N°. 6237.
Saterdag 19 Juni.
A0. 1$80.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
Dit Nommer bestaat uit TWEE BLADEN.
Eerste Blad.
Philips de Schoone, zijn tijd en omgeving.
I.
LEIDSCI
DAGBLAD.
PBIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 9 maanden.7771.10.
Franco per post.1.40.
Afzonderlijke Nommers.T.~.V.T.V.'0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIES t
Van 1—4 ngete.
Iedere rafel meer.
1.05.
Greotere letten neer ptaatanimia.
V."<T«
T?v;s O.I7*.
8TADS-BERICHTEN.
De BURGEMEESTER der Gemeente LEIDEN,
Gezien art. 52 der Algemeene Politie-verordeningdd. 6 November
1879, waarbij de bevoegdheid wordt verleend om bij bijzondere
gelegenheden nadere bepalingen omtrent het rijden en verblijven
van rijtuigen op straat te maken;
BEPAALT:
1°. dat op Dinsdag den 22sten Juni e. k., ter gelegenheid van
den gekostumeerden optocht door Heeren Studenten der Leidsehe
Hoogeschool te honden, langs den weg, dien de optocht neemt,
op dien tijd geene rijtuigen of paarden zullen mogen stilstaan,
alsmede dat rijtuigen of paarden den optocht ontmoetende niet
in tegenovergestelde richting zullen mogen doorrijden, maar zich
naar elders moeten verwijderen, en
2°. dat des avonds gedurende de illuminatie alleen stapvoets
mag worden gereden.
Wijders noodigt hij het publiek dringend uit, den optocht
niet te volgen en bij het passeeren daarvan op de eenmaal inge
nomen standplaatsen te blijven, en verder alle aan den optocht
hinderlijke belemmeringen uit den weg te ruimen en alzoo tot
den geregelden en ongestoorden afloop daarvan, ieder naar zijn
vermogen, mede te werken.
Le i d e n, De Burgemeester voornoemd,
15 Juni 1880. DE KANTER.
De BURGEMEESTER der gemeente LEIDEN,
Gezien art. 52 der Algemeene politieverordening, vastgesteld
den 6den November 1879,
BEPAALT:
Dat bij gelegenheid der verschillende feesten te geven in het
gebonw op de Ruïne, Dinsdag den 22sten Juni e. k. en volgende
dagen, de passage met rijtuigen tot het aanbrengen en afhalen
van bezoekers niet anders mag geschieden dan in de richting van
de Steenschuur O.-Z. terwjjl die rijtuigen zich moeten verwij
deren in de richting naar de Raamstegen;
Dat gedurende de feestweek iederen avond van 7 nren tot na
afloop der feesten in bedoeld gebouw, hét rijden langs bet Rapen
burg van de Nieuwsteeg tot de Steenschuur en langs de Steen-
schuur W.-Z. is verboden.
Leiden, De Burgemeester voornoemd,
15 Jnni 1880. DE KANTER.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der GEMEENTE
LEIDEN, ontvangen hebbende eene circulaire van den
Commissaris des Konings in de provincie Zuid-Holland,
van den 22sten Januari 1880 (Provinciaalblad n8. 8), hou
dende uitnoodiging om, door het aansporen der ingezetenen
tot milddadigheid, zooveel mogelijk het welslagen te be
vorderen der jaarlijksche Collecte, welke ten gevolge van
Zijner Majesteits dispositie, van den 16den November 1820,
n°. 81, door de Districts-commissie tot aanmoediging en onder
steuning van den Gewapenden Dienst in de Nederlanden, zal
worden gehouden, doen te weten dat, ingevolge het
verlangen van gemelde Commissie, de genoemde Collecte
zal geschieden, door daartoe gemachtigde personen, met
gesloten bussen, op Maandag en Woensdag 21 en 23 Juni
aanstaande, aanvangende 's morgens te negen uren, aan de
huizen der ingezetenen, die verzocht worden op de uit
reiking hunner liefdegiften orde te stellen.
Moge de goede uitslag dezer inzameling, waarvan Bur
gemeester en Wethouders zich reeds vooraf overtuigd hou
den, het doen zien, dat deze roepstem niet tevergeefs ook
tot Leidens ingezetenen werd gebracht 1
Vive Bourgogne! est notre cri,
De coeur chantons, je voua en prie
En sa haute, joyeuse entree.
