N°. 5589.
A°. 1878.
6
Maandag
Deze Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen, uitgegeven.
Dit Nommer bestaat uit TWEE
BLADEN.
Eerste Blad.
STADS-BERICHTEN.
Wetenschappelijke misgrepen.
LEIDSCH
DAGBUI).
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden.....v.v»" 1.10.
Franco per post.
1.40.
Afzonderlijke Nommers 0.02.
PRIJS DER ADYERTENTIENj
Van 16 regelsv1.05.
Iedere regel meer...v.vvi'ViWï.v... 0.17$.
Grootere letters naar plaatsrnimte.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van LEIDEN
brengen bij deze ter algemeene kennis dat de passage over de
Singelbrng by de voormalige Marepoort voor rij- en
voertuigen zal GESLOTEN zijn op Dinsdag, Woensdag,
Donderdag en Vrijdag den 7den, 8sten, 9den en lOden
Mei e. k.
Burgemeester en Wethouders van Leiden,
Leiden, V. d. BRANDELER, Burgemeester.
2 Mei 1878. E. KIST, Secretaris.
Vergadering van den Gemeenteraad op Don
derdag 9 Mei a. s.
Te willen ontkennen dat de wetenschap ons
in den laatsten tijd op menig gebied een be
langrijke schrede voorwaarts heeft gebracht, zou
een dwaasheid zijn. Onze geheele omgeving met
een steeds toenemend aantal nuttige en aange
name toepassingen van proefondervindelijk juist
gebleken theorieën leert ons dagelijks op over
tuigende wijze de onschatbare waarde der weten
schap erkennen.
Maar ook hier blijkt voorzichtigheid geenszins
overbodig te zijn. Zoo heel zeldzaam toch zijn
de voorbeelden niet van zoogenaamd wetenschap
pelijke adviezen, op welker juistheid in de practijk
vrij wat bleek te kunnen worden afgedongen. Is
niet om slechts iets te noemen op goede gron
den aangetoond, dat het desinfecteeren der excre
menten van cholera-lijders volstrekt geen waarborg
oplevert tegen het voortplanten der besmetting?
Toch deed men in tijden, dat die gevreesde ziekte
heerschte, zelfs van overheidswege voorschriften
uitgaan, waarbij de ingezetenen werden aangemaand,
ten einde zich tegen besmetting te vrijwaren, de ge
heime gemakken met zekere praeparaten te zuiveren.
Wel had die handelwijze een groot voordeel,
nl. dat bij de goê gemeente een zekere gerustheid
werd opgewekt, die veel kan bijdragen om de vat
baarheid voor besmetting tegen te gaanmaar zij
leverde tevens een nog veel grooter nadeel op, nl.
dat een gevoelige slag werd toegebracht aan het
geloof aan een wetenschap, op grond van welke
zulke onhoudbare theorieën waren verkondigd.
Niet anders wellicht is het gesteld met de
voorschriften tot onteigening en afmaking ter be
teugeling van de besmettelijke longziekte onder
het rundvee. Althans bij de discussiën over dat
belangrijke onderwerp, naar aanleiding der inge
stelde enquête, in de Tweede Kamer gehouden,
werd twijfel geopperd aangaande het afdoende van
die maatregelen en werd het verre van bewezen
geacht, dat de ziekte, aan haar natuurlijk beloop
overgelaten, meer nadeel aan den veestapel zou
hebben berokkend dan thans door de toepassing
der wet was veroorzaakt, tot niet geringe schade
ook voor de schatkist.
En nu dezer dagen werd weder de aandaeht
gevestigd op wat men zou kunnen noemen een
wetenschappelijke misgreep. Naar aanleiding toch
van een koninklijk besluit van 25 Febr. jl., waarbij
is bepaald dat er voor het jaar 1878 een rijks
subsidie van ten hoogste 12000 wordt uitgeloofd
voor de loslating van zalmen in een der bovenrivie-
ren, bevat „Het Vaderland" een belangrijk arti
kel onder het opschrift „Kunstmatige Vischteelt",
waarin de schrijver, dr. 8., aan de hand van dr.
