iV. 6197.
Zaterdag 1 Mei.
A*. 1880.
Deze Courant wordt dagelyka, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DiiZEE COÜEAJT:
Voor Lailee per 8 maanden..1.10.
Franco per p-ast.1.40.
Aliouderlf kn Nümmar»0.00.
PRIJS DES ADTEBTEHTW:
Vu 1-4 rapte
I*dtre ra (el meer
Greater* tettert mot pUateruiat*.
L00.
OiTi.
LEIDEN, 30 April.
Eene vrij talrijke menigte, waaronder vele niet-
•studenten was gisteravond vereenigd op de eetzaal
der sociëteit Minerva, ten einde de lezing op
„Doctrina" van Z. Exc. Murad-Effendi, minister
resident der Hooge Porte bij de Nederlandsche
regeering, aan te hooren. Z. Exc. begon met eene
der Türkische Skizze„Neo-Ottomanische Parnas"
voor te lezen, waardoor hij ons eenigszins op de
hoogte bracht van de beoefening der dichtkunst bij de
Turken. Eigenlijk populaire dichters zijn er niet,
het is slechts een kunst der beau-monde en wordt
dan ook in kanselarij-taal beoefend, waarbij de
vorm overwegend is op den inhoud, die meestal
niet van theologischen bijsmaak vrij is gebleven.
De dichters zeiven brengen het in Turkije tot
hooge rangen, men heeft er, die den titel van
pacha, vizier, zelfs van saltan dragen, doch dat
pachaschap, viziraat en sultanaat liggen in de
wereld des geestes. Hoe interessant dit alles
ook was, het was misschien juist te interessant
om bij eene enkele lezing voldoende geapprecieerd
te worden, althans het viel meer in onzen smaak
toen de spreker daarna overging ons eenige proe
ven dier dichtkunst te geven door hem in Duitsche
verzen overgebracht. Vooral de drie stukjes uit
den Tnrkschen „Tijl-Uilenspiegel", waarin de
held Nasz'redin toont vooral niet minder gevat te
zijn dan zijn westersche collega, gaven ons een
hoog idee van hetgeen het bundeltje Orientalische
dichtungen voor schoons moet bevatten. Een
Oostersche en eene prachtige Noordsche ballade
sloten de eerste afdeeling. Het tweede gedeelte
der lezing werd geheel ingenomen door de voor
dracht van een tweetal fragmenten uit sprekers
tragoedie, „Mirabeau". Voorzeker het was geen
lichte taak den geweldigen redenaar der revolutie
sprekend in te voeren, doch hoe meesterlijk leent
zich niet de strijd van dien held tot een tragoedie,
die, ziende dat de volksbeweging te ver gaat, ge
sterkt door zijne liefde voor de koningin, gedreven
door zijn vurig streven naar Erankrijks heil, zich
als een hechten dam meent te knnnen plaatsen
tegen den stroom in eB in dien strijd met de
door hem zeiven losgelaten machten bezwijkt. Van
dit tragische is prachtig party getrokken en de
woorden den volkstribuun in den mond gelegd
doen begrijpen dat hij met zijn redenaarstalent
alleen gewapend dat waagstuk durfde ondernemen.
De beide scènes, ons verder medegedeeld, waren:
de ontmoeting tusschen de koningin en Mirabeau
te Saint-Cloud en de Jacobijnen-vergadering waar
Mirabeau zich schoonwascht van de verdenking,
door Marat verspreid, dat hij door het hof was
omgekocht om het volk te verraden. Van deze
fragmenten kunnen wij slechts verklaren dat zij
prachtig waren en dat de voordracht den inhoud
waardig was. Z. Exc. is geen Turk van geboorte,
doch waar Tnrkije nog dergelijke krachten tot zich
weet te trekken als de Oostenrijksche Ereiherr
„Von Werther", en deze niet te waardeeren en te
gebruiken, mag men nog niet zeggen dat die
staat zijn val nabij is. In zooverre heeft de
Turksche gezant hier misschien een uitnemend
diplomatisch succes gehad, als hij dat idee bij al
zijne hoorders heeft opgewekt.
