N". 6172.
Vrijdag 2 April
A°. 1880.
Deze Oouant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
LEIDSCS
ri T-
ïlilJS I)EZER COURANT:
Voor Leiden per 3 miudtn.1.10.
Franco per poets 1.40.
Atiooderlijke Kommer»0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIES i
Van 1—6 regels
Iedere regel
Grootere letters
ptaslsrmhcte.
LOC.
0.17*.
STADS-BERICHTEN.
JACHT EN VI88CHERIJ.
De Burgemeester van Leiden herinnert aan hen, die zich roor
het aanstaande seizoen 1880/81 in het bezit wenschen te zien
van Jacht* of Yischakten, of wel van eene kostelooze ver
gunning tol uitoefening der Visscherij, dat de blanco verzoek
schriften ter bekoming daarvan gratie verkrijgbaar zijn ter ge
meentesecretarie, alwaar zij, behoorlijk ingevnld en onderteekend,
vóór den lSden April dezes jaars moeten terngbezorgd zijn, ten
einde aan den Commissaris des Konings in deze provincie te
worden ingezonden.
Tevens wordt aan belanghebbenden herinnerd, dat blanco ver
zoekschriften tot bet bekomen van buitengewone machtiging tot
het verdrijven van schadelijk gevogelte met pistoolschoten, het
schieten van konijnen en ander schadelijk gedierte en het vit-
soken als het water met ijs ledekt is, mede gratis ter gemeente
secretarie ter invalling verkrijgbaar zijn gesteld.
Leiden, Da Burgemeester voornoemd,
11 Maart 1880. V. BRANDELER.
LEIDEN, 1 April.
Door de faculteit der wis- en natuurkunde
van de rijks-universiteit te Utrecht zal gelegenheid
gegeven worden tot het afleggen van het eerste
natuurkundig en theoretisch apothekers-examen.
De examens worden afgelegd van 8 Mei tot 14
Juni; de aangifte moet vóór 15 April a. s. plaats
hebben bij den hoogleeraar dr. C. H. D. Buys
Ballot aldaar.
De Staatscourant bevat heden een uittreksel
uit het verslag der commissie in 1879 belast met
het afnemen van examen van hen, die akte van
bekwaamheid verlangden voor middelbaar onder
wijs in hand- en rechtlijnig teekenen en boetseeren.
Geheel samengesteld uit dezelfde personen die
in 1878 het examen afnamen, kan de commissie
getuigen dat er tnsschen den toestand van het
vorig jaar en dien van heden geen verschil hoe
genaamd bestaat. Dezelfde ervaring kon ook nu
opgedaan worden. Opnieuw bleek liet dat de can-
didaten aau allerlei instellingen de kennis trachten
te verkrijgen voor het examen vereischt, doch
waarvoor die instellingen niet of riet behoorlijk
zijn ingericht. De caudidaten ziju aan hun lot
overgelaten, en verbetering zal niet zijn te ver
wachten zoolang niet eene normaalschool die, even
als in naburige rijken, op afdoende wijze ver
schaft. Jaren lang hebben opvolgende commissiën
daarop gewezen; ten vorigen jare is met kracht
daarop aangedrongen; van alle zijden zijn in den
lande stemmen opgegaan om het tot stand brengen
eener normaalschool te vragen. Verder dan het
plaatsen van een memoriepost op de staatsbe
groting heeft men het niet gebracht. Sinds 16
jaren duurt die toestand voort; in die periode
werden van 264 candidaten slechts 93 gediplo
meerd, zoodat gemiddeld niet meer dan 6 nieuwe
leeraren per jaar konden optreden. De behoefte
aan gediplomeerde leeraren en de wenschelijkheid
eener betere bezoldiging zijn erkend, evenals het
feit dat een aantal onbevoegden onderwijs geeft
en dat ons teeken-onderwijs over het algemeen
gebrekkig is; een toestand vooral noodlottig voor
de ontwikkeling onzer industrie.
