Maandag G December.
N°. 6077.
A0. 1879.
LEIDSCH
TWIRL AT).
PRIJS DEZER COURANT t
Tmt Leiden per S nuudea.1.10.
Franco per post.1.40.
Afzonderlijke Nommen0.05.
Deze Oooiant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIES
V«n 10 regel»1.05.
Iedere regel meer0.17%.
Grootere letter» uur plaatsruimte.
Dit Nommer bestaat uit TWEE BLADEN.
Eerste Blad.
STACS-BEIMCHTEN.
Dc BURGEMEESTER der Gemeente Leiden,
Gelet op art. 21 der wet van 4 December 1S72 (Staatsblad
N®. 134);
Brengt ter kennis van de ingezetenen dat in de afgeloopen
week zijn aangegeven als door roodvonk aangetast 18 personen,
en aan die ziekte overleden 7.
Leiden, De Bnrgeraeester voornoemd,
6 December 1879. V. d. BRANDELER.
Eeu lofwaardig streveu.
Met belangstelling zal menigeen vernomen heb
ben, dat de commissie voor het Museum van
Kunstnijverheid op het Paviljoen te Haarlem het
besluit beeft genomen aan die inrichting een be
langrijke uitbreiding te geven, vooral omdat daar
mee beoogd wordt een uitbreiding niet slechts
van het museum zelf, maar in de eerste plaats
van wat men zou kunnen noemen den werkkring
dier nuttige stichling. De commissie toch stelt
zich voor zoowel de bestaande verzamelingen te
vergrooteu en te verbeteren als zooveel mogelijk
dubbeltallen van de aanwezige voorwerpen aan
te schaden tot het vormen van verzamelingen, be
stemd om ter uitleeniug te worden gezonden naar
alle steden, die ze verlangen om plaatselijke of
bijzondere vakken van vaderlandscbe kunstnijverheid
aan te moedigen.
Indien aan dat besluit op uilgebreide schaal
uitvoering kan worden gegeven, zal langs een
zijweg bet doel worden bereikt, dat bij de op
richting van bet Museum van Kunstnijverheid
beoogd werd, maar tot dusver nog niet in ge
noegzame mate verwezenlijkt, een gevolg onge
twijfeld er werd meermalen op gewezen
van de minder gunstige ligging van Noord-Hol
lands hoofdstad. Zelfs na de uitbreiding der
spoorwegverbinding op dat punt kan Haarlem
allerminst een middelpunt van verkeer worden
genoemd, gelijk b. v. Amsterdam als hoofdstad
des rijks of, liever uog, gelijk Utrecht, in bet
hart des lands gelegen en van alle zijden meer ge
makkelijk te bereiken.
Dientengevolge liet het bezoek van het Museum
van Kunstnijverheid, vooral door den werkman,
die er zooveel kon leeren, veel te weuschen over
wat het aantal betreft, en de belangrijke stichting
had ongetwijfeld meer invloed ten goede der hier
te lande zoo veronachtzaamde kunstnijverheid kun
nen uitoefenen dan tot dusver wel het geval was.
Dat is vooral te betreuren met het oog op de
waardeering, die de jeugdige inrichting allerwegen
mocht ondervinden, ook in het buitenland, ge
tuigen de geschenken, die zelfs van daar werden
toegezonden, een bewijs ongetwijfeld van waar
deering van het streven onzer natie om zooveel
mogelijk datgene aan te vullen, waarin de laatste
wereldtentoonstellingen hebben geleerd dat zij nog
maar al te veel te kort schoot.
Al kan dan ook uit den aard der zaak niet elk
rijk, en vooral niet een klein land als het onze,
op eeu South-Kensington-museum bogen of zelfs
maar op een verzameling, gelijk men die te Weenen
aantreft, het bezit van een doelmatig ingericht
kunstnijverheid-museum mag als een onmisbaar
vereischte worden beschouwd in onze dagen, waarin
men meer en meer van de industrie niet slechts
het goede, maar ook het schoone verlangt.
