Woensdag 28 Januari.
A0. 1880.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
N". 6118.
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 meenden1.10.
Franco per post.1.40.
Afzonderlijke Nommers0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIES
VlB 1—J6 Itffilt .ti «VrtViKV*'! «VtWh f 1.05.
Iedere regel meer. •tomvéTriwrrt-.v» 9 0.17J,
Grootere letten uur phatsrofante.
LEIDEN, 27 Januari.
Tot predikant bij de Remonstrantsche ge
meente te Gouda is beroepen dr. H. G. Hagen,
pred. bij de Ned.-Herv. gemeente alhier.
De beer B. Dingemans, leeraar aan het
gymnasium en de hoogere burgerschool te Zutfen,
is aangezocht geworden om als hoogleeraar voor
de nieuwe talen op te treden aan het „South
African College" te Kaapstad.
Men verneemt dat door het departement
van oorlog maatregelen zijn genomen om de ver
pleging der troepen in versterkte plaatsen reeds
in tijd van vrede zooveel mogelijk voor te bereiden.
De kapitein-intendant Van Gendt is hiervoor toe
gevoegd aan den luitenant-kolonel Kromhout, die
reeds werkzaam was met voorbereidingen ten op
zichte van genie- en artillerie-aangelegenheden.
Ter benoeming van een predikant bij de
Waalsche gemeente te Rotterdam, in de plaats van
den heer Van Hamel, is een twaalftal opgemaakt,
bestaande uit de heerenA. Bénezech, pred. te
Moutauban (Fr.)C. G. Chavannes, pred. te Leiden
E. Fontanès, pred. te Havre (Fr.)Gérold, pred.
te Straatsburg (Elzas-Lotharingen)E. Jeamière,
pred. te St.-SusanneN. Lamarcbe, pred. te Nègre-
pelisse (Er.)J. J. L. Luti, pred. te Middelburg
A. M. Perk, pred. te AmsterdamE. Picard, pred.
te Dordrecht; J. G. L. Nolst Trenité, pred. te
Utrecht; H. Valès, pred. te Amsterdam, en A. B.
v. d. Vies, pred. te Breda.
De regeling van het ambtsgebied der inspec
teurs, districts- en arrond.-schoolopzieners volgens
de nieuwe wet op het lager onderwijs is, naar het
Vad. meldt, tot stand gekomen. Het rijk is verdeeld
in drie inspectiënde eerste bevat Noord-Brabant,
Gelderland en Limburgde tweede Zuid- en Noord-
Holland, Zeeland en Utrecht; de derde Friesland,
Overijsel, Groningen en Drente. Verder in 25
districten en 94 arrondissementen. De provinciën
zijn in districten, deze weder in arrondissementen
verdeeld. Zoo omvat b. v. het district 's-Graven-
hage de arrondissementen 's-Graveuhage, Leiden,
Delft en Woerden. Een tabel zal aanwijzen de ge
meenten, die tot elk arrondissement behooren. De
arrondissements-schoolopziener moet wonen in zijn
arrondissement. Hij bevordert de instelling van
plaatselijke commissiën ter bevordering van toe
zicht, woont hare bijeenkomsten bij en roept ze
desnoods bijeen. Hij legt voor rijksrekening een
bibliotheek aan ten gebruike der onderwijzers. De
districts-schoolopziener woont in de gemeente, die
den naam draagt van zijn district. Hij bezoekt
iedere school in dat district ten minste eenmaal
in de drie jaren. Hij houdt minstens eenmaal in
de drie maanden een bijeenkomst met de arron-
dissements-schoolopzieners in zijn district. Bij de
toepassing van artt. 21, 22 en 50 der nieuwe wet
op het lager onderwijs licht hij den minister
voor. De woonplaats der inspecteurs wordt bepaald
door den minister van binnenlandsche zaken. De
inspecteurs komen minstens eens per jaar bijeen,
ten einde met den minister en onder diens leiding
de belangen van het lager onderwijs te overwegen.
Deze bepalingen zullen in werking treden te gelijk
met de nieuwe wet op bet lager onderwijs.
