bleken, dat de zuster van den jongen Van Oordt,
daar ter stede dienstbaar, de verschillende brieven
waarin dit verhaal werd gedaan, zelf heeft ge
schreven. Wat de aanleiding kan geweest zijn,
die er haar toe gedreven heeft op dergelijke wijze
den meester bij wien zij dient en zoovele ande
ren te bedriegen, is nog niet te gissen, want
v lorzeker zou zij het verlof van één Zondag, dat
zij vroeg om haren gewonden broeder te bezonken,
toch wel gekregen hebben, ook zonder dat zij een
zoo onrustbarend vertelsel de wereld had ingezon
den. Zooveel is echter bekend, dat zij dien vrijen
Zondag niet te Waardenburg is geweest.
In de veeartsen ij school te Alfort bij
Parjjs hebben wanordelijkheden plaats gehad. De
270 kweekelingen, wier middagmaal de directeur
met een schotel verminderd had en wier dage-
lijksche tijd van uitgaan bovendien door hem in-
gekrompen was, vernielden meerendeels in den
nacht van Zaterdag op Zondag de vensterruiten
der school, en toen de directeur hun nu Zondag
het uitgaan verbood, trokken zij gezamenlijk af.
De directeur zond een rapport aan de regeering
en vroeg opheffing der school. De minister Tirard
is hierop naar Alfort vertrokken, en gelijk de
„Temps" meldt, is in den ministerraad besloten de
school onmiddellijk te sluiten.
Terwijl een werkman Donderdag op
den boulevard Ornano te Parijs in een kuil aan
het graven was, had er een aardstorting plaats,
waardoor de man werd bedolven. Toen het zijn
onmiddellijk te hulp gesnelden makkers gelukt was
de aarde om hem heen te verwijderen, was de
ongelukkige reeds gestorven.
Groote verontwaardiging wekt in de
dagbladen het volgende te Provins voorgevallen
feit. Een jong soldaat, die niet uitblonk door zin
delijkheid, werd dezer dagen op order van zijn
wachtmeester geheel ontkleed en in eene kleine
rivier geworpen om gewasschen te worden. Daarna,
zonder te worden afgedroogd, werd hij, slechts ge
kleed in een linnen hemd, blouse en broek, naar
de politiekamer gezonden. Den volgenden ochtend
vond men hem, daar het dien nacht streng ge
vroren had, buiten kennis op den grond uitge
strekt; zijn linnen broek was geheel verstijfd van
het ijs. Naar het hospitaal overgebracht, overleed
hij nog dienzelfden dag.
Des avonds van 27 Nov. jl. is,aanbet
spoorweg-station te Elisabethgrad, in het gouver
nement Cherson, een jongmensch gearresteerd, dat
verscheidene vergiften en ontploffiugsstoflën in zijne
reistasch had.
Generaal Gourko heeft het door den
krijgsraad over Mirsky en Tarchow uitgesproken
vonnis, wegens hunne minderjarigheid, gewijzigd.
Mirsky is nu tot dwangarbeid in de bergwerken,
en Tarchow tot 10 jaren vestingstraf veroordeeld.
Te Hamburg is gefailleerd het han
delshuis Godeffroy Zoon, dat zijn connecties
over de geheele wereld heeft. Het passief wordt
op 12 millioen mark begroot.
De „Etoile Beige" verneemt uit goede
bron, dat Pliilippart naar Rumenië is gevlucht.
Rumeniê levert geen misdadigers uit.
Op Balie Ampenan had 13 October
een afschuwelijke strafoefening plaats. Een Sas-
saksche vrouw en haar schoonzoon werden van
zeker misdrijf aangeklaagd en daaraan schuldig be
vonden. VolgeDs de Balineesche wet moesten bei
den deswege verdronken worden. Nadat ze afzon
derlijk gebonden waren, werd hun een zak met
zand am de beenen bevestigd; ze werden vervol
gens naar de reede gebracht en daar over boord
geworpen.
De Lesseps vertrekt den 6d en Decem-
ber van Saint-Nazaire naar Panama.
Een geduchte brand legde Zondag
nacht drie huizen met bijbehoorende schuren en
stallen in het zuiden vau T.imburg, te Heerlerheide,
in de asch. Eenig vee en de meeste buismeubelen
alsmede het geoogste graan en hooi werden mede
een prooi der vlammen. De brandspuit van Heerlen
moest wegens gebrek aan water den brand laten
woeden. Alles was tegen brandschade verzekerd;
de oorzaak is onbekend.
INGEZONDEN.
Een wensch: wellicht een vrome
Er bestaat eenig gevaar, dat aan de goede stad
onzer inwoning door de openbare meening in de
rij harer zusteren een lagere rang wordt toege
kend dan waarop zij recht heeft. In de gezond-
heidsstatistiek staat haar naam ten minste op heden
met zwarte kool aangeteekeud.