K. E. Von Baer te St.-Petersburg te velde trekt
tegen de onoordeelkundige denkbeelden, die men
zich over dat onderwerp gevormd heeft.
Zijn betoog komt in hoofdzaak hierop neder,
dat veeljarige onderzoekingen omtrent visscherijen
en vischvoorraad de overtuiging hebben gevestigd,
dat in groote wateren de voorraad visch in
verhouding staat tot de hoeveelheid organische
stof, die jaarlijks in deze wateren komtm. a. w.,
dat daarin zich zooveel visschen bevinden als er
voedsel voor aanwezig is. Dat voedsel nu is aan
onze groote wateren te schaarschen daarin kan
men voorzien door langs de stroomen boomen en
struiken te planten en op den bodem der ondiepe
plaatsen de waterplanten, in stede van ze te ver
wijderen, ongestoord te laten voortgroeien. Zoo
toch zal men de ontwikkeling der microscopisch
kleine diertjes en insecten bevorderendie het
natuurlijk voedsel der visschen uitmaken. Niet
aan de voortplanting hapert het, waarvoor de na
tuur bij millioenentallen zorgt, maar aan het
voedseldat door den mensch den visschen veeleer
ontnomen dan verschaft wordt.
Èn het gezond verstand èn de ondervinding
pleiten voor de juistheid van dat betoog. Immers,
ondanks de telken jare bij honderdduizenden
losgelaten jonge zalmen, blijft die gezochte visch-
soort even schaarsch en dr. S. heeft maar al te
zeer gelijk, als hij op grond daarvan zijn ver
wondering te kennen geeft, dat de mannen der
wetenschap daarover nooit ernstig hebben nagedacht.
Voor het gezag der wetenschap is het te hopen
dat men, zoodra op goede gronden is aangetoond
dat ter bereiking van een of ander doel een ver
keerde weg is ingeslagen, niet schroome daarvan
openlijk terug te keeren, vooral indien, gelijk hier
het geval is, het bewandelen van dien weg slechts
een aardigheid wordt, in practijk gebracht ten
koste van de beurs der belastingschuldigen.
LEIUEN, 4 Mei.
Heden is aan de universiteit alhier bevorderd
tot doctor in de geneeskunde de heer W. Domi-
nicus, geb. te Grissee (Java), met academisch
proefschrift: „Ontleedkundige waarnemingen be
treffende het achterhoofdsbeen."
Blijkens het eindverslag over het wetsont
werp tot wijziging van de wet op het hooger onder
wijs werd dit door de Eerste Kamer over het alge
meen gunstig ontvangen. Slechts in twee afdeelingen
leidde het onderzoek tot eenige beschouwingen
over het bestaande leerplan, het toelatings-examen
en de progymnasia. Een der leden deed met in
genomenheid uitkomen dat de minister in afwij
king der beslissing van zijn voorganger, geen
bezwaar heeft gemaakt tegen de goedkeuring eener
wijziging in de gemeentelijke verordening tot rege
ling van de universiteit te Amsterdam, waardoor
de buitengewone hoogleeraren ook zitting hebben
in den senaat en ten gevolge daarvan mede in de
faculteit, zoodat zij ook examens kunnen afnemen.
Bij de opening van het badseizoen op „Rhyn-
zigt" is eene opwekking tot meerdere deelneming
dan tot nog toe het geval was niet overbodig. Er
schijnt hier ter stede weinig zwemlust te bestaan,
en toch zal wel niemand loochenen dat het zwem
men voor het menschelijk lichaam zeer verfris-
schend en versterkend is. Elke goede zaak heeft
echter ondersteuning noodig en men zou niet wei
nig stemmen in Leiden hooren opgaan, indien
onverhoopt deze inrichting mocht vervallen. Ook
van de gelegenheid om zich in den tuin te ont
spannen en er de buitenlucht te genieten wordt ver
bazend weinig gebruik gemaakt.
