SO April !S80 Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Eene oude yuaestie. ■Jo I O ix o i TF-r-a-V V 4 o LEIDSOH DAGBLAD. PRIJS DEZER COURANT: Voor LaiJoo per S mtudeo.HO. Frmco per post.1.40. AfconderlQke Nommen0.05. PRIJS DER ADVERTENTIE*: Tm 10 i«(tU.1.00. Iedere regel meer....s 0.17ft. Grooier» letten neer pbelsnumte. Door commissarissen der stedelijke gasfabriek werd in het begin der maand April aan den ge meenteraad het zeker door alle gasverbruikers met belangstelling vernomen voorstel ingediend om, te rekenen met den lsten dier maand, den prijs van het gas in plaats van 8 cents op 7 cents per M3 te stellen met behoud der vigeerende bepalingen omtrent de korting, dewijl volgens eene matige berekening alsdan toch altijd nog een saldo van f 58,500 kan worden verwacht. Op dat voorstel werd bij missive van 12 April door B. eu Ws. gunstig gepraeadviseerd, waarbij dezen tevens, naar aanleiding van een desbetref fende vraag van genoemde commissarissen, de ver klaring voegden dat het hun niet noodzakelijk voorkomt het lichtvermogen zoodanig te regelen, dat een minimum van 16 Engelsche standaard kaarsen wordt vereischt, waar te nemen op 1100 meters van de fabriek. Immers, zoo redeneeren B. en Ws., uit bet door den deskundige ingesteld onderzoek is gebleken dat de lichtsterkte van het door de gasfabriek alhier geleverd gas het voor de Londensche gasfabrieken vastgesteld minimum overtreft, terwijl bovendien in den laatsten tijd van belanghebbenden geen enkele klacht is inge komen aangaande de hoedanigheid van het gas. Tegenover het resultaat, door den deskundige in vergelijking met de Londensche gasfabriek ver kregen, stellen wij een andere uitkomst, eveneens door het onderzoek van den deskundige opgeleverd, nl. deze: dat, moge al aan de gasfabriek zelve en in hare nabijheid de lichtsterkte voldoende zijn gebleken, deze op 1100 meter afstand minder is bevonden dan aanvankelijk werd vermoed. De ver van de gasfabriek wonende verbruikers kun nen dus wel degelijk reden tot klagen hebben, en dat zij in den laatsten tijd geen klachten indien den is wij zijn het in dat opzicht volkomen eens met het rapport der commissie van finan ciën waarschijnlijk alleen hieraan toe te schrij ven, dat zij niet wilden vooruitloopen op het aanhangig onderzoek. In dat geval zou het een slechte waardeering van hunne prijzenswaardige kieschheid zijn, zoo hun die werd toegerekend als een blijk van tevredenheid met het bestaande. In de eerste plaats zorge men dan ook voor voldoend licht voor alle gasverbruikers. Dezen be talen toch reeds een extra-belasting aan de ge meentekas, en hen nu, naar gelang van hun af stand van de gasfabriek, nogmaals te moeten onderscheiden in verbruikers van meer of minder gunstige conditie, zou toch wel wat al te dwaas zijn. Want extra-belasting-betalenden zijn en blijven nu eenmaal de gasverbruikers hier ter stede en in zoo menige andere gemeente van ons land. Wie er nog aan mocht twijfelen, hij leze het in deze uitgebracht rapport der commissie van financiën, inderdaad in dat opzicht een merkwaardig stuk. „In dat geval (nl. indien tot de voorgestelde verlaging van den gasprijs mocht worden besloten) zouden wij u dan toch in overweging wenschen te geven de prijsverlaging eerst te doen ingaan met 1 Januari 1881. Wèl is bij de vaststelling van de begrooting voor dit jaar reeds voorloopig op een mindere opbrengst der gasfabriek gerekend, doch wij zouden het in hooge mate wenschelijk