NV 5714.
A°. 1878.
I October.
pr -0>
p co
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
LEIDSCï
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden.....1.10.
1.40.
Franco per post1
Afzonderlijke Nommersv 0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Van 16 regelsLOSi
Iedere regel meer....0.171.'
Grootere letters naar plaatsruimte.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
LEIDEX, 30 September.
Men meldt ons uit Den Haag dat volgens
aldaar uit Arolsen ontvangen berichten Z. M. de
Koning, geb. den 19den Februari 1817, gisteren
plechtig is verloofd met prinses Emma van Waldeck-
Pyrmont, geboren den 2den Augustus 1858. Als
verlovingsgeschenk zou Z. M. een kostbaar met
tal van juweelen bezette parure aan de prinses
hebben aangeboden. De Koniüg zal nog eenige
weken in Duitschland doorbrengen en daarna op
het Loo terugkeeren.
Den 25sten October e. k. zal in 's rijks
magazijn van militaire kleeding, uitrusting enz.,
te Amsterdam, bij inschrijving, in het opeubaar
worden aanbesteed de levering van een gedeelte
van bet voor den dienst van het jaar 1879 bij
de landmacht noodige ordinair-, onderofficiers- en
uitmonsteringlaken.
Ds. W. H. J. Baart de la Faille beeft een
beroep ontvangen naar de Ned. berv. gemeente
te Zutfen.
Zaterdag werd te Arnhem de vergadering
gehouden der vereeniging voor lijkverbranding,
welke werd bijgewoond door een veertigtal leden,
waaronder vele uit andere steden. Behalve het
hoofdbestuur waren tegenwoordig afgevaardigden
der afdeelingen Den Haag, Leiden, Rotterdam,
Schiedam, Zutfen en Nijmegen. De leiding was
opgedragen aan prof. C. P. Tiele, die de verga
dering opende met eene redevoering, waarvan de
hoofdinhoud deze was. Spr. had geaarzeld de taak
te aanvaarden hem door het hoofdbestuur opgedra
gen, omdat hij aanvankelijk had gemeend, dat een
scheikundige of hygiënist hier beter op zijn plaats
zou zijn; doch hij was hiervan teruggekomen. Al
versmaadt de vereeniging allerminst de voorlich
ting en medewerking van zoodanige deskundigen;
toch is de beweging ten gunste van de crematie
in de eerste plaats eene zaak van aesthetiek, of
als men wil, van het gemoed. Het is waar, dat
op zeker standpunt van ontwikkeling de zaak
der lijkverbranding eene godsdienstige quaestie
is: de Egyptenaren, vast overtuigd dat de ziel
zich eenmaal met hun lichaam zou hereenigeu,
balsemden de lijken der hunnen met alle voorzorg,
ten einde ze de eeuwen te doen trotseeren; de
volgelingen van Zaratustra vonden aarde, water
en vuur te heilig om ze met een lijk te veront
reinigen ze legden de lijken op hooge torens ten
prooi voor de roofvogels; de Semitische volken,
die zich het hiernamaals voorstelden als een
groote onderaardsche woning, legden hunne lijken
in een graf. Onze voorouders gaven bij hunne
voorstelling van den dood geen blijk van veel
smaak; de dood werd niet meer voorgesteld als
een jongeling met een omgekeerde fakkel en een
immortellenkrans, maar als een rammelend geraamte
met een zeis, dat bovennatuurlijke dansen uit
voerde; zij schilderden den doodendansboven de
kerkdeuren en kerkhofpoorten grijnsde een doods
hoofd op twee afgekloven doodsbeenderenin
de kerk te Marburg werd het feestmaal der wor
men op afzichtelijke wijze voorgesteld. Onze
smaak is anders geworden, maar wij poëtiseeren
onwaarheid. Het „koele graf", de „stille rustplaats
van Gods dooden", is leugenpoëzieeen kerkhof
met rozen en planten vormt naar spr. meening
slechts een meer schrille tegenstelling met de wer
kelijkheid beneden de zerken, waar niets dan ver
rotting eu doodsbeenderen wordt aangetroffen.
