N°. 3743.
A0. 1878.
Maandag
4 November.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
Dit Nommer bestaat uit TWEE
BLADEN.
Eerste Blad.
STADS-BERICHT E"N!
Een nieuwe Kamer van Koophandel.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.05.
PRIJS DER ADYERTENTIEN:
Van 10 regels
Iedere regel meer.trrr.
Greolcrc loiters naar plaatsruimte.
1.05.
0.17|.
De BURGEMEESTER der gemeente Leiden,
Gelet op art. 21 der wet van 4 December 1872 (Staatsblad
N°. 134);
Brengt ter kennis van de ingezetenen dat in de afgeloopen
week zijn aangegeven als door roodvonk aangetast 17 personen
en aan die ziekte overleden geene.
Leiden, De Burgemeester voornoemd,
2 November 1878. V. d. BRANDELER.
De bakens verzetten, als het getij verloopt, is
het kenmerk van wijs beleid.
Daarvan viel dezer dagen bij de behandeling
der begrooting in verschillende gemeenten des
lands, menig staaltje op te merken. Hier en daar
werd ul. met het oog op een mogelijke wijziging
in de openbare verlichting door middel van
electrisch licht, zij het dan ook nog maar in een
ver verschiet, wijselijk besloten aan de be
staande gasfabrieken geen meerdere uitbreiding
te geven dan door onvermijdelijke noodzakelijk
heid werd geboden.
Verstandig gehandeld, doch des te scherper
springt het in het oog, waar men op een enkele plaats
van dat leidend beginsel afweek en niet alleen
de bakens niet verzette in overe^istemming met
het verloopen van het getij, maar zelfs een nieuw
baken plaatste op een oud en wellicht geheel on
doelmatig punt. En wij doelen hier op een geheel
andere zaak dan die der publieke verlichting,
veeleer zouden wij het kunnen noemen een zaak
van voorlichting.
Het zal zeker de aandacht van onze lezers
niet zijn ontsnapt, dat, B. en Ws. van het nabu
rige Katwijk bij advertentie voorkomende in ons
uommer van 31 Oct. jl. kiesgerechtigden oproe
pen tot het verkiezen van leden voor de nieuw
opgerichte Kamer van Koophandel en Fabrieken.
Verblijdend verschijnsel! zal men wellicht zeg
gen, dat getuigt van een prijzenswaardige zucht
tot bevordering van handel en nijverheid, en tot
op zekere hoogte stemmen wij daarmede in, ja
meeuen er te mogen bijvoegen, dat het nijvere
Katwijk ouder zijn energiek bestuur menige groo-
tere gemeente tot voorbeeld zou kunnen strekken
in zijn streven naar vooruitgang.
Doch ook slechts tot op zekere hoogte, wat de
oprichting eener Kamer van Koophandel en Fa
brieken betreft. Juist in deze dagen toch zijn er
van verschillende zijden stemmen opgegaan om het
nut dier colleges te betwisten, en wel naar aan
leiding van een bericht, dat onlangs een bijeen
komst zou hebben plaats gehad van leden van
eenige dezer colleges, ten einde te beraadslagen
over het denkbeeld om door vrijwillige samenwer
king der verschillende Kamers meer eenheid te
brengen in het geven van adviezen, daar de Mi
nister van waterstaat, handel en nijverheid zoo
wordt er bijgevoegd niet bijzonder ingenomen
schijnt met de werking dier lichamen.
De fout wordt gezocht in het tweeslachtige
karakter der Kamers, die gedeeltelijk te beschou- i'
wen zijn als een ad viseerend college voor de regee
ring, en inzonderheid voor de plaatselijke, gedeel
telijk als de vertegenwoordiging van de handelaren
en industriëelen.