Wie de Haarlemsche verzameling in den laat-
sten tijd bezocht, zal daarom met voldoening heb
ben opgemerkt, dat zij een groote uitbreiding
onderging, met name wat de afbeeldingen, platen
en photographieën betreft. Het loont alleszins de
moeite een blik te slaan in het vijftigtal porte
feuilles, alle gevuld met afbeeldingen uit verschil
lende plaatwerken, op karton geplakt en in groe
pen ingedeeld. Hier geven zij voorstelliugen van
weefsels en borduursels, van tapijten en kantwerk,
daar van ijzerwerk en wapens, van gouden, zilveren
of bronzen voorwerpen, als bekers en schalen, of
ook wel lijfsieraden; afbeeldingen van meubelen
en boutsnijwerk ontbreken er evenmin als mozaïek
werken in hout eu steeu.
Doch wij behoeven geen dorre opsomming te
geven om liet bewijs te leveren, dat reeds de be
schouwing van dat belangrijk aantal kartons alleen,
afbeeldiugen van den meest uileenloopenden aard
bevattende, zeer veel kan bijdragen tot opwekking
en veredeling van den kunstzin.
Jammer daarom, dat er tot dusver Diet op
uitgebreider schaal gebruik van kou worden ge
maakt. Wel weteu wij, dat zij ook tot heden niet
onnut daar nederliggen, maar dat zij b. v. van tijd
tot tijd naar de afdeelingen der Maatschappij van
Nijverheid, die dat verlangen, opgezonden worden
tot het houden van kunstbeschouwingenwel is
het ons niet onbekend, dat ook belangstellende
industriëelen op aanvrage afbeeldingen ter inzage
kunnen bekomen of kopieën kunnen laten maken;
ook valt het niet te ontkennen, dat de leerlingen der
thans aan het Museum verbonden teekenschool door
verbreiding van bet geleerde in liet vervolg veel
zullen kunnen bijdragen tot verhooging van het
nut der inrichting; doch dat alles neemt niet weg,
dat de instelling heel wat meer vruchten zou dragen
tot verheffing van onze kunstnijverheid, indien haar
verzamelingen in ruimer kring bekend werden.
Om dat doel te bereiken dient de voorgeuomen
aanschaffing van doubletten voor leerverzamelingen
ten dienste van andere steden, en ten einde de
daartoe noodige geldmiddelen bijeen te brengen,
beeft de commissie besloten een raad van bestuur
te benoemen uit eenige aanzienlijke en vermogende
ingezetenen des rijks, die genegen zijn het museum
door een bepaalde geldelijke bijdrage te onder
steunen. In het belang onzer nijverheid is het te
hopen, dat zij daarin naar wensch moge slagen.
LEIDEN, 6 December.
Heden is afkondiging geschied van de in de
raadsvergadering van 27 November jl. vastgestelde
Verordening op de verdeeliug der gemeente Leiden
in wijken eu gebuurten en op bet bestunr van deze.
In de maand November zijn binnen deze ge
meente geboren 128 kinderen, als: 73 zoons en
55 dochters, waaronder is begrepen 1 tweeling-
geboorte; overleden 141 personen, als20 mannen,
21 vrouwen, 50 zoons en 50 dochtersgehuwd
36 paren.
Voor de verpleegden in het academisch zie
kenhuis alhier ging de Sint-Nicolaas-avond oqk;
niet ongemerkt voorbij. Eenige medische studeijjgn1
namelijk hadden bijdragen geleverd, waarvoor dqiqir'
een door ben benoemde commissie een 80-taJisiïrpri-1
ses, onder welke zelfs kostbare, werden aangeschaft,'
waarmede gisteren op een wijze in jvflrbjffld :iqpt'
bet feest en hnnne omstandigheden de,zjelfpn at(n-1
genaam werden verrast. Zoowelv met (jiet, wiqjit!
van drie weken en met den jopkmap^pf (je joijge'
dochter van twintig jaren als pnët,[hen,c,4ie,prnogi
korter of langer tijd zuilenhalen verblijden, wus
rekening gehouden. Zopr.rwqj:d(i,-ftpzg,g9#deibei|tóge
zelfs aan het ziekbed herdacht en geëerd.
Gedurende de tweede helft der maand Octo
ber zijn aan het postkantoor alhier bezorgd de
volgende brieven, die wegens onbekendheid der
geadresseerden niet besteld konden worden:
N. Vau der Velden, Alphen wed. A. Katz, wed.
Scharloo, zuster Sigusmude, mej. H. Polack,
Amsterdam; J. Van Bommel, Blaricnm; ds. Van
Leeuwen, Castricum; mej. G. Van der Loeff,
Epen; E. Loozen, P. Muller, mej. M. Van Est-
veldt, 's-Gravenhagemej. C. Van Leeuwen,
Leiden; Worurguet, Nijmegen; Erven M. Koo-
man, Rotterdam; mej. Bolleboom, Rijpwetering;
Hiewiet, J. Galenkamp, Zutfen; wed. S. D.