Noor wie denkt moet dit walging wekken en spr.
meent dat de vereeniging moet blijven werken
in deze aesthetische richting. Zij wil nimmer dwang,
zij zal nimmer propaganda, maken, noch eischen
dat verbranding verplichtend wordt gesteld, maar
zij eischt voor zich de vrijheid het te doen. Zij
wil, als Jozef II, niemarjd dwingen onverstan
dig te zijn, maar wil vrijheid. De vorige regee
ring beantwoordde haar verzoek om wijziging van
de begrafeniswet ontkennend maar duidelijk; de
tegenwoordige regeering antwoordt in het geheel
niet. Maar hierdoor moet de vereeniging zich niet
laten afschrikken; zoolang wij Nederlanders zijn
moeten wij blijven kloppen aan elke deur totdat er
vrijheid is verkregen.
Uit het verslag bleek dat de rekening over 1877
een batig saldo van 1400 aanwijst; het fonds
voor lijkovens is door het saldo der vereeniging
en eenige giften gestegen tot f 10,200 2'/2 pet.
W. S. Op de door de verejeniging uitgeschreven
prijsvraag, waarbij eene verhandeling over de lijk
verbranding werd gevraagd, was één antwoord
ingekomen, waariD naar het oordeel der commissie
van beoordeeling, bestaande' uit de heeren A. P.
N. Eranchimont, Mac Gillavry, C. P. Tiele en
D. De Loos, zeer goede gedeelten voorkomen,
maar waarvan zij den inhoud zeer droog, den
aanleg hoogst gebrekkig en de stof niet genoeg
verwerkt vindt; niet alleen is het overmatig ge
bruik van vreemde woorden hinderlijk, maar er
wordt hier en daar door den schrijver eene kennis
van medische en natuurwetenschap bij zijne lezers
verondersteld, die zeker in den regel bij de leeken
in het vak niet aanwezig zal zijn. De vergadering
besloot het stuk niet te bekronen en opnieuw
eene prijsvraag uit te schrijven. Door bemiddeling
van den persoon, die het stuk voor de prijsvraag
inzond, zal verder met dezen worden onderhandeld
over het uitgeven van het gedeelte betreffende
Japan voor de mededeelingen en berichten.
Als leden van het hoofdbestuur werden herkozen
de heeren: dr. Campbell, dr. Egeling, Hooykaas
Herderschée en De Loos. Ter vervanging van de
heeren Stieltjes (overleden), Tiele en De Jong
van Beek en Donk, werden gekozen de heeren
dr. E. J. Dupont, prof. C. A. J. A. Oudemans
en mr. H. E. Karslen. Op voorstel van den
Rolterdamschen afgevaardigde werd besloten de
rede van den heer Tiele in de berichten en mede
deelingen van de vereeniging op te nemen. De
volgende algemeene vergadering zal te Utrecht
gehouden worden.
Ter benoeming tot leerares in de Eransche
taal aan de hoogere burgerschool voor meisjes te
Groningen zijn door Burg. en Weth. aan den
gemeenteraad voorgedragen mej. E. J. Van Uildriks
te Groningen en mej. A. M. Will te Leiden.
Evenals verleden jaar heeft de heer Cahen
weder een geïllustreerden catalogus doen vervaar
digen, waarin men door tekst en afbeeldingen op
de hoogte gebracht wordt van wat in zijn maga
zijn voor najaar en winter te verkrijgen is. Deze
wijze van bekendmaking is zeker zeer ten gerieve
van zijne cliënteele.
Van de werf van den scheepsbouwmeester
M. Van der Kuyl te Slikkerveer is te water ge
laten de ijzeren schroefstoombarge „Volharding
N°. 7", ingericht voor passagiers, gebouwd voor
rekening der Leidsche stoomvaartmaatschappij „Vol
harding" alhier. De machine wordt vervaardigd
in de fabriek van den heer B. Wilton te Rotterdam.
Bij de heden gehouden openbare verkoo-
ping van cokes van partijen van 100, 50, 10 en
5 hectoliters waren de hoogste prijzen 27.00,
13.50, 2.90 en f 1.40; de laagste 27.00,
f 13.50, f 2.70 en f 1.40.
