Woensdag 10 September.
A0. 1879.
N 6001.
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 8 «mnden..L10.
Franco per post.1.40.
Aiionderiyke Nommeisa 0.05.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADTERTENTIEN:
.-.v.r 1.05.
O.lTi
V«n 1—8 regels.*-
Iedere regel meer
Grootere letters mar plaeternlmte.
LEIDEN, 0 September.
Hedenmorgen om halfacbt rukten de beide alhier
in garnizoen liggende bataljons infanterie, vier
sectiën veldartillerie en een peloton huzaren uit
tot het honden eener gecombineerde manoeuvre
bij gelegenheid der vierdaagsche inspectie door den
generaal-majoor Pfeiffer. De vijand werd voorge
steld door het in Haarlem in garnizoen liggend
bataljon inf. van het vierde reg. en de aldaar
aanwezige cavalerie. De stelling die door de hier
in garnizoen liggende troepen werd ingenomen,
strekte zich van den Voorhontschen weg langs de
Teylinger laan, Sassenheim tot aan de Leeghwa
ter uit. Na ongeveer drie uren in stelling te zijn
geweest, kwam de vijand opdagen en werd er
verondersteld dat de troepen nit Leiden den terug
tocht zouden aannemen, welke ook onder eene
hevige regenbui werd volbracht. Te ruim drie uren
waren de troepen weer in het garnizoen terug.
Zijn wij wel onderricht, dan zal er morgen eene
gecombineerde manoeuvre naar Katwijk aan Zee
worden gehouden.
Het is heden voor den heer Jac. Van
Maunekus een gewichtige dag. Immers, hem valt
het zeldzame voorrecht te benrt zijn tachtigste ge
boortefeest te mogen vieren. Van verschillende zijden
ontving hij bij die gelegenheid blijken van belang
stelling, ook van de talrijke vrienden die hij zich
zoowel door zijn karakter als door zijn werkkring
heeft verworven. Zijn uitgebreide houthandel en
zagerij aan den Zoeterwoudschen weg kan hier te
lande niet alleen tot de grootste geteld worden, maar
is ook in het buitenland, niet het minst door zijne
relaties met St. -Petersburg, gunstig bekendOfschoon
zijne beide zoons deel van de zaak uitmaken, blijft hij
toch nog steeds er een werkzaam en onvermoeid
aandeel in nemen. De vele werklieden die bij hem
in betrekking zijn of zijn geweest, kunnen boven
dien getuigen, welk belang hij steeds in hen stelde.
Ieder die den jubilaris kent, zal dan ook zeker
met ons wenschen dat hij zich nog tal van jaren
in een gelukkige gezondheid zal mogen verhengen.
Door commissarissen der gasfabriek wordt, zoo
als reeds kortelijk is medegedeeld, voorgesteld den
prijs van het gas, thans bedragende acht cents per
kubiek meter, te brengen op zeven cents en zulks
gerekend te zijn ingegaan met 1 September van
dit jaar, en verder de jaarwedde van den boekhouder
met 300 te verhoogen en alzoo vast te stellen
op f 1800. Wat het eerstgenoemde voorstel betreft,
zijn B. en Ws. met commissarissen van oordeel
dat met het oog op het aanzienlijk batig saldo
eene prijsverlaging noodig en wenschelijk is, ten
einde te bevorderen dat de winst het tot dusverre
aangenomen normaal bedrag niet overschrijde. In
middels zou, h. i„ de voorstelde prijsverlaging niet
moeten iügaan 1 September 11., maar eerst met 1
Januari a. s., en zulks op grond dat bij de vast
stelling van het te heffen percent op het voorloopig
kohier der plaatselijke directe belasting reeds is
gerekend op eene meerdere bate der gasfabriek
dan waarop deze bij de vaststelling van de be
grooting voor dit jaar was geraamd. Aangaande
de verlaging van den gasprijs zeiven wordt gewezen
op de aanzienlijke vermeerdering van het aantal
- gasverbruikers sedert de vorige prijsverminderingen,
