N°. 8599.
Vrijdag
A0. 1878.
17 Mei.
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
STADS-BEEICHTEN.
BOTER- EN KAASFABRIEKEN.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS PER ADVERTENTIES:
Van 16 regels1-05.
Iedere regel meer0.17£.
Grootere letters naar plaatsruimte.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden......1.10.
Franco per post.T.t'.V.a 1.40.
Afzonderlijke Nommers0.02.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van LEIDEN,
Gezien het adres van W. BERGERS, wonende aan de
Heerengracht N°. 58, daarbij vergunning verzoekende, om
het achtergedeelte van zijn huis in te richten tot slachterij
en rookerij;
Gelet op de artt. 6 en 7 der wet van 2 Juni 1875
{Staatsblad n'. 95)
Geven bij deze kennis aan het publiek, dat genoemd
verzoek, met de bijlagen, op de Secretarie dezer gemeente
ter visie gelegd is; alsmede dat op Donderdag den 30sten
Mei aanst., 's voormiddags te elf uren, op het Raadhuis
gelegenheid zal worden gegeven om bezwaren tegen dat
verzoek in te brengen.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Leiden, V. d. BRANDELER, Burgemeester.
16 Mei 1878. E. KIST, Secretaris.
Bij de opening der Parijsche wereldexpositie
komt uit den aard der zaak weer de vraag ter
sprake, in hoever dergelijke tentoonstellingen ge
acht kunnen worden al of niet eenig nut te stich
ten. Een vrij overbodige vraag, naar het ons
toeschijnt, vooral voor ons, Nederlanders, die zoo
onschatbaar veel op die exposities hebben kunnen
leeren.
Wij willen ditmaal niet spreken van betgeen
wij bleken te kort te schieten op het gebied der
kunstnijverheid. Vóór ons ligt een boekske, dat
onze aandacht bij een andere zaak van volkswel
vaart bepaalt. Het voert tot titel„Boter- en
kaasfabrieken. Eenige practische denkbeelden over
hedendaagsche landbouwtoestanden, door J. Rin-
kes Borger." Op bladz. 14 van dat werkje lezen
wij o. a.: „Op de laatste wereldtentoonstelling te
Philadelphia bleek, dat niet Nederland de beste
boter had geëxposeerd, integendeel; de prijs werd
glansrijk behaald door de inzendingen uit Dene
marken èn wegens de voortreffelijke hoedanigheid
èn wegens d# duurzaamheid, daar alleen deze boter
de groote reis zonder eenig nadeel had kunnen
doorstaan." En verder: „Op de tentoonstelling van
zuivelbereiding, in het voorjaar van 1877 te Ham
burg gehouden, kon slechts één Nederlandsche
inzending van boter het oordeel van „fein" behalen.
Over het algemeen maakte ze daar tegenover de
Deensche en Noordduitsche boter een slechte figuur."
Die feiten, op tentoonstellingen geconstateerd,
voert de schrijver aan, omdat hij het tijd acht
den zoeten waan, den nationalen trots op dat punt
te breken. Onze landbouw, zoo betoogt hij vooraf,
verkeert in een hoogst kritieken toestand, en de
steeds toenemende vermeerdering der waarde van
den grond, gevoegd by de vermeerdering van uitgaven
door de hooge eischen van het leven ook voor den
landbouwer, doet in dubbele mate den wensch
ontstaan naar zekerheid, dat de landbouwproducten
in evenredigheid blijven stijgen in waarde.
En toch wij zagen het boven onze zui
velbereiding wordt bedreigd met het groote gevaar,
overvleugeld en achteruitgezet te worden. Wat te
doen om dat dreigende gevaar te ontgaan?
Het antwoord ligt voor de hand. Laat ons het
voorbeeld volgen van die landen, welke op weg
zijn beter zuivelproducten te leveren dan wij. Daar
heeft men geleerd en in toepassing gebracht de
stelling, dat de zuivelbereiding moet worden uitge
oefend stelselmatig, d. i. volgens vaste wetten en
regels, die door wetenschap en ervaring worden
aangewezen, en men heeft de toepassing van die
stelling mogelijk gemaakt door ten minste daar,
waar evenals in Nederland de boerderijen geen
landgoederen zijn, de zuivelbereiding van de enkele
boerderijen naar daarvoor ingerichte fabrieken te
verplaatsen.