Sinds een jaar woedt hier, met wisselende hevig
heid, besmettelijke ziekte. In October of November
van 1878 kwamen gevallen van mazelen voor die
weldra zoozeer in aantal toenamen, dat sporadisch-
verklaring overeenkomstig de wet moest volgen.
Dat duurde zoo tot in 't voorjaar. Gedurende de
zomermaanden vertoonden zich nog epidemische
gevallen, afgewisseld met hier en daar een aanval
van roodvonk; later kreeg deze de overhand en
bleek een weldra hoogst gevaarlijk karakter te bezit
ten, getuige het hooge cijfer van overledenen, in de
wekelijksche officiëele aankondigingen ter algemeene
kennis gebracht.
Meermalen werd Leiden op die wijze en in die
mate geteisterd. Een betrekkelijk groot aantal ge
zinnen zijn vroeger en later gedund door besmet
telijke ziekten, in evenredigheid meer dan in andere
gemeenten van ons vaderland.
Dat verschijnsel geeft te denken. Hier, waar
de wetenschap der geneeskunst haar zetel heeft
opgeslagen, waar tal van hoogst bekwame mannen
hun zorgen wijden aan het lichamelijk welzijn der
menschheid, moest eigenlijk het cijfer van den
levensduur het gemiddeld peil overschrijden, terwijl
het er indien ik mij niet vergis beueden blijft.
Niemand zal durven beweren, dat er van over
heidswege geen voldoende zorg wordt gedragen
voor de openbare gezondheid. Het tegendeel is
waar, en ik zou meer ruimte noodig hebben dan
mij ten dienste staat, wilde ik melding maken
van al de doeltreffende maatregelen, in die rich
ting genomen. Wel zijn er eenige dingen, die nog
verbeterd kunnen worden om maar iets te noemen,
de qualiteit van het drinkwater in de achterbuur
ten, waar de bewoners geen gebruik maken van
de duinwaterleiding, is niet onberispelijk. Ook
vond ik het wel wat kras, dat in de heide vorige
maanden, toen de ziekte haar toppunt had be
reikt, kolossale massa's onrijpe druiven (vermoe
delijk uit Westland afkomstig) ongehinderd op
de markten, in de straten en in de snoepwinkels
te koop werden geboden. Doch dat zijn dingen,
die vanzelf terecht zullen komen zoodra de aan
dacht der autoriteiten er op gevestigd wordt.
Het komt mij echter voor, dat er een dieper
liggende oorzaak voor het kwaad bestaat. Op deze
wensch ik thans te wijzen.
Onze stad is bijzonder rijk aan zoogenaamde
poorten. Dien naam dragen de blinde stegen,
die op straten en grachten van den tweeden of
derden rang hun ingang, en geen uilgang hebben.
Tusschen twee huizen ontdekt de wandelaar een
opening, soms met een gewone deur afsluitbaar.
Hij mpent dat daarachter een pakhuis of iets van
dien aard ligt. Eene nadere beschouwing vertoont
hem een reeks „huisjes", meestal bestaande uit
één somber, vunzig kamertje, waarin een trap die
naar een dito vliering geleidtverder niets. Waagt
hij het, zoo'n poort binnen te gaan, dan bemerkt
hij niet zelden i n deze nog een poort, die tot de
eerste in verhouding staat als een steeg tot een
straat.
't Is daar een ellendig wonen, lezersDe zon
krijgt men er slechts bij uilzondering te zien. De
post voor frissche lucht is er slechts pro memorie
uitgetrokken. En ik behoef u toch niet te zeggen
dat veel licht en veel lucht voor de gezondheid
onmisbaar zijn. Nooit circuleert daar een reinigende
luchtstroommiasmen van allerlei aard, die zich
welig ontwikkelen bij de doorgaande onzindelijk
heid der „pourters", blijven er hangen en oefenen
er haar verderfelijke werking uit. De beruchte
Amsterdamsche kelderwoningen, die gelukkig wel
dra tot de geschiedenis zullen behooren, waren
wel slechter, maar niet veel slechter, dau de men-
schelijke verblijven waarvan ik tracht u een kleine
voorstelling te geven, en om welke nauwkeurig
te schilderen de pen van Emile Zola ter mijner
beschikking zou moeten staan.
Die poorten, zonder uitgang, zonder voldoenden
toevoer van licht en lucht, zijn mijns inziens milde
bronuen van smetstof en besmetting voor de stad
die ons dierbaar is. Zoolang daar menschen wonen,
dicht opeengedrongen, en blootgesteld aan de treu
rige gevolgen van onreinheid, zullen epidemieën
ons blijven teisteren.
Zoolang daar menschen wonen!
Maar men kan die „panden", zooals de bedoelde
woningen in den mond des gelukkigen eigenaars
genoemd worden, toch maar zoo opeens niet on-
bewoonbaar verklaren en onteigenen, en de huur
ders op straat zetten?