achten, zoo het bedrag, op de begrooting als plaatselijke directe belasting uitgetrokken, niet in zijn geheel behoefde te worden ingevorderd." De redeneering is dus ongeveer dezeBlijft de thans geldende prijs van het gas a 8 cents per M3 nog gedurende den loop van dit jaar gehaudhaafd, dan zullen, dank zij het saldo, alsdan door de gasfabriek in 1880 afgeworpen f 69,500), alle belastingschuldigen wat minder behoeven op te brengen aan plaatselijke directe belasting, dan anders het geval zal zijn. Dat saldo nu, dat alle belastingschuldigen verlicht, komt uit de zakken van de sommigen, die met elkaar de categorie van de gasverbruikers uitmaken. Is dat billijk? „Bovendien", zoo luidt het iets hooger in het rapport, „verlieze men niet uit het oog dat te Leiden de gasfabriek steeds beschouwd is gewor den als eene industriëele onderneming, door de ge meente gedreven, en niet als een openbaar ge meentewerk, bedoeld in art. 288-der Gemeentewet, voor het gebruik waarvan niet meer zou mogen worden gevorderd dan noodig is tot dekking der kosten, zoodat het batig saldo in geen geval kan worden aangemerkt als eene belasting, van de bur gerij geheven." Van de burgerij? Neen zeker niet, maar wel van de gasverbruikende burgerij. En juist daarom achten wij het saldo der gasfabriek een ongewenschte bate voor de gemeentekas. Wie is de „men", die te Leiden de gasfabriek steeds beschouwde als eene industriëele onderneming, door de gemeente gedreven? Zeker niet wij, die steeds die ziens wijze bestreden, niet ook de gasverbruikers en evenmin de niet-gasverbruikende, belastingbetalende ingezetenen, die billijk genoeg zijn om er niet van gediend te wezen, weinige guldens minder te betalen aan plaatselijke directe belasting bij de gratie der saldo-verschaffende gasverbruikers. Uit het oogpunt van billijkheid moest naar onze meening de gemeentelijke gasfabriek het gas zoo veel mogelijk tegen den kostenden prijs leveren 1°. omdat niet alle, maar slechts sommige be lastingschuldigen er zich van bedienen, en de meesten van dezen, immers industriëelen en win keliers, door nood gedrongen, omdat zij het gas licht niet kannen ontberen; 2». omdat daardoor de gemeente den schijn zou vermijden een mono polie uit te oefenen, gevolg van de ondoenlijkheid om aan eene mededingende fabriek de vergunning te verleenen een tweede buizenstel door de straten der gemeente te leggen. En daarbij zij de licht sterkte in alle opzichten voldoende, ook voor de op grooten afstand wonende verbruikers. Dat wij de eventueele aanneming van het voor stel tot prijsverlaging met 1 April, gevoegd bij verbeterde lichtsterkte, toejuichen als eene nieuwe schrede op den weg der billijkheid, zullen wij dan ook wel nauwelijks hierbij behoeven te voegen. LEIDEN, 29 April. Wederom mag dezer dagen een onzer stadge- nooten een zilveren jubilé vieren. Jhr. W. I. C. Rammelman Elsevier nl. zal Zaterdag gedurende een kwart eeuw als gemeente-archivaris zijn werk zaam geweest. Zij, wien de geschiedenis van de plaats onzer inwoning ook maar eenigszins interes seert, weten boe verdienstelijk hij zich door zijn ijver en voortdurend nauwgezet onderzoek heeft gemaakt, en welk een welwillende en goede vraag baak hij steeds is. Ook menig buitenlander, die bet archief alhier wenschte te raadplegen, zou daar van getuigenis kunnen afleggen. Velen, vooral die met hem in aanraking kwamen, zullen den lsten Mei dan ook zeker niet ongemerkt laten voorbijgaan. Het Leidsche studentencorps werd dezer dagen door den beer Schill verrast met de aanbieding van een geschenk, dat het met genoegen heeft aanvaard, bestaande in een Album Amicorum van een student der 17de eeuw. De verlichting van het feestterrein op de Ruïne is aan onzen stadgenoot den heer Joh. Dee, en het aanbrengen der decoraties in het feestgebouw aau den heer Jacobs te 's-Hage opgedragen. De heer Jan Brevée alhier heeft de leverantie aangenomen van 8000 ijzeren tuinstoelen ten dienste van genoemd feestterrein. Staatsblad n*. 