Het is te hopen dat dit jaar van deze particu
liere onderneming een drukker gebruik zal worden
gemaakt.
Gedurende deze week zijn dagelijks in het
Werkhuis alhier opgenomen van 5674 volwas
sen personen en van 1316 kinderen.
De hoofdonderwijzer K. Hemkes te Noord-
wijk-binnen zal op 1 Juni e. k. den dag herden
ken waarop hij vóór 25 jaren zijne betrekking
aanvaardde. Op uitnoodiging van den burgemeester
hebben zich eenige oud-leerlingen, twee leden der
plaatselijke schoolcommissie en twee hulponder
wijzers vereenigd tot eene commissie om dien dag
feestelijk te vieren.
Meermalen en op verscheidene plaatsen doet
zich het geval voor, dat bij verkooping der over
blijfselen van afgemaakte runderen die voorwerpen
door eenige personen te zamen worden opgekocht,
ver beneden de waarde, waarbij het den schijn
heeft dat de vrijheid van bieden of koopen voor
andere gegadigden feitelijk door genen wordt be
lemmerd. Immers terstond daarna worden die voor
werpen door koopers weer omgezet tegen niet zelden
onmatig hooge winst. Dat zoodanige handelwijze
strekt ten nadeele en winstderving voor 's Rijks
kas, ligt voor de hand. Een correctief tegen die
misbruiken is wellicht te vinden in onderhandschen
verkoop van het vleesch en de huiden van het
afgemaakte vee. Namens den minister van binnen-
landsche zaken is den gemeentebesturen verzocht
om, voor het geval bij verkoopingen van den
hierbedoelden aard de aangegeven misbruiken zijn
te vreezen, de voorkeur aan onderhandschen ver
koop te geven, in dien zin nochtans, dat dit
laatste middel alléén in buitengewone gevallen
moet worden toegepast.
Voor de akte in de wiskunde zijn gisteren
in Den Haag toegelaten de heerenJ. Boekholt,
J. Th. Jansen, J. F. Jansen, J. M. Hagenaar,
K. Schutter, R. W. Theesing en A. Treurniet'
uit Rotterdam.
Tot leeraar in de geschiedenis, aardrijkskunde
enz. aan de h. burgerschool te Veendam is benoemd
dr. L. Beins, rector te Brielle.
In het laatst der vorige maand zijn ten nadeele
van P. v. d. O., te Amsterdam, ontvreemd ver
scheidene buitenlandsche effecten ter gezamenlijke
waarde van p. m. ƒ15,000. De officier van justitie
te Amsterdam verzoekt opsporing en bericht.
Hedenochtend is een melkboer in de 2de
Nieuwe Molstraat te 's-Hage achter zijn wagen
ineengezakt en dood van de straat weggedragen.
Eerste Kamer. Heden zijn unaniem aan
genomen de wetsontwerpen houdende toestemming
tot het huwelijk van Prins Hendrik, tot wijziging
der wetten op het hooger onderwijs en de coöpe
ratieve vereenigingen en tot onteigening voorden
spoorweg DordrechtKesteren. Maandag te elf
uren zijn de onteigeningswet AmersfoortNijme
gen en de wet op de bedelarij aan de orde.
Een nog jeugdig Amsterdammer, die goed
volbrachte academische studiën reeds eenige jaren
achter den rug had, is gisternamiddag dood ge
vonden. De aanleiding tot deze treurige gebeurtenis
is onbekend.
Naar men verneemt zal de residentie in het
laatst van Mei en deze gemeente in het begin
der volgende maand bij gelegenheid der hulde van
de Leidsche Zangvereeniging aan de nagedachtenis
der Koningin, het voorrecht te beurt vallen de
aanstaande gemalin van prins Hendrik in hun
midden te zien. Prins Frederik Karei van Pruisen
zal de verloofde prinses aan het Nederlandsche hof
voorstellen.