waaruit met grond mag worden afgeleid, dat de
vaststelling van den prijs op 7 cents per kubiek
meter wederom eene belangrijke uitbreiding van
I het gasverbruik zal ten gevolge hebben, zoodat
*1 zonder eenig bezwaar voor de gemeente-financiën
9 tot de voorgestelde prijsverlaging zal kunnen worden
overgegaan,
Uit het resultaat van het eerste halfjaar 1879
is gebleken dat het batig saldo over 1879, met
behoud van den tegenwoordigen prijs. f 72,000
zal bedragen. Dit saldo zal, zeggen commissarissen,
wanneer de prijsvermindering ingaat na de meter
opneming in het begin van September 1879, dalen
tot f 64,000 en het vermoedelijk begrotings
cijfer over 1880 brengen op 54,000. Tevens
blijkt dat over het eerste halijaar het gasverbruik
15.4 pet. is gestegen en de gemiddelde cokesprijs
van 27.5 cents tot 38.6 cents per HL. opgeklom
men, welke prijs zich dit jaar zal handhaven uit
hoofde van het gebrek aan cokesvoorraad van
alle groote gasfabrieken bier te lande. Mocht
evenwel een slappe winter den voorraad weer
eenigszins doen stijgen, dan is het toch ontwijfel
baar dat ook over 1880 de prijs niet lager dan
30 cents per HL. zal dalen. Op dit cijfer is de
cokesprijs voor 1880 geraamd.
Ten aanzien van het tweede voorstel verklaren
commissarissen dat de verantwoordelijkheid en de
omvang der werkzaamheden van d^i beambte F.
H. Key, sedert Mei 1858 werkzaam bij de admi
nistratie der fabriek, waarvan na 1871 als boek
houder, in de laatste jaren zeer zijn toegenomen.
De uitbreiding der instelling is toch behalve op
den omvang der techni.-che werkzaamheden en ver
antwoordelijkheid niet zonder invloed gebleven op
den omvang der administratie. Het aantal ver
bruikers in 1871 slechts 1298 bedragende was
einde 1878 tot 1818 gestegen en hiermede hiel
den de aankoop van grondstoffen en ander mate-
riëel en de verkoop der nevenproducten gelijken
tred. Dientengevolge is ook de fittingrekening zeer
uitgebreid en heeft de invoer van meterhuur de
inning der gasgelden meer samengesteld gemaakt.
Het grootboek, dat in 1872 slechts 300 bladen
bedroeg, telde in 1878 tot blad 450. Daarenboven
wordt deze betrekking door den tegenwoordigen
titularis met ijver en nauwgezetheid vervuld.
In tegenwoordigheid van het plaatselijk be
stuur der reddingsmiddelen en ten aanschouwe
van een groote menigte belangstellenden hadden
Zaterdag proeven plaats met reddingboot en vuur
pijltoestel van de Noord- en Zuid-Hollaudsche
reddingmaatschappij, nabij de Koog op Tessel. De
zee was vrij kalm, zoodat de bemanning der redding
boot ditmaal geen moeilijke taak had. De proeven
met den vunrpijltoestel slaagden boven verwachting.
Er werd o. a. een lijn over de reddingboot ge
schoten, toen deze ruim 300 meter van wal was.
Een der roeiers werd nu aan de lijn vastgemaakt
en naar wal getrokken, hetgeen een interessant
gezicht opleverde. Het materieel bleek overigens
uitstekend in orde te zijn.
Voor een talrijk publiek, waaronder vele
dames, hield prof. Marey uit Parijs gisteravond
in „Felix Meritis" te Amsterdam zijne aangekon
digde voordracht over het aandeel der verschillende
natiën in de ontdekking van den bloedsomloop.
Samenwerking in de wetenschap was het motief,
waarop spreker zijne inleiding bouwdeeen
samenwerking waaruit reeds meer kracht ontspruit
wanneer twee personen elkander op wetenschappe-
lijken weg ontmoeten en die groot nut kan stich
ten wanneer, zooals hier, een congres vele beoefe
naars van een zelfde wetenschap doet samenkomen.
