de dievegge. Te Woudrichem is gevankelijk bin? nengebracht zekere Karei Muller, milicien-plaats vervanger bij het 4de regiment infanterie, die sedert 9 November van het vorig jaar gedeserteerd was uit zijne garnizoensplaats Haarlem. Volgens zijne bekentenis heeft hij destijds te Ouderkerk a/d. Amstel zijne militaire kleeding met burger- kleeding verwisseld, zwierf den geheelen winter rond, en was de laatste 2 a 3 maanden te Wer kendam als schippersknecht werkzaam, terwijl hij de Zondagen en zijn overigen vrijen tijd besteedde tot het houden van godsdienstoefeningen in een schuur, waarbij hij als voorganger optrad. Dit laatste heeft tot zijne ontdekking geleid. De steenbakker S., van Heerlerheide, werkzaam te Bever, voor St.-Adalbertspoort te Aken, heeft door middel van een scheermes zijne twee jongste kinderen, van 11/2 en 5 jaren, beiden meisjes, en daarna zich zeiven den hals afgesneden. Zijn 12-jarig zoontje dat in hetzelfde vertrek sliep, werd op het gerochel des stervenden vaders wakker en begon te schreeuwen, waarop de huis- genooten de eerste getuigen dier verschrikkelijke daad werden. S. was voor de vierde maal ge trouwd en leefde in oneenigheid met zijn laatste vrouw, die, door op een valschen naam koop waren te borgen, zich in arrest bevond. Dit schijnt de aanleiding tot deze "Verschrikkelijke daad ge weest te zijn. Op den Boulevard des Capucines te Parijs, dicht bij het Grand Hotel, hoorde men Maandag-avond om halftwaalf een vrij sterken knal. Een jongmensch lag op een bank, een pistool aan zijne voeten, terwijl een stroom bloed uit de wonde vloeide, die de ongelukkige zich zeiven aan de keel had toegebracht. Hij was een Italiaan en gebrek schijnt de aanleiding tot den zelfmoord te zijn geweest. Door een gasontploffing in Bedford- street te Londen werden een man gedood en vijftien gewond. Niet minder dan 400 huizen in den omtrek werden min of meer zwaar beschadigd. Uit St.-Petersburg wordt bericht dat zekere Russische prins in een paar dagen 3!/j millioen roebels met kaartspelen verloor aan den neef van een Russisch diplomaat. BUITENLAND. Frankrijk. De rechtbank te Parijs heeft de uitspraak om trent hare bevoegdheid in de zaak der Jezuïeten tegen den prefect van politie uitgesteld tot Vrijdag. De Jezuïeten te Rijssel hebben, in afwach ting dat er over de bevoegdheid der rechtbank, om over hunne uitzetting uitspraak te doen, be slist worde, eene nieuwe actie tegen den prefect ingesteld, om eene vergoeding van 10,000 fr. voor de schade, hun door die uitzetting en de schennis van hun domicilie berokkend. Oostenr.-Hong;. Monarchie. De „Politische Correspondenz" meldt uil Kon- stantinopel dat de Porte alle beschikbare troepen naar de Grieksche grenzen, voornamelijk naar Volo, Salonica en Prevesa zendt. Blum Pacha is naar de Dardanellen vertrokken om de vestingen te inspecteeren. Baker-pacha is met een zelfde zending naar Salonica vertrokken, waar reeds een groote legermacht is geconcentreerd. Groot-BritanniS. In het Lagerhuis vroeg de heer Wilfrid Lawson aan den heer Gladstone of de regeering nu het confederatie-plan in Zuid-Afrika was mislukt nog altijd van plan was sir Bartle Frere in de Kaap te laten. De heer Gladstone antwoordde dat de regeering met groot leedwezen had vernomen dat het voorstel van het Kaapsche ministerie om het confederatie-plan te bevorderen was verworpen. Dit zou natuurlijk van grooten invloed zijn op de plannen der regeering, maar uit de korte telegram men kon men zich niet met genoegzame zekerheid een oordeel vormen en daarom wenschte de regee- riug de zaak nog in beraad te houden. „Dan zal ik mijn vraag over veertien dagen nog eens her halen," antwoordde de heer La wson. In de eerste zes maanden van dit jaar waren er in den Engelschen groothandel 732 faillisse menten tegen 2546 in het eerste halfjaar van 1879. Ook in den kleinhandel valt een dergelijke vermindering waar te nemen. Daarentegen was het aantal faillissementen onder de pachters tamelijk groot, nl. 677. Bualand. De Regeeringsbode meldt dat de vice-admiraal Leszowki, chef van het departement van marine, tot commandant der Russische vloot in den Stillen Oceaan is benoemd en zijn adjunct, de schout-bij- nacht Pestschwoff, tot chef van genoemd departement. De „Invalide" verneemt uit Borschow: De voorhoede van generaal Skobelefl's tegen de Turko- mannen uitgezonden expeditiecorps heeft 9 Juni, van Douzolum uit, Chodjakala bezet en 23 Juni Baz, waar een versterkt proviand-depot is inge richt. Den 25sten Juni deed een eskadron kozak ken met twee kanonnen eene verkenning in de richting van Artschman, van waar de vijand, na eenige schoten gewisseld te hebben, terugtrok; geene verliezen werden daarbij geleden. Telegrammen. SIMLA, 6 Juli. Volgens de laatste hier ont vangen berichten bevindt Abdurrahman zich te Deshau aan de noordelijke helling der Hindoe-Koesh. De bijeenkomst iu Mardan zal, naar het schijnt, ontbonden worden. Verscheidene stammen zijn zuidwaarts getrokken en sommige zijn met Mahomed Jan naar Logar gegaan. Een Britsche afdeeling, 500 man infanterie en twee escadrons cavalerie sterk, heeft een aanval gedaan op het dorp Mirgosai. Het gelukte haar, na hardnekkigen weerstand, Jen vijand te verstrooien. RAGUSA, 7 Juli. De Montenegrijnen verlieten alle stellingen bij Dulcigno en rukten op naar Podgoritza, waar een aanval verwacht wordt. De Montenegrijnen zijn besloten de Albaneesche vel den af te maaien. Er is een conflict ontstaan tusschen de Turken te Jacova en de Christenen te Fandesi. Ten gevolge der wreedheden van de Turken zijn eenigen hunner gedood.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1880 | | pagina 2