Bij ons te lande is de fout hierin gelegen, dat
de kleine boer te weinig melk van zijn vee ver
krijgt om geregeld deugdelijk bewerkte kaas aan
de markt te brengende grootere pachter van
zijn kant vindt bij de onzekerheid, of hij na afloop
der pachtjaren wel gebruiker van dezelfde hoeve
zal blijven, er groot bezwaar in al die verbete
ringen aan te brengen, welke voor een deugdelijke
zuivelbereiding onmisbaar zijn. Eindelijk ontbreekt
het velen aan de noodige wetenschappelijke kennis,
om geregeld de eischen van temperatuur en zoo
talloos vele andere in het oog te houden. En zelfs
voor die hoe langer hoe zeldzamer wordende land
bouwers, die op hun eigen grond zitten, is de
inrichting van hetgeen de wetenschap op het voor
beeld van Denemarken vordert, zooals ijskelders,
stoommachines enz., toch nog veel te kostbaar, dan
dat zij daartoe licht zouden overgaan.
Dat alles kan worden bereikt, wanneer in ver
schillende streken een genoegzaam aantal boeren
zich vereenigen om een dergelijke fabriek onder
een kundig hoofd op te richten,'en daar geregeld
de door hun vee verschafte melk af te leveren,
waarvoor zij dan naar evenredigheid goed bewerkte
zuivelproducten terug outvangen, die aan de markt
door regelmatig deugdelijk gehalte zullen kunnen
uitmunten.
Een der groote voordeelen, aan die wijze van
handelen verbonden, zal o. a. ook dit zijn, dat
dan niet langer de boerin door de zorgen voor
de zuivelbereiding, waaraam zij zich toch nooit
geheel kan wijden, aan haar taak als vrouw, moe
der en huishoudster zal worden onttrokken.
Hoe dit alles zij, dit staat vast, dat er door
tastende maatregelen zullen moeten worden geno
men om het gevaar af te wenden, dat de Neder
landsche zuivelproducten tot voortbrengselen van
den tweeden rang afdalen. Elke poging in die
richting verdient waardeering, en daarom bevelen
wij het bevattelijk geschreven werkje van den heer
Rinkes Borger in de aandacht aan, ook der tal
rijke landbouwers in den nog zoo welvarenden om
trek onzer stad.
LEKOE1V, 16 Hel.
Aan den heer E. G. De Gelder is, op zijn ver
zoek, eervol ontslag verleend als ontvanger der
directe belastingen en accijnzen alhier (buitenge
meenten), behoudens aanspraak op pensioen.
De heer Nicolaï, secretaris der Ned. Toon
kunstenaars-vereeniging, is ijverig bezig de uit
voering voor te bereiden, welke op Donderdag
30 Mei in het gebouw voor kunsten en weten
schappen zal plaats hebben in verband met de
jaarlijksche vergadering, die de vereeniging dit
jaar te 's-Hage zal houden. Bij die gelegenheid
zullen worden uitgevoerd de symphonie vam Gerns-
heim, de cantate „Leidens Glorie" van Richard
Hol en de Rubens-cantate van Peter Benoit. De
componisten zullen zeiven hunne werken dirigeeren.
De sopraansolo in de cantate van Hol zal door
mej. A. Biemens uit Antwerpen worden vervuld.
Ruim 250 dames- en heeren-dilettanten der resi
dentie zullen de koren vormen, terwijl een 100-tal
knapen in de Rubens-cantate zal meezingen. Vrijdag
daaraanvolgende zal een matinée worden gegeven,
voorafgegaan door een mondelinge voordracht van
dr. Pijzei uit Amersfoort over „Het Nederlandsch
als taal voor den zang." Bij die gelegenheid zal
voor de eerste maal het door de vereeniging be
kroonde trio van Carl Krill worden gespeeld, en
wel door den componist zeiven, bijgestaan door de
heeren Vierman (viool) en Giese (violoncel)verder
solo's voor viool, zang (mej. Biemans) en piano.