Uit een overzicht van 18751878 blijkt
dat aan de eene zijde Leeuwarden, Haarlem en
Arnhem de gezondste eu aan de andere Dordrecht,
Botterdam en Leiden de ongezondste steden des
lands waren. Ditzelfde resultaat verkrijgt men door
nadere opgaven ook weder over 1879. Immers te
Leeuwarden was de sterfte het geringst van alle
steden, nl. 213 op de 10,000 inwoners; dan
volgt Haarlem met 236 en daarna Arnhem met
247. Te Leiden, waar niet minder dan 203 aau
het roodvonk overleden, was de sterfte 395, te
Dordrecht 332 eu te Botterdam 289 op de 10,000
inwoners. Wijders waren de cijfers voor Amster
dam 262, voor Den Haag 264, voor Groningen
272, voor Den Bosch 310, voor Maastricht 328
en voor Utrecht 298. Aan de besmettelijke ziekten
alleen stierven in 1879, op 10,000 inwoners te
Amsterdam 6.6, te Arnhem 8.8, te Dordrecht 2.6,
te 's-Gravenhage 8, te Groningen 7.5, te Haarlem
6, te 's-Bosch 0.8, te Leeuwarden 2.1, te Leiden
68.4, te Botterdam 8.4 en te Utrecht 16.
Naar men verneemt zijn de paarden van het
rijtuig waarin de Koningin gisteren uitreed, bij
het omslaan van den hoek van het paleis geval
len. Zoude het met het oog op de blijde toe
komst welke H. M. en het geheele volk te gemoet
gaat, niet mogelijk zijn, dat aan de bestuurders
der hofrijtuigen werd gelast om in de tegenwoor
dige omstandigheden met meer voorzichtigheid te
rijden? De verantwoordelijkheid voor de mogelijke
gevolgen van een schrik of angst zoude niemand
gaarne dragen, en nog veel minder wanneer er
zulke hooge belangen op het spel staan.
De examens voor lager ouderwijs in Zuid-
Holland ziju aangevangen. Gisteren werden voor
de Fransche laai 6 candidaten geëxamineerd, waar
van 3 werden afgewezen eu 3 toegelaten, alsH.
Bazendijk, uit 's-GravendeelJ. C. Van der Hek,
uit Gouda, en L. W. F. J. Van Schaik, uit
Ammerstol. Voor de wiskunde waren 4 candi
daten, die allen werden toegelatenP. C. Bekink
en J. C. W. Ising, beiden uit 's-Hage; A. Van
Raalte, uit Delft, e>- C. L. Waldkotter, uit 's-Hage.
Voor de vrouwelijke handwerken waren 11 candi
daten, allen uit 's-Hage, waarvan 10 werden
toegelaten.
Met 44 van de 85 stemmen is te Ter Aar
tot lid van den gemeenteraad benoemd de heer
W. Wiltenburg.
De onder den naam van Edward Booze
bekende verdienstelijke letterkundige zijn eigen
lijke naam was K. C. Tobias is op 32-jarigen
leeftijd, na eene kortstondige ziekte, in Engeland
overleden. Bij het Nederlandsch publiek was hij
zeer bekend door zijne talrijke schetsen van En-
gelsche toestanden, in verschillende bladen. Nog
kort geleden had hij ons land bezocht, en op ver
schillende plaatsen lezingen gehouden. Na dat
bezoek aan Holland is hij niet meer gezond ge
weest de hartelijke ontvangst, die hem hier overal
te beurt is gevallen, verzachtte zijn ziekbed en
troostte hem zelfs bij de gedachte dat hij sterven
moest. Waar Hollands belang kon worden bevor
derd, was hij in Engelands hoofdstad onvermoeid
bezig. Daar verkreeg hij door eigen kracht, door
eigen talent eene invloedrijke positie en was er
geacht en bemind.
Op de algemeene vergadering van aandeel
houders iu de Binnenlandsche Schroefstoomboot-
reederij te Dordrecht op 31 Maart 1880 gehou
den, is het dividend over 1879 op 71 /2 pet. be
paald en is de plaats van den heer D. A. N.
Vriesendorp, die als commissaris periodiek aftrad
en niet dadelijk herkiesbaar was, gekozeD de heer
A. J. Verbeek Van der Sande.
De heeren Van der Loo en Berten te Bot
terdam hebben concessie aangevraagd voor den aanleg
van een stoomtramliju van Botterdam naar Delft.