N'epargnons florin ni demi,
S'il est venn en sa contrée
En nous tristesse en est Unie.
Si, crions par la reu ainsi:
Vive Bourgogne! est notre eri.
Leve Bourgondië! laat ons vroolijk zijn! zon
gen de Gentenaars bij den. intocht van Philips
den Goeden en nog zijn achterkleinzoon Philips
de Schoone, hoewel een Oostenrijker, werd met
dien geliefden volkskreet begroet. Nu na bijna
vier eeuwen de schitterende intocht van die*
laatsten vorst binnen Amsterdam hier ter stede
staat herhaald te worden, nu zoo:13 vij ni®*
twijfelen een „Leve Philips! laat ons vroC^i^
zijn!" de volgende week door Leidens straten zal'
weerklinken, komt het ons gewenscht vooreenige
korte bijzonderheden uit het leven en het tijdvak
van Philips II van Holland te beschrijven, over
tuigd van de belangstelling onzer lezers in alles,
wat betreft de maskerade.
Toen in 1825 bij het twee en een halve
eeuwfeest onzer academie hier de eerste maske
rade plaatsgreep, was het gemakkelijk genoeg een
zoodanig onderwerp te kiezen, dat geen histori
sche toelichting noodig was en men tafereelen
voorstelde uit onze geschiedenis, die tot de meest
bekende mogen gerekend worden. Nu evenwel,
behalve in 1830, om de vijf jaar een optocht
sedert gehouden werd en ook de andere studenten
corpsen hetzelfde deden, moest men wel tot min
der bekende feiten zijn toevlucht nemen en
indien die noodzakelijkheid leidt tot een werkje
als de nu uitgegeven„Intocht van Philips den
Schoone binnen Amsterdam op 27 Jnni 1497",
is het bezwaar der onbekendheid grootendeels
opgelost. Wij willen dan ook niet nalaten de
Maskerade-commissie, die dit boek bewerkte, een
warm woord van lof te brengen voor de wijze,
waarop zij hare taak heeft ten uitvoer gebracht.
In zeer onderhoudenden stijl geeft zij ons eene
beschrijving van het regeeringstijdperk na den
dood van Karei den Stouten in 1477 tot aan dien
van haar held in 1506 betreffende de Neder-
landsche gewesten. Tal van merkwaardige bijzon
derheden omtrent de voornaamste personen van
Philips gevolg, omtrent de stadsregeering en de
burgers van Amsterdam heeft zij daaraan toege
voegd en wij kunnen een ieder dit werkje zeer
ter lezing aanbevelen. Yoor hen evenwel, die
door den omvang, 229 pagina's, worden afge
schrikt, willen wij een zeer beknopt overzicht
geven, hierbij de indeeling van het werk der
Maskerade-commissie in hoofdzaak volgende.
De dood van Karei den Stouten, die evenals
zijn vader met krachtige hand de teugels van
het bewind had gevoerd, was het sein tot tal
van binnenlandsche verwikkelingen en buitenlandsche
oorlogen. Opstand in het Noorden, opstand in
Utrecht, in Gelderland, in Holland, opstand cok
vooral in het Zuiden, in geheel Vlaanderen, voor
namelijk in Gent, oorlog met den machtigen Fran-
schen koning: dat was de wijze, waarop Maria
van Bourgondië over den dood haars vaders- ge
troost werd. Wij wenscben hier niet nader over
uit te wijden, genoeg zij het voor ons dceh te
herinnerenhoe, nadat zij in den echt, was ver-
eenigd met Maximiliaan van Oostenrijkdeze, door
zijne tiidgenooten niet ten onrechte „de laatste
ridder" genoemd, er in mocht slageia de rust te
herstellen en, toen een vreedzamer ti jdperk scheen
aan te breken, Maria door een val van het paard
gekwetst nog zeer jong stierf ei a zoo scheiden
moest van een geliefden gemaal a drie nog jeug
dige kinderenPhilips, Magareth' a en Frans, van
welke de oudste, Philips, nauw elijks zijn vijfde i
jaar was ingetreden.
Hij volgde zijne moeder op in alle hare waar
digheden, doch ook dit ges chiedde niet zonder
strijd. De natuurlijke voogdij schap van zijn vader
werd betwist en met zeer veel moeite, dikwijls
met levensgevaar, moest der ,e zijne oproerige onder
danen tot gehoorzaamheid dwingen. In dien strijd
vinden wij tevens de laat jSte worsteling der hevige
Hoeksche en KabeljauT ^rsche twisten en den be-
ruchten opstand van het Kaas- en Broodvolk.