Dat zou natuurlijk niet gaan. Doch wel is het
dringend noodzakelijk, dat onze gemeente haar
grenspalen verzette, dat zij in 't bezit gerake
van bouwterrein, waarop gezonde arbeiderswoningen j
worden geplaatst, waard aan menschen ten ver-
bltjf te verstrekken. Juist de groote behoelte aan g
goedkoope woningen maakt, dat men niet aar- j
zelt zijn intrek te nemen daar, waar het niet
mogelijk is de longen met zuivere dampkrings
lucht te vullen. Eerst dan, wanneer onze fabrieks
arbeiders in de gelegenheid worden gesteld, op
niet te grooten afstand van de werkplaats, iets j
bruikbaars te huren, zullen zij voor het onbruik- i
bare, dat thans beschikbaar is, bedanken. Voorts
kan ten allen tijde de ontruiming van die wonin
gen, die van de allerslechtste conditie zijn, wor
den gelast.
Om te beginnen heb ik slechts een wenk wil
len gevenhet onderwerp biedt nog stof tot uit
voerige besprekingen aan.
De wensch, waarvan het opschrift melding
maakt, behoeft nu zeker niet nog bepaalder te
worden geformuleerd.
y—
Burgerlijke Stand van 23 tot 80 November.
GEMEENTE ZOETERMEER.
Geboren: Bernard», dochter van W. Van Leeowen en M.
C. Oetker.
Ondertrouwd: J. J. Hozee (van VGravenhage) met G.
A. Begeer.
GEMEENTE ZEGWAARD.
Geboren: Cornelia Hendrika Albertina, dochter van J. Van
Maanen en M. v. d. Kley. Een levenloos kind (mannelijk)
van M. Van Staveren en M. Rijntjes.
Overleden: Hendrika Kok, ood 7 maanden.
Van 14 November tot 2 December 187^9.
GEMEENTE NOORDWIJK.
Geboren: Adrianu9 Cornelis, z. v. N. Van der Weyden
en M. Keyzer. Hendrik, z. v. Nicolaas Hermans en Maria
Vink. W(jntje, d. v. Jacob Marijt en Heater Van Moer
kerken. Maria Catharina, d. v. J. W. Zonneveld Mz. en
Th M. Timp. Berend, z. v. Jacob Van der Wiel en H.
J. Menaing. Maria Alida, d. v. Jacob Van Eeden en Jacobs
Dobbe Gabriel, z. v. Daniël Van IJssel en Lonise Wolf.
Gehuwd: Johannes Heemskerk Jacobaz. 21 jr., en Alida De
Brnin, 2 jr. Pieter Viok, 21 jr., en Petronel'a Van Kam
pen, 21 jr. Arie Slats, 29 jr., en Petronella Minnée, 22jr.
Overleden: Pieter Van den Haak Rz., 2 maand. Aaltje
Van der Meer, 69 jr ongehuwd. Leentje MeenweDOord, 88
jr., wede. Hubertas Van Wees. Catharina Jaoaon H«l., 7 jr.
301ste STAATILOTEKIJ.
VIJFDE KLASSE. VIJFTIENDE LIJST.
Trekking van Donderdag 4 December.
N®. 7872, 19682 1000. N°. 17633 f 400. N®. 6751
200. NO. 7040, 8221, 10370, 15927, 19639, 19989, 20130
100.
Prijzen van f 70.
169
2459
4387
6491
8217
10475
12871
15223
18139
193
2594
4487
6574
8237
10531
12938
15451
18802
291
2G67
4600
6602
8253
10737
13024
15454
18341
821
2688
4754
6893
8333
10783
13089
15484
18460
431
2798
4797
6972
8418
10801
18264
16520
18514
550
2810
4813
7082
8461
10859
13638
15538
18540
687
2908
4833
7120
8759
10925
13661
15612
18593
800
3033
4860
7132
8841
10967
13673
16778
18807
836
3066
5021
7294
8965
10984
13749
16950
18841
1019
3124
5220
7346
9016
11065
13805
16140
18961
1186
3176
5259
7348
9146
11129
13892
16164
19053
1231
3222
6273
7382
9152
11186
13907
16293
19127
1232
33119
5413
7435
9183
11277
13930
16841
19441
1306
3372
5455
7527
9205
11549
14000
16436
19467
1307
3447
5639
7560
9206
11890
14002
16583
19619
1363
3455
5655
7775
9474
11891
14042
17146
19628
1693
3478
6761
7788
9561
11908
14142
17147
19679
1886
3526
5805
7799
9569
11949
14253
17158
19932
1920
3677
6877
7800
9570
12032
14380
17267
20143
1938
3867
60f> 2
7887
9653
12086
14759
17343
20281
2052
3886
6061
7921
9786
12252
14778
17596
20417
2080
3948
6064
7989
9980
12232
14824
17998
20514
2161
3955
6069
8076
10312
12304
16037
18034
20563
2184
4028
6129
8102
10417
12614
5>>96
18050 20732
2322
4127
6274
8161
10425
12784
16118
18096 20768
2435
4231
6444
8193
10432
15155
20832
Leiden, ter Boekdrukkerij van A. W SJJTHOFF.