In antwoord op de prijsvraag, uitgeschreven
voor den gecombineerden aanleg van plantsoenen
op Velperplein, Gedempte Jansgracht, Willems
plein en Nieuwe Plein te Arnhem, waren 19 ant
woorden ingekomen. Bekroond, met een prijs van
f 500, is het ontwerp vau den heer Leonard A.
SpriDger, architect te Amsterdam.
De Koning-Groothertog heeft op Goeden
Vrijdag aan het armbestuur van Walferdange
(Luxemburg) 250 franken voor de armen dier ge
meente doen toekomen.
Door het bestuur van het zoölogisch ge
nootschap Natura Artis Magistra te Amsterdam
is bij enkele inschrijving in het openbaar aanbe
steed: 1*. het maken van een aquarium-gebouw
met toebehooren op de bestaande gemetselde fun
deering op het terrein Plantage-Middellaan2<>. het
leveren ran de benoodigde hardsteen en zandsteen
voor den voorgevel van bovengenoemd aquarium
gebouw. Het eerste werd aangenomen door J.
Heyink te Amsterdam, voor f 217,000, en het
tweede door E. Serie te Amsterdam, voor f 20,433.
Het oprichten van dit gebouw heeft plaats naar
het ontwerp en onder directie van den architect
G. B. Salm aldaar.
De heer Johan Van Bijckevorsel, hoofd van
het bankiershuis onder de firma wed. Johan Van
Bijckevorsel en Zonen te 's-Hertogenbosch, was
Dinsdag 50 jaren bij dat kantoor werkzaam ge
weest. Het personeel schonk den jubilaris diens
portret en dat zijner vrouw, vervaardigd door den
gunstig bekenden portretschilder, den heer P. M.
Slager aldaar.
De Delftsche gemeenteraad heeft gisteren
de verschillende adressen voor de afschaffing der
kermis aldaar behandeld en met 8 tegen 7 stem
men tot het behoud der kermis besloten.
Bruiloftsfeesten zijn nu en dan aan de
orde van den dag en het is een heele toer telkens
weer wat nieuws te bedenken om de vroolijke
gasten bezig te houden. De heer J. A. Weinbeck
te Botterdam, die zich reeds een welverdienden
naam heeft verworven in het uitdenken van allerlei
aardigheden, heeft thans weder iets nieuws bedacht
en een „Geïllustreerde muzikale Potpourri" uit
gegeven, „De liefdesweg met vouwtjes" getiteld,
waardoor alweder afwisseling in de bruiloftsaar
digheden is verkregen. In gezelschappen zal ze
bepaald voldoen. Vooral dames, wien we ze lieten
zien, vonden ze „alleraardigst."
De nieuwe indeeling van het Rijk in drie
militaire afdeelingen, welke met 1 Mei in werking
treedt, is aldus vastgesteld: De 1ste militaire
afdeeling zal omvatten de provinciën Noord- en'
Zuid-Holland ten noorden van de Nieuwe Maas
en de Lekstandplaats van den bevelhebber Am
sterdam. De 2de militaire afdeeling de provinciën
Utrecht, Overijsel, Drente, Groningen, Friesland
en Gelderland ten noorden van den Rijn; stand
plaats van den bevelhebber Utrecht. De 3de mili
taire afdeeling de provinciën Zuid-Holland en
Gelderland, de gedeelten ten zuiden van de Nieuwe
Maas, Lek en Rijn, en verder de provinciën Zee
land, Noord-Brabant en Limburg; standplaats van
den bevelhebber Gorcum.
Ingevolge machtiging des Konings wordt:
1*. de kapt.-luit.-ter-zee W. L. A. Gericke, met
den laatsteu April a. s., eervol ontheven van het
bevel over Zr. Ms. ramschip „Guinea" en met
den eersten Mei d. a. v. weder bij het dep. van
marine geplaatst, ter hervatting van de betrek--
king van inspecteur over de art. der marine en
van lid der commissie tot het examineeren van
zee-officieren, enz.2e. het bevel over voorn,
ramschip, met 1 Mei a. s., opgedragen aan den
kapt.-luit.-ter-zee H. P. König; en 3®. de luit.-
ter-zee 1ste kl. H. J. Van der Mandele, met
den laatsten April a. s., eervol ontheven van de
door hem tijdelijk waargenomen betrekking van
inspecteur over de art. der marine en van 4d