Uit Den Haag wordt aan het Utr. Dbl.
bericht dat de wet omtrent de organisatie van den
militairen geneeskundigen dienst, door den minister
van oorlog aan den Raad van State aangeboden,
hoofdzakelijk neerkomt op het volgende: 1#. Af
schaffing van den rang »van officier van gezondheid
der 3de klasse en apotheker 3de kl.2°. bevor
dering van den off. van gezondheid na acht jaar
dienst zonder nader examen tot den rang van off.
van gezondheid 1ste kl. of apotheker 1ste kl.
Het examen, dat thans door den off. van gez. 2de
kl. met goed gevolg moet worden afgelegd, zal
hij tot 1ste kl. worden aangesteld, zal slechts
verplichtend gesteld worden voor die off. van gez.,
welke naar den rang van hoofdofficier dingen.
De betrekkelijk hooge leeftijd, waarop de off.
van gez. in verhouding tot de andere officieren
van het leger in dienst treedt, veroorzaakt door
den grooten omvang zijner studiën, is de reden
waarom de minister van oorlog den 2den luile-
nantsrang voor den geneeskundigen dienst wenscht
te laten vervallen, zooals reeds bij de off. van
gez. van het O.-I. leger en der vloot plaats greep.
De minder snelle promotie, die uit den aard der
betrekking bij dezen dienst plaats heeft, is oor
zaak dat een zeker tijdperk wordt vastgesteld,
waarna de off', van gez. zeker is tot den kapiteins
rang bevorderd te worden.
Ter vervanging van de rijtuigverlichting
door olie of kaarsen, die altijd veel te wenschen
moet overlaten, heeft de Hollandsche Spoorweg
maatschappij besloten ia al hare rijtuigen gasver
lichting aan te brengen en dit zoowel op Ooster
als op Hollandschen spoorweg. Reeds in dit jaar
zal dit vermoedelijk voor een deel der rijtuigen
in werking kunnen komen. Gedurende vele maan
den reeds werd het doorgaand rijtuig naar Berlijn,
dat 's avonds te 5 uren 10 min. van Amsterdam
per Oosterspoorweg vertrekt, met gas verlicht.
Het stelsel dezer verlichting is in korte trekken
het volgende: Elk rijtuig voert een reservoir
mede, waarin zich samengeperste gas bevindt.
Dit wordt door dunne pijpen geleid naar de gas
branders in de gasballonnen der rijtuigen, doch
gaat daarbij eerst door een regulator, opdat de
toevoer voor de vlam gelijkmatig blijve, welke
ook de druk in de reservoirs zij. Elk rijtuig
voert eene hoeveelheid gas mede voor 20 tot 30
uren naarmate de lichten branden; dat is vol
doende voor een rit naar Berlijn of naar Parijs
en terug.
De Nederlandsche Bank heeft den interest
van beleeningen van effecten en goederen met 1/2
pet. verlaagd en gesteld voor binnenlandsche effec
ten op 3, voor buitenlandsche op 4 en voor goe
deren op 3 pet.
Door wijlen vrouwe wed. A. Lans is aan
de R.-K. kerk van den H. Dominicus te Haarlem
besproken een legaat van 500.
Zaterdag is het huwelijksgeschenk der stad
Amsterdam aan den Koning en de Koningin naar het
paleis in Den Haag overgebracht.
De heer J. H. Hooyer, sedert twee jaren
predikant bij de Waalsche gemeente te Arnhem,
heeft om redenen van gezondheid tegen 1 April a. s.
zijn ontslag aangevraagd.
Aan 's Rijks Munt te Utrecht zijn de werk
zaamheden aangevangen ter aanmunting van bronzen
pasmunt. Hoewel nog eene niet onaanzienlijke
hoeveelheid daarvan bij den betaalmeester voor
handen is, zal de nieuwe munting worden voort
gezet totdat eene belangrijke hoeveelheid zal aan
wezig zijn.