In de Stadszaal werd gisteravond door de
leden van het genootschap „Mathesis Scientiarum
Genitrix" eene buitengewone vergadering gehouden,
bij welke gelegenheid tevens de uitreiking der
door de leerlingen behaalde medailles en diploma's
plaats had. Daartoe hield de voorzitter, de hoog
leeraar dr. D, Bierens de Haan, vooraf een toe
spraak of liever een openingsrede, waarin hij in
levendige kleuren het „voorheen en thans" der
school in het licht stelde, van de school die vol
strekt geen vreemdelinge meer is, maar om de
vruchten, die zij elk jaar afwerpt, door allen wordt
gewaardeerd. Tusschen dat voorheen en thans is
een groot verschil, getuige o. a. reeds het gebouw
van vroeger en nu, voor het geven der lessen be
stemd, en ook wat de onderwijzers en daardoor
het onderwijs-zelf betreft. Eerst was de school
hoofdzakelijk bestemd voor teekenonderwijs, nu
geeft men er onderwijs in verschillende vakken.
Door spreker werd eveneens gewezen op den invloed
van dit onderwijs tot wering van het school verzuim,
dien invretenden kanker der maatschappij. Het
kan ouders echter niet genoeg op het hart gedrukt
worden om hunne kinderen bij het verlaten der
lagere school onmiddellijk naar het Genootschap
te zenden. Het laatste toelatingsexamen kan daar
voor nog tot waarschuwing strekken. Niet minder
dan 40 pet. toch der aangemelden moest er worden
afgewezen, zonder dat de eischen hooger dan vroe
ger waren gesteld, omdat men eerst eenigen tijd
na het verlaten der school nutteloos had laten
voorbijgaan en reeds veel van het geleerde was
verloren gegaan. De winlercursus begon met 183
en de zomercursus met 139 leerlingen. De vele
bevorderingen geven een gunstig getuigenis van
hunne vlijt.
Eenige gevoelvolle bewoordingen werden ver
volgens aan de nagedachtenis gewijd aan de over
leden onderwijzers Poelman en De Vink. Vooral
de laatste had zijn naam aan het genootschap ver
bonden. Door de welwillende medewerking der
andere leeraren had het onderwijs echter geen
vertraging ondergaan. Tegenover deze verliezen
staat echter een verblijdend feit, nl. de aanvanke
lijke beterschap van den onderwijzer in de Bouw
kunde, den heer Van der Heyden, waarin het be
stuur zich ten zeerste verheugt. Gedurende zijne
ziekte werd het onderwijs nevens de beide andere
leeraren waargenomen door den heer C. Van der
Horst, het jaar te voren zelf nog leerling der school,
en wel op eene wijze die het bestuur de ver
plichting had opgelegd hem een bewijs van erken
telijkheid voor zijne diensten aan te bieden. Even
eens werd aan het zilveren feest herinnerd dat de
heer Giezen dezer dagen als secretaris mocht
vieren, met den wensch dat nog lang, zeer lang,
tot den bloei van den thans 96-jarigen grijsaard
[nl. het genootschap] mocht werkzaam blijven.
Aan het eindexamen werd door zes leerlingen
deelgenomen; allen ontvingen het diploma: S.
Wijn, A. H. Goldberg, O. S. Knottnerus, J.
Vlaanderen, H. J. Jesse en M. Spaanderman.
De afloop der uitgeschreven prijsvragen voor de
bouwkunde is als volgt: voor-een kerkgevel waren
5 mededingersbekroond werden W. Fontein met
de kleine bronzen medaille (prys) en B. E. Spij
ker met een boekgeschenk (accessit)voor het
werkstuk bestaande in een spiltrap 3 mededingers,
bekroondC. Groenendijk met de groote br. med.
(prijs) en W. C. La Feber met de kleine br. med.
(aceessit)voor schaduwen 3 mededingers, bekroond
TL Sprey met de kl. zilv. med. (prijs) en O. S.
Knottnerus met de groote br. med. (accessit)
voor het werkstuk bestaande in een Engelsche
trap 3 mededingers, bekroond M. Spaanderman
met de groote br. med. (accessit). Voor het boet-
seeren werden van de 9 mededingers bekroond:
A. D. Sala met de kl. zilv. med. (prijs) en met
de groote br. med. (accessit), W. Van Schaik, H.
J. Valk en O. S. Knottnerus; voor het dnpnis
van de 7 mededingers H. J. Valk met de kl. zilv
med. (prijs) en W. Van Steenbergen met de groote
br. med. (accessit).