Aan het slot zijner rede betuigde hij openlijk
zijn hartelijken dank aan zijn grooten leermeester
professor Donders. Het auditorium was daardoor
diep getroffen en de toejuichingen verdubbelden,
toen professor Donders opstond en den vroegeren
student, zijn tegenwoordigen beroemden ambtge
noot in het professoraat, hai.telijk de hand ging
drukken. Professor Marey had ongeveer twee uren
voor de vnist het woord gevoerd.
Van de weinigen, die nog in leven z.j'n van
hen die als officier in 1829 werden ingedeeld bij
de toen nieuw opgerichte afdeelingen grenadiers,"
zullen, naar men verneemt, aan de aanstaande
feesten deelnemen: de toenmalige 2de lnitenants
E. B. baron Wittert van Hoogland, oud-wethou
der van 's-Hage, G. G. Staring, gepensioneerd
generaal-majoor, en C. A. baron Rogalla Zawadsky
de Bieberstein, kolonel, militie-commissaris en lid
van de Tweede Kamer, benevens de toenmalige
2de luitenant-kwartiermeester H. Hardenberg,
thans gepensioneerd hoofd-intendant. Ook de ge
pensioneerde Belgische generaal Dessarts, in 1829
2de luitenant bij de grenadiers en in 1831 eer
vol uit den Nederlandschen dienst ontslagen,
heeft zijn voornemen te kennen gegeven om voor
de feestdagen onder zijn oud vaandel terng te keeren.
Mr. J. A. G. baron De Vos van Steenwijk,
lid van de Eerste Kamer, is benoemd tot voor
zitter dier Kamer voor de a. s. zitting die zal aan
vangen op den derden Maandag van September.
De kunstnijverheidsschool Quellinus" werd
gisteren te Amsterdam geopend. De school telt
46 leerlingen, waarvan reeds drie bij gelegenheid
van een wedstrijd prijzen hebben gewonnen. Het
onderwijs is opgedragen aan de heeren E. Colinet,
directeur, N. H. Trautwein en B. W. Wierink.
Nader wordt gemeld dat de minister Van
Lijnden aan de rekenkamer heeft te kennen ge
geven, dat wel het besluit tot benoeming der
nieuwe ministers de dagteekeBing van den 18den
Aog. draagt, maar dat het eerst den 19den met
zijn contraseign is voorzien. De rekenkamer heeft
daarop geen verder bezwaar gemaakt om de wet
tigheid van bedoeld besluit te erkennen.
Ouder bevel van den majoor der infanterie
van het O.-I. leger H. C. A. Ruempol zal den
13den dezer van Harderwijk naar Amsterdam ver
trekken een detachement suppletie-troepen, sterk
600 man, waarbij 10 onderofficieren. Als mede
geleiders zijn aangewezen: de kapt. der artillerie
D. J. H Schafer, de 1ste luit. der artillerie J. M.
R. Bisdom en de 2de luit. der infanterie G. Blanw.
Het transport zal aan boord van het stoomschip
„Prins van Oranje" de reis naar Indië vervolgen.
De commissie belast met het examineeren
van hen, die voldeende bewijzen wenschen te
leveren van genoegzame voorbereiding tot de be
oefening der natuurkundige wetenschappen, om
te kunnen worden toegelaten tot het eerste natuur
kundig examen, zal zitting houden op Maandag
22 dezer en volgende dagen, te Amsterdam.
Men verneemt nader, dat de Koning en de
Koningin eerst Zaterdag in de residentie terug-
keeren. Te vier uren vertrekken zij per extra-trein
van het Loo.
In eene buitengewone zitting der Provinciale
Staten van Zuid-Holland werden heden de heeren
W. C. M. Begram en mr. W. A. J. baron Schimmel-
penninck van der Oye, na goedkeuring hunner
geloofsbrieven, beëedigd en toegelaten. De voor
zitter had vooraf eenige warme woorden gewijd
aan de nagedachtenis van het ontslapen medelid
van het college van Gedeputeerde Staten den heer
Rengers van Warmenhuizen. Tot lid van Gede
puteerde Staten werd gekozen de heer mr. G. J.
Goekoop, burgemeester van Goedereede, met 53
van de 74 stemmen.
Het stoomschip „W. A. Scholten", van
Rotterdam naar Nieuw-York, passeerde Zondag-