Dr. J. J. Yan Toorenenbergen heeft zijn
hoogleeraarsambt in de geschiedenis van het Chris
tendom aan de universiteit van Amsterdam, in de
groote gehoorzaal der maatschappij Felix Meritis,
aanvaard met eene rede over: „Het wetenschap
pelijk karakter van de geschiedenis van het Chris
tendom."
Het stoomschip Conrad", van Batavia naar
Amsterdam, is gisteren van Suez vertrokken.
De gewone audiëntie van den minister van
marine zal Vrijdag a. s. niet plaats hebben.
De rijkscommissie voor de examens ter ver
krijging van een diploma als stuurman aan boord
van koopvaardijschepen zal, aanvangende den 16den
Februari a. s. des morgens te halftien, zitting hou
den te Amsterdam, in het raadhuis aldaar. Aan
melding vóór 9 Februari.
De Staatscourant bevat een beschikking van
den minister van oorlog, regelende de uitvoering
van het kon. besluit dat jongelieden, die de lessen
van het middelbaar onderwijs met vrucht hebben
bijgewoond, de lessen van het hooger onderwijs
volgen, lager onderwijs geven of zich wijden aan
de studiën betrekking hebbende op den handel,
de nijverheid of den landbouw, door verkorting
van oefeningstijd, niet langer door den werkelijken
dienst der militie zullen worden bezwaard dan in
het belang van het leger volstrekt gevorderd wordt.
Z. M. heeft H. P. Bouman, thans tijdelijk
leeraar aan de rijks hoogere burgerschool te Leeu
warden, met 1 Maart a. s., benoemd tot leeraar
aan die schoolden milit. student voor den geneesk.
dienst der zeemacht M. Korver, arts, met 1 Feb. a. s.,
benoemd tot officier van gezondheid 1ste kl. bij
de zeemacht.
Gaven de beide laatste abonnementsvoorstellingen
van het Rotterdamsche tooneelgezelschap velen, en
met reden, stof tot klagen, die van gisteravond
heeft veel, zeer veel, goed gemaakt. „Het nieuwe
huis" van Sardou is een goed geschreven comedie,
welke alleen bij de opvoering op ons Nederlandsch
tooneel dit tegen heeft, dat zij wat heel sterk haar
Fransche afkomst verraadt. Er komen enkele toe
standen in voor, waarin wij ons moeilijk kunnen
verplaatsen, en er worden personen in geschilderd,
waarvoor ons land, den hemel zij dank, nog altijd
„te antiek" is. Grijsaards van dertig jaren, die
zooveel „geleefd hebben" en nog leven als
behooren in het moderne Parijs tehuis.
Maar de strekking van het stuk is uitmuntend
er komen vele uitstekend geslaagde tooneelen in
voor en de maatschappelijke ziekte, waarvan het
de treurige gevolgen schildert, de zucht om zich
te verheffen boven zijnen stand, eischt hare offers,
ook in onze maatschappij. Daarbij heeft Keiler
het Fransche stuk in een keurig Nederlandsch
gewaad gestoken en wat de kroon op alles zet,
de opvoering er van was, op enkele kleine vlekjes
na, in één woord prachtig. Vooral mevrouw Beers-
mans scheen zich met groote voorliefde aan de
vertolking te hebben gewijd en spreidde al hare
groote gaven schitterend ten toon, zoodat wel
niemand zal aarzelen de voorstelling van gister
avond te noemen als een der beste, zoo niet de beste,
in dit seizoen.
Gemengd Nieuwe.
De tramway-maatschappij wil hare
onderneming meer en meer zoo geriefelijk mogelijk
maken voor de ingezetenen. Zoo deelt men ons
mede dat er zelfs gelet wordt op de repetitie van
de Leidsche Zangvereeniging Caecilia, in de zaal
Noordeinde, om na afloop daarvan 'sWoensdags
zoowel de dames als heeren in beide richtingen
naar hunne woningen te vervoeren.
Het ü'/i-jarig zoontje van S. op den
Znidsingel zat hedenmorgen toen het alleen thuis
was, in zijn kinderstoel. Het wist daar echter nit
te komen, was naar de kachel geloopen en kwam