De volgende leerlingen werden eervol vermeld
late klasse A: P. Hooidonk, C. Van der Zeeuw, A. Klinken
berg, A. Pilanen, F. H. P. Boom, C. V. L. Kouw.
late klasse B: J. Hoeks, F. Colijn, W. HeWenstein, P. Epa-i
kamp, J. C. Kooreman, C. H. Van der Drift, J. P. J. Van
Ewyk, 6. P. Martin, J. G. Van den Bergh, J. H. Roeier, M.
W. Kantens.
2de klasse A: P. J. Van der Waals, J. Van der Keur,
J. G. Ballego, H. A. Bomer.
2de klasse B: F. Van dar Laaken, H. F. D. Cuper, P. Dee,
3. 3. Brouwer, M. De Mey, F. N. Sekiap.
3de klasse: M. J. Welle, H. J. Sloots, J. Zitman, M. J.'
Pel, P. 3. Hauelbach, 3. A. Verhoog, A. Kenier, P. De Wilde.
4de klasse: P. W. Loeber, 3. N. Doornberg, B. H. W.
Willebrands, G. De Blanw, B. B. Spijker, N. Piket, W. Fon
tein, W. A. Verbroggen, G. A. A. Van lek.
5de klasse: W. K. Lefeber, T. Los, Th. Sprey, W. Van
Schaik, C. Groenendijk, A. A. Schrander, H. 3. P. F. Van
Bwijk, J. De Vink, P. Van Es, A. F. Verhoog, A. D. Sala.
6de klasse: S. Wjjn, A. H. Goldberg, O. S. Knottneros, J.
Vlaanderen, H. J. Jesse, H. J. Brouwer, H. J. V alk, M. Spaanderman.
Voerts nog toot bouwkunde, handteekenen, boetseeren ens.
3. Kondijs, J. L. Oostveen, W. Van Steenbergen, C. Koppend.
Tegelijkertijd had de tentoonstelling der teeke-
ningen en werkstukken van de leerlingen plaats,
ter beziohtiging waarvan de voorzitter na afloop
der plechtigheid de aanwezigen uitnoodigde. Vol
gaarne werd daaraan door allen voldaan, en alge
meen eene bijzondere tevredenheid en goedkeuring
over het tentoongestelde te kennen gegeven. De
collectie was bovendien niet gering, want zoowel
de kleine benedenzaal als de groote zaal waren
geheel ingenomen. Jammer, dat ze ook niet voor
anderen was opengesteld, vooral voor hen die nog
met de vruchten der school mochten onbekend
zijn. Zij zonden den indruk hebben ontvangen
hoe wenschelijk het ware dat zooveel en steeds
zoo spoedig mogelijk van de school gebruik ge
maakt worde, om onze jeugdige stadgenooten tot
degelijke leden der maatschappij te doen vormen.
Met genoegen vernemen wij dat van de heden
aangeboden gelegenheid dan ook een vrij goed
gebruik gemaakt werd.
Ten aanzien der door de studentenvereni
ging „Doctrina" in Juni te geven feesten ka»
nog gemeld worden dat het bestuur thans ook de
weide naast Zomerzorg gehuurd heeft. Men is van
plan daarvan een klein feestterrein te maken. Er
zal gelegenheid zijn tot dansen en tot vele kermis
vermakelijkheden, terwijl in den tuin van Zomer
zorg een concert zal gegeven worden en in de groote.
zaal Pflagings operetten-gezelschap zal optreden.
Voor het eindexamen der hoogere burger
scholen in Zuid-Holland hebben zich 77 candidate»
aangemeld.
Voor de uitrusting van de „Willem Barendsz"
zijn door de firma J. Scheltema Jr. alhier de
benoodigde dekens ten geschenke gegeven. Door
de firma Krantz was dit reeds vroeger met de
het benoodigde zeednffel gedaan.
Bij de te Amsterdam door den directeur
en commandant der marine gehouden openbare
aanbesteding, ten behoeve van de directie der
marine te Hellevoetsluis, was voor vlaggedoek het
minst ingeschreven door de firma Van Hartrop
en Zoon alhier, nl. voor f 1909.
Het vijfde jaarverslag der Prins-Hendrik
stichting te Egmond aan Zee sluit met een na-
deelig saldo van f 4.14. De ontvangsten in 1879
bedroegen /'4707.94«/ï, de uitgaven f 4712.08'/J.
Bij herstemming is tot lid van den gemeente
raad te Aalsmeer benoemd de heer A. Kaptein.
De kapt.-adjud. E. M. A. Bijleveld, van
het reg. grenadiers en jagers, heeft zijn pensioen
aangevraagd.