Voor de akte in gymnastiek werden gisteren
te 's-Hage geëxamineerd 6 candidatentoegelaten
de heeren A. G. Van Dijk en W. Scharroo, beiden
uit 's-Hage. Voor de hoofdonderwijzersakte werd
eergisteren door E. J. Van Sonsbeek uit Leiden,
en niet uit Zegwaard, met gunstig gevolg examen
afgelegd.
Bij herstemming is tot lid van den gemeen
teraad te Alphen gekozen de heer G. Van der
Meer, met 65 van de 107 uitgebrachte geldige
stemmen.
Door den gemeenteraad van Nieuwveen is
tot wethouder benoemd de heer A. W. F. Van
Teutera, onlangs gekozen tot lid van den raad.
Door de geneeskundige commissie te Utrecht
is tot arts bevorderd de heer J. F. La Cavc,
doctorandus, en het getuigschrift voor het eerste
gedeelte van het artsexamen uitgereikt aan den
heer H. Treub, doctorandus.
Men schrijft uit ZutfenSedert ruim drie
maanden wordt door de gezondheids-commissie
alhier geregeld onderzoek gedaan naar de hoeda
nigheid der melk van de melkverkoopers te dezer
stede. De Raad ontvangt per maand een overzicht
van de ingestelde onderzoekingen en maakt die
met aanwijzing der betrokken personen bekend.
Dat deze maatregel door de koopers zeer wordt
toegejuicht, is licht te begrijpen niemand toch zal
melk blijven koopen van hem, wiens waar steeds
als slecht wordt gebrandmerkt, en het gevolg zal
wezen, dat de al te zindelijke melk bij gebrek
aan koopers niet meer wordt aangeboden. Het onder
zoek geschiedt naar een dubbelen maatstaf: de
commissie peilt de procenten water meer dan in
normale melk, en wijst den room in graden van
den roommeter aan (minimum 9° a 10°).
Het gedenkteeken voor wijlen den oui-se-
cretaris der Maatschappij van landbouw, jhr. mr.
D. R. Gevers Deynoot, geplaatst op de hofstede
Rusthoek, langs den straatweg, onder de gemeente
Loosduinen, zal voor het publiek ter bezichtiging
worden gesteld den 25sten Mei a. s. des namiddags
te twee uren.
De gemeenteraad van Amsterdam heeft
gisteren besloten tot het brengen van eenige wij
zigingen in het reglement voor het verleenen van
pensioenen en wachtgelden aan gemeente-ambte
naren, en daarin o. a. op te nemen hoogleeraren
enz. en verdere beambten der universiteit.
Het officieuze hoofdorgaan te Berlijn, de
„Provincial Correspondenz", deelt mede dat het
huwelijk van prins Hendrik met prinses Maria
vermoedelijk in Augustus zal worden voltrokken.
De Nederlandsche hoofdcommissie voor de
internationale tentoonstelling te Parijs brengt ter
kennis van hen die toegangskaarten voor die ten
toonstelling bij het kantoor der commissie hebben
aangevraagd, dat deze te verkrijgen zijn bij het
consulaat-generaal, 54 Avenue Joséphine, Parijs.
De verzending uit Engeland van de brieven
malen naar St.-Helena en Ascension zal dit jaar
plaats hebben als volgt: van Londen Donderdag
avond 30 Mei, 20 Juni, 25 Juli, 15 Augustus,
19 September, 10 October, 14 November en 5
December.
Voor de te Middelburg zitting houdende
rijks-commissie voor het afnemen van examen ter
verkrijging van een diploma als stuurman voorde
groote vaart, hebben Dinsdag drie candidaten aan
het examen deelgenomen, van welke er twee zijn
toegelaten, zijnde de heeren A. Potjer en C. Wie-
benga, beiden voor den rang van tweeden stuurman.
Blijkens bericht van den consul der Neder
landen te Koningsberg heelt de Duitsche regee-