Ten gevolge van het overbrengen der tweede
afdeeling van de krijgsschool van Breda naar Den
Haag, is de kapitein Van Tuerenhout, van het
6de regiment infanterie, door den waarnemenden
minister van oorlog met ingang van 1 October
a. s. eervol ontheven van zijne betrekking als
leeraar aan de krijgsschool, onder daukbetuiging
voor de goede diensten, in die betrekking bewezen.
De generaal-majoor der cavalerie baron
Gansneb genaamd Tengnagel, adjudant des konings,
ridder der orde van den Nederlandschen Leeuw,
commandeur der orde van de Eikekroon, is gisteren
te 's-Hage overleden. De begrafenis zal morgen
voormiddag zonder militaire eerbewijzen plaats
hebben.
Het badseizoen te Scheveningen wordt Za
terdag a. s. gesloten.
Het Haagsche gemeentebestuur stelt aan den
Raad voor om aan de directie der Ned. Rijnspoor
wegmaatschappij vergunning te verkenen langs
den tramway van haar station uaar het gemeente-
badhuis te Scheveningen van stoomkracht gebruik
te maken, onder deze bepalingen, waarmede de
directie reeds genoegen heeft genomen: het ge
bruik van stoomkracht wordt onmiddellijk ge
staakt, wanneer daaruit naar oordeel van B. en W.
gevaar ontstaat; geen stoommachine mag worden
gebezigd zonder hunne voorafgaande goedkeuring;
bij het overgaan van openbare wegen moeten
voorzorgsmaatregelen worden genomen, door hen
te bepalen; zonder hunne vergunning mag niet
meer dan één rijtuig tegelijk door de machine
worden vervoerd.
Naar men verneemt is aan de Haarlemsche
tramway-maatschappij door het gemeentebestuur
van Zandvoort, voor zooveel het terrein dier ge
meente betreft, voorloopig concessie verleend voor
het aanleggen en exploiteereu van een tramway
van Haarlem over Overveen naar Zandvoort.
Tot conservator van het physisch kabinet
van Teylers stichting is in de plaats van wijlen
dr. V. S. M. Van der Willigen benoemd dr. E.
Van der Ven, directeur van de hoogere burger
school met 5-jarigen cursus te Haarlem.
Met goed gevolg is het eerste natuurkundig
examen nog afgelegd door de heeren G. E. Reyst,
H. D. Tjeenk Willink, P. Gerrits, J. C. Brandt,
C. C. C. H. Möller, H. W. Marx en D. Romeyn.
De vestingbegrooting voor 1879 bedraagt
een millioen. Er worden bij art. 2 alleen gelden
uitgetrokken voor de onderhanden zijnde werken
in de nieuwe Ilollandsche linie.
De koloniale huishoudelijke begrooting voor
Curasao voor 1879 bedraagt in uitgaaf ƒ532,024.96
en in middelen 367,896, zoodat de bijdrage
uit 's rijks schatkist beloopt 164,128.96. Even
wel wordt van den gouverneur nog ingewacht een
voorstel tot verhooging voor de in 1879 te doene
uitgaven tot herstel van de stormschade, aan lands-
gebouwen en eigendommen in 1877 geleden.
De tentoonstelling van nationale nijverheid,
in 1879 te Arnhem te houden, schijnt genoegzaam
verzekerd te zijn. Van goed ingelichte zijde wordt
medegedeeld, dat een volledig plan voor de ge
bouwen en de terreinen der tentoonstelling reeds
aan het gemeentebestuur van Arnhem is ingediend,
terwijl binnen weinige dagen de commissie zich
per circulaire met het programma der tentoonstel
ling tot de industriëelen in Nederland en de kolo
niën zal wenden. De tentoonstelling zal half Juni
1879 worden geopend.
Van de zeven civiele ingenieurs, die ter
beschikking gesteld zijn van den gouverneur-
I generaal, zijn de heeren Van Sandick, Mallinckrodt