Aan den Minister nu wordt het denkbeeld toe
geschreven om door middel van vertegenwoordi
ging der Kamers door n of meer afgevaardigden
in een centrale vergadering meer eenheid in de
adviezen te brengen, doch „Het Vaderland", dit
onderwerp besprekende, betwijfelt terecht, of een
zoo talrijke bijeenkomst er zijn thans 68 Kamers
zonder behoorlijke voorbereiding eenige kans
op een vruchtdragende discussie zou opleveren. Dat
blad zou de voorkeur geven aan een instelling
zooais de Board of Trade in Engeland, wier leden
door de Regeering benoemd en waarvan de kosten
door de schatkist gedragen worden. De „Arnh.
Crt.", die in een tweetal artikelen eveneens deze
zaak behandelt, komt tot een geheel andere con
clusie en wenscht de specialiteiten op het gebied
van koophandel, nijverheid en fabriekswezen ge
roepen te zien in den officiëelen raad der Regeering,
in den Raad van State, die al de landsbelangen
overzien en in harmonie brengen en houden moet.
Men ziet dus, uiteenloopende meeningen genoeg,
maar in dit ééne opzicht althans overeenstemming,
dat de Kamers van K. en F. niet aan het beoogde
doel beantwoorden en dat er vroeger of later, wel
licht vrij spoedig, een ingrijpende verandering in
de inrichting van die colleges te wachten is.
Daarom dan ook klinkt het bericht der instelling
van zulk een lichaam juist op dit tijdstip wel wat
zonderling, al bepaalt ook het desbetreffend Konink
lijk besluit van 9 Nov. 1851, dat in alle ge
meenten, waar de uitgebreidheid van handel en
fabriekwezen het volgens het oordeel der gemeen
tebesturen wenschelijk maakt, dat zoodanige Kamers
worden opgericht, dit kan plaats vinden.
In hoever nu die wenscheiijkheid voor de ge
meente Katwijk aanwezig was, staat niet aan onze
beoordeeling. Wel mogen wij als zeker aannemen,
dat B. en Ws. dier gemeente, toen zij op een zoo
ongunstig tijdstip tot de oprichting eener Kamer
van K. en F. besloten, handelden in het bewustzijn,
dat het kleine Katwijk het bewijs kan leveren,
wat zulk een college vermag zelfs onder de thans
bestaande ongunstige omstandigheden. Moge het
wakkere gemeentebestuur van het nijvere Katwijk
zich in die verwachting niet zien teleurgesteld!
LEIDEN, 2 November.
Aan het examen voor den rang van 2den
luitenant der infanterie hier te lande hebben vol
daan de sergeanten Van Dijk, Oudshoorn en Quack,
voor het O.-I. leger de sergeanten Bueninck en
Gallas, allen van het instructie-bataljon.
Gedurende de afgeloopen maand werden in
de Volkskeuken alhier afgeleverd 2574 portiën,
als: 2148'warme spijs, 344 vleesch en 81 '/2 spek.
Gedurende deze week zijn dagelijks in het
Werkhuis alhier opgenomen van 49 74 volwas
sen personen en van 712 kinderen.
Voor de handwerken werden gisteren in
Den Haag geëxamineerd 4 candidaten, waarvan
zijn toegelaten mej.D. De Jong uit Rotterdam
en C. J. Mispelblom van Altena uit Boskoop.
Dr. Terwogt, te Oude Wetering, heeft het
beroep bij de Remoustrautsche Broederschap te
Hoorn aangenomen.
Tot leden van het kiescollege der Herv.
kerk te Zoetermeer en Zegwaard zijn herkozen
de heeren R. Van Alphen, J. Van Dorp, II.
Scheer en J. Sentel.
Voor het m. o. is voor de akte boekhouden
toegelaten voor huisonderwijs de heer F. B. Smits,
van Amsterdam, en voor schoolonderwijs de heer
F. Van Gelderen, van Rotterdam; toegelaten J.
A. C. A. Timmerman van 's-Hertogenbosch, voor
geschiedenis; F. Albers van Nijmegen en P. J.
S. Leut van Rotterdam, voot Nederl. taal- en
letterkunde.'