Ook nu wist Maxitr ifiiaan de orde te herstellen
en toen hij in 1493 zijn vader als Duitsch keizer
opvolgde en de v jgeering dezer landen opdroeg
-Tj zijn vijftienjf irigen zoon, gaf hij dezen een
blo en we^?'renc* §®bied.
Philips, de tweede graaf van dien naam, vaa'
Holland, door zijne bewonderaars „de Schoone"".
genoemd, heeft noch door politieke daden, noch'door
krijgsbedrijven uitgemunt. Uit een geschiedkun
dig oogpunt is verreweg zijn belangrijkste daad
zijn ongelukkig huwelijk met Johanna, erfdochter
van Castiliè' en Arragon, door den dood van baar
broeder en oudere zuster en de kinderen vaa
dezen. Daardoor kwam het, dat zijn zoon Karei de
Vijfde een zoo machtig heerscher werd, die een gebied
verkreeg, waarin de zon nooit onderging; dat huwelijk
was ook de middellijke oorzaak van den strijd tegen
Spanje, die onze voorouders braoht tot de vestiging
der republiek der Vereenigde Nederlanden. De eerste
regeeringsdaad van Philips was de vernietiging van het
zijne moeder afgeperste groot-privilegie, waarvoor^
hij de verschillende Hollandsche steden afzonderlijke-
privilegiën en voorrechten schonk. Meer voordeelig*
voor zijne onderdanen was het Groot Verbond van
Koophandel, dat hij in 1496 met Engeland sloot
en daardoor den herlevenden handel de kracht
gaf zich snel uit te breiden. Al waren Holland,
Brabant en Vlaanderen onder zijn bewind ook in
betrekkelijke rust, met de Gelderschen en Friezen
had hij bijna onafgebroken van die kleine oorlo
gen te voereD, die ternauwernood van stroop
tochten te onderscheiden zijn. Iti 1505 begaf hij i
zich voor de tweede maal naar Spanje om de
erfenis zijner schoonmoeder te aanvaarden en haar
in het koninkrijk Castilië op te volgen. Nog op
jeugdigen leeftijd stierf hij aldaar plotseling ia
1506. Dit wat betreft zijn bewind; over zijn
persoon en de leden van zijn gevolg hopen wij
morgen nog het een en ander mee te deelen.
LEIDEN, 18 Juni.
Ter gelegenheid van den 65sten gedenkdag
van den slag bij Waterloo wappert heden alhier-
van openbare en particulier» gebouwen de vader-
landsehe driekleur.
De rector magnificus en de secretaris van den
Academischen Senaat der rijks-nniversiteit alkier-
hebben hedenmiddag hunne opwachting gemaakt
bij onzen nieuwen burgemeester. Gisteren doden
het de officieren van het garnizoen.
Behaive de gisteren vermelde bekroningen, terr
visscberij-tentoonstelling te Berlijn, kreeg Neder--
land nog evenals andere Staten, op voorstel der;;
gezamenlijke jury, voor de regeeringsinzeniingen^
een gouden madaille met een schriftelijke dank
betuiging.
Verder is nog een bijzondere eereprijs, uitge
loofd door den groothertog van Baden, toegekend
aan den Nederlandschen hoofdcommissari&den hee.r
A. E. Maas te Scheveningen.
De eereprijs van den heer Stortenbeker ia geen
drinkhoorn, maar een prachtige bokaal uit onyx
gesneden.
Een eervolle vermelding werd nog toegekend
aan den beer A. Van Dam, praeparator bij Vftijks
Museum van Natuurlijke Historie te Leiden, voor
1°. eene verzameling opgezette exemplaren van voor
de Nederlandsche visscberij belangrijke zeevrsscben
2®. eene dergelijke verzameling van rivievvisschen
uit de Nederlandsche wateren, en 8°. eone derge
lijke verzameling binnenwater-visschen.
Naar bet Hbl. verneemt, hebben de leden
der Amsterdamsche subcommissie voor de Kweek
school voor Zeevaart te Leiden hun ontslag ge
nomen. Sedert de gelegenheid in de hoofdstad is
geopend tot dienstneming op een opleidingsschip
van het rijk en de Kweekschool alhier onlangs
I eene schier uitsluitend militaire rijksinrichting