Van Otterdijk, niet vermeld. Briefkaarten: P. Kraa-
mer, Kuottebeel, Amsterdam; P. J. Pel, 's-Gra-
veuhageVan Kleef, LeidenG. Pot, Overtoom.
Gedurende deze week zijn dagelijks in het
Werkbuis alhier opgenomen van 6186 volwas
sen personen en van 717 kinderen.
Er bestaat gelegenheid tot verzending der
correspondentie naar Noord-Amerika door middel
van het stoomschip „Calaud", waarvan de laatste
buslichling aan het postkantoor te Rotterdam is
bepaald op 10 dezer des morgens te halfzes.
t— De heer L. J. Van Apeldoorn, candidaat te
Utrecht, heeft de beroeping naar de Ned. Herv. ge
meente te Benthuizen aangenomen.
Ter oprichting van het reeds vroeger in dit
blad en de Gemeentestem besproken pensioen- en
weduweufonds zal te Utrecht op Zondag 14 dezer,
's middags te 12 uren, in het gebouw voor Kunsten
en Wetenschappen een vergadering worden gehou
den. De lieer Kraan van Waddiugsveen zal het
onderwerp inleiden. Bij aanneming van het voor
stel om de wenschelijkheid uit te spreken der'op-
richting van bedoeld fonds, zal een voorkW|ige
commissie worden benuemd tot het verrichté?Pder
huishoudelijke zaken en het ontwerpen Van 'jan
nen, ook van reglement en tarief, welk'ëhióhiNhis-
mie aftreedt zoodra een definitief besthilü zitfLjn
gekozen. e om nogcw
Krachtens het Internationaal'Tfelé^ritSff^le-
ment, gelijk het door de gemacÜtigdfoubijlde in
1879 te Londen gehouden cdlrfereht*ë^geVt4j95gd
is, zullen, met ingang van ulhAbtóHl&SO, (eaSige
nieuwe regelen voor het bdnnltSJiien bnittsplaötfech
telegraafverkeer in wer^ingagradenjwaarbtts&gmt
intijds volledige mededeefingfi zal gèsidtïeddnisiln-
tusschen schijnt hej nutt'gi .nti haedsidHbopalifltjen
op de telegrammenei in ®veréengokbmeii' tiiatl4er
algemeene kenpismiteVbrong®! ojUat'Aê-'bctloflg-
hebbenden zich ilijdjg'met iHunneioohsespondefifen
buitenslands kunhei»ivqj9fcianilwvfer AeitoeUomst&ge
samenstellibgr hunner ibleg'ralilindnj ah aib .gal
OnderIbëëroBugekduien thlal vSordtnböifetaan 'tiet
gebruik, r,eau woorderij 'dfoiieHeb 'üji aJichfiitelt evhe
bepaalde bfeteekvnilr bebbeüNdoch tei,d«bed"geen
voor den" diensli'itvarstiadbafeiiiiaili yorlneii, {tie
woordenm wbrdeihontleend 'öbdd wogti1 eulijstbn jtfie
woqU ihetv ihtJernitiobanbqvflikèerli'Bijp toiegelatSi,
mislabi.lwaaiiBan tr.fle,'saibbnptéitóngcEt'erpïüiltp tiakr
gelaaj; itijlodiedghigrnialr ihetlAelegtafisnh sveriüèfer
het'-kantoor'van afaepdin^'het") veEantjfc.'r oov 'ad
si (n,-het 1 ^gropqestih: ovofkeer s fcra'gg ieder»Ttaal
Worded gébewèA) waarvhnildenlétteB dtfar dolvioöf-
maElr moeteh at dojwoordeA VaiMhqt telegram jot
dezelfde taaLjbehoöarfen; nVoom bfeti verkeêrl imnt
!buit«n-Eutopeesch(J,Statè&iiiag,dë ovéreoagekameh
ipa! 1^11 feed: bést&an ,üitr wóórden, belmore ndfiütot
de Duitsche, Engelsche, Fransche, Italiaansche,