De vergadering der Nederlandsche Hervormde
predikanten-vereeniging, Donderdag te Utrecht ge
houden, werd door bijna honderd leden bijgewoond.
Door sommigen werd het plan verdedigd om aan
stonds eene nieuwe theologische faculteit op te
richten. Anderen gaven de voorkeur aan de op
richting van vrije leerstoelen aan de bestaande
faculteiten, van Utrecht te beginnen, en alleen
voor zoover het onderwijs der daar gevestigde
hoogleeraren niet in den geest van de belijdenis
der Herv. kerk gegeven wordt of later mocht
worden. Na den afloop der vergadering werd door
een aantal der aanwezigen tot de oprichting eener
vereeniging in den laatsten geest besloten.
Het ramschip „Guinea" te Nieuwediep zal
eene belangrijke reparatie aan zijn ketels moeten
ondergaande kosten zijn geraamd op 21,000.
Het schip zal in dienst blijven. Het raderstoom-
sckip „Valk" zal, desvereischt, voor den dienst
gereed of, zooals men dat noemt, op stootgaren
liggen. Een Fransch aviso, de „Cuvier", gister
ochtend aldaar binnengekomen, heeft in last zich
in de zeehavens van ons land op de hoogte te
stellen van alles wat betrekking heeft op de haring-
visscherij, het kaken en inzouten.
De heer H. L. Smits te 's-Hage vierde
gisteren het 25-jarig bestaan zijner boekdrukkers
firma. Tegelijkertijd mochten vier gezellen aldaar
hun 25-jarige dienstvervulling herdenken, terwijl
een hunner, de drukker M. Maris, tevens zijn
50-jarigen dienst in het drukkersgilde vierde.
Nader blijkt dat mr. G. J. Rive zich niet
verbonden heeft aan de redactie van de „Neue
Freie Presse" te Weenen, maar ontslag heeft ge
vraagd uit zijn betrekking te Amsterdam, om te
Weenen vertegenwoordiger en correspondent te
worden van de N. Rott. Crt. Tegen Januari e. k.
vertrekt hij naar Weenen.
De heer P. A. Daum, lid der redactie van
„Het Vaderland" zal zich in het begin der vol
gende maand naar Ned. Iudië begeven, ten einde
op te treden als mede-redacteur van het te Samarang
verschijnend dagblad „De Locomotief."
Aan de Amsterdamsche universiteit zal be
noemd worden een specialiteit voor het onderwijs
der besmettelijke ziekten als buitengewoon hoog
leeraar (lector) bij de faculteit der geneeskunde.
Als zoodanig is voorgesteld dr. P. K. Pel.
De Amsterdamsche gemeenteraad besloot
gisteren naar gelang der behoeften 9 millioen te
leenen tot uitvoering van voorgestelde werken en
tot den bouw van het gasthuis.
Het stoomschip „Gelebes", van Nieuwediep
naar Batavia, is gistermorgen van Aden vertrok
ken; de „Madura", van Batavia naar Nieuwediep,
is 31 Oct. Aden gepasseerd.
Z. M. heeft de 2de luit. C. J. Van Dort,
van het 3de, en R. A. Jackson, van het 7de reg.
inf., voor den tijd van vijf jaren gedetacheerd bij
de inf. in Ned.-Indie; bij de infanterie benoemd
tot kapt. 2de kl., den lsten luitenant F. De
Groof, van het wapen, thans op nonactiviteit;
bij het 2de regiment, tot majoor, den kapitein
P. Van Ilille, van het 3de regiment; bij het 3de
regiment, tot kapitein 2de kl., de 1ste luit. H.
C. Smalleubacb, van het 4de, en J. C. T. Bou-
man, van het 2de regiment; bij het 4de regiment,
tot lsten luitenant, den 2den luitenant B. W.
Mensing, van het 8ste regiment; den majoor W.
C. Margadant, van het 2de reg. infanterie, op
nonactiviteit gesteld, in afwachting dat omtrent
hem nader zal worden beschikt.