48 hehelst de wet van den 21sten April 1880, houdende: 1*. goedkeuring der uitgifte in erfpacht aan de gemeente Leiden van door de Leidsche duinwaterleiding ingenomen rijksgrond in de gemeente Katwijken 2°. mach tiging tot de uitgifte in erfpacht van eventueel voor die waterleiding benoodigde rijksgronden. Er bestaat gelegenheid tot verzending der correspondentie naar Noord-Amerika door middel van het stoomschip „Maas", waarvan de laatste buslichting aan het postkantoor te Rotterdam is bepaald op morgen, Vrijdag, des avonds te tien uren. Ten postkantore alhier moeten de brieven enz. dus uiterlijk 's middags om halfvijf zijn bezorgd. Voor de wiskunde waren gisteren vijf can- didaten, waarvan werden toegelaten: H. Van de* Hoonaard uit Abbenbroek, K. Jasperse uit Gie- sendam en H. J. Van Steenis uit Hardingsveld; voor de Fransche taal acht candidaten, waarvan toegelaten: mej. M. Boer uit 's-Hage, B. A. Greeve uit Leiden, M. L. C. E. Beuling, C. C. De Rochemont en C. A. Visser, allen uit 's-Hage. De geneeskundige staatscommissie te Am sterdam heeft het getuigschrift voor het eerste gedeelte van het natuurkundig examen uitgereikt aan den heer S. J. Philips, doctorandus. De gemeenteraad van Amsterdam heeft be sloten het getal openbare kostelooze scholen met twee te vermeerderen en B, en Ws. gemachtigd om tegen 1 Januari 1881 twee verplaatsbare schoollocalen te doen aanmaken, waarvan de kos ten geraamd worden op ongeveer f 12,000. Ter uitbreiding van het pneumatisch stelsel in het Vondelskwartier tusschen de P.-C.-Hooftstraat en de Overtoomsche Vaart is in strijd met het voor stel van B. en Ws. (die eene vaste jaarwedde e* emolumenten wenschten uit te keeren) besloten: den aanleg en de exploitatie aan de firma Liernur en De Bruyn Kops op te dragen tegen eene be looning in eens af, waarvan het bedrag nader door den Raad zal worden bepaald. Tot stads-geneesheer werd benoemd dr. K. Polano aldaar. Ingeko men was een adres van de International Bell Telephon Company (limited) te Nieuw-York om vergunning voor den aanleg en de exploitatie van eene telephoon-verbinding tusschen Amsterdam em Rotterdam. Naar het Vad. verneemt, is de heer baro* Mollerus Van Westkerke benoemd tot commissaris des Konings in Gelderland. Op de voordracht ter benoeming als direc teur van de op te richten school voor M. O. me» 3-jarigen cursus te Haarlem zijn geplaatst de heeren W. Middel veld Viersen te Almeloo en D. W. M. Baar te Rotterdam. Tot rector der Latijnsche school te Middel burg is benoemd dr. Voegler, thans conrector aldaar, en tot directrice van en tot leerares i* het Duitsch en in de letterkunde aan de middelbare school voor meisjes aldaar mej. Gerth Van Wijk. Bij de Synode zijn vier voorstellen ingé bracht, ten einde de orde en den vrede in de kerk te herstellen. Het eerste, om artt. 88 en 89 Regl. Godsdienstonderwijs in den ouden vorm te

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1880 | | pagina 1